សង្គម​ស៊ីវិល បក្ស​ប្រឆាំង និង​ក្រុម​យុវជន​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​កំណត់​ទូត​ទៅ​វៀតណាម​ឱ្យ​រើ​តង់​៩​ចេញ​ពី​ដី​កម្ពុជា

ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​ក្រុម​យុវជន​ទាមទារ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល ផ្ញើ​កំណត់​ទូត​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម ទាក់ទិន​ករណី រំលោភ​អធិបតេយ្យភាព​កម្ពុជា ជា​ថ្មី​ទៀត។ ចំណែក​ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជា​អះអាង​ថា កម្ពុជា​ត្រៀម​ផ្ញើ​កំណត់​ទូត​ទៅ​ភាគី​វៀតណាម​ដែរ ប៉ុន្តែ​រង់ចាំ​របាយការណ៍​ពិស្ដារ ពី​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​សិន។

ការ​បោះ​តង់​ចំនួន ៩ ចូល​ដី​ខ្មែរ ក្នុង​ស្រុក​កោះធំ ខេត្ត​កណ្តាល ពី​សំណាក់​ភាគី​វៀតណាម គឺជា​ប្រធានបទ​ក្ដៅ ដែល​ក្រុម​យុវជន ពលរដ្ឋ គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ទាមទារ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល មាន​ជំហរ​មុតមាំ ជំរុញ​ឱ្យ​វៀតណាម​រុះរើ​តង់​ចំនួន ៩ និង​ត្រូវ​ដក​កង​កម្លាំងយោធា​ប្រដាប់​អាវុធ ចេញពី​តំបន់​នោះ ជា​បន្ទាន់។

សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ចាត់​ទុក​ទង្វើ​របស់​វៀតណាម ជា​មហិច្ឆតា​ឈ្លានពាន​ទឹកដី​ខ្មែរ​បន្ត​ទៀត ហើយ​លោក​ចង់​ឃើញ​រដ្ឋាភិបាល​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ ផ្អែក​តាម​ច្បាប់​អន្តរជាតិ និង​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស​ឆ្នាំ ១៩៩១ ជា​មូលដ្ឋាន​។ តែ​យ៉ាងណា លោក​កោតសរសើរ​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​កណ្ដាល ដែល​បាន​បញ្ជូន​សមត្ថកិច្ច​ចម្រុះ​ចុះ​អន្តរាគមន៍ ទាហាន​វៀតណាម ឆ្លង​ចូល​ដី​ខ្មែរ និង​បាន​ផ្តល់​ដំណឹង​បញ្ហា​នេះ​ទាន់​ពេល​វេលា​។ លោក​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល ត្រូវ​ពង្រឹង​កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ​ចុះ​ល្បាត ការពារ​ព្រំដែន​តំបន់​នោះ និង​ត្រូវ​បន្ថែម​ល្បឿន​អភិវឌ្ឍន៍ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន​៖ «រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​លិខិត​មួយ សុំ​អន្តរាគមន៍ ឬ​យើង​ប្តឹង​ទៅ ប្រទេស​ម្ចាស់​ហត្ថលេខី នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស ស្ដីពី​បញ្ហា​កម្ពុជា ឱ្យ​ជួយ​ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​ទាក់ទង ទៅ​នឹង​បញ្ហា​យួន ឈ្លានពាន អធិបតេយ្យ​នៃ​កម្ពុជា​យើង​។ អា​ហ្នឹង​យើង​អាច​រក​ដំណោះស្រាយ ការពារ​អធិបតេយ្យ​ដែនដី របស់​កម្ពុជា​យើង​បាន»។

អាស៊ីសេរី​បាន​ព្យាយាម​ទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស លោក កុយ គួង ដើម្បី​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​រឿង​នេះ តែ​ទូរស័ព្ទ​ហៅ​ចូល​ច្រើន​ដង គ្មាន​អ្នកទទួល នៅ​ថ្ងៃ​ទី៣០ មេសា។

តែ​យ៉ាងណា រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស លោក ប្រាក់ សុខុន ធ្លាប់​អាស៊ីសេរី​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​២៩ មេសា​ថា ក្រសួង​នៅ​រង់ចាំ​របាយការណ៍​ផ្លូវការ​ពី​ក្រសួង និង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ដើម្បី​ចាត់វិធានការ​ឆ្លើយតប​តាម​ការទូត។

កាលពី​ឆ្នាំ ២០១៥ ក្រសួងការបរទេស​កម្ពុជា បាន​ចេញ​កំណត់​ទូត​ស្នើ​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម ឲ្យ​បញ្ឈប់​ជា​បន្ទាន់​នូវ​ការ​ជីក​ដី​ធ្វើ​គ្រឹះ​សង់​ប៉ុស្តិ៍​យោធា នៅ​តំបន់​នោះ បន្ទាប់​ពី មាន​តំណាងរាស្ត្រ​បក្ស​ប្រឆាំង ពលរដ្ឋ និង​យុវជន​អះអាង​ថា ជា​ការ​ឈ្លានពាន​បូរណភាព​ទឹកដី​ខ្មែរ ពី​សំណាក់​ភាគី​វៀតណាម​។ ប៉ុន្តែ​រហូត​មក​ទល់​ពេលនេះ អាស៊ីសេរី​នៅ​មិនទាន់​ទទួល​ព័ត៌មាន​ថា តើ​វៀតណាម នឹង​ឈប់​សាងសង់​ប៉ុស្តិ៍​យោធា នៅ​តំបន់​នោះ តាម​សំណើ​របស់​ភាគី​កម្ពុជា​ឬ​យ៉ាង​ណា​ទេ?

របាយការណ៍ ក្រុមការងារ ១០០ រាត្រី​បង្ហាញ​ថា កន្លងទៅ ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ជិត​ព្រំដែន​កម្ពុជា​វៀតណាម រួមមាន ខេត្ត​ស្វាយរៀង ខេត្ត​កំពត ខេត្ត​កណ្ដាល និង​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ជាដើម ត្រូវ​បាន​យោធា​វៀតណាម ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ មិន​ឱ្យ​ធ្វើស្រែ​លើ​ដី​របស់​ខ្លួន ដែន​កាន់កាប់​តាំងពី​ដូនតា និង​មិន​ឱ្យ​សង់​លំនៅឋាន​ជាដើម។

ក្រុម​ពលរដ្ឋ​មួយចំនួន រស់នៅ​ជិត​ព្រំដែន​កម្ពុជា​វៀតណាម នា​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ បាន​ត្អូញត្អែរ ចំពោះ​ការ​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​។ ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ស្រុក​ពញាក្រែក និង​ស្រុក​មេមត់ ចោទ​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​ថា បាន​គំរាមកំហែង​មិន​ឱ្យ​អ្នកភូមិ​ធ្វើស្រែ​លើ​ដី​របស់​ខ្លួន ដែល​ពួកគេ​ធ្លាប់​បាន​បង្កបង្កើនផល​តាំងពី​បុរាណ​មក​។ ក្រុម​ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន បាន​ស្រែកយំ បង្ហាញ​ពី​ទុក្ខ​កង្វល់​ទាំងនេះ នៅ​ចំពោះ​មុខ​ក្រុម​យុវជន​ដែល​ចុះ​ទៅ​ពិនិត្យ​បង្គោល​ព្រំដែន នៅ​តំបន់​នោះ កាល​ពី​ពេល​កន្លងទៅ ៖ «ខ្ញុំ​ធ្វើ​ដី​នេះ​តាំងពី​អាយុ​ខ្ញុំ ១២​ឆ្នាំ តា​ខ្ញុំ និង​យាយ​ខ្ញុំ​រស់នៅ ឥឡូវនេះ​គេ (​វៀតណាម​) យក​ហើយ​នេះ​។ ពលរដ្ឋ​ម្នាក់ទៀត ម៉ែ និង​ឪ​ខ្ញុំ​អត់​មាន​ប្រកាស​ថា កូន​អើយ​ទឹកដី​ខ្ញុំ​ត្រឹមនេះ ឬ​ត្រឹមនោះ គឺ​អត់​មានតែ​ល្បាក់​ទី​មួយ គឺ​វា​យក​មួយ​ល្បាក់​ហើយ គឺ​វា​យក​មក​ដល់​ជាំ​ប្រាំ​ល្វែង​នេះ វា​យក​មក​ត្រឹម​បុស្ស»។

ប្រធាន​ក្រុមការងារ ១០០​រាត្រី និង​ជា​ប្រធាន​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ លោក មួង សូ​នី សង្កេត​ឃើញ​ថា ប្រព័ន្ធ​ការពារ​ព្រំដែន របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទន់​ខ្សោយ​ខ្លាំង ជាពិសេស អាជ្ញាធរ​ខ្មែរ បណ្ដែតបណ្ដោយ​ឱ្យ​ប្រជាជន​វៀតណាម មក​សង់​លំនៅឋាន លើ​ទឹកដី​ខ្មែរ ក្បែរ​ព្រំដែន​ខុសច្បាប់ ៖ «ការដែល​យើង អត់​មាន​ភាព​ច្បាស់​លាស់ ក្នុង​ការ ការពារ​ព្រំដែន ហ្នឹងហើយ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​វៀតណាម​ឆ្លៀតឱកាស ទន្ទ្រាន​មក​មុខ ទៅតាម​អ្វី​ដែល​គេ​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​។ រដ្ឋាភិបាល​យើង ក្នុង​ការពារ​ព្រំដែន នៅ​មានកម្រិត​ទាប​ណាស់ បើ​យើង​ប្រៀបធៀប​ជាមួយ​វៀតណាម​។ វៀតណាម​មាន​ភាព​ច្បាស់​លាស់ ក្នុងការ ការពារ​ព្រំដែន ទាំង​ផ្លូវច្បាប់ វិស្សកម្ម និង​ផ្លូវ​នយោបាយ​។ យើង​ឃើញ តំបន់​មិនទាន់​ឯកភាព​គ្នា វៀតណាម​ធ្វើការ​គ្រប់គ្រង​ដោយមាន ប្រៀប​មក​លើ​កម្ពុជា​ដូចជា តំបន់​ដាក់​ដាំ ដាក់​ហ៊ួដ​ជាដើម»។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៧ មករា ឆ្នាំ ១៩៩៥ ភាគី​កម្ពុជា និង​វៀតណាម បាន​ឯកភាព​គ្នា ចុះហត្ថលេខា​លើ​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​រួម​មួយ ស្ដីពី​រក្សា​តំបន់​មិនទាន់​ឯកភាព​គ្នា បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន ឱ្យ​នៅ​ស្ថានភាព​ដដែល ពោល​គឺ គ្មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​អ្វី​ទាំងអស់​។ ក៏ប៉ុន្តែ​កាលពី​ឆ្នាំ ២០១៥ វៀតណាម​បាន​សង់​ប៉ុស្តិ៍​យោធា​មួយ នៅ​តំបន់​នោះ រំលោភ​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ ហើយ​កាលពី​ថ្មីៗ​នេះ ភាគី​វៀតណាម បាន​បោះតង់​ចំនួន ៩ និង​បញ្ជូន​កម្លាំងយោធា​ប្រដាប់​អាវុធ ឆ្លង​ចូល​ដី​ខ្មែរ ឋិត​នៅ​ភូមិ​ព្រែក​ស្បូវ ឃុំ​សំពៅ​ពូន ស្រុក​កោះធំ ខេត្តកណ្តាល ជាប់​ខេត្ត​អានយ៉ាង (An Giang ) ប្រទេស​វៀតណាម៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។