សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថា អាស៊ាន (ASEAN) គ្រោងធ្វើសមយុទ្ធយោធាលើកដំបូងជាមួយកងទ័ពជើងទឹកសហរដ្ឋអាមេរិក នៅដើមខែកញ្ញា ខាងមុខនេះ។ សមយុទ្ធយោធានេះ មាននាវាចំនួន ៨គ្រឿង និងយន្តហោះចម្បាំង ២គ្រឿង ចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការនៅថ្ងៃទី២ និងបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៦ កញ្ញាខាងមុខ។ សមយុទ្ធនេះនឹងត្រូវធ្វើនៅក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រថៃ តំបន់ច្រកសមុទ្រម៉ាឡាកា (Malacca Strait) ក្បែរប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងតំបន់សមុទ្រក្បែរប្រទេសវៀតណាម។ នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការពារជាតិថៃ កាលពីថ្ងៃទី២៣ សីហាកន្លងទៅ។
សមុទ្ធយោធារួមគ្នាលើកទីមួយរវាងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំង១០ និងអាមេរិកនេះ ធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទៅវិញទៅមកលើការកសាងសន្តិសុខលំហសមុទ្រ និងផ្តោតជាសំខាន់លើការបង្ការ និងបង្រ្កាបសកម្មភាពល្មើសច្បាប់ផ្សេងៗ នៅលើផ្ទៃសមុទ្រ។ សមាជិកដែលចូលរួមក្នុងសមយុទ្ធយោធានេះ នឹងចែករំលែកព័ត៌មាន បង្កើនការស្វែងយល់ និងសហការគ្នាក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ និងច្បាប់របស់ប្រទេសនីមួយៗ។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ លោក ឈុំ សុជាត ដើម្បីសាកសួរបញ្ជាក់អំពីគម្រោងរបស់កម្ពុជាពាក់ព័ន្ធនឹងការចូលរួម ឬមិនចូលរួមក្នុងសមយុទ្ធយោធានេះ ក៏ប៉ុន្តែទូរស័ព្ទចូលជាច្រើន គ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី២៥ សីហា។
តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍បានក្លាយជាទីតាំងប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នាដ៏ស្រួចស្រាល់រវាងមហាអំណាចកុម្មុយនីស្តចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ក្រុងប៉េកាំងបានពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនកាន់តែខ្លាំងលើតំបន់មួយនេះ តាមរយៈការដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្រ “ខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវ” ស្របពេលសហរដ្ឋអាមេរិកបានព្យាយាមរាំងខ្ទប់ឥទ្ធិពលរបស់ចិន ដោយអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្ត “ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក”។ ប្រទេសមួយចំនួន ដូចជា កម្ពុជា និងឡាវ ជាដើម តែងចេញមុខគាំទ្រ និងការពារផលប្រយោជន៍ចិនក្នុងបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ស្របពេលប្រទេសអាស៊ានមួយចំនួនទៀត បានជ្រើសរើសយកសហរដ្ឋអាមេរិកជាខ្នងបង្អែកទប់ទល់ជាមួយចិន។
ការធ្វើសមយុទ្ធយោធារវាងអាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាមេរិកនេះ គឺនៅស្របពេលដែលបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងកំពុងតែតានតឹងខ្លាំង ដោយសារចិនបានបង្កើនសកម្មភាពឥតឈប់ឈរលើតំបន់ជម្លោះ ដែលកំពុងប្រទាញប្រទង់គ្នាជាមួយសមាជិក៤ របស់អាស៊ាន រួមមាន វៀតណាម ហ្វលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និងប្រ៊ុយណេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។