ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាខកចិត្ត ចំពោះចំណាត់ការដាក់ទណ្ឌកម្មលើមនុស្សជំនិត ២នាក់របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលដាក់ចេញដោយក្រសួងរតនាគារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក។ អ្នកជំនាញអះអាង រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឬបុគ្គលដែលរងទណ្ឌកម្មនេះ អាចប្តឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីលាងជម្រះការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយដែលខ្លួនយល់ថា មិនត្រឹមត្រូវនោះ។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាចាត់ទុកទណ្ឌកម្មលើឧកញ៉ា ទ្រី ភាព និងលោក គន់ គីម គឺជាការបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើគោលការណ៍ស្មើភាពនៃអធិបតេយ្យ និងគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដទៃ ដូចមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិដទៃទៀត។ ក្រសួងបញ្ជាក់ទៀតថា ការសម្រេចចិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនេះ ធ្វើឡើងដោយគ្មានមូលដ្ឋាន និងមិនគោរពដល់ឯករាជ្យនៃច្បាប់ និងយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជា។
ក្រសួងការបរទេសបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី១០ ធ្នូថា ទណ្ឌកម្មនេះ គឺជាការវាយប្រហារប្រឆាំងនឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងស្តារទំនុកចិត្ត និងភាពជឿជាក់រវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរបានឆ្លើយឆ្លងគ្នាកាលពីពេលថ្មីៗ នេះ។ ក្រសួងអះអាងថា លោក គន់ គីម បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនក្នុងកិច្ចការពារ និងថែរក្សាសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ស្របពេលដែលឧកញ៉ា ទ្រី ភាព វិញ គឺជាអ្នកដែលបានដើរតួនាទីដ៏សកម្មក្នុងការទ្រទ្រង់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកម្ពុជា។ ទោះជាយ៉ាងណាក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាមិនបានបង្ហាញនូវភស្តុតាងណាមួយ ដែលបញ្ជាក់ថាអ្នកទាំងពីរពិតជាមានគុណវុឌ្ឍ និងមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើឧក្រិដ្ឋពុករលួយនោះឡើយ។
ក្រសួងការបរទេសបញ្ចេញប្រតិកម្មបែបនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងក្រសួងរតនាគារអាមេរិកដែលបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មមនុស្សជំនិត ២រូបរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺឈ្មួញឈើដ៏ល្បីឈ្មោះ លោក ទ្រី ភាព និងលោកផ្កាយ៤ គន់ គីម។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានរកឃើញថា មនុស្សមានឥទ្ធិពលនៅស្រុកខ្មែរទាំង ២រូបនេះ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ ការរំលោភអំណាច និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជា។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រើច្បាប់ គ្លូបល មែគនីតស្គីអ៊ែកថ៍ (Global Magnitsky Act) ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មក្រុមហ៊ុនចំនួន១១ របស់ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព និងក្រុមហ៊ុនចំនួន៥ ដែលគ្រប់គ្រងដោយគ្រួសារលោក គន់ គីម ហើយទណ្ឌកម្មបង្កក ឬរាំងខ្ទប់ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់អ្នកទាំងពីររូបនេះ ត្រូវបានអាមេរិកប្រកាសឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៩ ធ្នូ ដែលចំថ្ងៃទិវាប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី អ្នកនាំពាក្យរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ផៃ ស៊ីផាន អះអាងផ្ទុយពីក្រសួងការបរទេសដោយគូសបញ្ជាក់ថា ទំនាក់ទនងរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងមិនរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទណ្ឌកម្មនេះឡើយ។ លោកសរសេរក្នុងហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃទី១០ធ្នូថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ នៅតែបន្តក្នុងភាពស្វាហាប់ និងគោរពគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងនាមជាប្រទេសដែលមានអធិបតេយ្យ។
( អ្នកនាំពាក្យរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ផៃ ស៊ីផាន)
អ្នកជំនាញខាងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ថ្លែងថា វិធានការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនេះមិនផ្ទុយនឹងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិទេ ព្រោះជាទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងបុគ្គល មិនមែនប្រឆាំងនឹងរដ្ឋអធិបតេយ្យនោះឡើយ។ លោកជឿថា មុននឹងដាក់ទណ្ឌកម្មលើបុគ្គលណាម្នាក់ សហរដ្ឋអាមេរិកប្រាកដជាមានភស្តុតាងរឹងមាំ ឬរបាយការណ៍ច្បាស់លាស់ មិនមែនចេះតែធ្វើច្បោលៗ នោះឡើយ។ លោកថា បុគ្គលដែលរងទណ្ឌកម្មក្រោមច្បាប់អាមេរិក អាចប្តឹងទាស់ទៅតុលាការអន្តរជាតិ ប្រសិនពួកគេមិនពេញចិត្តចំពោះការសម្រេចនេះ ហើយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏អាចធ្វើបែបនេះបានដូចគ្នា ប្រសិនបើចង់ការពារមន្រ្តីរបស់ខ្លួន៖ « ដើម្បីដោះស្រាយ ដើម្បីបង្ហាញភាពស្អាតស្អំ ត្រូវបង្ហាញចេញពីអន្តរជាតិ។ វាមិនមែនកម្ពុជាថា ឬក៏ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ការពារហ្នឹង វាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់លាងសម្អាតភាពមន្ទិលសង្ស័យ ឬការប្រកាសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទេ។ ត្រូវមានតុលាការអន្តរជាតិ អាហ្នឹងបានយើងហៅថា ស្មើភាពគ្នា។ វាសមស្របទៅនឹងការលុបបំបាត់ភាពល្អក់កករក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកពាក់ព័ន្ធនឹង មែគនីតស្គី អ៊ែកថ៍ ហ្នឹង»។
ក្រសួងរតនាគារជាតិអាមេរិករកឃើញថា ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព និងលោក គន់ គីម គឺជាអ្នកទទួលខុសទទួលខុសត្រូវ និងប្រព្រឹត្តិដោយផ្ទាល់ ឬដោយប្រយោលក្នុងអំពើពុករលួយ រួមមាន អំពើកឹបកេងទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ ការរឹបអូសយកទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនមកធ្វើជាទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួន ការប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយទាក់ទងនឹងការអនុវត្តកិច្ចសន្យាជាមួយរដ្ឋាភិបាល អំពើកេងប្រវញ្ចលើធនធានធម្មជាតិ ឬការសូកប៉ាន់ជាដើម។
ក្រសួងរតនាគារជាតិអាមេរិកទម្លាយថា លោក ទ្រី ភាព បានប្រើប្រាស់ខ្សែបណ្តាញដ៏សម្បើមរបស់លោកនៅកម្ពុជា ដើម្បីបង្កើតអាជីវកម្មកាប់ឈើទ្រង់ទ្រាយធំ ដោយបានពឹងផ្អែកទៅលើអំពើស៊ុមគ្រលុំជាមួយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងទទួលបានកិច្ចគាំពារពីរដ្ឋាភិបាល និងមន្ត្រីយោធា ដើម្បីដឹកជញ្ជូនទំនិញខុសច្បាប់របស់លោក។ ក្រៅពីនេះលោកបានប្រើប្រាស់បណ្តាញយោធា ដើម្បីឲ្យលោកអាចធ្វើសកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើហ៊ុប យកទៅលក់ឲ្យប្រទេសវៀតណាម ចិន អឺរ៉ុប និងរុស្ស៊ី ជាដើម។
ដោយឡែកចំពោះលោក គន់ គីម វិញ ក្រសួងរតនាគារអាមេរិក លាតត្រដាងថា លោកគឺជាឧត្តមសេនីយ៍ជាន់ខ្ពស់នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ហើយគឺបុគ្គលចម្បង ដែលជំរុញការអភិវឌ្ឍនៅខេត្តកោះកុង ហើយបានទទួលផលប្រយោជន៍ហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងសម្បើមពីទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋអំណាចនៃប្រទេសចិន។ លោក គន់ គីម បានប្រើប្រាស់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ដើម្បីបំភិតបំភ័យ រឹបអូស ឬឆ្កាដី ដែលក្រុមហ៊ុនចិនចង់បាន។ ក្រសួងរតនាគារអាមេរិកបន្តថា លោក គន់ គីម ត្រូវបានផ្លាស់តួនាទីពីនាយសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទគឺដោយសារតែលោកមិនបានចែករំលែកផលចំណេញពីអាជីវកម្មខុសច្បាប់របស់លោក ទៅឲ្យមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
អាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការឆ្លើយតបរឿងទណ្ឌកម្មនេះពីលោក គន់ គីម និងឧកញ៉ា ទ្រី ភាព បានទេ នៅថ្ងៃទី១០ ធ្នូ។
មកដល់ពេលនេះ មនុស្សជំនិតរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចំនួន ៣នាក់ហើយ ដែលរងទណ្ឌកម្មបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិពីក្រសួងរតនាគារអាមេរិក ក្រោមច្បាប់ គ្លូបល មែគនីតស្គីអ៊ែកថ៍ (Global Magnitsky Act)។ មន្ត្រីរបបក្រុងភ្នំពេញដំបូងគេដែលរងទណ្ឌកម្មនេះ គឺមេកងអង្គរក្សលោក ហ៊ុន សែន លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង។ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍កម្ពុជាយល់ថា មន្ត្រីរបបក្រុងភ្នំពេញ និងអ្នកជំនួញកម្ពុជាមួយចំនួនទៀត ក៏អាចនឹងប្រឈមទណ្ឌកម្មពីសហរដ្ឋអាមេរិកក្រោមច្បាប់ គ្លូបល មែគនីតស្គីអ៊ែកថ៍ (Global Magnitsky Act) នេះដែរ ប្រសិនបើអាមេរិករកឃើញថា បុគ្គលទាំងនោះមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើឧក្រិដ្ឋ ឬប្រព្រឹត្តផ្ទុយនឹងគោលការណ៍របស់អាមេរិក។
កាលពីពេលកន្លងទៅ សមាជិកសភាអាមេរិកធ្លាប់បានស្នើឈ្មោះក្រុមមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញចំនួន ១៧នាក់ ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មផងដែរ។ អ្នកទាំងនោះ រួមមាន មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ និងរដ្ឋមន្ត្រីជាច្រើនរូបផ្សេងទៀត។ ចំណែក កូនប្រុសច្បងលោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងកូនស្រីលោក ហ៊ុន សែន គឺអ្នកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ព្រមទាំងកូនប្រសារលោក ហ៊ុន សែន គឺលោក សុខ ពុទ្ធីវុធ ក៏មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីស្នើឱ្យដាក់ទណ្ឌកម្មនោះដែរ។ទោះជាយ៉ាងណា ច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ កំពុងស្ថិតក្នុងដៃព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ដោយពុំទាន់ចូលជាធរមាននៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។