នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសឡាវ ក្រៅពីការរឹតចំណងមិត្តភាព និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី លើការបោះបង្គោលព្រំដែន ការហោះហើរ វិស័យទេសចរណ៍ និងថាមពលអគ្គិសនី លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានប្រកាសសម្រេចប្រគល់អ្នកទោសជនជាតិឡាវ កំពុងជាប់ពន្ធនាគារកម្ពុជា ឱ្យទៅប្រទេសឡាវវិញ នៅមុនពេលបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរមកដល់។
លោក ហ៊ុន សែន បានចេញសេចក្ដីសម្រេចនេះ ក្នុងសន្និសីទកាសែតរួមគ្នាមួយ ជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីឡាវ លោក សនសៃ ស៊ីផាន់ដន (Sonexay Siphandone) នៅល្ងាចថ្ងៃទី១៣ កុម្ភៈ។
ទន្ទឹមគ្នានឹងការសម្រេចអំពីអ្នកទោសជនជាតិឡាវ លោក ហ៊ុន សែន ក៏សម្រេចប្រគល់អ្នកទោសជនជាតិថៃ ឱ្យទៅព្រះរាជាណាចក្រថៃវិញ នៅមុនថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរមកដល់ដូចគ្នាដែរ។
សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ហ្វ្រែសញូវស៍ ដកស្រង់តួលេខអ្នកទោសពីរបាយការណ៍អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ គឺលោក នុត សវនា ថា អ្នកទោសជនជាតិឡាវ កំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅកម្ពុជា មានចំនួន ៧៥នាក់ ហើយអ្នកទោសជនជាតិថៃ មានចំនួន ១០៩នាក់។ អ្នកទាំងនោះ ជាប់ទោសពីបទល្មើសទាក់ទងនឹងគ្រឿងញៀន ការសម្លាប់មនុស្ស រំលោភសេពសន្ថវៈ និងបទល្មើសផ្សេងៗ មួយចំនួនទៀត។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសឡាវ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ដើម្បីពង្រីកនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីលើគ្រប់វិស័យ រួមទាំងសន្តិសុខ នយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ជាដើម។ អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហានយោបាយមើលឃើញថា កម្ពុជាគួរឆ្លៀតឱកាសនេះ ពង្រីកវិស័យសេដ្ឋកិច្ចឱ្យបានល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់លើកឡើងថា អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំងនេះ កម្ពុជាតែងព្យាយាមពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសកុម្មុយនិស្ត ដូចជា ប្រទេសចិន និងប្រទេសឡាវជាដើម ខណៈដែលប្រទេសចិនកំពុងតែអំណាចក្ដោបផ្នែកស្ទើរទាំងស្រុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ី ជាពិសេស ប្រទេសក្រីក្រ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត បណ្ឌិត សេក សុជាតិ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីលើផ្នែកនយោបាយ ឬសេដ្ឋកិច្ចជារឿងដែលល្អ ប៉ុន្តែ លោកមើលឃើញថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ពុំមានលទ្ធផលអ្វីល្អប្រសើរនោះឡើយ។ លោកថា កម្ពុជាគួរតែឆ្លៀតឱកាសនេះពង្រីកផ្នែកវិស័យសេដ្ឋកិច្ច តាមរយៈការនាំចូលផលិតពីកម្ពុជាឱ្យបានច្រើន។
បណ្ឌិត សេក សុជាតិ៖«ទស្សនកិច្ចលើកនេះគ្រាន់តែធ្វើក្នុងកម្រិតមិត្តភាពក្នុងនាមជាប្រទេសជិតខាងផងហើយ ជាប្រទេសដែលគិតថា អាចមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នាក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ។ បើមើលលក្ខណៈពិសេស កម្ពុជាអាចឆ្ពោះទៅប្រទេសធំៗ ទៀតបានដែរ ឬយ៉ាងណា បើសិនជាកម្ពុជាធ្វើការវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសឡាវបានសម្រេច មានន័យថា អាចបន្តទៅកាន់ប្រទេសមួយចំនួនទៀតនៅក្នុងតំបន់»។
ការលើកឡើងនេះកំឡុងពេលលោក ហ៊ុន សែន កំពុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះធ្វើឡើងរយៈពេលពីរថ្ងៃពីថ្ងៃទី១៣ ដល់ ១៤ ខែកុម្ភៈ ហើយពេលនេះលោកមានវត្តមាននៅទីក្រុងវៀងច័ន្ទ ប្រទេសឡាវ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ច ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី ហើយក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចុះហត្ថលេខាលើការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ រួមនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជំរុញការហោះហើរ លើវិស័យទេសចរណ៍ និងថាមពលអគ្គិសនីផងដែរ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក អាន សុខឿន ដើម្បីបញ្ជាក់បន្ថែមជុំវិញដំណើរទស្សនកិច្ចនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ដោយហៅទូរស័ព្ទចូលតែគ្មានអ្នកទទួល។
ទោះយ៉ាងណាក្ដី អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត មើលឃើញជាវិជ្ជមានថា បើសិនជាប្រទេសទាំងពីនេះជជែកគ្នា ជុំវិញរឿងបោះបង្គោលព្រំដែនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ និងអព្យាក្រឹត្យជារឿងដែលល្អ ខណៈដែលកម្ពុជា និងឡាវ នៅមិនទាន់មានកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគ្នានោះឡើយ។ លោកបន្តថា បើមើលនៅក្នុងជ្រុងមួយទៀត ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ មិនអាចមានលទ្ធផលល្អទៅលើវិស័យឧស្សាហកម្ម ឬការនាំចូលពាណិជ្ជកម្មណាមួយនោះទេ ព្រោះប្រទេសទាំងពីរ គឺជាប្រទេសក្រីក្រ។ ប៉ុន្តែ លោកថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន ផ្ដោតជាងគេនោះ គ្រាន់តែជាការពង្រីកមិត្តភាព ដើម្បីបំពេញបន្ថែមលើឥទ្ធិពលចិនមកលើប្រទេសនេះតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត៖ «ឡាវ និងកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និតនោះបានន័យថា ចិន កាន់តែមានឥទ្ធិពលលើប្រទេសតំបន់ឥណ្ឌូចិន ឬក៏ប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយហ្នឹង។ មួយទៀតយើងក៏ដឹងថា ឡាវ និងកម្ពុជាមិនទាន់មាននូវការកំណត់ព្រំដែនរួចរាល់ជាស្ថាពរនៅឡើយទេ។ ដូច្នេះការបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយឡាវ ខ្ញុំគិតថា ក៏អាចជាសារមួយជួយជំរុញឱ្យបង្កើនការពិនិត្យលើព្រំដែន ឬក៏ការទទួលស្គាល់ព្រំដែនដោយភាពស្រុះស្រួលគ្នា»។
កាលពីថ្ងៃទី៩ ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ មុនទៅទស្សនកិច្ចប្រទេសឡាវ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានទៅជជែកជាមួយមេដឹកនាំចិន និងប្ដេជ្ញាប្រកៀកស្មាគ្នាបន្តពង្រឹងស្មារតីកសាងសហគមន៍ជោគវាសនាចិនកម្ពុជាតែមួយតាមរយៈវិស័យ នយោបាយ ការទូត វិស័យសមត្ថភាពផលិត និងវាយនភណ្ឌ កសិកម្ម ថាមពល សន្តិសុខ និងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន។ លើសពីនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានលើកសរសើរមិត្តដែកថែបរបស់លោកថា ជំនួយ ឬកម្ចីរបស់ចិនបានរួមចំណែកដល់ការពង្រឹងឯករាជភាពកម្ពុជា។
អ្នកឃ្លាំមើលមានបញ្ហានយោបាយថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសឡាវនេះ ទំនងជាចង់បង្កើតទំនាក់ទំនងឱ្យជិតស្និតរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដើម្បីទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ពីសំណាក់មេដឹកនាំចិន ដោយសារតែថ្មីៗ នេះ លោក ស៊ី ជិនពីង បានផ្តល់ជំនួយឥតសំណងដល់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ៣០០លានយ័ន ស្មើនឹងប្រមាណ ៤៥លានដុល្លារ លើគម្រោងផ្លូវដែក និងការគាំទ្រការដឹកនាំរបស់លោក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។