តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំងប្រចាំរដ្ឋ Washington State ពីររូប ទទួលស្គាល់ថា ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី២៩ កក្កដា ជាការបោះឆ្នោតមិនស្របច្បាប់
2018.08.05

តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំងប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន (Washington State) ពីររូប ក្នុងចំណោម ៤រូប ដែលត្រូវរបបក្រុងភ្នំពេញប្រើប្រាស់ ដើម្បីបំភ័ន្តមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ ថាជាអ្នកសង្កេតការណ៍ស្របច្បាប់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានចេញមុខទទួលស្គាល់ថា ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី២៩ កក្កដា ជាការបោះឆ្នោតមិនមានភាពស្របច្បាប់។ ការទទួលស្គាល់នេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពស្រពិចស្រពិល ខណៈដែលសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសក្រុមប្រទេសបស្ចឹមលោក ប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះ។
តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំង ប្រចាំរដ្ឋ Washington State ចំនួនពីររូប ក្នុងចំណោមបួនរូប ដែលមានឋានានុក្រមទាបជាងតំណាងរាស្ត្ររដ្ឋសភាសហព័ន្ធទាំងមូលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយដែលត្រូវបានរបបលោក ហ៊ុន សែន តាមរយៈក្រសួងការបរទេស អញ្ជើញឲ្យមកចូលរួមសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៩ កក្កដា បានចេញមុខទទួលស្គាល់អំពីភាពមិនស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតនេះ។
តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំង ប្រចាំរដ្ឋWashington State ទាំងពីររូបនោះរួមមាន លោក Drew MacEwen ប្រចាំមណ្ឌល 35th Legislative District និងលោក Brandon Vick ប្រចាំមណ្ឌល 18th Legislative District នៃរដ្ឋWashington State។ លោកទាំងពីរ គឺជាតំណាងរាស្ត្រអាមេរិក ២រូប ក្នុងចំណោម ៤រូប រួមមានសមាជិកព្រឹទ្ធសភាប្រចាំរដ្ឋ Washington State លោក Doug Ericksen និងតំណាងរាស្ត្រប្រចាំរដ្ឋ Washington State ប្រចាំមណ្ឌល 42nd Legislative District លោក Vincent Buys ដែលត្រូវបានរបបលោក ហ៊ុន សែន ព្យាយាមអូសទាញ និងប្រើប្រាស់រូបភាពរបស់ពួកគាត់ យកទៅអួតថា ជាតំណាងរាស្ត្រសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានមកសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ក្នុងអ្វីមួយ ដែលត្រូវបានអ្នកវិភាគមើលឃើញថា ជាការប៉ុនប៉ងព្យាយាមទទួលបាននូវភាពស្របច្បាប់ជុំវិញការបោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ។
ក៏ប៉ុន្តែ គម្រោងការរបស់គណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ ត្រូវបានទទួលរងនូវការបរាជ័យ ក្រោយពេលដែលតំណាងរាស្ត្រពីររូបប្រចាំរដ្ឋ Washington State នេះ បានសម្រេចចិត្តចាកចេញពីកម្ពុជាវិញ ដោយមិននៅរង់ចាំសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតឲ្យបានចប់ចុងចប់ដើមនោះឡើយ បន្ទាប់ពីដឹងថា គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា បានព្យាយាមប្រើប្រាស់ក្រុមរបស់លោក ដើម្បីទាញយកភាពស្របច្បាប់ពីការបោះឆ្នោតនេះ។
តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំង ប្រចាំរដ្ឋWashington State លោក Drew MacEwen ត្រូវបានកាសែត Seattle Times ស្រង់ប្រសាសន៍ក្នុងអត្ថបទមួយចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី០៤ សីហា ដាក់ចំណងជើងថា «សំណួរជាច្រើនត្រូវបានចោទសួរឡើង ជុំវិញករណីទស្សនកិច្ចរបស់តំណាងរាស្ត្រប្រចាំរដ្ឋ វ៉ាស៊ិនតុន ទៅកាន់កម្ពុជា ដើម្បីសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោត» ដោយលោកមានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនោះ លោកបានជួបនិយាយក្រៅផ្លូវការជាមួយពលរដ្ឋកម្ពុជាមួយចំនួន ហើយលោកអាចមើលឃើញពីការមិនពេញចិត្តរបស់ពួកគេចំពោះការបោះឆ្នោតនេះ។ លោកថា លោកទើបបានទទួលដំណឹងថា រដ្ឋសភាអាមេរិកាំងទើបបានសម្រេចអនុម័តច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មដល់របបលោក ហ៊ុន សែន ក្រោយពេលដែលលោកបានមកដល់កម្ពុជាទៅហើយ។ លោកថា ក្រោយមក ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បានបង្ហាញពីក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងជុំវិញការបោះឆ្នោតនេះ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយ ហើយក្រោយពេលដែលលោកបានចាកចេញពីកិច្ចប្រជុំនោះ លោកក៏បានប្រាប់ទៅសហការីរបស់លោកម្នាក់ទៀត គឺលោក Brandon Vick ថា លោកសម្រេចចិត្តមិននៅឃ្លាំមើលដំណើរការបោះឆ្នោតនេះតទៅទៀតទេ ដោយត្រូវតែចាកចេញពីកម្ពុជាវិញ ដោយកាត់បន្ថយរយៈពេលទស្សនកិច្ចនេះឲ្យខ្លីវិញ។
ការថ្លែងទទួលស្គាល់យ៉ាងដូច្នេះ របស់តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំងប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុននេះ ធ្វើឡើងក្រោយពេលដែលពួកលោក វិលត្រឡប់មកកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញ ហើយត្រូវបានអភិបាលប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុនមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យលោក Jay Inslee សរសេរលិខិតចុះថ្ងៃទី២ សីហា ចោទសួរទៅកាន់តំណាងរាស្ត្រ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាទាំងបួនរូប ជុំវិញករណីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ពួកគេ មកកាន់កម្ពុជាក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាស។
អភិបាលប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន លោក Jay Inslee បានសម្តែងក្តីបារម្ភអំពីដំណើរទស្សនកិច្ចមកកាន់កម្ពុជារបស់ក្រុមតំណាងរាស្ត្រ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ទាំងបួនរូបនេះ ដោយលោកសរសេរថា បានបណ្តាលឲ្យមានការបន្សល់ទុកនូវចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងចំណោមមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួន ថាបុគ្គលទាំង ៤រូបនេះ ប៉ុនប៉ងផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់របបក្រុងភ្នំពេញ និងការបោះឆ្នោត ដែលលោកថា ជាការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយនេះ។ ក្នុងលិខិតដដែលនេះ លោកអភិបាលរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន មិនភ្លេចរំឭកដល់ក្រុមតំណាងរាស្ត្រទាំងបួនរូប អំពីភាពសាហាវព្រៃផ្សៃនៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលបានទទួលរងនូវការថ្កោលទោសជុំទិសពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ខណៈដែលសេតវិមានចាត់ទុកការបោះឆ្នោតនេះថា មានភាពចន្លោះប្រហោងជាច្រើន ដែលមិនអាចឲ្យគេចាត់ទុកថា ជាការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌បានឡើយ។
អភិបាលប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន លោក Jay Inslee បានទាមទារក្រុមតំណាងរាស្ត្រ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុនទាំងបួនរូបនេះ ផ្តល់នូវចម្លើយដល់សំណួរចំនួន ១០ ដែលលោកបានចោទសួរទៅកាន់ពួកគេ និងស្នើសុំឲ្យពួកគេបកស្រាយ។ សំណួរទាំងនោះ រួមមាន អ្នកដែលផ្តួចផ្តើមឲ្យមានការទាក់ទងជាមួយរបបលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ អ្នកចេញថ្លៃចំណាយផ្សេងៗ ពីដំណើរទស្សនកិច្ចនេះថា តើពួកគាត់មានបានទទួលសំណងនានា ពីការធ្វើទស្សនកិច្ចនេះដែរឬទេ ឬថា តើពួកគេបានជួបជាមួយអ្នកណាខ្លះ ហើយបានឡើងតាមក្រសួងការបរទេស ឬមន្ត្រីណាមួយនៃរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកដែរឬទេ នៅមុន ឬក្រោយដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ។ សំណួរមួយទៀតរបស់អភិបាលប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន លោក Jay Inslee ចោទសួរថា តើពួកគេមានព្យាយាមជួបជាមួយសហគមន៍ខ្មែរនៅរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន ហើយស្វែងយល់អំពីឥទ្ធិពលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ពួកគេនេះ ព្រមទាំងពីសំណាក់អ្នកទាំងឡាយ ដែលបានទទួលរងគ្រោះដោយសារតែកណ្តាប់ដៃនៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ដែរឬទេ។
លោក Drew MacEwen និងលោក Brandon Vick អះអាងប្រាប់កាសែត Seattle Times ថា ពួកគេបានចេញលុយថ្លៃចំណាយទស្សនកិច្ចនេះដោយខ្លួនឯង ហើយថាពួកគេបានបដិសេធ មិនទទួលយកការព្យាយាមចេញសងប្រាក់ពីភាគីទីបីណាមួយឡើយ។ ដោយឡែកសមាជិកព្រឹទ្ធសភាប្រចាំរដ្ឋ Washington State លោក Doug Ericksen និងតំណាងរាស្ត្រប្រចាំរដ្ឋ Washington State លោក Vincent Buys នៅមិនទាន់ផ្តល់ចម្លើយដល់កាសែតនេះនៅឡើយទេ គិតត្រឹមចុងសប្តាហ៍មុននេះ។
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការឆ្លើយបំភ្លឺពីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជុំវិញ ការលើកឡើង និងការបកស្រាយរបស់តំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំងប្រចាំរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុនទាំងពីររូបនេះនៅឡើយទេ គិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ។
រដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធអាមេរិក មិនបានដាក់អ្នកសង្កេតការណ៍ណាមួយឡើយ ហើយប្រកាសថា នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មបន្ថែមលើរបបភ្នំពេញ ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតគ្មានបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ ដែលមេគណបក្សកំពុងជាប់ឃុំ និងបរិយាកាសគាបសង្កត់នៅមុន និងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។
ស្ថាប័នជំនាញដែលជាក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតក្រៅប្រទេស និងអន្តរជាតិចំនួន ២៣ ស្ថាប័នធំៗ ធ្លាប់បានថ្កោលទោសរបបលោក ហ៊ុន សែន និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ជុំវិញការព្យាយាមផ្ដល់ភាពស្របឲ្យការបោះឆ្នោតជាតិដ៏ចម្រូងចម្រាស កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៩ កក្កដានេះ តាមរយៈការទទួលស្គាល់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោត ដ៏ច្រើនលើសលប់ ដែលក្រុមអង្គការជំនាញទាំង ២៣ស្ថាប័នធំៗនេះ ចាត់ទុកថា សុទ្ធតែជាក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍លម្អៀង បន្លំខ្លួនធ្វើជាអ្នកសង្កេតការណ៍ ខណៈដែលតាមពិត គឺជាក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ក្លែងក្លាយ បង្កើឡើងដើម្បីឲ្យគេជួល ដើម្បីចាំតែប្រថាប់ត្រាតែប៉ុណ្ណោះ៕