អ្នកវិភាគថា ចិនត្រឹមតែប្រើភាសាការទូតរឿងឆបោកតាមអនឡាញ គ្រឿងញៀន និងជួញដូរមនុស្ស
2024.12.08
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស សុខា (ឆ្វេង) និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈ នៃប្រទេសចិន លោក វ៉ាង ស៊ាវហុង (Wang Xiaohong) ក្នុងជំនួបនាទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន កាលពីថ្ងៃទី៦ កញ្ញា ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ស សុខា
អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ថា ចិនបានត្រឹមតែប្រើភាសាការទូតប៉ុណ្ណោះ ជុំវិញការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខ ប្រឆាំងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀន និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនជាមួយកម្ពុជា ប៉ុន្តែគ្មានឆន្ទៈអនុវត្តជាក់ស្ដែងឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ។
ការលើកឡើងដូចនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសចិន ហើយប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិន បានសន្យាជាថ្មីថា នឹងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រឆាំងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននិងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនជាមួយកម្ពុជា។
រដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិនបានលើកឡើងម្ដងហើយម្ដងទៀត ពីការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយកម្ពុជា ដើម្បីប្រឆាំងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ការជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននិងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន។
ក៏ប៉ុន្តែអ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គមកត់សំគាល់ថា ការលើកឡើងនេះ ហាក់គ្មានផែនការច្បាស់លាស់ដាក់ឱ្យអនុវត្ត ប្រឆាំងនិងឧក្រិដ្ឋកម្ម ដែលកំពុងតែកើតឡើងនៅកម្ពុជាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ។
អ្នកអត្ថាធិប្បាយនយោបាយ លោក គឹម សុខ យល់ថា មេដឹកនាំចិន ដែលបញ្ជាក់ពីការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខជាមួយកម្ពុជា ម្ដងហើយម្ដងទៀតគឺគ្រាន់តែជាភាសាការទូត ដើម្បីលួងលោមរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលចិនគ្មានឆន្ទៈពិតប្រាកដ ក្នុងការជួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នដែលកំពុងដឹកនាំដោយត្រកូលហ៊ុន ឱ្យប្រយុទ្ធប្រឆាំងនិងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ការជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននិងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែននេះទេ។
លោក គឹម សុខ៖ «ជាទម្លាប់របស់ចិន កាលណាជួយគឺទម្លាក់លុយលើគម្រោងណាមួយតែម្ដង។ ឧទាហរណ៍ក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខនេះ តើចិនបានទម្លាក់លុយប៉ុន្មានលានដុល្លារហើយ សម្រាប់កិច្ចសហការនោះជាមួយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត? ចម្លើយគឺអត់ទាន់មានទេ គឺចិនគ្រាន់តែនិយាយចោលជាទូទៅប៉ុណ្ណោះ។ ការនិយាយជាទូទៅក្នុងនយោបាយការទូត គ្រាន់តែជាភាសាផ្អែមល្ហែមនៅពេលជួបគ្នា ។ ក៏ប៉ុន្តែបើចិនមិនទម្លាក់លុយសម្រាប់គម្រោងពិតប្រាកដទេនោះ មានន័យថាគ្មានជំនួយអ្វីទេ»។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគដូចនេះ បន្ទាប់ពីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានប្រកាសថាចិននិងកម្ពុជា បានពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខ ប្រឆាំង និងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ការជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននិងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន របស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែធ្នូ ឱ្យដឹងថា ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសចិន គឺចិននិងកម្ពុជា បានជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នាជាច្រើន ដូចជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការត្បូងពេជ្រ កិច្ចសហការស្ដីពីការកសាងសហគមន៍វាសនារួមកម្ពុជា-ចិននិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបង្កើនការផ្លាស់ប្ដូរវិស័យទេសចរណ៍ជាដើម។ ក្នុងនោះដែរកម្ពុជា-ចិន ក៏បានប្ដេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខ ដើម្បីប្រឆាំងនិងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ អំពើជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននិងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនដែរ។
នេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេ ដែលរដ្ឋាភិបាលចិន បង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តលើការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខជាមួយកម្ពុជា ដើម្បីប្រឆាំងនិងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ អំពើជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននិងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន។
កាលពីខែកញ្ញា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈ នៃប្រទេសចិន លោក វ៉ាង ស៊ាវហុង (Wang Xiaohong) ក៏ធ្លាប់បានប្ដេជ្ញាចិត្តរួមគ្នា ជាមួយលោក ស សុខា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហការផ្នែកសន្តិសុខ ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន និងការតាមរកឧក្រិដ្ឋជនដែលជាជនជាតិចិននៅកម្ពុជាផងដែរ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយ ជុំវិញលទ្ធផលនៃការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាច្រើនវិស័យរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងចិននេះ ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសលោក ជុំ សុន្ទរី និងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា បាននៅឡើយ នៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ។
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គមកត់សំគាល់ឃើញថា បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលចិន បានបង្ហាញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយកម្ពុជា ក្នុងការប្រឆាំងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ អំពើជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀន និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ញឹកញាប់ក្តី ក៏បច្ចុប្បន្នអំពើទាំងនេះ នៅតែកើតឡើងក្នុងកម្ពុជាដដែល។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ កម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ បានចាប់ខ្លួនជនជាតិចិន វៀតណាមនិងខ្មែរ ចំនួន ៩៣នាក់ ពាក់ព័ន្ធនិងបទល្មើសគ្រឿងញៀន ព្រមទាំងរឹបអូសថ្នាំញៀនចម្រុះ បានជាង ៤០០កញ្ចប់នៅក្នុងសង្កាត់ព្រែកតាសេក ខណ្ឌជ្រោយចង្វារ។
កាលពីអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាក៏ធ្លាប់បានបញ្ជូនជនជាតិចិនដែលពាក់ព័ន្ធនិងឧក្រិដ្ឋកម្មល្បែងស៊ីសង និងអំពើឆបោកតាមអនឡាញ ពីខេត្តព្រះសីហនុចំនួន ១៣០នាក់ ឱ្យត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញដែរ។
អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន យល់ថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលចិន ឧស្សាហ៍លើកពីការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រឆាំងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ អំពើជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀន និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន គឺអាចជាការក្រើនរំលឹក ដល់រដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ឱ្យប្រឹងប្រែងបង្ក្រាប។
លោកថា បច្ចុប្បន្ននេះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនអាចទប់ស្កាត់រាល់ឧក្រិដ្ឋកម្មដែលកំពុងបង្កដោយជនជាតិចិនបានទេ ដោយសារតែមន្ត្រីខ្មែរខ្លះ ធ្វើជាខ្នងបង្អែកឱ្យឧក្រិដ្ឋជន ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ រីឯប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជាមិនឯករាជ្យ។
លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «ខ្ញុំយល់ថា ការសន្យារបស់ចិនក្នុងការទប់ស្កាត់ការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស គ្រឿងញៀននេះមិនអាចជឿទុកចិត្តបានថាអាចទប់ស្កាត់ឧក្រិដ្ឋជនចិន មិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពនៅកម្ពុជានោះទេ។ បញ្ហាគឺដោយសារតែនៅកម្ពុជាមានអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ ហើយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ជាអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងនៃបទឧក្រិដ្ឋទាំងនោះ។ មូលហេតុនេះ មិនអាចធ្វើឱ្យកម្ពុជាអាចបង្ក្រាបបទល្មើសទាំងនោះបានឡើយ»។
បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រកាសថា នឹងបង្ក្រាបឧក្រិដ្ឋកម្មមួយចំនួនដែលបង្កឡើងដោយជនជាតិចិនក្តី ប៉ុន្តែមនុស្សនៅជិតលោក ហ៊ុន សែន មួយចំនួនសុទ្ធតែជាអ្នកនៅពីក្រោយឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងនោះ។
របាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតរបស់អាស៊ីសេរី រកឃើញថា មានឧក្រិដ្ឋជនចិនម្នាក់ ដែលជាម្ចាស់បនល្បែងអនឡាញឆ្លងដែនខុសច្បាប់ បានក្លាយជាអ្នកមានអំណាច និងមានតួនាទីជាទីប្រឹក្សារបស់ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាទៀតផង។ កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងលោក ចេន ហ្ស៊ី (Chen Zhi) ប្រធានសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុនព្រីនស៍ គ្រុប (Prince Group)ដែលជាប់ឈ្មោះជាឧក្រិដ្ឋជនចិន រកស៊ីបនល្បែងអនឡាញឆ្លងដែនខុសច្បាប់ ឱ្យធ្វើជាទីប្រឹក្សារបស់លោក។
កាលពីឆ្នាំ២០១៨ លោក ចេន ហ្ស៊ី ក៏ធ្លាប់កាន់តំណែងជាទីប្រឹក្សាក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលមានឋានៈស្មើរដ្ឋលេខាធិការដែរ។ តុលាការប្រទេសចិន ធ្លាប់រកឃើញថា បុរសជនជាតិចិនរូបនេះ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រតិបត្តិការបនល្បែងអនឡាញ(Online) ខុសច្បាប់។
កាលពីថ្ងៃទី១២ កញ្ញា ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក ក៏បានបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ របស់ក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជានិងក្រុមហ៊ុនសម្ព័ន្ធចំនួន៥ផ្សេងទៀតផងដែរ។ ការដាក់ទណ្ឌកម្ម របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកនេះ ដោយសារតែការស៊ើបអង្កេតរកឃើញថា ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ដែលជាប្រធានសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនិងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ការជួញដូរមនុស្ស និងកេងប្រវ័ញ្ចពលកម្មដោយបង្ខំក្នុងប្រតិបត្តិការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត។
កាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស សុខា ធ្លាប់បង្ហាញកង្វល់ជុំវិញបញ្ហារំហូរនៃជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ សកម្មភាពឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន អំពើភេរវកម្ម និងអំពើជួញដូរគ្រឿងញៀន នៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែនកម្ពុជាជាមួយប្រទេសជិតខាង ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិនិងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប៉ូលិសថៃស៊ើបអង្កេតឃើញថា ករណីធ្វើឃាតលើលោក លិម គិមយ៉ា មានការរៀបចំជាប្រព័ន្ធ ដោយមានមេខ្លោងនៅកម្ពុជា
- ខ្មាន់កាំភ្លើងមិនទាន់ហ៊ានលាតត្រដាងមេខ្លោងនៅពីក្រោយ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាពគ្រួសារ
- អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក លិម គិមយ៉ា ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលត្រកូល ហ៊ុន ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅប្រទេសថៃ
- ជនសង្ស័យ ដែលបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា នៅបាងកក អាជ្ញាធរចាប់បាននៅក្នុងទឹកដីខ្មែរ
- កម្ពុជាបានប្រគល់ខ្លួនខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ឱ្យភាគីថៃហើយ និងប្រកាសបទចោទភ្លាមៗ
អត្ថបទពេញនិយម
សង្គម
- ពលរដ្ឋរិះគន់ថា ភ្លើងឆេះព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រ ជាការធ្វេសប្រហែសរបស់អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ
- អតីតឧកញ៉ា ហេង សិទ្ធី បន្តចោទមន្ត្រីក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកតាមអនឡាញ
- លោក ហ៊ុន តូ ព្រមានចាត់វិធានការតាមច្បាប់លើលោក ហេង សិទ្ធី ដែលចោទលោកថា ឆបោកប្រាក់ជនបរទេស និងនៅពីក្រោយឧក្រិដ្ឋជនឆបោកតាមអនឡាញ
- ហ្វីលីពីនបន្តព្រមានដល់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនឱ្យប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់មុនចូលមកបម្រើការងារនៅកម្ពុជា