តើ​អ្នក​ឈឺក្បាល​ជង្គង់ គួរ​ធ្វើ​អ្វីខ្លះ ដើម្បី​បំបាត់​ឬ​សម្រាល​ការ​ឈឺចាប់?

ដោយ ម៉ៅ សុធានី
2022.09.15

គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​សុខភាព​ផ្តល់​ដំបូន្មាន​ថា គេ​មាន​វិធីសាស្ត្រ​ជាច្រើន ដើម្បី​បំបាត់​ឬ​សម្រាល​ការឈឺចាប់​ក្បាលជង្គង់ ដែល​បណ្តាល​មក​ពី​គ្រោះថ្នាក់​ប៉ះទង្គិច​ណាមួយ ឬក៏​ដោយសារ​ជំងឺ​រលាក​ក្បាល​ជង្គង់។ វិធីសាស្ត្រ​ទាំងនោះ រួមមាន សម្រក​ទំងន់ ព្រោះ​នៅពេល​ធាត់​ខ្លាំង ទំងន់​ខ្លួនប្រាណ​សង្កត់​ខ្លាំង​ទៅលើ​ជើង ជាពិសេស​លើ​ជង្គង់ ខ្លួនប្រាណ​ត្រូវ​សកម្ម កុំ​សម្រាក​ដេក​ស្ងៀម​យូរ​ពេក ព្រោះ​វា​អាច​បណ្តាល​ឲ្យ​សាច់ដុំ​ចុះ​ខ្សោយ ធ្វើ​លំ​ហាត់ប្រាណ ដោយ​ពង្រឹង​សាច់ដុំ​ដើម្បី​គាំទ្រ​ក្បាល​ជង្គង់ ដូចជា​ដើរ​ហាត់ប្រាណ ហែល​ទឹក និង​ពត់​ខ្លួនប្រាណ​ដៃជើង ដើម្បី​ជួយ​បង្កើន​ភាព​បត់បែន​ងាយស្រួល និង​ពាក់​ស្បែកជើង សំរាប់​ទ្រ​បាតជើង​នៅពេល​ដើរ​ជាដើម។

ម្ចាស់​គ្លីនិក​មេត្តា​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ហ៊ាង រតនា មាន​ប្រសាសន៍​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ថា ភាគច្រើន​អ្នក​ឈឺក្បាល​ជង្គង់ ច្រើន​ជា​មនុស្ស​ស្រី និង​ឡើង​ទម្ងន់​ខ្លាំង​។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​បន្ត​ថា ប្រសិនបើ​នៅតែ​បន្ត​ដើរ នោះ​រឹត​តែ​នាំ​ឲ្យ​ឈឺក្បាល​ជង្គង់ កាន់តែ​ខ្លាំង ព្រោះ​ទំងន់​វា​សង្កត់​ទៅ​លើ​ជើង​ជាពិសេស​ក្បាល​ជង្គង់៖ «ឈឺក្បាល​ជង្គង់​ភាគច្រើន​បំផុត គឺ​កើត​ទៅលើ​មនុស្ស​ស្រី ចាប់ពី​អាយុ​៥០​ឆ្នាំ​ឡើង​ទៅ ពេល​គាត់​អស់​រដូវ ឆ្អឹង​ចាប់ផ្តើម​ពុក​ផុយ។ យើង​សង្កេតឃើញ​ទៀត​ថា អ្នក​ឈឺក្បាល​ជង្គង់ ច្រើន​ជា​អ្នក​ធាត់​លើស​គីឡូ ដល់​អ៊ីចឹង​យើង​អាច​ទី​១ ពេល​គាត់​ចាប់ផ្តើម​អស់​រដូវ គាត់​គួរតែ​ញ៉ាំ​ជាតិ​កាល់ស្យូម ឬ​ញ៉ាំ​ទឹកដោះគោឆៅ ប្រចាំថ្ងៃ​ទៅ និង​កុំ​ឱ្យ​ធាត់​លើស​គីឡូ​...»

គេហទំព័រ​សុខភាព​វឹបអឹមឌី (WebMD) នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ឲ្យ​ដឹង​ថា ប្រសិនបើ​ជង្គង់​ឈឺ​ឬ​ហើម ត្រូវ​បញ្ឈប់​ការ​ដើរ​ហាត់ប្រាណ រត់ ឬ​លេង​កីឡា មួយ​រយៈ​សិន ដោយ​ស្អំ​ទឹកកក ឬ​លេបថ្នាំ​បំបាត់​ការឈឺចាប់ និង​នៅពេល​គេង​ត្រូវ​ដាក់​ខ្នើយ​កល់​ពីក្រោម​ក្បាលជង្គង់​។ អ្នកជំនាញ​ផ្តល់​យោបល់​ថា ជំនួស​ឲ្យ​ការ​ដើរ ឬ​រត់ អ្នកជំងឺ​សន្លាក់​ជង្គង់ អាច​ជ្រើស​យក​ការ​ហែល​ទឹក និង​ហាត់​យូហ្គា (Yoga) ដើម្បី​អាច​កាត់បន្ថយ​សម្ពាធ​របស់​ទម្ងន់​ខ្លួន ទៅលើ​សន្លាក់​ជង្គង់​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ប្រសិនបើ​ប្រើ​វិធីសាស្ត្រ​ទាំងនោះ រយៈពេល​រហូតដល់​២​សប្តាហ៍​ហើយ នៅតែ​មិន​បាត់​ឈឺជង្គង់​ទៀត គឺ​ត្រូវ​ជួប​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ។

ចំពោះ​ការ​ហាត់​ប្រាណ​ដើម្បី​ពង្រឹង​សាច់ដុំ និង​ជួយ​ជង្គង់​ឲ្យ​បត់បែន​ដោយ​ស្រួល​វិញ គេហទំព័រ WebMD បង្ហាញ​ពី​វិធី​មួយចំនួន ដូចជា​គេង​ដាក់​ខ្នង​លើ​ក្តារ​ឬ​ឥដ្ឋ បត់​ជង្គង់​ម្ខាង និង​ជង្គង់​ម្ខាង​ទៀត លាត​ឲ្យ​ត្រង់​លើកជើង​ឡើងលើ​ឲ្យ​ខ្ពស់ ដោយ​ប្តូរ​ពី​ជង្គង់​ម្ខាង​ទៅ​មួយ​ទៀត ធ្វើ​ដូចគ្នា​ចំនួន ១៥​ដង។ វិធី​មួយទៀត គឺ​ពង្រឹង​សាច់ដុំ​នៅ​ពីក្រោយ​ភ្លៅ ដោយ​ដេក​ផ្កាប់មុខ ដាក់​ជើង​ទាំងពីរ​លាត​ឲ្យ​ត្រង់ និង​ព្យាយាម​លើកជើង​ម្ខាងៗ ឲ្យ​បាន​ខ្ពស់​តាមតែ​អាច​ធ្វើ​បាន និង​ធ្វើ​ឲ្យ​បាន​១៥ ដង​សំរាប់​ជើង​ម្ខាង​។ នៅ​មាន​វិធី​ជាច្រើន​ទៀត ដូចជា ឈរ​ឲ្យ​ត្រង់​ពីក្រោយ​កៅអី លើកជើង​ម្ខាង​ម្តង​មួយៗ ដោយ​ដាក់​ទម្ងន់​បន្ថែម ពី​១​គីឡូក្រាម ទៅ​៣​គី​ឡូង​ក្រាម ដើម្បី​ពង្រឹង​សាច់ដុំ​ជើង ជាដើម។

គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​ឯកទេស​ទូទៅ លោក វេជ្ជបណ្ឌិត ហ៊ាង រតនា មានប្រសាសន៍​បន្ត​ថា អ្នក​ឈឺក្បាល​ជង្គង់​ជាដំបូង គឺ​ត្រូវ​សម្រក​ទំងន់ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​ដាក់​សម្ពាធ​ខ្លាំង​លើ​ជើង​ជាពិសេស​ក្បាលជង្គង់ និង​ដើរ​ហាត់ប្រាណ ពត់​ដៃ​ពត់​ជើង ដោយ​អង្គុយ​យោល​ជើង​ឲ្យ​បាន​១៥​នាទី ២​ដង​ក្នុង​មួយថ្ងៃ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ប្រសិនបើ​នៅតែ​ឈឺ គ្រូពេទ្យ​នឹង​ផ្តល់​វិធីសាស្ត្រ​ព្យាបាល ទៅតាម​កម្រិត​នៃ​ស្ថានភាព​ក្បាលជង្គង់​នោះ ដូចជា​ចាក់​ថ្នាំស្ពឹក​នៅ​កន្លែង​ឈឺជង្គង់ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ការ​ឈឺ​ចាប់បាន ពី​៣​ខែ​ទៅ​៦​ខែ​៖ «គ្រូពេទ្យ​នឹង​សួរនាំ​ពី​មូលហេតុ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ឈឺ​ហ្នឹង ហើយ​ដែល​ភាគច្រើន​បណ្តាល​ឲ្យ​សឹក​ឆ្អឹងខ្ចី គ្រូពេទ្យ​នឹង​អោយ​លេបថ្នាំ​ប្រភេទ​កាល់ស្យូម ឬ​ថ្នាំ​ក្លុយ​កូតាមីន។ ដំបូង​គ្រូពេទ្យ​ឲ្យ​ថ្នាំ​ញ៉ាំ និង​រឹត​ជើង ហើយ​បន្ទាប់​មក គេ​ចាក់​ថ្នាំ​ឲ្យ​នៅ​ក្បាល​ជង្គង់​ហ្នឹង​តែម្តង ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ការ​រលាក​។ ជម្រើស​ចុងក្រោយ​គឺ​ប្តូរ​ក្បាលជង្គង់​ហ្នឹងហើយ​ឥឡូវ​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​ទំនើប​ណាស់ គេ​អាច​ធ្វើ​បាន​...»»

ក្រុម​វេជ្ជបណ្ឌិត​ជំនាញ​ផ្នែក​វះកាត់​ទម្រង់​ឆ្អឹង និង​ជង្គង់ (Orthopedic and Knee Surgeon) ឲ្យ​ដឹង​ថា បញ្ហា​ឈឺជង្គង់​នេះ គឺ​មាន​លក្ខណៈ ខុសៗ​គ្នា ពី​មនុស្ស​ម្នាក់​ទៅ​ម្នាក់ទៀត ខ្លះ​អាច​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​រង​របួស​ដោយសារ​លេង​កីឡា ការ​រត់​ច្រើន​ហួសហេតុ​ពេក ដូចជា គ្រេច​ថ្លោះ​ជង្គង់ (Dislocated kneecap) ដាច់​ហើម​សរសៃពួរ (ligament rupture) ជាលិកា​ស្រទាប់​ទន់​នៅ​ចន្លោះ​សន្លាក់ឆ្អឹង ដាច់​រហែក​និង​សឹក​រេចរឹល (cartilage tears) និង​ជំងឺ​រលាក​សន្លាក់​ឆ្អឹង​ធ្ងន់ធ្ងរ (Osteoarthritis) ជាដើម។

គេហទំព័រ​សុខភាព​វឹបអឹមឌី (WebMD) បន្ត​ថា គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​នឹង​ប្រើប្រាស់​គ្រប់​មធ្យោបាយ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការឈឺចាប់ ដូចជា​ផ្តល់​ដំបូន្មាន​ឲ្យ​ធ្វើ​លំ​ហាត់ប្រាណ រួមមាន​ដើរ ហែល​ទឹក សម្រក​ទំងន់ និង​ពាក់​ស្បែកជើង​ទន់ ដែល​ជួយ​ទ្រ​បាតជើង កុំ​ឲ្យ​ឈឺ​ជើង នៅពេល​ដើរ ឬ​ហាត់ប្រាណ​។ វិធី​ព្យាបាល​តាម​បែប​ហាត់ប្រាណ​លំនាំ​វេជ្ជសាស្ត្រ (Physiotherapy) ក៏​អាច​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​ការឈឺចាប់​ក្បាលជង្គង់​បាន​ដែរ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ប្រសិន​ការឈឺចាប់​នោះ​មិន​បាត់​ទាល់តែសោះ វេជ្ជបណ្ឌិត​ជំនាញ​នឹង​ពិនិត្យមើល​ពី​លទ្ធភាព​វះកាត់​ប្តូរ​ជង្គង់​ថ្មី​សិប្ប​និមិត្ត ក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​ដែល​ឈឺក្បាល​ជង្គង់​ខ្លាំង ដើរ​មិន​រួច ជាពិសេស​សំរាប់​អ្នកមាន​បញ្ហា​រលាក​សន្លាក់​ឆ្អឹង​ធ្ងន់ធ្ងរ (Arthritic joints)

ក្រោយពី​ការ​វះកាត់​ប្តូរ​ក្បាលជង្គង់​ថ្មី​ហើយ វេជ្ជបណ្ឌិត​ជំនាញ នឹង​បញ្ជូន​អ្នកជំងឺ​ទៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​ស្ដារ​នីតិសម្បទា ដើម្បី​ហ្វឹកហាត់​ពី​ការប្រើប្រាស់​ជង្គង់​ថ្មី និង​ពី​របៀប​ហាត់ប្រាណ​នៅផ្ទះ ដើម្បី​អាច​ឱ្យ​ជង្គង់​ដំណើរការ​បាន​ល្អ បន្ថយ​ការ​ឈឺ​ចុកចាប់ ព្រមទាំង​អាច​បន្តការងារ និង​សកម្មភាព​នានា ជា​ធម្មតា​ឡើង​វិញ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
លោក ហ៊ុន សែន និង​លោក សេង សារី បន្ត​ឆ្លើយឆ្លង​គ្នា​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ពាក់ព័ន្ធ​សារ​បែក​ធ្លាយ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។