អ្នកជំនាញមើលឃើញថា អាចមានហេតុផលច្រើននៅពីក្រោយការសម្រេចចិត្តលើកពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី១៣ ដែលកម្ពុជាត្រូវធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះជាលើកដំបូង ទៅធ្វើនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំក្រោយ ជាជាងធ្វើតាមប្រព័ន្ធVideo Conference។ ពួកគេថា ក្រៅតែពីបញ្ហាវិបត្តិកូវីដ-១៩ ភាពល្អក់កករនៃទំនាក់ទំនងរវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងកម្ពុជាដោយសារការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA និងបញ្ហាក្នុងតំបន់ អាចជាហេតុផលមួយចំនួនជំរុញឲ្យលើកពេលកិច្ចប្រជុំដ៏សំខាន់មួយនេះ។
ការសម្រេចពន្យារពេលរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុប ឬ ASEM លើកទី១៣ នៅកម្ពុជា ទៅឆ្នាំក្រោយ ជាងធ្វើតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ Video Conference ត្រូវអ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិផ្តល់ទស្សនៈ និងការយល់ឃើញផ្សេងៗគ្នា។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (Asian Vision Institute) និងជាសមាជិកមួយរូបនៃក្រុមការងារសរសេរសុន្ទរកថាឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុប បណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ លើកឡើងពីហេតុផលចម្បងពីរដែលនាំឲ្យមានការសម្រេចពន្យារពេលការរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះទៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំក្រោយវិញ ជាជាងប្រជុំតាម Video Conference។ ហេតុផលទាំងពីរនេះ លោកថា គឺដោយសារតែមានការពិបាកក្នុងការរៀបចំកិច្ចប្រជុំតាមវីដេអូ ដែលមានតំណាងប្រទេសរហូតដល់ទៅជាង៥០ចូលរួម និងម្យ៉ាងទៀតកម្ពុជាក៏ចង់ឲ្យបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកកិច្ចប្រជុំ ASEMទាំងនេះស្គាល់ពីកម្ពុជាកាន់តែច្បាស់តាមរយៈការចូលរួមកិច្ចប្រជុំដោយផ្ទាល់នៅឆ្នាំក្រោយ៖« ទីមួយ ធ្វើ Video Conference ជាមួយបណ្តាប្រទេសជាង៥០ ប្រហែលមិនមែនជាការងាយស្រួលទេ ពីព្រោះអី Time Zone ក៏ខុសគ្នា។ អញ្ចឹងទេ ចំពោះជំហរកម្ពុជាគឺចង់ពន្យារ ហើយបានទទួលការគាំទ្រពីគ្រប់សមាជិក ASEM ទៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំក្រោយ។ បញ្ហាទីពីរពាក់ព័ន្ធទៅនឹងគោលបំណងរបស់កម្ពុជាដែលជាម្ចាស់ផ្ទះចង់ឲ្យភ្ញៀវមកស្គាល់កម្ពុជា បង្ហាញនូវការរាក់ទាក់ ឬក៏ការទទួលកក់ក្តៅ។ » ។
Chaired by , the July virtual Senior Officials' Meeting decided to postpone to mid-2021 w/ the support & understanding of SOM Leaders,<br/> <br/>More in the press release from the MFA Cambodia👇
ក៏ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិដទៃទៀត ពួកគេយល់ឃើញផ្សេងពីនេះ។ កន្លងទៅ បើទោះបីជាប្រឈមនឹងវិបត្តិរាតត្បាតសាកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ក៏ដោយ ជាជាងលុបចោល ឬពន្យារពេល ក៏កិច្ចប្រជុំកំពូលនានានៅតែអាចបន្តធ្វើបានតាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូអនឡាញ ដូចជាកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានដឹកនាំដោយប្រទេសវៀតណាម កិច្ចប្រជុំនានារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងរបស់សហភាពអឺរ៉ុបជាដើម។
អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិ និងជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅសាកលវិទ្យាល័យ Naresuan នៃប្រទេសថៃ បណ្ឌិត ប៉ូល ឆែមប៊័រ (Paul Chambers) យល់ឃើញថាការពន្យារពេលជាជាងធ្វើកិច្ចប្រជុំតាមវីដេអូអនឡាញនាចុងឆ្នាំនេះ គឹអាចដោយសារតែកម្ពុជាមិនចង់ឲ្យប្រទេសចិនថ្នាំងថ្នាក់ ប្រសិនបើកិច្ចប្រជុំនោះ ឈានទៅនិយាយពីបញ្ហានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ឬបញ្ហានៅក្រុងហុងកុងជាដើម។ លោកបន្ថែមថា ហេតុផលមួយទៀតគឺលោក ហ៊ុន សែន មិនចង់រងការអាម៉ាស់ នៅពេលដែលតំណាងសហភាពអឺរ៉ុប អាចនឹងលើកយកបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមកនិយាយនៅពេលដែលមានកិច្ចប្រជុំអនឡាញនោះ។
ដូចគ្នានេះដែរ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិមួយរូបទៀត បណ្ឌិត អៀ សុផល យល់ថា មេដឹកនាំអាស៊ី-អឺរ៉ុប សម្រេចចិត្តថា វាជារឿងប្រសើរដែលពួកគេមិនទាន់ជួបគ្នា បើទោះជាតាមវីដេអូ Conferenceក៏ដោយ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញកំពុងមានប្រវត្តិអាក្រក់ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ដូច្នេះហើយការធ្វើជាត្រូវរ៉ូវគ្នា អាចជាការចម្លែកបន្តិចនៅពេលដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានចំអក និងវាយប្រហារដោយពាក្យសម្ដីទៅលើសហភាពអឺរ៉ុប ដោយសារបញ្ហារម្លាយប្រជាធិបតេយ្យ និងរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ ក្រៅពីនោះ បញ្ហាវិធានការរបស់ប្រទេសចិនមកលើក្រុងហុងកុង និងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលសហរដ្ឋអាមេរិកថាជាទង្វើខុសច្បាប់នោះ ក៏សុទ្ធសឹងតែជារឿងរ៉ាវធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មានភាពរួញរា និងមិនស្រណុកចិត្ត ព្រោះប្រទេសដទៃអាចនឹងលើកយកបញ្ហាទាំងនេះមកនិយាយ ប្រសិនបើមានការប្រជុំតាមវីដេអូអនឡាញនៅចុងឆ្នាំនេះ។
ជុំវិញការសម្រេចចិត្តពន្យារពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលទៅធ្វើនៅឆ្នាំក្រោយនេះ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា យល់ថា ការចង់មានជំនួបផ្ទាល់ជាជាងការធ្វើដោយប្រយោលតាមវីដេអូConference ក៏អនុញ្ញាតឲ្យកម្ពុជាទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើន ជាពិសេសគឺការចរចាឡើងវិញក្នុងរឿងអឺរ៉ុបដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA៖ « វាមានសារសំខាន់ត្រង់ថា ប្រសិនបើមេដឹកនាំកម្ពុជាជួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំអឺរ៉ុបបាន ជាពិសេសកម្ពុជាតែម្តងនៅពេលដែលរៀបចំធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ មានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើន នៅក្នុងការចរចា ឬជជែកគ្នា នៅលក្ខខណ្ឌ ឬគោលការណ៍មួយចំនួន ដែលអឺរ៉ុប និងកម្ពុជាមិនយល់គ្នា ឧទាហរណ៍ដូចជាពាក់ព័ន្ធនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬក៏ដាក់សម្ពាធ EBA ២០ % ក៏អាចជួយ អាចនិយាយគ្នាបានប្រសើរជាងដែរ។ អញ្ចឹង ករណីលើកពេលវេលានេះ កម្ពុជាអាចសង្ឃឹមថា ស្ថានភាពធូរស្បើយ អាចនិយាយទៅមានភាពប្រសើរជាង លឿនជាងការប្រជុំតាមរយៈ Video Conference ឬអនឡាញដែលនិយាយសាច់រឿងមិនអស់ខ្លឹមសារ »។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា បន្តថា នៅពេលមានកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះនាពេលខាងមុខ កម្ពុជាអាចនឹងព្យាយាមបញ្ចៀសមិនឲ្យមានការជជែកដេញដោលពីបញ្ហានៅក្រុងហុងកុង និងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ពីព្រោះកន្លងទៅកម្ពុជាគាំទ្រប្រទេសចិន៖ «ខ្ញុំគិតថា បញ្ហារឿងហុងកុង បញ្ហារឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ប្រហែលជាកម្ពុជាអាចបញ្ចៀសមិនចង់ឲ្យមានការលើកឡើងទេ ឬក៏ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះទេ ព្រោះកន្លងមកកម្ពុជាឈរជំហរខាងចិន។ ដូច្នេះហើយ វាមិនអំណោយផលសម្រាប់គោលនយោបាយការបរទេសរបស់កម្ពុជាជាមួយនឹងអន្តរជាតិ ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុបទេ។ តែប្រសិនបើកម្ពុជាលើក ខ្ញុំគិតថា ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាស្ថិរភាព នយោបាយប្រជាធិបតេយ្យពាក់ព័ន្ធនឹងបរិយាកាសវិនិយោគ ជាពិសេសផ្តោតទៅលើវិស័យទេសចរណ៍»។
ការមិនហ៊ាននិយាយពីបញ្ហាក្នុងតំបន់របស់ប្រទេសចិន ត្រូវបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធិ ថា កម្ពុជាមិនឲ្យតម្លៃនោះទេ ខណៈប្រធានបទសំខាន់នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ គឺផ្តោតពីបញ្ហាពង្រឹងប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយម និងការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រោយវិបត្តិកូវីដ៖ « កម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវប្រធានបទសំខាន់គឺ ពង្រឹងប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយមដើម្បីកំណើនរួម។ វានឹងនៅតែបន្ត។ ប៉ុន្តែ អាចនឹងផ្តោតសំខាន់បន្ថែមទៅនឹងការរើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចបន្ទាប់ពីសម័យកូវីដ ក៏ប្រហែលជាបញ្ហាដែលបណ្តាលប្រទេស ASEM ភាគច្រើនគេចាប់អារម្មណ៍។ ចំពោះបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង វាអាស្រ័យទៅលើសមាជិកផ្សេងៗទេ។ បើគាត់ចាប់អារម្មណ៍ គាត់អាចលើកបញ្ហានេះបាន។ ក៏ប៉ុន្តែ នោះមិនមែនជាបញ្ហាដែលកម្ពុជាចាប់អារម្មណ៍ ឬក៏ឲ្យតម្លៃខ្ពស់នោះទេ »។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក កុយ គួង ដោយសារតែលោកមិនលើកទូរស័ព្ទកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី២១ កក្កដា។ លោកក៏មិនទាន់ឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់អាស៊ីសេរីតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមនៅឡើយទេគិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ ជុំវិញជំហររបស់កម្ពុជាពីបញ្ហារបៀបវារៈទាំងនេះ និងថាតើកម្ពុជានឹងត្រូវធ្វើដូចម្តេចទៀតប្រសិនបើវិបត្តិកូវីដ-១៩នៅតែមិនអាចបិទបញ្ចប់នៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំក្រោយ ហើយបន្តរារាំងដល់កិច្ចប្រជុំនេះទៀត។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានស្តីពីលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ី-អឺរ៉ុប តាមប្រព័ន្ធវីដេអូ នៅថ្ងៃទី២-៣ ខែកក្កដា...Posted byon
ប្រសិនបើកម្ពុជានៅតែមិនអាចរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះបាន បណ្ឌិត ប៉ូល ឆែមប៊័រ យល់ថា កម្ពុជានឹងខាតបង់ប្រយោជន៍ព្រោះនាំឲ្យមានការយល់កាន់តែច្រើនឡើងថា ប្រទេសនេះមិនអាច ឬមិនចង់ស្តារទំនាក់ទំនងឡើងវិញជាមួយអឺរ៉ុបបាន។ រីឯបណ្ឌិត អៀ សុផល វិញថា កម្ពុជានឹងត្រូវបាត់បង់មុខមាត់ រួមទាំងចំណូលលើការកក់សណ្ឋាគារដោយសារការរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ខណៈប្រទេសចិនក៏អាក់ខានមិនអាចឈ្លបយកការណ៍ពីកិច្ចប្រជុំនេះបាន។
លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ចាត់ទុកថា កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ នឹងក្លាយជាព្រឹត្តិការណ៍ « ប្រវត្តិសាស្ត្រការទូត » របស់កម្ពុជា ហើយជាឱកាសល្អបំផុតសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយម ជំរុញការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមសាកល និងធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកមានភាពរស់រវើកឡើងវិញ។
កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបនេះ នឹងមានមេដឹកនាំកំពូលៗមកពីអាស៊ី និងអឺរ៉ុប សរុបចំនួន៥៣ ប្រទេសចូលរួម ក្នុងនោះ ២១ប្រទេសមកពីអាស៊ី និង៣០ប្រទេសមកពីអឺរ៉ុប ព្រមទាំងអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន និងសហភាពអឺរ៉ុប។ ប្រទេសជាដៃគូអាស៊ី-អឺរ៉ុប ឬ ASEM តំណាងឲ្យ ៦៥ភាគរយ នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ៦០ភាគរយ នៃប្រជាជនពិភពលោក ៥៥ភាគរយ នៃពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក និង៧៥% នៃទេសចរណ៍ពិភពលោក។ កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ភាពជាដៃគូ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ី-អឺរ៉ុប ដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាព វិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ច និងវឌ្ឍនភាពសង្គម។ កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ប្រព្រឹត្តិទៅរៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្តង ដោយប្ដូរវេនគ្នាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ម្ដងប្រព្រឹត្តិទៅនៅក្នុងប្រទេសណាមួយជារដ្ឋសមាជិកនៅអឺរ៉ុប ឬនៅអាស៊ី៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។