HRWស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម​ដោះលែង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម និង​បញ្ឈប់​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ

ដោយ យន់ សាមៀន
2020.06.15
Phil Robertson លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន (Phil Robertson) នាយករង​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ច​ការ​តំបន់​អាស៊ី នៃ​អង្គការ Human Rights Watch។
រូប៖ Screenshot AFP

អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ស្នើឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម​ដោះ​លែង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​ម្នាក់ ដែល​កំពុង​ជាប់​ឃុំ និង​ឈប់​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​ដទៃ​ទៀត​ ដែល​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម ដើម្បី​បញ្ចេញ​មតិ។ សំណើ​នេះ​ធ្វើឡើង​ស្រប​ពេល ដែល​ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាមេរិក ក៏​រក​ឃើញ​ដែរ​ថា អាជ្ញាធរ​វៀតណាម កំពុង​បំបិទ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ផ្នែក អ៊ិនធឹណែត​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​ផង​ដែរ។

នាយក​រង​ទទួលបន្ទុក​កិច្ចការ​តំបន់​អាស៊ី​នៃ​អង្គការ​យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ហ៊្វីល រ៉ូប៊ើតសុន (Phil Robertson) ប្រាប់​អាស៊ី​សេរី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ មិថុនា​ថា អាជ្ញាធរ​វៀតណាម កំពុង​ប្រើប្រាស់​លេស​គ្រប់​យ៉ាង ដើម្បី​ធ្វើ​បាប​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម ណា​ដែល​ហ៊ាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល វៀតណាម តាម​រយៈ​បណ្ដាញ​សង្គម។ ការ​លើក​ឡើង​នេះ ដោយសារ​ តែ​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម កាល​ពី​ពេលថ្មីៗនេះ ទើប​តែ​បាន​ផាក​ពិន័យ​ប្រាក់​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅ​លើ​យុវជន​ខ្មែរ​ក្រោម​ពីរ​នាក់ ដោយសារ​តែ​ម្នាក់​ហ៊ាន​រិះគន់ ករណី​វៀតណាម​ចែក​អង្ករ​អត់​គុណភាព​ដល់​ខ្មែរ​ក្រោម និង​ម្នាក់​ទៀត​រឿង​ចែកចាយ​ព័ត៌មាន​ពី​សហព័ន្ធ​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម ជុំវិញ​ខួប​បាត់​បង់​ទឹក​ដី​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​លើក​ទី ៧១ឆ្នាំ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៤ មិថុនា កន្លងទៅ៖ «ទាំង​នេះ បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា វៀតណាម​តាម​ដាន​យ៉ាង​យក​ចិត្ត​ទុក្ខ​ដាក់ ចំពោះ​ការ​ប្រើប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​របស់​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ ហើយ​វៀតណាម​ប្រើប្រាស់​ច្បាប់​ដ៏​តឹងរ៉ឹង​របស់​គេ ដើម្បី​ផ្ដន្ទាទោស​នរណា ដែល​ហ៊ាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​បណ្ដាញ​សង្គម (facebook) បាន​ក្លាយ​ជា​​ជម្រើស​ដ៏​សំខាន់​មួយ ដែល​គេ​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​ទាក់ទង​គ្នា និង​ចែកចាយ​ព័ត៌មាន​អំពី​ព្រឹត្តិការណ៍​កើត​ឡើង​នៅ​ប្រទេស​វៀតណាម។ ខ្ញុំ​គ្មាន​អ្វី​ភ្ញាក់​ផ្អើល​នោះ​ទេ ដែល​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម ផ្ដន្ទាទោស​ខ្មែរ​ក្រោម ដោយសារតែ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ ការ​ផ្ដន្ទាទោស​នេះ ជា​ការ​រំលោភ​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​ទាំង​នោះ មិន​ត្រូវ​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​នោះ​ទេ។ តាម​ពិត​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​វិញ​ទេ ដែល​ត្រូវ​បក​ស្រាយ​ពី​បញ្ហា​អ្វី​ដែល​កើត​មាន។ ដូច​ជា​ករណី មាន​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា អង្ក​ដែល​វៀតណាម​ចែក​ឲ្យ​ខ្មែរ​ក្រោម​នោះ គ្មាន​គុណភាព​ជា​ដើម។ ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​នោះ អាច​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​​​នឹង​​ករណី​អំពើ​ពុក​រលួយ ឬ​ក៏​អាច​ជា​បញ្ហា​របស់​មន្ត្រី​ថ្នាក់​ក្រោម ដែល​ត្រូវ​តែ​ត្រួត​ពិនិត្យ។ ករណី​ផ្សេង​ទៀត ខ្មែរ​ក្រោម​ខ្លះ បាន​លើក​យក​ព័ត៌មាន​ស្ដី​ពី​សហព័ន្ធ​ខ្មែរ​ក្រោម​មក​និយាយ អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​មិន​ត្រូវ​ធ្វើ​ទុក​បុក​ម្នេញ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម  ដោយសារ​តែ​ពួក​គេ​ស្រង់​សំដី របស់​អង្គការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស មក​និយាយ​នោះ​ទេ»

លោក ហ៊្វីល រ៉ូប៊ើតសុន (Phil Robertson) បន្ត​ទៀត​ថា ការ​បន្ត​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​លើ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​នេះ ដោយសារ​តែ​វៀតណាម​រើសអើង​ពូជសាសន៍​ខ្មែរ និង​ខ្លាច​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម ទាមទារ​បំបែក​រដ្ឋ​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត៖ «អាជ្ញាធរ​វៀតណាម បាន​គាប​សង្កត់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម អស់​ជា​ច្រើន​ទសវត្ស​ហើយ។ វៀតណាម​ចាត់​ទុក​ខ្មែរ​ក្រោម​ថា ជា​ក្រុម​មនុស្ស​មិន​ស្មោះ​ត្រង់​នឹង​វៀតណាម។ វៀតណាម​រើសអើង​នឹង​ខ្មែរ​ក្រោម ដោយសារតែ​ពូជសាសន៍ ភាសា និង​សាសនា ខុស​ប្លែក​នឹង​ជន​ជាតិ វៀតណាម។ ពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ មិន​គួរ​ត្រូវ​គេ​ចាប់​ខ្លួន​ដាក់​ពន្ធនាគារ ​ឬ​ផ្អាក​ពិន័យ ដោយសារ​តែ​ការ​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ​នោះ​ទេ។ នេះ​ជា​ឧទាហរណ៍​មួយ ដែល​វៀតណាម​ប្រើប្រាស់​អំណាច​របស់​ខ្លួន​ដើម្បី បំបិទ​សិទ្ធិ​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម។ ជា​រៀងរាល់​ពេល ខ្មែរ​ក្រោម​តែង​ទទួល​រង​ការ​រំលោភ​បំពាន​ទាំង​នេះ ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម ដោយសារ​តែ​ខ្មែរ​ត្រូវ​គេ​រើសអើង ហើយ​អាជ្ញាធរ​សង្ស័យ​ពួក​គេ​ចង់ បំបែក​រដ្ឋ ចេញពី​ប្រទេស​វៀតណាម។ អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​តែងតែ​ស្វែង​រក​លេស​គ្រប់​យ៉ាង ដើម្បី​ចាប់​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​ដាក់​ពន្ធនាគារ»

ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​នៅ​ជុំវិញ​ពិភព​លោក ទើប​បារម្ភ​ខួប​បាត់បង់​ទឹក​ដី​ខ្មែរ​ក្រោម​លើក​ទី ៧១ឆ្នាំ ដែល​បារាំង បាន​កាត់​ទឹក​ដី​ខ្មែរ​ក្រោម​ទាំង​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​ឲ្យ​វៀតណាម កាល​ពី​ឆ្នាំ១៩៤៩។ ក្នុង​ទិវា​បាត់បង់​ទឹក​ដី​នោះ  សហគមន៍​ខ្មែរ​ក្រោម ប្រកាស​ស្នើសុំ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ប្ដឹង​ទៅ​តុលាការ​អន្តរជាតិ​ទាមទារ​ដី​ខ្មែរ​ពី​វៀតណាម​មក​វិញ និង​ទាមទារ​សិទ្ធិ​ជា​ម្ចាស់​ដើមកំណើត ដើម្បី​អាច​មាន​សិទ្ធិ​ស្វ័យ​សម្រេច​វាសនា​ដោយខ្លួន​ឯង​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។​

ស្រប​ពេល​មាន​សំណើ​ពី​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ​នេះ​ដែរ ក្រសួងការបរទេស សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏​បាន​បញ្ចេញ​របាយការណ៍​ស្តីពី​សេរីភាព​សាសនា កាល​ពី​សប្ដាហ៍​មុន ដោយ​រក​ឃើញ​ថា ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ កាល​ពី​ឆ្នាំ២០១៩ វៀតណាម បាន​ប្រើប្រាស់​ច្បាប់​សន្តិសុខ ផ្នែក​អ៊ិនធឹណិត ជា​លេស​ក្នុង​ពេល​ចាប់​ខ្លួន ​និង​សួរ​ចម្លើយ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម។ របាយ​ការណ៍​បន្ត​ថា ខ្មែរ​ក្រោម​បាន​រង​គ្រោះ ដោយ​សារ​ពួក​គេ​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម ចែកចាយ​ព័ត៌មាន​របស់​​សហព័ន្ធ​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។ ក្រសួង​ការ​បរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ថា សហព័ន្ធ​ខ្មែរ​ក្រោម​អះអាង​ថា​ វៀតណាម​ចោទ​ប្រកាន់​សហព័ន្ធ​ថា ជា​ក្រុម​បំបែក​រដ្ឋ ប៉ុន្តែ​សហព័ន្ធ​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម ជា​អង្គការ​ធ្វើ​ការងារ ដើម្បី​សេរីភាព​ផ្នែក​សាសនា និង​សិទ្ធិមនុស្ស។ ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាមេរិក​ក៏​រក​ឃើញ​ថា ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរ​ក្រោម ក៏​ត្រូវ​បាន​វៀតណាម បង្ខំ​ឲ្យ​ចូល​ធ្វើ​ទាហាន ដោយ​មិន​អាច​ប្រកែក​បាន ទោះ​បី​ប្រទេស​វៀតណាម មិន​មាន​សង្គ្រាម​ក៏​ដោយ។​

ដោយឡែក ករណី​បញ្ហា​ដីធ្លី​នៅ​ខ្មែរ​ក្រោម​វិញ កាល​ពី​ដើម​ខែ មិថុនា​នេះ មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​ម្នាក់ ត្រូវ​បាន​សមត្ថកិច្ច​វៀតណាម ប្រើប្រាស់​ហិង្សា វាយ និង​ចាប់​ខ្លួន ហើយ​កំពុង​ជាប់​ឃុំឃាំង​មិន​​ឲ្យ​ជួប​សាច់ញាតិ និង​គ្មាន​មេធាវី​ការពារ​ក្តី​រហូត​មក​ទល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​រូប​នោះ ជា​អ្នក​ស៊ី​ឈ្នួល​ធ្វើ​ដី ដើម្បីឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម​ផ្សេង​ទៀត​ធ្វើ​ស្រែ​ចម្ការ មុន​ពេល​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​រឹប​អូស​យក កាល​ពី​ចុង​ខែ​ឧសភា បណ្តាល​ឲ្យ​ផ្ទុះ​អំពើ​ហិង្សា។ លោក​ ហ៊្វីល រ៉ូប៊ើតសុន លើក​ឡើង​ថា ករណី​នេះ​បង្ហាញ​ថា អាជ្ញាធរ​​វៀតណាម គ្មាន​សមត្ថភាព​ដោះ​ស្រាយ​វិបត្តិ​ដីធ្លី ហើយ​ពេល​ខ្លះ​មន្ត្រី​ពុក​រលួយ រឹប​អូស​ដី​ធ្លី​ពលរដ្ឋ​ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន៖ «បញ្ហា​សិទ្ធិ​ដីធ្លី និង​កម្មសិទ្ធិ​ដីធ្លី កំពុង​កើត​ឡើង​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​នៅ​វៀតណាម ដោយសារតែ​អាជ្ញាធរ​គ្មាន​សមត្ថភាព​ដោះ​ស្រាយ។ ដូច​លោក​ដឹង​ហើយ​ថា នៅ​វៀតណាម ដី​ទាំង​អស់​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​រដ្ឋ។ យើង​ឃើញ​ជា​ញឹកញយ​ថា  មន្រ្តី​ពុក​រលួយ​ប្រើប្រាស់​អំណាច​នេះ ដើម្បី រឹប​អូស​យក​ដីធ្លី​ពលរដ្ឋ តាម​តែ​ចិត្ត​គេ​ចង់​បាន។ ក្នុង​ករណី​ដែល​ខ្មែរ​ក្រោម​តវ៉ា​ប្រឆាំង​ការ​រឹប​អូស​យក​ដីធ្លី​របស់​ពួក​គេ​​ វៀតណាម​ត្រូវ​តែ​ស្ដាប់​ការ​តវ៉ា​របស់​គេ។ អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​ មិន​ត្រូវ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ ឬ​ក៏​ចាប់​ខ្លួន​ពួក​គេ​នោះ​ទេ។ អាជ្ញាធរ​ក៏​មិន​ត្រូវ​ឃុំ​ខ្លួន​ខ្មែរ​ក្រោម មិន​ឲ្យ​ជួប​មុខ​មនុស្ស និង​មេធាវី​ដែរ។ បញ្ហា​ដែល​កើត​មាន​ឡើង​នោះ គឺ​ថា ច្បាប់​ព្រហ្មទណ្ឌ​វៀតណាម អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ប៉ូលិស​រារាំង​មិន​ឲ្យ​មេធាវី ​អាច​ជួប​កូន​ក្តី​របស់​ពួក​គេ​បាន​រហូត​ដល់​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​របស់​ប៉ូលិស​បញ្ចប់។ ជា​រើយៗ យើង​ឃើញ​ថា ពេល​ជន​សង្ស័យ​ឋិត​ក្នុង​ការ​ឃុំ​ខ្លួន​របស់​ប៉ូលិស សមត្ថកិច្ច​តែង​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​ពួក​គេ។ ខ្ញុំ​បារម្ភ​ថា ខ្មែរក្រោម​រូប​នេះ ដែល​កំពុង​រង​ការ​ឃុំ​ខ្លួន អាច​នឹង​រង​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម។ សមត្ថកិច្ច​ត្រូវ​តែ ដោះលែង​គាត់​ជា​បន្ទាន់។ ប្រសិន គាត់​ប្រព្រឹត្ត​​​បទ​ល្មើស​ហិង្សា ធ្ងន់ធ្ងរ​នោះ ជា​ករណី​ផ្សេង ប៉ុន្តែ​បើ​គាត់​គ្រាន់​តែ​តវ៉ា​រឿង​ដីធ្លី​នោះ អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​មិន​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន​គាត់​នោះ​ទេ»

លោក​ ហ៊្វីល រ៉ូប៊ើតសុន លើក​ឡើង​ថា ខ្មែរ​ក្រោម​នឹង​ពិបាក​ស្វែង​រក​យុត្តិធម៌ និង​ដំណោះ​​​​ស្រាយ ពី​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​ណាស់ ដោយសារ​តែ​រដ្ឋាភិបាល​កុម្មុយនិស្ត វៀតណាម មាន​ចរិត​ពី​ធម្មជាតិ​មក គឺ​ធ្វើ​បាប​ពលរដ្ឋ​ខ្លួន​ឯង និង​មាន​ប្រវត្តិ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ។ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា ខ្មែរ​ក្រោម កំពុង​រស់​នៅ​លើ​ទឹក​ដី​កំណើត​របស់​ពួក​គេ អាច​ងើប​ឡើង​ទាមទារ​សិទ្ធិ​សេរីភាព និង​តស៊ូ​មតិ តាម​រយៈ​សហព័ន្ធ​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម និង​អង្គការ​ផ្សេង​ទៀត​ដើម្បី​បន្លឺ​សំឡេង​ទាមទារ​រក​យុត្តិធម៌ ប្រឆាំង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​ដោយ​ខុស​ច្បាប់ ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​ការ​រើសអើង​ជា​ដើម។ លោក​ថា ខ្មែរ​ក្រោម​ត្រូវ​តែ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​ករណី​រំលោភបំពាន​ទាំង​នោះ ឲ្យ​គេ​ឯង​ដឹង​ឮ រហូត​ដល់​វៀតណាម​ដឹង​ថា សហគមន៍​អន្តរជាតិ​កំពុង​តាម​ដាន​ទង្វើ​របស់​ខ្លួន​ទៅ​លើ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម និង​បញ្ឈប់​ការ​រំលោភ​បំពាន​ទាំង​នោះ៕

 

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។