ស្របពេលដែលការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោក ឆ្នាំ២០១៨ បានចាប់ផ្តើមតាំងពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឹណិតជាច្រើនបានស្វះស្វែងរកវែបសាយ ឬវិធីសាស្ត្រដែលអាចជួយឱ្យពួកគេទស្សនាការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោកដោយឥតគិតថ្លៃ។
អ្នកជំនាញផ្នែកសុវត្ថិភាពអ៊ីនធឹណិត រំឭកដល់អ្នកទស្សនាការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោកនៅលើអ៊ីនធឹណិតឱ្យប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការឆ្លងមេរោគពីអ៊ីនធឹណិត ដែលបង្កដោយក្រុមចោរបច្ចេកវិទ្យា ឬ Hacker តាមរយៈតំណភ្ជាប់ទៅទស្សនាការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោក។
ចាប់តាំងពីការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោកបានចាប់ផ្ដើម អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតមួយចំនួនបានស្វះស្វែងរកតំណភ្ជាប់កម្មវិធី ឬគន្លឹះខ្លីៗនៅ លើវែបសាយ Google ឬបណ្ដាញសង្គម ដើម្បីអាចទស្សនាការប្រកួតបាល់ទាត់បាន និងដោយឥតគិតថ្លៃ។
អ្នកសិក្សាផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាបារម្ភថា កម្មវិធីតំណភ្ជាប់ ឬគន្លឹះខ្លីៗ ជាច្រើន ដែលបានចែកចាយនៅលើអ៊ីនធឹណិត និងដាក់ឲ្យទាញយកដោយឥតគិតថ្លៃ អាចនឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកប្រើប្រាស់។
ប្រធានផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់អង្គការសង់ត្រាល់ លោក ង៉ែត ម៉ូសេ លើកឡើងថាកម្មវិធីកុំព្យូទ័រ ទូរស័ព្ទ និងតំណភ្ជាប់មួយចំនួនដែលអ្នកប្រើប្រាស់បានឃើញនៅលើ Google ឬបណ្ដាញសង្គមដូចជាហ្វេសប៊ុក អាចនាំពួកគេទៅកាន់វែបសាយដែលមានមេរោគ ឬហៅថា Malicious Website ៖ " ភាគច្រើននៃអ្នកដែលចូលចិត្តទស្សនាបាល់ទាត់ នាំគ្នាស្វែងរកតំណភ្ជាប់ដើម្បីទស្សនាបាល់ទាត់ពីបរទេសមកតែម្តង ដូច្នេះហើយអាចអោយជនឆ្លៀតឱកាសមួយចំនួនប្រើប្រាស់ឱកាសនេះដើម្បីបន្លំ ឬទាមទារឱ្យអ្នកកំពុងស្វែងរកតំណភ្ជាប់ដើម្បីទស្សនាការផ្សាយផ្ទាល់នោះ ចុចលើតំណភ្ជាប់ ឬដំឡើងកម្មវិធីណាមួយ ដើម្បីអាចទស្សនាការផ្សាយផ្ទាល់នោះឯង "
វែបសាយមួយចំនួនដែលយកការផ្សាយផ្ទាល់ការប្រកួតបាល់ទាត់ទៅចាក់បញ្ចាំងអាចជាប្រភេទវែបសាយខុសច្បាប់ ដែលមានបង្កប់នូវពពួកមេរោគហៅថា Malware ឬជាវែបសាយត្រឹមត្រូវ តែត្រូវបានក្រុមចោរបច្ចេកវិទ្យាលួចបង្កប់នូវបណ្តុំនៃកូដមេរោគរួចទៅហើយ ។
ជាទូទៅគេសង្កេតឃើញថា វែបសាយដែលបង្កប់នូវបណ្ដុំកូដមេរោគដែលគេហៅថា Malicious Website ព្យាយាមអូសទាញអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតឱ្យ ចុចលើទីតាំងមេរោគដែលភាគច្រើនគេតែងបង្កប់នៅលើផ្ទាំងពាណិជ្ជកម្ម នៅលើសញ្ញាខ្វែងបិទផ្ទាំងពាណិជ្ជកម្មដែលបាំងពីមុខវីដេអូ ឬនៅពីលើប៊ូតុងសម្រាប់ចុចមើលវីដេអូនោះតែម្តង។
ក្រៅពីនេះក្រុមចោរបច្ចេកវិទ្យាក៏ប្រើវិធីផ្សេងទៀតដូចជា បង្ហាញសារជូនដំណឹងថាទូរស័ព្ទ ឬកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកខ្វះខាតនូវកម្មវិធី ឬកូដជំនួយ (Add-On/Extension) សម្រាប់ទស្សនាវីដេអូ ដែលតម្រូវឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់ដំឡើងកម្មវិធី ឬកូដជំនួយជាមុនសិន ទើបអាចទស្សនាវីដេអូរបស់ពួកគេបាន។
ពេលអ្នកប្រើប្រាស់បានចុចលើប៊ូតុងក្លែងក្លាយទាំងនោះ បណ្ដុំកូដនឹងចាប់ផ្ដើមទាញយក និងដំឡើងកម្មវិធីមេរោគ ឬបណ្តុំនៃកូដដែលគេហៅថា Malware នៅលើទូរស័ព្ទ ឬកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកប្រើប្រាស់។
Malware ឬមកពីពាក្យថា Malicious Software ត្រូវបានគេឱ្យនិយមន័យសំដៅលើប្រភេទកម្មវិធី ឬបណ្តុំនៃកូដដែលបង្កើតមកក្នុងគោលដៅបំផ្លាញប្រព័ន្ធដំណើការរបស់ម៉ាស៊ីន លួចទិន្នន័យរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងដំណើរការនៅក្នុងម៉ាស៊ីន។
ពពួកមេរោគ Malware មានប្រភេទផ្សេងៗគ្នាដូចជាពពួក Spyware, Ransomware, Virus, Worms, Trojan Horses, Adware និងប្រភេទ Scareware ជាដើម។ ពពួកមេរោគទាំងនេះមានវិធីវាយប្រហារ និងរបៀបលាក់ខ្លួននៅទីតាំងផ្សេងៗ គ្នាក្នុងម៉ាស៊ីន និងលើគេហទំព័រដែលមានមេរោគ។
ក្រៅពីនេះ អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតដែលបើកវែបសាយមេរោគ ឬ Malicious Website អាចប្រឈមនឹងការវាយប្រហារមួយប្រភេទទៀតគឺ Drive-By Downloads ។
ក្រុមហ៊ុនលក់កម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគ Norton បានចាត់ទុក Drive-By Download នេះថាមានលក្ខណៈគួរឲ្យបារម្ភជាងគេ ដោយសារ Drive-By Download អាចលួចដំឡើងកម្មវិធីមេរោគនៅលើម៉ាស៊ីនរបស់លោកអ្នកដោយស្ងាត់ៗ នៅពេលអ្នកកំពុងមើលវែបសាយ បើទោះបីជាអ្នកមិនបានចុចលើតំណភ្ជាប់មេរោគក៏ដោយ។
ការវាយប្រហារប្រភេទ Drive By Download នេះអាចធ្វើទៅកើត នៅពេលដែលអ្នកនៅបន្តប្រើប្រាស់កម្មវិធីសេរីចាស់ ដែលមានចំណុចចន្លោះប្រហោង និងមិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការកត់សម្គាល់ពពួកមេរោគសេរីថ្មីៗ។ ទាំងនេះជាទម្រង់ផ្សេង ដែលនាំឲ្យពពួកមេរោគឆ្លងមកម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រ ឬទូរស័ព្ទរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ តាមរយៈការចូលទៅកាន់វែបសាយដែលមានមេរោគ។
ប្រធានផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់អង្គការសង់ត្រាល់ លោក ង៉ែត ម៉ូសេ ក៏យល់ឃើញថាអ្នកចូលចិត្តទស្សនាបាល់ទាត់មួយចំនួន អាចស្វែងរកកម្មវិធីទូរស័ព្ទទាំងក្នុង ហាងកម្មវិធីផ្លូវការរបស់ទូរស័ព្ទ Android និង iOS ឬកម្មវិធីពីកន្លែងផ្សេងមកដំឡើងលើទូរស័ព្ទរបស់ពួកគេសម្រាប់ទស្សនាការផ្សាយផ្ទាល់ពីលើទូរស័ព្ទតែម្តង៖" ជាទូទៅប្រសិនបើការជាកម្មវិធីនោះ ឬក៏ការចុច Install (ដំឡើង)កម្មវិធីនោះនៅលើកុំព្យូទ័រ ឬទូរស័ព្ទដៃដែលជា Malware ឬ Spyware។ តួនាទីរបស់ Spyware នឹងអាចចូលមក ដើម្បីទាញយកទិន្នន័យរបស់ទូរស័ព្ទដៃយើង ដែលមានដូចជា Contact (បញ្ជីលេខទូរស័ព្ទ) ការឆ្លើយឆ្លងសារ អាចជា Credential Information (ព័ត៌មានគណនី) មួយចំនួនដូចជាក្រេឌីតកាត CVV ឬ Username និង Password មួយចំនួនដែលយើងទុកនៅលើទូរស័ព្ទ"។
ពពួកមេរោគ Malware ដែលឆ្លងចូលកុំព្យូទ័រ ឬទូរស័ព្ទ នឹងចាប់ផ្តើមធ្វើការងារផ្សេងដូចជា ពង្រាយពពួកមេរោគនៅទីតាំងសំខាន់ៗ របស់ម៉ាស៊ីន ដំឡើងកម្មវិធីសម្រាប់តាមដានសកម្មភាព និងលួចព័ត៌មានសំខាន់ៗ របស់អ្នកប្រើប្រាស់ រួមមានការឆ្លើយឆ្លង ការបញ្ចូលព័ត៌មានសំខាន់ ព័ត៌មានគណនីបណ្តាញសង្គម អ៊ីមែល ឬគណនីធនាគារជាដើម។
ពពួកមេរោគទាំងនេះ ក៏មានលទ្ធភាព ក្នុងការបង្កើតផ្ទាំងពាណិជ្ជកម្មរំខានផ្សេងៗ នៅទូរស័ព្ទ និងកម្មវិធីបើកអ៊ីនធឺណិតលើកុំព្យូទ័រពេលអ្នកលេងអ៊ីនធឺណិតផងដែរ។
អ្វីដែលអាក្រក់ជាងនេះ Malware ប្រភេទ Ransomware ដែលឆ្លងចូលម៉ាស៊ីនរបស់អ្នក ធ្វើការចាក់សោឯកសាររបស់អ្នក ដើម្បីជំរិតទារប្រាក់សម្រាប់ដោះដូរឯកសារទាំងស្រុងមកវិញ។
លោក ង៉ែត ម៉ូសេ លើកឡើងថាពពួកមេរោគ Malware ដែលឆ្លងចូលទៅក្នុងទូរស័ព្ទ ឬកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកប្រើប្រាស់ មិនត្រឹមតែបង្កគ្រោះដល់អ្នកប្រើប្រាស់នោះប៉ុណ្ណឹងទេ។ ពពួកមេរោគទាំងនោះ អាចឆ្លៀតឱកាសគ្រប់គ្រងទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រ និងកម្មវិធីមួយចំនួន ឬគណនីហ្វេសប៊ុក ដើម្បីចម្លងមេរោគទៅកាន់អ្នកដទៃដែលមាននៅក្នុងបញ្ជីទំនាក់ទំនងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់នោះ តាមរយៈការផ្ញើអ៊ីមែល សារទៅទូរស័ព្ទ ឬផ្ញើសារទៅកាន់មិត្តភ័ក្ដិហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកប្រើប្រាស់ទៀតផង។
អ្នកតាមដាន និងសិក្សាផ្នែកបច្ចេកវិទ្យារូបនេះ សង្កេតឃើញថាពពួកមេរោគអ៊ីនធឺណិតទាំងនេះមានឱកាសឆ្លងចូលមកកុំព្យូទ័រ និងទូរស័ព្ទរបស់អ្នកបាន នៅពេលដែលប្រព័ន្ធការពារ និងបណ្តុំកូដនៃកម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកប្រើប្រាស់ទន់ខ្សោយ និងមានចន្លោះប្រហោងច្រើន។
លោក ង៉ែត ម៉ូសេ ផ្តល់យោបល់ថាដើម្បីទប់ស្កាត់ និងចៀសវាងការឆ្លងមេរោគពីលើអ៊ីនធឺណិតទាំងនេះ អ្នកប្រើប្រាស់គួរដំឡើងកម្មវិធីម៉ាស៊ីន ឬហៅថា OS ពីក្រុមហ៊ុន ធ្វើការដំឡើង ឬហៅថា Update កម្មវិធីទៅជំនាន់ចុងក្រោយ គួរមានកម្មវិធីកំចាត់មេរោគ និងគួរផ្ទៀតផ្ទាត់កម្មវិធីឱ្យបានច្បាស់លាស់ មុននឹងទាញយក និងដំឡើងកម្មវិធីនោះនៅលើកុំព្យូទ័រ និងទូរស័ព្ទដៃ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។