ຊາວບ້ານສາຣະວັນ ບໍ່ຍອມຍົກດິນ ໃຫ້ຈີນ ປູກກ້ວຍ

ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານວຽງຄຳ ເມືອງສາຣະວັນ ແຂວງສາຣະວັນ ປະມານ 40 ຄອບຄົວ ບໍ່ຍອມຍົກດິນປະມານ 100 ປາຍເຮັກຕ້າ​ຣ໌ ໃຫ້ບໍຣິສັດ ເຈຊິງ ພັທນາກະສິກັມ ແລະ ເທັກໂນໂລຈີ ຂອງນັກລົງທຶນຈີນເພື່ອປູກກ້ວຍ ສົ່ງໄປຈີນ ຈາກການບັງຄັບຂອງທາງການ. ເນື່ອງຈາກດິນ ຂອງໂຕເອງ ແມ່ນເປັນດິນທີ່ເສັຽພາສີ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ມາຫຼາຍປີແລ້ວ, ອີກທັງ ຫາກຍົກດິນຈຳນວນດັ່ງກ່າວ ໃຫ້ບໍຣິສັດຈີນ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ຊາວບ້ານ ບໍ່ມີດິນເພື່ອເຮັດການຜລິດ 2 ຣະດູ ທັງໃນຣະດູຝົນ ທີ່ພາກັນປູກເຂົ້ານາປີ ແລະ ໃນຣະດູແລ້ງທີ່ພາກັນ ປູກມັນຕົ້ນ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບ ໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວ.

ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານວຽງຄຳ ເມືອງສາຣະວັນ ແຂວງສາຣະວັນ ກ່າວຕໍ່ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 03 ມົກຣາ ນີ້ວ່າ:

“ພັກ-ຣັຖ ຂັ້ນເທິງເອົາໂຕນັ້ນແລ້ວ ກໍບໍ່ມີ ບ່ອນເຮັດບ່ອນກິນ ຫັ້ນແຫຼະພື້ນຖານ ຂອງປະຊາຊົນ ມັນກໍຊິໄປທົ່ວທີບ ມັນເປັນໄປຈັ່ງຊັ້ນ ບໍ່ໃຫ້ວ່າຈັ່ງຊັ້ນສະ ຕາຍກໍຕາຍຄາດິນ ມັນບໍ່ມີ ບ່ອນເຮັດບ່ອນກິນແຫຼະ.”

ຊາວບ້ານທ່ານນີ້ ກ່າວຕື່ມວ່າ ສະພາບໂຕຈິງນັ້ນ ດິນຢູ່ບ້ານວຽງຄຳ ອີກປະມານ 100 ເຮັກຕ້າຣ໌ ທີ່ບໍຣິສັດຈີນ ຕ້ອງການສັມປະທານດິນ ໄປປູກກ້ວຍນັ້ນ ແມ່ນເປັນດິນ ທີ່ຕິດຈອດ ກັບບ້ານຫາງພູນ້ອຍ, ຊຶ່ງບ້ານຫາງພູນ້ອຍ ໃກ້ກັບ ບ້ານທີ່ຈີນ ສັມປະທານ ດິນປູກໝາກກ້ວຍໄປ ເມື່ອປີທີ່ຜ່ານມາ. ສະນັ້ນ ບໍຣິສັດຈີນ ຈຶ່ງມີແຜນຂຍາຍ ເນື້ອທີ່ດິນ ປູກໝາກກ້ວຍ ໃນປີນີ້ຕື່ມ.

ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານດົງສະວັງ ເມືອງສາຣະວັນ ແຂວງສາຣະວັນ ເປັນອີກນຶ່ງບ້ານ ທີ່ບໍຣິສັດຈີນ ດຽວກັນນີ້ ໄດ້ສັມປະທານ ດິນຂອງຊາວບ້ານ ພາຍໃນບ້ານ ໄປປູກກ້ວຍ ເມື່ອປະມານກາງປີ ທີ່ຜ່ານມາ ທັງທີ່ຊາວບ້ານ ບໍ່ຍິນຍອມ ຄືກັນ ແຕ່ວ່າ ແຜນພັທນາ ຂອງເມືອງແລະແຂວງ ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານນີ້ ກໍຕ້ອງຍິນຍອມ ຍົກດິນໂຕເອງ ທີ່ເສັຽພາສີ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ມາຫຼາຍປີ ໃຫ້ບໍຣິສັດຈີນ ຍ້ອນຂັດຂັ້ນເທິງບໍ່ໄດ້. ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານດົງສະວັງ ເມືອງສາຣະວັນ ແຂວງສາຣະວັນ ກ່າວໃນມື້ດຽວກັນວ່າ:

“ປະຊາຊົນ ເຂົາປູກແລ້ວ ໄປຖືກດິນນາ ເຂົາດຸດດິນນາ ເຂົາຖິ້ມ ບາງຄົນເຂົາປູກສາລີ ພຽງແອວພີ້ ໄຖຖິ້ມໝົດ ໃຜກໍຢາກຮ້າຍ ໃບຕາດິນໃບນີ້ ເສັຽພາສີ ຖືກແລ້ວຈັ່ງຊັ້ນເດ້ ຍົກແລ້ວຍົກດິນ ໃຫ້ແລ້ວ ບໍ່ມີແລ້ວບ້ານດົງສະວັງນີ້.”

ຫຼ້າສຸດ ປະມານ ວັນທີ 30 ທັນວາ ທີ່ຜ່ານມາ ຄນະການນຳ ຂັ້ນແຂວງແລະຂັ້ນເມືອງ ໄດ້ລົງໄປກວດກາເນື້ອທີ່ ປູກໝາກກ້ວຍ ຂອງບໍຣິສັດຈີນ ດັ່ງກ່າວ ພ້ອມໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງ ບັນຫາທີ່ກ່ຽວກັບ ດິນທີ່ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານວຽງຄຳ ບໍ່ຍອມຍົກໃຫ້ແລ້ວ ແລະ ຊີ້ແຈງ ຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີວ່າ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ມີແຜນຈັດສັນທີ່ດິນ ພາຍໃນແຂວງ ໃຫ້ເປັນໂຊນ ຂອງການເຮັດກະສິກັມ. ແນວໃດ ກໍຢາກໃຫ້ ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານວຽງຄຳ ກໍຕ້ອງ ໄດ້ຍົກດິນໃຫ້ ບໍຣິສັດຈີນ ປູກກກ້ວຍ ສົ່ງໄປຈີນ ເນື່ອງຈາກ ຄນະການນຳຂັ້ນແຂວງແລະເມືອງ ໄດ້ລົງໄປຕິດຕາມ ສະພາບໂຕຈິງ ຢູ່ບ່ອນດັ່ງກ່າວແລ້ວ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຫ້ອງການ ກະສິກັມ ແລະ ປ່າໄມ້ ຢູ່ເມືອງສາຣະວັນ ກ່າວໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ໂຕອັນນ່າ ຂອງເພິ່ນນ່າ ເວົ້າກັນດິນ ຢູ່ໃນ 300 ເຮັກຕ້າຣ໌ ພໍແລ້ວ ແຕ່ວ່າ ໂຕຊິໄປ ບ້ານວຽງຄຳຫັ້ນແມ່ນຈະເອົາດິນ ຊົດເຊີຍ ໃຫ້ປະຊາຊົນ ຣັຖກໍຈະຈັດສັນ ໃຫ້ຢູ່ໃນ ໂຊນດຽວກັນ ປູກເຂົ້າ ຢູ່ໃນສວນໂຊນດຽວກັນ ປູກກ້ວຍ ຢູ່ໃນໂຊນດຽວກັນ ໄປຕາມລະບົບ ແບບສາກົລ ບ່ອນໃດອຸສາຫະກັມ, ບ່ອນໃດກະສິກັມ, ບ່ອນໃດການປະມົງ."

ຕັ້ງແຕ່ ເດືອນມິຖຸນາ 2021 ທີ່ໂຄງການ ປູກກ້ວຍສະອາດ ປອດສານພິດ ຢູ່ເມືອງສາຣະວັນ ຂອງບໍຣິສັດຈີນ ໄດ້ລົງມື ປູກກ້ວຍ ໃນເນື້ອທີ່ 300 ປາຍເຮັກຕ້າຣ໌ ໃນເຂດບ້ານຫາງພູນ້ອຍ ແລະ ບ້ານດົງສະວັງ ແລະ ຄາດວ່າ ອີກສອງເດືອນຕໍ່ໜ້າ ຈະສາມາດ ເກັບຜົລຜລິດ ເພື່ອສົ່ງອອກ ໄປຂາຍ ທີ່ຈີນໄດ້.

ໃນຂນະດຽວກັນນັ້ນ ປະມານ ເດືອນກໍຣະກະດາ ຫາ ເດືອນກັນຍາ ປີ 2021 ກັມມະກອນ ຕ່າງທ້ອງຖິ່ນທີ່ເຮັດວຽກ ຢູ່ສວນກ້ວຍຈີນ ຈຳນວນນຶ່ງ ກໍມີອາການຜື່ນ ແລະ ຕຸ່ມ ຂຶ້ນຕາມຕົນໂຕ. ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ດົງສະວັງ ອີກທ່ານນຶ່ງ ກ່າວໃນມື້ດຽວກັນວ່າ:

“ເຂົາບໍ່ເຄີຍແພ້ ເປັນຕຸ່ມເປັນຜື່ນ ເພາະເຂົາເຮັດຢູ່ກັບ ກ້ວຍຫຼາຍຫັ້ນນ່າ ແມ່ນມາກວດ ຢູ່ໂຮງໝໍນ້ອຍ ເຂົາເອົາໄປກິນແລ້ວ ເຂົາກໍເຊົາ.”

ຂນະທີ່ ຊາວບ້ານ ຢູ່ເຂດບ້ານຫາງພູນ້ອຍ ບ້ານດົງສະວັງ ກໍພາກັນ ເຈັບປ່ວຍ ເປັນຕົ້ນວີນຫົວ ແລະຖອກທ້ອງ. ພາຍຫຼັງ ນໍາໃຊ້ນໍ້າ ຈາກຫ້ວຍໃຫຍ່ ຕາມບ້ານ ຊຶ່ງນໍ້າຈາກຫ້ວຍໃຫຍ່ ທີ່ຊາວບ້ານ ພາກັນໃຊ້ນັ້ນ ແມ່ນເປັນນໍ້າ ຈາກທີ່ຢູ່ ທາງກ້ອງສວນກ້ວຍຈີນ. ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານຫາງພູນ້ອຍ ເມືອງສາຣະວັນ ກ່າວໃນມື້ດຽວກັນ ນີ້ວ່າ:

“ຖ້າຜົລກະທົບ ມັນກໍຄືເວົ້າ ເຣື່ອງມົນລະພິດຫັ້ນແຫຼະ ສານຕົກຄ້າງ ການສູດດົມຫັນໃຈ ການໄປການມາຜ່ານທາງນັ້ນຫັ້ນ ກ່ຽວແກ່ກັບ ມົນລະພິດ ຕໍ່ບັນດາ ຕໍ່ສຸຂພາບຫັ້ນ ບາງເທື່ອ ມັນກໍຕົກ ຢູ່ຫ້ວຍນໍ້າວັງປາໄຫຼ ຜ່ານຈຸດ ປະຊາຊົນ ທຳມາຫາກິນຫັ້ນນ່າ.”

ວິຖີຊີວິດ ຂອງຊາວບ້ານ ຈະນຳໃຊ້ນໍ້າ ຈາກຫ້ວຍໃຫຍ່ນັ້ນ ເພື່ອອຸປະໂພກ ແລະ ບໍຣິໂພກ ເຊັ່ນ ສູບນໍ້າເຮັດການຜລິດ ແລະ ນໍານໍ້າ ໃນຫ້ວຍໃຫຍ່ ມາດື່ມ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຕົ້ມ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ ຊາວບ້ານເກີດການຖອກທ້ອງ.

ສ່ວນກັມມະກອນ ຢູ່ສວນກ້ວຍຈີນ ບໍ່ໄດ້ໃສ່ ຊຸດປ້ອງກັນ ໃນເວລາເຮັດວຽກ ໂດຍສະເພາະ ໃນລະຫວ່າງການໃຊ້ສານເຄມີ ສີດຂ້າຫຍ້າ ແລະ ສັດຕຣູພືດ ຈຶ່ງສົ່ງຜົລ ໃຫ້ເປັນຜື່ນ ແລະ ເປັນຕຸ່ມຕາມຕົນໂຕ ແຕ່ຍັງບໍ່ມີຜູ້ໃດ ພາຍໃນ ເຂດບ້ານ ທີ່ປູກໝາກກ້ວຍ ເຈັບເປັນຂັ້ນຮຸນແຮງ ແລະ ເສັຽຊີິວິດເທື່ອ. ດັ່ງທ່ານໝໍຢູ່ສຸຂສາລາ ບ້ານວຽງຄຳ ຊຶ່ງເປັນສຸຂສາລາ ທີ່ປີ່ນປົວ ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານດົງສະວັງ ບ້ານວຽງຄຳ ກ່າວວ່າ:

“ຂ້ອຍຖາມວ່າ ກິນຢູ່ໃສນໍ້າຫັ້ນ ເຂົາກໍວ່າ ກິນນໍ້າຫ້ວຍ ບາງຄົນ ກໍກິນນໍ້າບາດານ ຢ້ານວ່າ ລາວໄປເຮັດວຽກ ອອກແຮງງານ ເຂົາກໍກິນເລີຍ ຊາວສວນຊາວນາ ກໍບໍ່ໄດ້ຕົ້ມດອກ.”

ການນຳເຂົ້າ ສານເຄມີ ທີ່ທາງການອະນຸຍາດ ໃຫ້ນຳໃຊ້ ເພື່ອການຜລິດ ທາງການກະເສຕ ແມ່ນເປັນວຽກງານ ຂອງຂແນງການ ປູກຝັງ ອີກທັງ ຫາກຈະກ່າວເຖິງ ການກວດສອບສານເຄມີ ທີ່ໃຊ້ໃນສວນກ້ວຍຈີນ ຢູ່ເຂດບ້ານຫາງພູນ້ອຍ ແລະ ບ້ານດົງສະວັງນັ້ນ ຍັງບໍ່ທັນມີ ຣາຍງານເຖິງ ການໃຊ້ສານເຄມີ ທີ່ກັມມະກອນ ແລະ ຊາວບ້ານ ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຫ້ອງການ ກະສິກັມ ແລະ ປ່າໄມ້ ເມືອງສາຣະວັນ ແຂວງສາຣະວັນ ກ່າວວ່າ:

“ຄັນຊິເວົ້າແທ້ໆ ນີໂຕນີ້ ຄັນຊິເວົ້າ ເຣື່ອງພາຣະບົດບາດ ມັນລະແມ່ນ ກົມປູກຝັງ ກະຊວງ ກະສິກັມປ່າໄມ້ ເປັນຜູ້ອະນຸຍາດ ນຳສານເຄມີ ເຂົ້າມາເນາະ ແລະ ກໍຢູ່ໃນອັນນັ້ນຫັ້ນ ກໍແມ່ນສິ່ງແວດລ້ອມ ກັບຂແນງປູກຝັງນີ້ ກໍຈະຕິດຕາມ ກວດກາ ເປັນເດືອນລະເທື່ອ ຕາມແຜນທີ່ເຂົາ ໄດ້ເວົ້າກັນ.”

ອີງຕາມຂໍ້ມູນ ການປູກກ້ວຍ ຂອງບໍຣິສັດ ເຈຊິງ ພັທນາກະສິກັມ ແລະ ເທັກໂນໂລຈີ ພົບວ່າ ມີໄລຍະສັມປະທານດິນ ໃນເຂດບ້ານຫາງພູນ້ອຍ ແລະ ບ້ານດົງສະວັງ ເພື່ອປູກກ້ວຍ ຈຳນວນ 300 ກວ່າເຮັກຕ້າຣ໌ ເປັນເວລາ 30 ປີ. ໃນນັ້ນ ມີທັງດິນຣັຖ ທີ່ຣັຖເປັນເຈົ້າຂອງ ແລະ ມີທັງດິນປະຊາຊົນ ທີ່ປະຊາຊົນເຮັດການຜລິດ ແລະ ເສັຽພາສີ ທີ່ດິນປະຈຳປີ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ມາຫຼາຍປີ ຊຶ່ງດິນປະຊາຊົນນັ້ນ ແມ່ນບໍ່ມີໃບຕາດິນຂອບຄຳ ສະແດງຄວາມເປັນເຈົ້າຂອງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ດິນຈຳນວນນຶ່ງ ຂອງປະຊາຊົນນັ້ນ ຣັຖຈຳເປັນຕ້ອງເອົາດິນນັ້ນ ໃຫ້ບໍຣິສັດຈີນ ປູກກ້ວຍ ພ້ອມຈ່າຍຄ່າຊົດເຊີຍ ດິນປູກຝັງ ໃຫ້ຊາວບ້ານ ທີ່ຍົກດິນຈຳນວນນຶ່ງ ໃຫ້ຈີນປູກກ້ວຍ.

ຕລອດປີ 2021 ໝາກກ້ວຍຈີນ ຈາກສວນກ້ວຍ ແຕ່ລະແຫ່ງ ໃນລາວ ໂດຍສະເພາະ ຂອງນັກລົງທຶນຈີນຍັງເປັນສິນຄ້າ ດ້ານການກະເສຕ ທີ່ສ້າງລາຍໄດ້ ໃຫ້ແກ່ນັກລົງທຶນ ຮວມເຖິງທາງການລາວ ຊຶ່ງນັບແຕ່ເດືອນມົກຣາ ຫາ ເດືອນກັນຍາ ປີ 2021 ສວນກ້ວຍ ຢູ່ລາວ ສາມາດສົ່ງອອກ ໄປຈີນ ແລະ ໄທຍ ເປັນມູນຄ່າເກືອບ 200 ລ້ານໂດລາຣ໌ສະຫະຣັຖ ຊຶ່ງມີມູນຄ່າ ສູງກວ່າ ການສົ່ງອອກພືດຊນິດອື່ນໆ. ເຖິງແມ່ນວ່າ ບໍຣິສັດປູກກ້ວຍ ຢູ່ລາວ ຈະເຫຼືອໜ້ອຍລົງກໍຕາມ ຍ້ອນຫຼາຍ ບໍຣິສັດ ໄດ້ຖືກທາງການລາວ ສັ່ງປິດ ຫຼື ຍົກເລີກສັນຍາ ໄປກ່ອນໜ້ານີ້, ອີງຕາມການຣາຍງານ ຂອງໜັງສືພີມ ວຽງຈັນທາມສ ວັນທີ 14 ຕຸລາ 2021.

ແຕ່ໃນຂນະທີ່ ການຄຸ້ມຄອງ ການໃຊ້ສານເຄມີ ໃນສວນກ້ວຍຫຼາຍແຫ່ງ ໂດຍສະເພາະ ຂອງນັກລົງທືນຈີນກໍຍັງ ເປັນບັນຫາ ຢູ່ຄືເກົ່າ ຊຶ່ງແຕ່ລະມື້ ກໍຍັງມີການສັ່ງ ໃຫ້ຄົນງານສີດພົ່ນສານເຄມີ ເຮັດໃຫ້ເກີດຜົລກະທົບ ດ້ານສີ່ງແວັດລ້ອມ. ຮວມເຖິງສຸຂພາບ ຂອງຄົນງານ ນຳດ້ວຍນັ້ນ ໝາຍຄວາມວ່າ ການປູກກ້ວຍຂອງນັກລົງທຶນ ທີ່ເປັນໝາກກ້ວຍ ຂນາດໃຫຍ່ນັ້ນ ປະຕິເສດ ບໍ່ໄດ້ວ່າ ຈະບໍ່ໃຊ້ສານເຄມີເລີຍ ຍ້ອນກ້ວຍຂອງບໍຣິສັດຈີນ ໃຊ້ເວລາອອກຜົລ ໃຫ້ໝາກພາຍໃນ 6-8 ເດືອນ. ຂນະທີ່ ກ້ວຍນໍ້າ ກ້ວຍເລັບມືນາງຂອງລາວ ແມ່ນຈະໃຊ້ເວລາ ເປັນປີ ເຖິງຈະໄດ້ກິໝາກ, ອີງຕາມຂໍ້ມູນ ຈາກຫ້ອງການ ຂັ້ນບ້ານ ຢູ່ບ້ານວຽງຄຳ.