ນາຍົກອອກຄໍາສັ່ງ ວ່າດ້ວຍມາດຕະການແກ້ໄຂສຸກເສີນ-ຟື້ນຟູຈາກນໍ້າຖ້ວມ

ທ່ານ ດຣ. ສອນໄຊ ສີພັນດອນ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີລາວ ໄດ້ອອກຄໍາສັ່ງ ວ່າດ້ວຍມາດຕະການແກ້ໄຂສຸກເສີນ ແລະຟື້ນຟູຜົນກະທົບ ຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມ ປີ 2024 ແລະແຜນຮັບມືໄພພິບັດທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນໃນຕໍ່ໜ້າ ລົງວັນທີ 23 ກັນຍາ 2024, ເຊິ່ງຄໍາສັ່ງດັ່ງກ່າວ ໄດ້ເນັ້ນໃຫ້ຫຼາຍພາກສ່ວນ ເລັ່ງແກ້ໄຂຟື້ນຟູ ແລະຊ່ອຍເຫຼືອຊາວບ້ານທີ່ຖືກຜົນກະທົບ ຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມເປັນການດ່ວນ ໂດຍໃຫ້ຄະນະຄຸ້ມຄອງໄພພິບັດຂັ້ນສູນກາງ ເປັນໃຈກາງສົມທົບກັບບັນດາຂະແໜງການຕ່າງໆ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຄະນະຄຸ້ມຄອງໄພພິບັດຂັ້ນສູນກາງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ່ 26 ກັນຍາ ນີ້ວ່າ:

“ກະເວົ້າເລື້ອງມາດຕະການເນາະ ເນັ້ນໃສ່ເລື້ອງແກ້ໄຂການບັນເທົາທຸກ ປັດຈຸບັນນີ້ ກະໄດ້ແກ້ໄຂເນາະ ບ່ອນທີ່ວ່າຖືກກະທົບ ເພາະວ່າມັນກະທົບ ເປັນຫຼາຍແຂວງເນາະ ຕໍ່ເຫດການທີ່ວ່າເກີດຂຶ້ນນີ້ ໜ່ວຍງນາທີ່ວ່າຮັບຜິດຊອບ ຄືຄະນະກໍາມະການໄພພິບັດຂັ້ນເມືອງ ຂັ້ນແຂວງຫັ້ນ ເພິ່ນກະໄດ້ແກ້ໄຂສຸກເສີນໄປກ່ອນແລ້ວ.”

ໃນຄໍາສັ່ງ ສະບັບດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ລະບຸຕື່ມວ່າ ໃຫ້ຫຼາຍກະຊວງ ແລະການຈັດຕັ້ງຕ່າງໆ ມີສ່ວນຮ່ວມ ຕໍ່ການຟື້ນຟູໄພພິບັດ ເປັນຕົ້ນ ໃຫ້ຄະນະຄຸ້ມຄອງໄພພິບັດຂັ້ນສູນກາງ ປຸກລະດົມການຊ່ອຍເຫຼືອ ແລະຮັບບໍລິຈາກເປັນສະກຸນຕ່າງໆ ແຕ່ຕ້ອງເປັນໄປດ້ວຍຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະສາມາດກວດສອບໄດ້, ໃຫ້ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະປ່າໄມ້ ລົງຮິບໂຮມຂໍ້ມູນຄວາມເສຍຫາຍ ຕໍ່ເນື້ອທີ່ເຮັດການກະເສດຂອງຊາວບ້ານ ແລ້ວຄົ້ນຄວ້າຫານະໂຍບາຍຊ່ອຍເຫຼືອ, ໃຫ້ອົງການປົກຄອງແຂວງ ປຸກລະດົມບັນດາພະນັກງານລັດ ແລະປະຊາຊົນ ເລັ່ງອະນາໄມເຮືອນແລະຫ້ອງການ, ອາຄານຕ່າງໆທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ແລະອື່ນໆ.

ໃນຂະນະທີ່ ທາງຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ ໃນຫຼາຍແຂວງທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມ ກໍ່ກໍາລັງຟື້ນຟູສະພາບຄວາມເສຍຫາຍ ພາຍຫຼັງນໍ້າຖ້ວມ ແຕ່ຫຼາຍແຂວງ ກໍ່ຍັງບໍ່ທັນຊ່ອຍເຫຼືອຊາວບ້ານ ຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຢ່າງທົ່ວເຖິງເທື່ອ ສ່ວນໃຫຍ່ ມີແຕ່ກໍາລັງຮິິບໂຮມຂໍ້ມູນຄວາມເສຍຫາຍ ເພື່ອສະເໜີໄປຍັງຂັ້ນສູນກາງ ເພື່ອຂໍງົບປະມານ ແລະເຄື່ອງຂອງຊ່ອຍເຫຼືອ ແກ່ຊາວບ້ານ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ທ່ານໜຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ດຽວນີ້ຍັງເລັ່ງໃສ່ການອະນາໄມ ກໍາລັງເກັບກໍາຂໍ້ມູນ ໃຫ້ມັນລະອຽດຄືນຕື່ມ ກ່ຽວກັບການຊິຊ່ວຍເຫຼືອ ສະເພາະຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຫັ້ນແຫຼະ ຈຸດໜັກກະຊິເລັ່ງຊ່ອຍໃສ່ອະນາໄມ ຖະໜົນຫົນທາງສາກ່ອນດຽວນີ້ ເພາະວ່າມັນເປັນຂີ້ຕົມແຄມທາງແບບນີ້ໆນ່າ ເປັນຂີ້ຕົມຂີ້ສັງ ຊິໄດ້ດຸດໄປຖິ້ມ.”

ສ່ວນຊາວບ້ານຫຼາຍຄອບຄົວ ລວມທັງໂຮງຮຽນຫຼາຍແຫ່ງ ຢູ່ເມືອງຫຼວງນໍ້າທາ ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມເສຍຫາຍຈາກນໍ້າຖ້ວມ ກໍ່ຍັງຕ້ອງການຄວາມຊ່ອຍເຫຼືອ ຈາກຫຼາຍພາກສ່ວນຢູ່ ໂດຍສະເພາະ ໂຮງຮຽນລະດັບຊັ້ນປະຖົມ ແລະມັດທະຍົມຫຼາຍແຫ່ງ ທີ່ໄດ້ສູນເສຍປື້ມສອນ ແລະອຸປະກອນການຮຽນໄປຫຼາຍ ແຕ່ມີຄວາມຈໍາເປັນທີ່ຕ້ອງໄດ້ຮັບອັນໃໝ່ມາທົດແທນ ເພື່ອກັບມາສືບຕໍ່ເຮັດການຮຽນ-ການສອນແບບໄວທີ່ສຸດ, ດັ່ງນາຍຄູ ປະຈໍາໂຮງຮຽນແຫ່ງໜຶ່ງ ໃນເທດສະບານແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ກ່າວວ່າ:

“ຍັງໆ ຍັງບໍ່ທັນ ເຂົາເຈົ້າກໍາລັງເກັບກໍາຂໍ້ມູນນີ້ແຫຼະ ດຽວນີ້ກະດາຍ ກະແມ່ນເຄື່ອງປຣິ້ນເຕີ້ ເອກະສານນີ້, ປື້ມແບບຮຽນ, ຕໍາລາຮຽນ ກະປື້ມຂຽນ ປື້ມຂຽນຂອງນັກຮຽນ ທີ່ວ່າມັນໄດ້ຈົມເສຍຫາຍໄປໝົດຫັ້ນນ່າ ກະທົບຫຼາຍ ກະຖືວ່າ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ເປີດເທື່ອ ຄາດວ່າວັນຈັນນີ້ ຊິເປີດ ແຕ່ວ່າຕໍາລາຮຽນ ອັນນີ້ ຍັງບໍ່ທັນມີເທືື່ອ.”

ໃນຂະນະດຽວກັນ ຢູ່ແຂວງຫົວພັນ ເຊິ່ງເປັນແຂວງໜຶ່ງ ທີ່ຫາກໍ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກ ຈາກນໍ້າຖ້ວມ ໂດຍສະເພາະ ເຂດເມືອງຊໍາເໜືອ ກໍ່ກໍາລັງມີການສ້ອມແປງ ແລະຟຶື້ນຟູຜົນເສຍຫາຍຢູ່ ສ່ວນສໍາລັບ ການຊ່ອຍເຫຼືອແກ່ຊາວບ້ານ ກໍ່ເນັ້ນອາໄສ ຈາກການບໍໍລິຈາກຂອງພາກປະຊາຊົນ ແລະບໍລິສັດຕ່າງໆເປັນຫຼັກຢູ່, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ແຂວງຫົວພັນ ກ່າວວ່າ:

“ການຊ່ອຍເຫຼືອປັດຈຸບັນນີ້ກະມີແຕ່ ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ ກັບການກິນນີ້ແຫຼະ ກໍ່ມີຫຼາຍພາກສ່ວນນ່າ ໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືອຫັ້ນນ່າ ສະພາບປົກກະຕິແລ້ວ ຕອນນີ້ນ່າ.”

ທາງດ້ານຊາວບ້ານ ຢູ່ເມືອງຊໍາເໜືອ ນາງໜຶ່ງ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກນໍ້າຖ້ວມ ກໍ່ຢືນຢັນວ່າ ການຊ່ອຍເຫຼືອຍັງບໍ່ທັນພຽງພໍເທື່ອ ເຊິ່ງທັງຕົນເອງ ແລະຊາວບ້ານອີກຫຼາຍຄອບຄົວ ຍັງຮຽກຮ້ອງຂໍການຊ່ອຍເຫຼືອ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະ ທາງດ້ານອາຫານ ແລະບ່ອນຢູ່ອາໄສ, ດັ່ງນາງ ກ່າວວ່າ:

“ຕ້ອງການຊ່ອຍເຫຼືອຫຼາຍຢູ່ໃດ໋ ເພາະວ່າບາງຄົນ ກະຄືບໍ່ໄດ້ຫຍັງເລີຍ ແລ້ວກະເຮືອນ ຖ້ວມຫຼັງຄາເຮືອນເລີຍນ່າ ບໍ່ໄດ້ຫຼາຍເລີຍ ອາຫານການກິນນີ້ແຫຼະ ໂດຍສະເພາະລ່ວງໜ້າເນາະ ທີ່ຢູ່ອາໄສບາງຄົນກໍ່ບໍ່ມີເລີຍ ຍ້ອນວ່າ ນໍ້າພັດໄປເລີຍນ່າ.”

ນັບແຕ່ວັນທີ 18 ກໍລະກົດ 2024 ຮອດວັນທີ 25 ກັນຍາ 2024, ສປປ.ລາວ ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກ 4 ພາຍຸ ຄື: ພາຍຸດີເປຣຊັນ, ພາຍຸໝູນເຂດຮ້ອນ ພຣະພິຣຸນ, ພາຍຸໄຕ້ຝຸ່ນ ຢາກິ ແລະ ພາຍຸຊູລິກ. ເຮັດໃຫ້ເກີດຝົນຕົກໜັກ ແລະ ນໍ້າຖ້ວມ ເຊິ່ງມີ 15 ແຂວງ ຖືກຜົນກະທົບ, ປະຊາຊົນ ຖືກຜົນກະທົບ 200,169 ຄົນ, ມີຜູ້ເສຍຊີວິດ 10 ຄົນ ແລະ ສູນຫາຍ 2 ຄົນ. ເຮືອນຂອງປະຊາຊົນ ໄດ້ຮັບຄວາມເສຍຫາຍ 969 ຫຼັງ, ເປ່ເພ 137 ຫຼັງ ແລະ ເສຍຫາຍບາງສ່ວນ 832 ຫຼັງ. ເນື້ອທີ່ທໍາການຜະລິດ ຖືກກະທົບ 29,659.39 ເຮັກຕາ, ຄາດຄະເນມູນຄ່າຜົນເສຍຫາຍ ເບື້ອງຕົ້ນ 720.2 ຕື້ປາຍກີບ, ອີງຕາມການລາຍງານ ຂອງໜັງສືພິມກອງທັບປະຊາຊົນລາວ.