ລັດຖະບານ ຮ່ວມກັບ WWF ປະກາດແຜນຟື້ນຟູ ປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງໃນລາວ
2024.08.27
ລັດຖະບານລາວ ຜ່ານຄວາມຮ່ວມມື ລະຫວ່າງກົມປ່າໄມ້ ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແລະ ອົງການກອງທຶນອະນຸລັກທໍາມະຊາດ ໂລກປະຈຳລາວ ປະກາດແຜນດຳເນີນງານ ເສືອໂຄ່ງແຫ່ງຊາດ 2025-2035 ເພື່ອຟື້ນຟູປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງ ໃນທຳມະຊາດ ຂອງ ສປປ ລາວ ລວມເຖິງການບໍລິຫານ-ຄຸ້ມຄອງກິດຈະກຳຕ່າງໆ ທີ່ກ່ຽວກັບເສືອໂຄ່ງ, ການຄຸ້ມຄອງຟາມເສືອ, ການສະກັດກັ້ນການຄ້າ-ຂາຍເສືອ ແລະ ຊີ້ນສ່ວນເສືອຜ່ານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ໃນພື້ນທີ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ ແລະ ອຸທິຍານ. ກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້ວິທະຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໄດ້ພະຍາຍາມຕິດຕໍ່ໄປຍັງອົງການກອງທຶນ ອະນຸລັກທຳມະຊາດ ໂລກປະຈຳລາວແຕ່ບໍ່ສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້.
ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມເຈົ້າໜ້າທີ່ ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າປຸຍ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ເຊິ່ງເປັນພື້ນທີ່ປ່າສະຫງວນທີ່ອົງການກອງທຶນ ອະນຸລັກທຳມະຊາດ ໂລກຈະໃຫ້ທຶນໃນການຟື້ນຟູປະຊາ ກອນເສືອໂຄ່ງໃນຄັ້ງນີ້ກ່າວວ່າ. ກ່ອນໜ້ານີ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ ນໍ້າປຸຍກໍ່ໄດ້ຮັບລາຍງານ ຈາກຊາວບ້ານໃນເຂດອ້ອມຂ້າງປ່າສະຫງວນຢູ່ເລື້ອຍໆ ວ່າພົບຮ່ອງຮອຍຂອງເສືອໂຄ່ງ ທີ່ເຂົ້າກິນສັດບ້ານ ຫຼື ເມື່ອຊາວບ້ານເຂົ້າໄປຫາເຄື່ອງປ່າຂອງດົງໃນເຂດປ່າສະຫງວນ ກໍ່ເຫັນຮ່ອງຮອຍ ຂອງເສືອໂຄ່ງໃນເຂດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າປຸຍ.
ປັດຈຸບັນແຜນດໍາເນີນງານ ຍັງຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນການປະຊຸມ ແລະ ຫາລືກັບພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໂດຍໂຄງການຈະມີການຕິດຕັ້ງກ້ອງ ເພື່ອເກັບພາບເສືອໂຄ່ງ, ເກັບຕົວຢ່າງ ດີເອັນເອ ຜ່ານມູນສັດເພື່ອສຶກສາພຶດຕິກໍາ ການກິນຂອງເສືອ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ ນໍ້າປຸຍ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 20 ສິງຫາ 2024 ວ່າ:
“ຍັງໆ ບໍ່ທັນໄດ້ເຮັດຫຍັງເທື່ອ ເຂົາປະຊຸມກັນຢູ່ກ່ຽວກັບການຟື້ນຟູເສືອໂຄ່ງຫັ້ນນ່າ ຟື້ນຟູໃນທຳມະຊາດເຂົາສິມີການຕິດຕັ້ງກ້ອງມີການສຳຫຼວດຫາ ດີເອັນເອ ຂີ້ອີ່ຫຍັງ ມັນປະມານນີ້ບໍ່ແມ່ນແລ້ວເຂົາເກັບຕົວຢ່າງ ຮ່ອງຮອຍການກິນຫຍັງຫັ້ນນ່າ. ປີ 2017-2018 ໄທເຮົາກໍ່ເຫັນຮ່ອງຮອຍ ມັນມາກິນຄວາຍໄທບ້ານນີ້ນ່າ ປະຊາຊົນກໍ່ມາລາຍງານວ່າ ເຫັນມັນມີ.”
ໃນປີນີ້ລັດຖະບານໄທ ປະກາດວ່າປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງ ໃນທໍາມະຊາດມີຈໍານວນເພີ່ມຂຶ້ນໄປຢູ່ທີ່ປະມານ 179-223 ໂຕຈາກ 148-189 ໂຕ ເຮັດໃຫ້ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ ນໍ້າປຸຍທີ່ມີເຂດແດນຕິດຕໍ່ກັບພື້ນທີ່ປ່າ ຂອງປະເທດໄທ ມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍ ໃນການອະນຸລັກເສືອໂຄ່ງ ຍ້ອນເສືອໂຄ່ງມີການຍ້າຍຖິ່ນຖານເພື່ອຫາກິນ ແລະ ປະສົມພັນລະຫວ່າງເຂດປ່າໄມ້ ທັງສອງປະເທດ.
ຢູ່ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດນໍ້າແອດ-ພູເລີຍ ແຂວງຫົວພັນ ມີການສໍາຫຼວດປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງ ຄັ້ງຫຼ້າສຸດຕັ້ງແຕ່ປີ 2020 ຍ້ອນມີການພົບຮ່ອງຮອຍ ເສືອໂຄ່ງພາຍໃນອຸທິຍານ ແຕ່ກໍ່ຍັງບໍ່ມີຂໍ້ສະຫຼຸບຄັກແນ່ວ່າ ມີເສືອໂຄ່ງຢູ່ຈັກໂຕແຕ່ການສຳຫຼວດ ກ່ອນໜ້າໃນປີ 2013-2014 ນັ້ນຂໍ້ມູນປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງ ທີ່ເກັບກຳໄດ້ແມ່ນມີທັງໝົດ 7 ໂຕ. ປັດຈຸບັນຍັງບໍ່ມີການສືບຕໍ່ ສຳຫຼວດປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງ ຍ້ອນບໍ່ມີງົບປະມານແຕ່ກໍ່ຄາດວ່າ ເສືອໂຄ່ງທີ່ອາໄສຢູ່ບໍລິເວັນອຸທິຍານ ກໍ່ມີການຂ້າມຊາຍແດນລະຫວ່າງ ລາວ-ຫວຽດນາມເພື່ອໄປຫາກິນ.
ປັດຈຸບັນເສືອໂຄ່ງ ແລະ ເສືອຊະນິດອື່ນໆ ພາຍໃນອຸທິຍານຍັງຖືວ່າ ມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການສູນພັນ ແລະ ການຖືກລ່າຫຼາຍ. ຍ້ອນຍັງມີປະຊາຊົນໃນເຂດນອກຍັງມີວິຖີຊີວິດ ຕິດພັນກັບທຳມະຊາດຫຼາຍ ເຮັດໃຫ້ຕ້ອງມີການລ່າສັດເພື່ອດຳລົງຊີວິດ. ນອກຈາກນີ້ຍັງມີຕະຫຼາດລະຫວ່າງ ປະເທດ ທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການເສືອ ແລະ ຊີ້ນສ່ວນເສືອ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດ ນໍ້າແອດ-ພູເລີຍ ແຂວງຫົວພົນກ່າວໃນມື້ດຽວກັນວ່າ:
“ໄລຍະຜ່ານມາເລື່ອງໄພຂົ່ມຂູ່ເລື່ອງການລ່າສັດ ກໍ່ມີເພາະວ່າປະຊາຊົນເຮົາກໍ່ຍັງອາໄສ ທຳມະຊາດຫຼາຍແດ່ແຕ່ວ່າ ໃຫ້ມີຈຸດປະສົງວ່າສະເພາະລ່າ ເລື່ອງເສືອໂຄ່ງນີ້ ກໍ່ບຍັງບໍ່ທັນມີເທື່ອແມ່ນຖືວ່າ ມີຄວາມສ່ຽງເຫັນວ່າມີຄວາມສ່ຽງຫຼາຍອີກຢ່າງໜຶ່ງ ແມ່ນທາງການຕະຫຼາດລະຫວ່າງປະເທດບໍ່ ມີການຕ້ອງການເປັນແຮງຜັກດັນໃຫ້ມີຄົນຄ້າຂາຍ ທີ່ວ່າຊື້ຂາຍຕ່າງໆ.”
ຢູ່ແຂວງຜົ້ງສາລີມີພື້ນທີ່ຕິດກັບປະເທດຈີນ ແລະ ຫວຽດນາມ ທີ່ຜ່ານມາຍັງບໍ່ເຄີຍມີການສຳຫຼວດປະຊາກອນເສືອໂຄ່ງ ແລະ ເສືອຊະນິດອື່ນໆ ໃນແຂວງເທື່ອຍ້ອນບໍ່ມີງົບປະມານພຽງພໍ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກໍ່ຍັງບໍ່ມີຄວາມຮູ້ປະສົບການໃນການສຳຫຼວດເທື່ອ.
ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ທີ່ຜ່ານມາພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຜົ້ງສາລີກໍ່ໄດ້ຮັບທຶນຊ່ວຍເຫຼືອ ເປັນກ້ອງຕິດຕາມສັດປ່າຈາກປະເທດຈີນ ເຊິ່ງເປັນໜຶ່ງໃນວຽກງານສອງພາກສ່ວນຮ່ວມມືກັນ ເພື່ອສະກັດກັ້ນການລ່າ ແລະ ຊື້-ຂາຍສັດ ປ່າລະຫວ່າງສອງປະເທດ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ຢູ່ແຂວງຜົ້ງສາລີທ່ານກ່າວວ່າ:
“ກໍ່ຍັງວ່າບໍ່ແນ່ໃຈຜ່ານມາ ພວກເຮົາກໍ່ບໍ່ມີຂໍ້ມູນລົງສໍາຫຼວດຫັ້ນນ່າ ແຕ່ວ່າໄປຖາມເບິ່ງຜູ້ຮັບຜິດຊອບ ກ້ອງວ່າເຫັນບໍ່ຫັ້ນແຫຼະ ເລື່ອງກ່ຽວກັບວຽກງານສັດປ່ານີ້ ພວກເຮົາກໍ່ໂດຍອີງໃສ່ ງົບປະມານບໍ່ພໍແດ່ແລ້ວກໍ່ເລື່ອງການສຳຫຼວດກໍ່ບໍ່ມີບົດຮຽນ ປະສົບການແລ້ວກໍ່ຜ່ານມາ ກໍ່ບໍ່ເຄີຍລົງສຳຫຼວດ.”
ດ້ານພໍ່ຄ້າຊື້-ຂາຍສັດປ່າຢູ່ລາວກ່າວວ່າ ທຸກຊິ້ນສ່ວນຂອງເສືອໂຄ່ງນັ້ນ ມີລາຄາຫຼາຍຕັ້ງແຕ່ແຂ້ວ, ກະດູກ ແລະ ໜັງ, ສຳລັບກະດູກເສືອໂຄ່ງຈະເປັນທີ່ຕ້ອງການ ຂອງຕະຫຼາດໃນຈີນ ແລະ ຫວຽດນາມຍ້ອນຈະນໍາໄປປະກອບເປັນຢາ, ສ່ວນໃນໄທນັ້ນຈະນິຍົມແຂ້ວຫຼາຍກ່ວາ ເຊິ່ງຈະນໍາມາເຮັດເຄື່ອງລາງ ຂອງຂັງດ້ວຍເຫດຜົນຄວາມເຊື່ອນີ້ ເຮັດໃຫ້ຊີ້ນສ່ວນຂອງເສືອໂຄ່ງ ທີ່ຢູ່ໃນທຳມະຊາດ ຈະເປັນທີ່ຕ້ອງການຫຼາຍກ່ວາເສືອທີ່ຖືກລ້ຽງ ດັ່ງທ່ານກ່າວວ່າ:
“ຂອງປ່າມັນຊອກຍາກບໍ່ຄືຂອງລ້ຽງໃດ ຄືລ້ຽງມັນບໍ່ມີລາຄາມີລາຄາທຸກຢ່າງ ແມ່ນແລ້ວໝົດໂຕ ມີລາຄາເບິດກະດູກແພງ ກະດູກນີ້ໂລລະ 60,000 ບາດ. ຄົນຈີນກັບຄົນຫວຽດນາມ ເຂົາເຈົ້າເອົາກັນຄົນໄທມັນນິຍົມແຕ່ແຂ້ວມັນແມ່ນແລ້ວ ແຂ້ວເສືອໄຟບໍ່ເສືອໂຄ່ງເສືອລາຍເມກ.”
ເສືອໂຄ່ງນອນຢູ່ໃນບັນຊີສັດຫວງຫ້າມ ຫ້າມຊື້-ຫ້າມຂາຍ ໂດຍອີງໃສ່ກົດໝາຍ ແລະ ຕາມສົນທິສັນຍາທີ່ປະເທດລາວເປັນພາຄີ ຮ່ວມກັບສາກົນ ໄຊເຕສ (CITES) ແມ່ນຫ້າມຄ້າຂາຍລະຫວ່າງ ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດເຊິ່ງເປັນສັດທີ່ຕ້ອງອະນຸລັກ ໄວ້ປົກປັກຮັກສາບໍ່ໃຫ້ສູນພັນ.