ໂຄງການຕ່າງຊາຕ ເຂົ້າມາ, ຊາວບ້ານ ເມືອງປາກຊ່ອງ ຫຍັບອອກໄປ

ພວກຊາວບ້ານ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ຈຳນວນຫຼາຍຄອບຄົວ ທີ່ເຄີຍອາສັຍຢູ່ ແລະ ເຮັດການກະເສຕ ເປັນເວລາດົນນານ, ແຕ່ຍັງບໍ່ມີໃບຕາດິນຖາວອນ ຈຳເປັນຕ້ອງຍ້າຍໄປຢູ່ບ້ານຈັດສັນ ເຂດນອກເມືອງ ທີ່ຫ່າງຈາກເຂດເທສບານ ເມືອງປາກຊ່ອງ ປະມານ 60 ປາຍກິໂລແມັຕ ເປັນຕົ້ນໄປ ພາຍຫຼັງທາງການລາວ ໄດ້ໃຫ້ສັມປະທານທີ່ດິນ ໃນເຂດນັ້ນ ໃຫ້ແກ່ນັກລົງທຶນຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ໃນໄລຍະຫຼາຍປີມານີ້, ອີງຕາມຄວາມເວົ້າ ຂອງຊາວບ້ານ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຸຍເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 14 ກັນຍາ ທີ່ຜ່ານມານີ້ວ່າ:

“ແມ່ນໆໆ ມີແຕ່ສວນກາເຟ ມີແຕ່ປູກແຕ່ກາເຟ. ຈີນ-ວຽດ ກໍຂຶ້ນໄປອີກ ຫຼັກ 40 ຫຼັກ 48 ໄປຈັ່ງຊັ້ນ. ແຕ່ວ່າມັນເຂດນັ້ນ ປູກກາເຟໄດ້ໝົດ. ບ້ານຈັດສັນຫວາ ໄປທາງສວນກະຕ່າຍພຸ້ນ ຫຼັກອັນນ່າ ຫຼັກ 60 ພຸ້ນ. ມັນຖືກເຂດດິນຣັຖ, ສັມປະທານຫັ້ນແຫຼະ ເຂົາຈະໃຫ້ປະຊາຊົນ ຍ້າຍໄປຢູ່ເຂດນຶ່ງອີກ. ດິນຣັຖດອກ ອັນນັ້ນຫັ້ນ ທີ່ວ່າຄົນຈີນ-ຄົນວຽດ ໄປສັມປະທານນ່າ.”

ກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້, ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ພະຍາຍາມຕິດຕໍ່ ໄປຍັງເຈົ້າໜ້າທີ່ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ຊາວບ້ານ ທີ່ຖືກໂຍກຍ້າຍ ເພື່ອສອບຖາມ ກ່ຽວກັບຈຳນວນຄອບຄົວ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ ແລະ ສະພາບຄວາມເປັນຢູ່ ໃນປັດຈຸບັນ, ແຕ່ຍັງບໍ່ສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້ ໃນຂະນະນີ້.

ແຕ່ໃນໄລຍະ 6-7 ປີ ທີ່ຜ່ານມາ, ມີຄົນຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ເຂົ້າມາຂໍສັມປະທານດິນ ແລະ ເຊົ່າດິນ ນຳຊາວບ້ານ ເພື່ອເຮັດສວນກາເຟ ແລະ ສວນໝາກໄມ້ ຢູ່ຫຼາຍບ້ານ ໃນເຂດເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ເພີ່ມຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ເຮັດໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ ໃນເຂດດັ່ງກ່າວ ຈຳເປັນຕ້ອງຍ້າຍອອກ ຈາກທີ່ດິນ ທີ່ເຄີຍເຮັດການກະເສຕ ທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າ ເຄີຍຫາຢູ່ຫາກິນ ມາເປັນເວລາດົນ ຕາມການຮ້ອງຂໍ ຈາກອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ. ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານພູໂອ້ຍ, ເມືອງປາກຊ່ອງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນັ້ນວ່າ:

“ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງບໍ? ແຖວໂຕເມືອງປາກຊ່ອງ ແຖວຫຼັກ 52 ແລ້ວກະຢູ່ບໍຣິສັດວຽດ ຫັ້ນ ຢູ່ຫ້ວຍກ່ອງ ຢູ່ຫຼັກ 70 ປາຍຫັ້ນແຫຼະ, ບ້ານຫ້ວຍກ່ອງ. ໂອ້, ເພິ່ນເຮັດເຫິງເຕີບແລ້ວເດ້, ເຮັດຕໍ່ເລື້ອຍໆ, ຫັ້ນນ່າ. ເຂົາກໍຢູ່ ຢູ່ບ້ານທີ່ວ່າ ເຂົາປຸກສ້າງທຳອິດ, ຫັ້ນນ່າ. ແບບເຂົາ ຫຼັງຈາກທີ່ວ່າເຂົາ ເຂົາຂາຍດິນໂຕນັ້ນ ສົມມຸດວ່າ ເຂົາຂາຍດິນ, ຊີ້ນ່າ. ບ່ອນທີ່ວ່າເຂົາເຄີຍເຮັດກິນ ເຂົາຂາຍດິນໄປ ເຂົາກໍບໍ່ມີບ່ອນເຮັດ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າ ໂຄງການລົງທຶນ ດ້ານການກະເສຕ ຂອງນັກລົງທຶນ ຊາວຕ່າງປະເທດ ກຸ່ມດັ່ງກ່າວນີ້, ຈະດຳເນີນການຈັດສັນ ທີ່ຢູ່ອາສັຍບ່ອນໃໝ່ ໃຫ້ແກ່ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ ທີ່ຖືກຜົລກະທົບແລ້ວ, ແຕ່ທີ່ຢູ່ອາສັຍດັ່ງກ່າວ ກໍເປັນພຽງເນື້ອທີ່ດິນແຄບໆ ແລະ ບໍ່ພຽງພໍ ສຳລັບເຮັດໄຮ່-ເຮັດສວນ ຫຼືລ້ຽງງົວ-ລ້ຽງຄວາຍ ຄືເກົ່າ. ສະນັ້ນ, ພວກເຂົາເຈົ້າ ຈຶ່ງຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ປ່ຽນອາຊີບ ໄປເປັນກັມມະກອນ ຢູ່ພາຍໃນສວນກາເຟ ແລະ ສວນໝາກໄມ້ ຂອງຄົນຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ແທນ, ເຊິ່ງໄດ້ຄ່າຈ້າງ ເປັນມື້, ມື້ລະ 80,000 ກີບ.

ທ່ານກ່າວອີກວ່າ ປັດຈຸບັນ, ນັກລົງທຶນຊາວຕ່າງປະເທດ ທີ່ຕ້ອງການດຳເນີນໂຄງການ ດ້ານການກະເສຕ ຂນາດໃຫຍ່ ຈະຂໍສັມປະທານດິນ ຈາກທາງຣັຖບານ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ເກີດຂໍ້ຂັດແຍ້ງ ກ່ຽວກັບການຂໍນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ແລະ ການຈ່າຍຄ່າຊົດເຊີຍ ລະວ່າງຊາວບ້ານ, ໜ່ວຍງານຣັຖ ແລະ ນັກລົງທຶນ. ຂະນະທີ່ນັກລົງທຶນ ຊາວຕ່າງປະເທດ ອີກກຸ່ມນຶ່ງ ຫຼຸດຜ່ອນບັນຫານີ້ ດ້ວຍການຂໍເຊົ່າດິນ ຈາກຊາວບ້ານ ໃນເຂດດັ່ງກ່າວ ເປັນແບບປີຕໍ່ປີ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຂໍ້ຂັດແຍ້ງ ເຣື່ອງທີ່ດິນ ແລະ ການຈ່າຍຄ່າຊົດເຊີຍ.

ນັບແຕ່ທາງການລາວ ອະນຸຍາດໃຫ້ນັກລົງທຶນ ຊາວຕ່າງປະເທດ ເຂົ້າມາສັມປະທານດິນ ເພື່ອເຮັດໂຄງການ ດ້ານການກະເສຕ ພາຍໃນປະເທດ ເຮັດໃຫ້ຄົນລາວ ໃນຫຼາຍເຂດ ບໍ່ສາມາດຫາຢູ່ຫາກິນ ໃນເນື້ອທີ່ດິນ ໄດ້ຄືເກົ່າ ຍ້ອນການໃຫ້ສັມປະທານຄັ້ງນຶ່ງ ແມ່ນມີອາຍຸຫຼາຍປີ ຫຼືອາຈເຖິງ 50 ປີ ແລະ ເມື່ອໝົດສັນຍາສັມປະທານແລ້ວ ທາງນັກລົງທຶນ ກໍສາມາດຂໍຕໍ່ອາຍຸສັມປະທານ ຕໍ່ໄດ້ອີກ. ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ຫຼັກ 40 ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ອີກທ່ານນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ແຕ່ວ່າ ຖ້າເປັນບໍຣິສັດຈີນ ກໍແບບວ່າ ເຂົາຈະມີສັມປະທານເນາະ ເຂົາຈະແບບເຊົ່າເປັນ 50 ປີບໍ່ ແລ້ວຫຼັງຈາກນີ້, ເຂົາສາມາດປູກໄດ້ ພາຍໃນ 50 ປີ ແລ້ວຫຼັງຈາກນີ້ ຕ້ອງໄດ້ສົ່ງຄືນໃຫ້ຣັຖບານ. ສ່ວນຫຼາຍຕ້ອງອອກ ຕາມທີ່ຣັຖແນະນຳ, ແຕ່ວ່າ ຖ້າມີບໍຣິສັດເນາະ ຢາກມາລົງທຶນ ຢູ່ທີ່ລາວ ຖ້າຢາກເຊົ່າດິນໄດ້, ເຊົ່າດິນໄດ້, ແຕ່ວ່າ ຕ້ອງຕົກລົງກັບເຈົ້າຂອງດິນ ອັນນີ້ອາຈບໍ່ມີບັນຫາ.”

ເຖິງແມ່ນວ່າ ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ຈະເປັນເຂດທີ່ເໝາະສົມ ຕໍ່ການເຮັດການຜລິຕ ດ້ານການກະເສຕຫຼາຍ, ແຕ່ຄົນລາວ ພາຍໃນເຂດນີ້ ພັດບໍ່ມີທຶນ ແລະ ຄວາມຮູ້-ຄວາມສາມາດ ທີ່ພຽງພໍ ທີ່ຈະດຳເນີນການ ກິຈການດັ່ງກ່າວນີ້, ເຮັດໃຫ້ຄົນຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ທີ່ມີຄວາມພ້ອມ ຫຼັ່ງໄຫຼເຂົ້າມາລົງທຶນ ໃນຂແນງການດັ່ງກ່າວນີ້ ພາຍໃນເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ແລະ ເມືອງເລົ່າງາມ ແຂວງສາຣະວັນ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ. ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານເລົ່າຫຍ້າ ຊາຍແດນ ເມືອງເລົ່າງາມ ແລະ ເມືອງປາກຊ່ອງ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ສວນກາເຟ ມັນກະສ່ວນຫຼາຍ ມັນກະຂອງຈີນແດ່, ວຽດແດ່. ແມ່ນແຫຼະ ຢູ່ປາກຊ່ອງ ດິນມັນກໍງາມ ແລ້ວກໍອຸນຫະພູມ ມັນກໍເໝາະສົມພໍດີ. ໄດ້ເກັບໝາກຜົລ ເຕັມເມັດເຕັມໜ່ວຍຢູ່. ເພິ່ນກໍມາ ໃນນາມນັກທຸຣະກິຈຫັ້ນແຫຼະ ມາສັມປະທານ.”

ຂະນະດຽວກັນ, ກໍມີນັກລົງທຶນ ຊາວວຽດນາມ ບາງຄົນ ເຂົ້າມາດຳເນີນກິຈການ ດ້ວຍການບໍ່ຂໍເຊົ່າດິນ ຈາກຊາວບ້ານ ໃນເຂດນີ້, ແຕ່ໃຊ້ວິທີການ ລົງທຶນຈ້າງຄົນລາວ ມາເຮັດວຽກໃນສວນ ຂອງເຂົາເຈົ້າເອງ ແລ້ວນຳເຂົ້າເຄື່ອງຈັກ ແລະ ປຸ໋ຍເຄມີ ແທນ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ພວກເຂົາເຈົ້າ ບໍ່ຕ້ອງຮັບຜິດຊອບບັນຫາຕ່າງໆ ທີ່ເກີດຂຶ້ນ ກ່ຽວກັບທີ່ດິນ. ນອກຈາກນີ້, ນັກລົງທຶນກຸ່ມນີ້ ກໍຍັງໄດ້ປໂຍດ ຈາກການເກັບຊື້ຜົລຜລິຕທີ່ໄດ້ ໃນລາຄາຖືກ ຈາກຊາວບ້ານ ເພື່ອສົ່ງກັບບໄປຂາຍ ຍັງປະເທດ ຂອງໂຕເອງ. ດັ່ງຊາວບ້ານ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ແມ່ນໆ ຢູ່ສວນເຂົາ ແຖວປາກຊ່ອງ, ແຕ່ແບບວ່າ ເຂົາເຮັດເປັນຜູ້ລົງທຶນ, ຫັ້ນນ່າ. ຄົນວຽດ ເປັນຜູ້ລົງທຶນ, ແຕ່ວ່າຄົນລາວນີ້ ຍັງເປັນຂອງຄົນລາວ, ຫັ້ນນ່າ. ແມ່ນ ລາວເຮັດ, ລາວເຮັດ ແບບວ່າວຽດ ຫັ້ນ ເປັນຜູ້ລົງທຶນຊື່ໆ. ແບບວ່າ ເພິ່ນມີປຸ໋ຍ ມີຫຍັງຫັ້ນ ເພິ່ນມາໃຫ້ປະຊາຊົນ ວ່າຊັ້ນສາ ແລ້ວກໍເອົາກາເຟໂຕນັ້ນ ເມືອປະເທດວຽດ, ຫັ້ນນ່າ.”

ປັດຈຸບັນ, ທາງການລາວ ຍັງມີແຜນ ທີ່ຈະອະນຸມັດສັມປະທານດິນ ໃຫ້ແກ່ນັກລົງທຶນ ຊາວຕ່າງປະເທດ ທີ່ຕ້ອງການເຂົ້າມາ ດຳເນີນໂຄງການ ດ້ານການກະເສຕ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ບໍ່ວ່າຈະເປັນສວນກາເຟ, ສວນໝາກໄມ້ກິນໝາກຊນິດຕ່າງໆ ແລະ ການລ້ຽງສັດ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະ ຕຳແໜ່ງ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ມາເຮັດການກະເສຕ ເຮັດປູກໝາກມີ້, ປູກໝາກຖົ່ວລຽນເນາະ 2 ຢ່າງ, ກາເຟກະສ່ວນໜ້ອຍເນາະດຽວນີ້ ເພາະວ່າ ມັນມີຫຼາຍ, ຄົນຈີນເຂົາເຮັດແລ້ວ, ຫັ້ນນ່າ ລາວກໍບໍ່ຢາກເຮັດອີກ ລາວກໍຢາກເຮັດແນວໃໝ່ແດ່.​ ບາງຄົນ ເຂົາກໍປູກເຊີ່ຣີ້, ປູກໝາກຂຽບ ອີ່ຫຍັງ ອີ່ຫຍັງຫຼາຍຢ່າງ. ໂອ້, ລ້ຽງສັດກໍໄດ້ຄືກັນ ລ້ຽງສັດກໍໄດ້. ງົວໆໆ ສ່ວນຫຼາຍກໍງົວ ກັບຄວາຍນີ້ແຫຼະ.”

ກ່ອນໜ້ານີ້, ໃນວັນທີ 30 ມິຖຸນາ ທີ່ຜ່ານມາ, ທ່ານ ບຸນຈັນ ກົມບຸນຍະສິດ, ຫົວໜ້າກົມປູກຝັງ, ກະຊວງກະສິກັມ ແລະ ປ່າໄມ້ ຂອງລາວ, ປະທານສະພາການຄ້າກວາງຊີ ຈາກປະເທດຈີນ ແລະ ຜູ້ອຳນວຍການ ບໍຣິສັດ ໂຊກພະໄຊ ການຄ້າ ຂາເຂົ້າ-ຂາອອກ ຈຳກັດຜູ້ດຽວ ຂອງນັກລົງທຶນລາວ ໄດ້ຮ່ວມມືກັນ ສ້າງໂຄງການໂຕແບບຜລິຕພືດ ເພື່ອສົ່ງອອກໄປຍັງປະເທດຈີນ, ເຊິ່ງທີ່ຕັ້ງໂຄງການຕົ້ນແບບ ດັ່ງກ່າວນີ້ ແມ່ນຕັ້ງຢູ່ເຂດເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ, ອີກຈຸດ 1 ແມ່ນຢູ່ເຂດຫຼັກ 40 ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ອີກຈຸດທີ 2 ແມ່ນຢູ່ແຂວງວຽງຈັນ, ໂດຍມີເປົ້າໝາຍ ເພື່ອສົ່ງອອກສິນຄ້າ ໄປຍັງປະເທດຈີນ.

ແລະ ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ໃນວັນທີ 25 ພຶສພາ ທີ່ຜ່ານມາ, ທ່ານ ດຣ. ວິໄລວົງ ບຸດດາຄຳ,​ ເຈົ້າແຂວງ ແຂວງຈຳປາສັກ, ທ່ານ ສຸກສະຫວັນ ວິໄລວົງ, ຫົວໜ້າຜແນກແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ພ້ອມຜແນກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຂອງແຂວງ, ຮອງເຈົ້າເມືອງ ເມືອງປາກຊ່ອງ ແລະ ບໍຣິສັດ ສົມໄຊ ຈະເລີນສົ່ງເສີມກະເສຕ ຈຳກັດຜູ້ດຽວ ດຳເນີນການສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ ໃນການພັທນາໂຄງການ ປູກກາເຟ ແລະ ລ້ຽງສັດ ໃຫ້ມີປະສິດທິພາບສູງ ໃນເນື້ອທີ່ 150 ເຮັກຕ້າຣ໌ ຢູ່ບ້ານຕາເຢິກເສືອ ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ. ສບາຍດີ.