ປາຕາຍຢູ່ເຂດນ້ຳຊຳ ແຂວງຫົວພັນ ຍ້ອນນ້ຳເສັຽ ຖືກລ້າງລົງໃສ່ແມ່ນ້ຳ
2023.05.26
ກະຊວງຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເດືອນມີນາ 2023.
ນັກຂ່າວ ພົລເມືອງ
ແກ້ຂໍ້ມູນຄາດເຄື່ອນ: ວັນທີ 2 ເດືອນມິຖຸນາ, 2023.
ເຈົ້າໜ້າທີ ຜແນກພລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ແຂວງຫົວພັນ ຢືນຢັນ ຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽ ເສຣີ ໃນວັນທີ່ 2 ມິຖຸນາ ວ່າ ສຳລັບເຂື່ອນນ້ຳສິມ ທີ່ອາດເປັນຕົ້ນເຫດ ຂອງປາຕາຍ ຍ້ອນການລ້າງອຸມົງ ຫລື ມີສານເຄມີຮົ່ວໄຫລນັ້ນ, ຊຶ່ງກ່ອນໜ້ານີ້ ວິທຍຸ ເອເຊັຽ ເສຣີ ຣາຍງານ ໂດຍອີງຕາມຄຳເວົ້າ ຂອງທ່ານ ສໍສະວັນ ບານຄຳມີ, ຫົວໜ້າ ຜແນກຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຂວງຫົວພັນ, ຊີ້ແຈງຜ່ານຣາຍການຮອບບ້ານຜ່ານເມືອງ ຂອງວິທຍຸ ກະຈາຍສຽງ ແຫ່ງຊາຕລາວ ເມື່ອວັນທີີ່ 23 ພຶສພາ.
ເຫດການປາຕາຍ ຢູ່ສາຍນ້ຳຊຳ ສ່ວນນຶ່ງ ເກີດມາຈາກການລ້າງອຸໂມງ ຂອງໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າ ແລະ ອ່າງນ້ຳເສັຽ ຈາກໂຄງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ຫາຍາກ. ໃນວັນທີ 24 ພຶສພາ ທ່ານ ສໍສະວັນ ບານຄຳມີ ຫົວໜ້າ ຜແນກຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຂວງຫົວພັນ ຊີ້ແຈງຜ່ານຣາຍການຮອບບ້ານຜ່ານເມືອງ ຂອງວິທຍຸ ກະຈາຍສຽງ ແຫ່ງຊາຕລາວ ວ່າ:
“ເຫດການປາຕາຍ ຈຳນວນປະມານ 1,200 ກິໂລກຼາມ ຢູ່ສາຍນ້ຳຊຳ ໃນໄລຍະຜ່ານມານັ້ນ ເກີດຂຶ້ນຢູ່ 3 ຈຸດ ໄດ້ແກ່ ຈຸດທີ 1 ຢູ່ໂຄງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳສິງ ເມືອງວຽງໄຊ, ຈຸດທີ 2 ຢູ່ໂຄງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຊຳ 3 ເມືອງຊຳໃຕ້, ແລະ ຈຸດທີ 3 ຢູ່ບໍຣິເວນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ຫາຍາກ ຢູ່ເຂດເມືອງຫົວເມືອງ.”
ນອກຈາກນີ້, ສາເຫດທີ່ປາຕາຍ ເປັນຍ້ອນການລ້າງອຸໂມງ ຢູ່ເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳສິງ ທີ່ປ່ອຍນ້ຳເສັຽ ລົງມາໃສ່ນ້ຳຊຳ, ແລະ ນ້ຳເສັຽຈາກໂຄງການ ຂຸດຄົນແຮ່ທາດ ໄຫຼລົງມາໃສ່ນ້ຳຊຳ.
ທ່ານ ສໍສະວັນ ບານຄຳມີ ຫົວໜ້າ ຜແນກຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຂວງຫົວພັນ ໄດ້ກ່າວຕອນນຶ່ງວ່າ:
“ກະມີແຕ່ວ່າ ການລາຍງານນີ້ ເກີດຈາກການລ້າງເນາະ ລ້າງອຸໂມງ ກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າຫັ້ນ ປ່ອຍນ້ຳລົງໃສ່ແມ່ນ້ຳແລ້ວເຮັດໃຫ້ປາຕາຍເນາະ ໃນຂັ້ນພື້ນຖານເປັນແນວນັ້ນ ແລ້ວຈຸດການຂຸດຄົ້ນແຮ່ເນາະ ແຮ່ຫາຍາກຢູ່ບ້ານອຸໄທ ເມືອງຫົວເມືອງ ນີ້ ໂຕນີ້ກະຖືວ່າ ໄດ້ມີການຮົ່ວໄຫຼຂອງອ່າງນ້ຳເປື້ອນ ນີ້ແຫຼະເນາະ ແລ້ວທາງບໍຣິສັດ ເພິ່ນໄດ້ຮັບຜິດຊອບ ໃນການຊົດເຊີຍຄ່າເສັຽຫາຍຕ່າງໆ.”
ທ່ານ ກ່າວຕື່ມວ່າ ສຳລັບເຫດການປາຕາຍ ຢູ່ຈຸດກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຊຳ 3 ນັ້ນ ຈາກການກວດສອບ ໃນເບື້ອງຕົ້ນພົບວ່າ ການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນແຫ່ງນີ້ ບໍ່ໄດ້ເຮັດໃຫ້ສານເຄມີ ຮົ່ວໄຫຼລົງນ້ຳ ຫຼື ປ່ອຍນ້ຳເສັຽລົງນ້ຳຊຳແຕ່ຢ່າງໃດ, ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ຄັນມີການກວດສອບ ຢ່າງລະອຽດແລ້ວພົບວ່າ ໂຄງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດັ່ງກ່າວ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ປາຕາຍແທ້ ກໍຈະໃຫ້ທາງບໍຣິສັດເຈົ້າຂອງໂຄງການເຂື່ອນ ມີການຊົດເຊີຍ ໃຫ້ແກ່ຊາວບ້ານທີ່ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ ແລະ ຊື້ແນວພັນປາປ່ອຍລົງນນ້ຳຊຳ.
ຢາງໃດກໍຕາມ ມາຮອດວັນທີ 26 ພຶສພາ ທີມງານເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກຳລັງກວດກາ ແລະ ວິໄຈໂຕຢ່າງນ້ຳ ທີ່ເກັບມາຈາກຈຸດໂຄງການ ກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຊຳ 3 ຈຸດ ແຕ່ຍັງບໍ່ສາມາດສລຸບ ເທື່ອວ່າ ມີສານເຄມີປົນເປື້ອນໃນນ້ຳ ຫຼື ບໍ່.
ນອກຈາກນີ້, ເຈົ້າໜ້າທີ່ຜແນກ ຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຂວງຫົວພັນ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽ ເສຣີ ໃນວັນທີ 26 ພຶສພາ ວ່າ:
“ໂຕນີ້ກະຍັງບໍ່ຮູ້ຈັກຂໍ້ມູນລະອຽດ ວ່າ ມັນຕາຍຍ້ອນຫຍັງໆ ເຂົາເຈົ້າຊິໄປກວດວິໄຈ ນ້ຳຍັງບໍ່ທັນຮູ້ ຍັງຊິລົງວິໄຈນ້ຳ.”
ບໍ່ມີຊາວບ້ານກ້າກິນປາ ຈາກແມ່ນ້ຳ ແລະ ທາງການກໍແຈ້ງເຕືອນ ບໍ່ໃຫ້ຊາວບ້ານກິນປາ ຈາກແມ່ນ້ຳແຫ່ງນີ້.
ຊາວບ້ານ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ເຂົາຍັງແຈ້ງຢູ່ນ່າ ເຂົາວ່າ ບໍ່ໃຫ້ກິນເນາະ ລະບຽບຫັ້ນເນາະ ບ້ານບໍ່ລົງມາເນາະ ກິນບໍ່ໄດ້ ມີແຕ່ເຂົາລ້າງອ່າງອຸໂມງຫັ້ນ ບາດນີ້ ຊິມັງເນາະ ມັນກະຕາຍ.”
ສ່ວນຊາວບ້ານ ຢູ່ເມືອງວຽງໄຊ ອີກນາງນຶ່ງ ກ່າວວ່າ ພາຍຫຼັງເກີດເຫດການດັ່ງກ່າວ ກໍເຮັດໃຫ້ຫາປາກິນຍາກຂຶ້ນ ຍ້ອນບໍ່ມີຜູ້ໃດ ໄປຫາປາ ຈາກສາຍນ້ຳຊຳ ມາຂາຍຢູ່ຕລາດ ເຮັດໃຫ້ຊາວບ້ານ ຫຼາຍຄອບຄົວເດືອດຮ້ອນ.
ດັ່ງນາງກ່າວວ່າ:
“ບໍ່! ກະບໍ່ໄດ້ກິນລະເນາະ ຢູ່ບ້ານ ຈຸເອື້ອຍກໍຍັງບໍ່ມີປາຊ້ວງນີ້ ບໍ່ມີແຕ່ປາຂາຍບໍ່ມີແຫຼະຊ້ວງນີ້ນ່າ ກະເຫິງໆ ເຂົາເຈົ້າກະເອົາມາຂາຍດອກ ແຕ່ວ່າ ບໍ່ມີແລ້ວຊ້ວງນີ້ ປາໜອງກະບໍ່ມີ.”
ສ່ວນຊາວບ້ານຢູ່ເມືອງຊ້ຳໃຕ້ ທ່ານນຶ່ງ ກໍຢາກໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເລັ່ງສລຸບສາເຫດ ຂອງປາຕາຍ ແລະ ຊົດເຊີຍຊາວບ້ານໃຫ້ເໝາະສົມ.
ດັ່ງທ່ານກ່າວວ່າ:
“ຕ້ອງແມ່ນຫັ້ນແຫຼະ ແຕ່ຮັບຜິດຊອບກໍແນວວ່າຫັ້ນເນາະ ເຮົາປະຊາຊົນກະມີຮອັນເສັຽ ບໍ່ມີອັນໄດ້ເນາະ ຄັນວ່າ ທາງເມືອງພຸ້ນເຂົາແກ້ເປັນແນວໃດ ປະຊາຊົນເຮົາບໍ່ສາມາດເວົ້າຫຍັງໄດ້ນ່າ.”
ນອກຈາກນັ້ນ ຫົວໜ້າຜແນກ ຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຂວງຫົວພັນ ຍັງໄດ້ຮຽກຮ້ອງໄປຍັງບໍຣິສັດຕ່າງໆ ທີ່ລົງທຶນກໍ່ສ້າງໂຄງການຕ່າງໆ ໃນຂອບເຂດແຂວງຫົວພັນ ໃຫ້ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ມາດຕະການປົກປັກຮັກສາ ສິ່ງແວດລ້ອມ ເນື່ອງຈາກວ່າ ຄັນເກີດບັນຫາຂຶ້ນມາແລ້ວ ກໍກາຍເປັນຜົລກະທົບໄລຍະຍາວໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ແລະ ຢາກໃຫ້ຣັຖບານຊ່ວຍເບິ່ງຄືນຕື່ມ ເພາະວ່າ ຣັຖບານເປັນຜູ້ຄຸ້ມຄອງໂຄງການຕ່າງໆ ໂດຍກົງ ເຊິ່ງຂັ້ນແຂວງ ແລະ ຂັ້ນເມືອງ ບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ ແລະ ເຮັດໄດ້ແຕ່ເຂົ້າໄປແກ້ໄຂເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງຢາກໃຫ້ຣັຖບານລົງໂທດ ຕໍ່ບໍຣິສັດ ທີ່ຝ່າຝືນກົດລະບຽບວ່າ ດ້ວຍສິ່ງແວດລ້ອມ.
