ຈໍາປາສັກ ຍັງຫ້າມປະຊາຊົນ ກິນຊີ້ນດິບ
2024.05.30
ຜະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຈໍາປາສັກ ອະຍຸຍາດໃຫ້ປະຊາຊົນ ເຄື່ອນຍ້າຍສັດ, ຊື້ ຂາຍ ແລະ ບໍລິໂພກຊີ້ນງົວ ຄວາຍໄດ້ ແຕ່ ຕ້ອງປຸງໃຫ້ສຸກກ່ອນ ເພື່ອປ້ອງກັນພະຍາດສັດລະບາດ .
ເຈົ້າໜ້າທີ່ໄດ້ອອກແຈ້ງເຕືອນຫ້າມປະຊາຊົນ ກິນຊີ້ນດິບ. ຊາວນະຄອນປາກເຊແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 30 ພຶດສະພາວ່າ:
“ເບົາບາງແດ່ແລ້ວເດ້ ກໍເປີດແລ້ວ ຢູ່ເຂດຕາມຕະຫລາດ ຫາ ສຸຂຸມາ ສຸຂຸມາ ກໍຫຼາຍຢູ່ປ່ວຍຊື່ໆ ຕີ້ ບໍ່ມີເສັຍຊີວິດ ກໍກິນປົກກະຕິແລ້ວຕິ ກິນຈຸເລີຍຫັ້ນແຫຼະ ມີແຕ່ເຂົາບໍ່ໄດ້ກິນງົວຕາຍຊື່ໆ ຫັ້ນແຫຼະ ຈັ່ງວ່າ ຄັນວ່າໂຮງຂ້າສັດນີ້ ເຂົາກໍກິນໄດ້ ເຊືອດເອງເຂົາກໍກິນ ແຕ່ວ່າ ງົວຕາຍນີ້ເຂົາບໍ່ກິນ ເຮົາກໍ ງົວເຮົາ ເຮົາກໍສັງເກຳດເອົາເອງນີ້ລະ ຄັນງົວມັນເງົາ ງົວມັນໄຂ້ເຮົາກໍບໍ່ກິນ.”
ທ່ານ ກ່າວຕື່ມວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າ ທາງການລາວ ຈະອອກແຈ້ງເຕືອນປະຊາຊົນວ່າ ບໍ່ໃຫ້ກິນຊີ້ນງົວ ຊີ້ນຄວາຍ ແບບດິບ ໃນໄລຍະນີ້ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ມີການແຜ່ລະບາດຊໍ້າ ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ໃນການແຈ້ງເຕືອນດັ່ງກ່າວ ແມ່ນບໍ່ມີລາຍລະອຽດວ່າ ປະຊາຊົນຄວນປະຕິບັດໂຕຢ່າງໃດ ຫຼື ມີແນວທາງແນວໃດ ໃນການເລືອກບໍລິໂພກຊີ້ນງົວ ຊີ້ນຄວາຍ.
ແຈ້ງການຂອງຜະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຈໍາປາສັກ ໃນວັນທີ 28 ພຶດສະພາ 2024 ໄດ້ລະບຸວ່າ: ສໍາລັບການຂ້າສັດ ເພື່ອໄປຂາຍຢູ່ໃນຕະຫລາດ ຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນ ຫຼື ປະກອບເອກະສານຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ຕ້ອງຜ່ານການຂ້າຈາກໂຮງງານຂ້າສັດ ຫຼື ຈຸດຂ້າສັດຍ່ອຍ ທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດເທົ່ານັ້ນ ທັງນີ້ ຫ້າມປະຊາຊົນ ຂ້າສັດໃນງານບຸນ ຫຼື ງານປະເພນີ ແບບຊະຊາຍ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບການກວດກາຈາກເຈົ້າໜ້າທີ່ສັດຕະວະແພດ.
ປັດຈຸບັນ ປະຊາຊົນ 9 ໂຕເມືອງ ຢູ່ແຂວງຈໍາປາສັກ ມີການຍ້າຍງົວ ຄວາຍ, ຊື້ ຂາຍ ແລະ ບໍລິໂພກຊີ້ນງົວ ຄວາຍກັນແລ້ວ ນັບແຕ່ຕົ້ນເດືອນພຶດສະພາ ກ່ອນທີ່ທາງການ ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຈະອອກແຈ້ງການ.
ຜູ້ທີ່ລ້ຽງງົວ ຄົນໜຶ່ງ ຢູ່ແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນວ່າ:
“ເຊົາແລ້ວ ເອີ ເລີ່ມໆ ສ່ວນຫຼາຍ ເລີ່ມໆ ເຂົາເລີ່ມ ເລີ່ມໃຫ້ກິນດຽວນີ້ ບໍ່ໄດ້ມີ ມີແຕ່ວ່າແຈ້ງໃຫ້ກິນມື້ນີ້ ກິນແລ້ວເດີ ບໍ່ ເຂົາກິນ ເຂົາກິນໄດ້ແລ້ວ ເມືອງຈໍາປາສັກນີ້ແຫຼະ ມີໝົດ.”
ທ່ານ ກ່າວຕື່ມວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າ ທາງການລາວ ຈະປະກາດໃຫ້ປະຊາຊົນຮັບຮູ້ ທົ່ວແຂວງ ແລະ ມີການແຜ່ລະບາດຢູ່ຫຼາຍບ້ານ ໃນເມືອງຈໍາປາສັກ ແລະ ເມືອງສຸຂຸມາ ແຕ່ໃນໂຕຈິງແລ້ວ ນັບແຕ່ເດືອນກຸມພາ ຫາ ເດືອນເມສາ 2024 ເກີດມີງົວ ຄວາຍຕາຍ ທົ່ວແຂວງ ມີແຕ່ວ່າ ບາງບ່ອນກໍຕາຍຫຼາຍ ບາງບ່ອນກໍຕາຍໜ້ອຍ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ໃນວັນທີ 15 ກຸມພາ 2024 ທີ່ຜ່ານມາ ທາງການລາວ ໄດ້ກວດພົບພະຍາດສັດລະບາດຢູ່ 3 ບ້ານ ຄື ບ້ານໃຫຍ່ກາງ, ບ້ານຈິກທາງໂງ ແລະ ບ້ານໜອງຫີນ ເມືອງຈໍາປາສັກ ແຂວງຈໍາປາສັກ.
ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຜະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ລົງຕິດຕາມ ຢູ່ 7 ເມືອງ ຄື ເມືອງ ຈໍາປາສັກ, ເມືອງສຸຂຸມາ, ໂພນທອງ, ຊະນະສົມບູນ, ປະທຸມພອນ, ເມືອງໂຂງ ແລະ ນະຄອນປາກເຊ.
ໃນເວລານັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ລົງກວດກາທັງໝົດປະມານ 20 ບ້ານ ແລະ ພົບ ງົວ ແລະ ຄວາຍຕາຍ ປະມານ 140 ໂຕ ແລະ ຕໍ່ມາໃຫ້ ວັນທີ 7 ມີນາ 2024 ເຈົ້າໜ້າທີ່ຈຶ່ງອອກແຈ້ງການໃຫ້ເຝົ້າລະວັງພະຍາດສັດ ແລະ ການບໍລິໂພດ, ການເຄື່ອນຍ້າຍສັດ ຢູ່ໃນເຂດທີ່ມີການລະບາດ.
ເພຈຂ່າວໜັງສືພິມ ຈໍາປາໃໝ່ ຂອງແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ລາຍງານ ໃນວັນທີ 28 ພຶດສະພາ ໂດຍ ອ້າງຄໍາເວົ້າຂອງ ດຣ.ລັດສະໝີ ສີພັນ ຫົວໜ້າຂະແໜງຄວບຄຸມພະຍາດຕິດຕໍ່ ຕາງໜ້າຜະແນກສາທາລະນະສຸກແຂວງ ວ່າ:
“ມາຮອດວັນທີ 25 ມີນາ 2024 ລວມກໍລະນີສົງໄສໄຂ້ເລືອດດໍາ ສະສົມ 67 ກໍລະນີ, ແຕ່ ບໍ່ມີກໍລະນີເສຍຊີວິດ.”
ດຣ. ລັດສະໝີ ສີພັນ ຍັງກ່າວຕື່ມອີກວ່າ:
“ນັບແຕ່ທ້າຍເດືອນມີນາ ມາຮອດທ້າຍເດືອນພຶດສະພາ 2024 ໃນທົ່ວແຂວງບໍ່ມີລາຍງານກໍລະນີໃໝ່ທີ່ສົງໄສວ່າເປັນຄົນເຈັບພະຍາດໄຂ້ເລືອດດໍາເລີຍ.”
ເຖິງວ່າ ໃນປະເທດລາວ ມີງົວ ຄວາຍ ຕາຍ ທີ່ສົ່ງໄສວ່າ ຕິດພະຍາດ ໄຂ້ເລືອດດໍາ ແຕ່ ກໍຍັງບໍ່ມີຄວາມຈະແຈ້ງ ສັດທີ່ຕາຍຕິດພະຍາດໄຂ້ເລືອດດໍາ ຈັກກໍລະນີ ແລະ ຕິດພະຍາດອື່ນຈັກກໍລະນີ. ເຈົ້າຂອງໂຮງງານຂ້າສັດແຫ່ງໜຶ່ງ ໃນແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ສັດຕະວະແພດໄປກວດເລີຍວ່າ ງົວໂຕນັ້ນ ມັນຕາຍຍ້ອນສາເຫດຍຫຍັງແທ້ ຖ້າບໍ່ແມ່ນຕາຍຍ້ອນພະຍາດເລືອດດໍາ ແຕ່ເຈົ້າຂອງເອົາໄປລົງວ່າ ຕາຍຍ້ອນພະຍາດເລືອດດໍາ ແລ້ວ ແມ່ນເຂົາຈະຈັບເຈົ້າເລີຍ ແມ່ນສ້າງຄວາມແຕກຕື່ນ ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນແຕກຕື່ນ ມັນສົ່ງຜົນກະທົບ ໂອ້ ມັນເສັຍຫາຍ ໂຮງງານ ໂຮງຈັກ-ໂຮງງານກໍໄດ້ປິດ ຖ້າເປັນພະຍາດໄຂ້ເລືອດດໍາແທ້ນີ້ ມັນຕ້ອງມີໄຂ້ເລືອດອອກປາກ ອອກດັງ ງົບຈະບໍ່ທ້ອງ ທ້ອງຈະບໍ່ເບັງ.”
ຫຼັງຈາກການລະບາດຂອງພະຍາດສັດ ໄດ້ເບົາບາງລົງແລ້ວ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກໍຍົກເລີກຄໍາສັ່ງຫ້າມ. ເຈົ້າໜ້ທີ່ຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກກັບເຄື່ອນຍ້າຍສັດ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ແຈ້ງການໃຫ້ມີການເຄື່ອນຍ້າຍສັດ ແລ້ວກໍສາມາດກິນໄດ້ແລ້ວເນາະ ແຕ່ວ່າ ມີຄວາມລະມັດລະວັງເພີ່ມຕື່ມ ແລ້ວ ທັງ ຜະແນກກະສິກໍາ ແຈ້ງການຍົກເລີກຄໍາສັ່ງຫ້າມ ຖືວ່າ ເປີດຊື້ຂາຍກັນໄດ້ເນາະ ເມື່ອ 2 ມື້ ກ່ອນນີ້ເນາະ ກໍເຊົາຫຼາຍ ເພາະວ່າ ອາກາດມັນດີຂຶ້ນແລ້ວ ແລ້ວກໍ ການເປັນໄປຂອງສັດມັນກໍຄ່ອຍໆ ປົກກະຕິໆ.”
ທ່ານ ກ່າວຕື່ມວ່າ ການເຄື່ອນຍ້າຍງົວ ຄວາຍ ທີ່ເກີດຂຶ້ນພາຍໃນແຂວງຈໍາປາສັກ ແມ່ນເປັນການເຄື່ອນຍ້າຍລະຫວ່າງ ເມືອງ ຕໍ່ ເມືອງ ຫຼາຍກວ່າ ການເຄື່ອນຍ້າຍລະຫວ່າງ ແຂວງ ທັງນີ້ ງົວ ຄວາຍ ສ່ວນຫຼາຍ ຈະຖືກຊື້ ຂາຍ ຢູ່ພາຍໃນນະຄອນປາກເຊ ແຂວງຈໍາປາສັກ ຫຼາຍກວ່າໝູ່ ຍ້ອນເປັນເຂດທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ມີປະຊາກອນຈໍານວນຫຼາຍ.
ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະ ການຄ້າ ຂອງອອດສເຕຼເລັຍ ໄດ້ອອກແຈ້ງເຕືອນທາງເວບໄຊ ໃນວັນທີ 21 ພຶດສະພາ 2024 ວ່າ ຍັງມີການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໄຂ້ເລືອດດໍາ ຫຼື Anthrax ຢູ່ແຂວງພາກໃຕ້ຂອງລາວ ໂດຍສະເພາະແຂວງຈໍາປາສັກ ພ້ອມແນະນໍາໃຫ້ພົນລະເມືອງຂອງຕົນ ຫຼີກລ້ຽງການກິນສັດຕາຍ ຫຼື ຊາກສັດ, ຊື້ຊີ້ນຈາກ ແຫຼ່ງທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານ ແລະ ບໍ່ກິນຊີ້ນດິບ.