Türkiyide ' mehmud qeshqiri kitabi' namliq kitab neshr qilindi

Türkiye jumhuriyiti mediniyet we sayahet ministirliki teripidin neshir qilinghan `mexmut qeshqiri kitabi` namliq eserning muqawa körünüshi.

Bu pa'aliyetlerdin bashqa mexmut qeshqirige atap mexsus soghat eserler neshir qilindi. Bulardin biri türkiye jumhuriyiti döliti mediniyet we sayahet ministirliki teripidin neshir qilin'ghan `qashqarli mahmud kitabi` yani `mexmut qeshqiri kitabi` namliq eserdur.

Bu kitab ötken yili axirida gérmaniyening frankfurt shehride ötküzülgen xelqaraliq kitab yermenkisidimu körsitildi. Bu kitab türkiyede tonulghan türkolog Uyghurshunas prof. Dr. Sema barutju özönder xanimning tehrirlikide neshirge teyyarlan'ghan bolup, eserge mexmut qeshqiri, türkiy tillar diwani we shu zaman heqqidiki qimmetlik maqalilar kirgüzülgen.

34 Türkologning maqalisidin terkip tapqan 496 betlik chong hejimdiki bu eser türk mediyet tarixini jümlidin Uyghur diyarini eks ettürgen köp sanda renglik resimler bilenmu bézelgen.

`Qashqarli maxmud kitabi` namliq mexmut qeshqirige atap yézilghan bu eserge türkiye jumhuriyeti mediniyet we sayahet ministiri ertughrul günay béghishlime yézip bergen bolup, béghishlimida mundaq déyilgen: "tilimizning mediniyitimizning eng muhim menbeliridin biri bolghan, `türkiy tillar diwani` namliq eserni yazghan mexmut qeshqiri tunji türk tilchisi bolush süpiti bilen unutulmas abide bir shexistur. Mexmut qeshqirining esiri tilnila emes, étmologiye, tarix, edebiyat we folklorgha oxshash sahalarnimu öz ichige alghan. Mexmut qeshqirining esiri bügünki kündimu türk medeniyitining asasiy menbe eserliridin biri bolush alahidilikini qoghdimaqta. Tughulghanliqining 1000 - yilliqi munasiwiti bilen UNESCO mexmut qeshqiri yili élan qilghan 2008 - yilida mediniyet ministirliki bolush süpitimiz bilen mexmut qeshqirining türk mediniyitige qoshqan tohpisige teshekkür éytish üchün bu eserni oqurmenlerning paydilinishigha sunduq."

Eserning kirish qismida eserni teyyarlighan bash tehrir enqere uniwérsititi til we tarix xhoghrapiye fakultiti hazirqi zaman türkiy tilliri we edbiyatlari bölümi oqutquchisi prof, dr. Sema barutju özönder xanimning bu eserni tonushturup yazghan maqalisigha yer bérilgen. U maqalisida kitabdiki 33 ilmiy maqalini türlerge ayrip tonushturghan.

Bu kitabda türkiye hajettepe uniwérsititide tarix oqutquchisi dr. Erkin ekremning `21 - esirde türk dunyasining sherqi rayoni` mawzuluq maqalisi bilen istanbul béykent uniwérsititi türk tili we edebiyati bölümi oqutquchisi dr. Meghpiret kamalning türkiy tillar diwanida metafor we metonomi` mawzuluq maqalisighimu yer bérilgen.

Eserde yene türk dunyasida tonulghan türkologlardin prof. Dr. Exmet bijan erjilasun, chaghatayche köp eserler yazghan enqere uniwérsititi oqutquchisi prof. Dr. Mustafa janpolat, istanbul uniwérsititi türk tili we edebiyati fakultiti oqutquchisi prof. Dr. Kemal erarslan qatarliqlarning maqalisimu yer alghan.

Dr. Meghfiret kamal xanim maqalisi heqqide melumat berdi we bu eserning ilmiy qimmitining intayin yuquri ikenliki toghrisida toxtilip ötti.