Xitay emeldarining “Térrorluqqa zerbe bérish” ni “Normallashturush” ni tekitlishi endishe qozghimaqta
2024.05.28
Xitay kompartiyesi siyasiy biyurosining ezasi, siyasiy-qanun komitétining sékrétari chén wénching ötken hepte Uyghur rayonini közdin kechürgende, bu rayondiki “Térrorluqqa qarshi turush herikiti” ni “Normallashturush” ni telep qilghan.
Xitaydiki “Shinxu'a agéntliqi” ning 26-may küni xewer qilishiche, chén wénching 5-ayning 22-künidin 26-künigiche ürümchi, qeshqer, qorghas qatarliq jaylarda ziyarette bolghanda, “Yerlik hökümet choqum qanun boyiche térrorluq jinayitige zerbe bérishte ching turup, térrorluqqa qarshi turushni ilgiri sürüsh üchün tirishishi kérek” dégen. U yerlik emeldarlardin “Jem'iyetning muqimliqini qoghdashni her waqit birinchi orun'gha qoyush, zorawanliq we térrorluq jinayitining aldini élish hem uninggha zerbe bérish” ni telep qilghan.
“Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” gézitining 27-may bu heqte bergen xewirige qarighanda, chén wénching bu ziyaretni tügitip bir kün ötkende, jama'et xewpsizliki ministirliqi bayanat élan qilip, xitayning yette yildin köprek waqittin béri térrorluq hujumini körmigenlikini éytqan. Xitayning yéqinda élan qilghan aq tashliq kitabida “Térrorluqqa qarshi turush xitayning qanun saheside qolgha keltürgen yéqinqi 10 yilliq tereqqiyati” déyilgen bolsa, Uyghur aptonom rayonluq hökümetning 1-ayda élan qilghan doklatida, da'irilerning “Jem'iyet muqimliqini qoghdap, térrorluqqa zerbe bérish” te dawamliq ching turidighanliqi körsitilgen.
Xitay hökümiti 2016-yildin bashlapla, “Esebiylikni tügitish, térrorluq we zorawanliqqa zerbe bérish” ni bahane qilip, az dégende 1 milyon Uyghur we bashqa musulman milletlerni keng kölemlik tutup, jaza lagérlirida solighanidi؛ amérika qatarliq döletler uni “Irqiy qirghinchiliq” dep jakarlighan bolsa, b d t kishilik hoquq orgini uni “Insaniyetke qarshi jinayet” dep békitkenidi. Xitay hökümiti izchil türde buni inkar qilip, lagérlarni atalmish “Kespiy terbiyelesh merkezliri” dep atap kelmekte.
Xitay kompartiyesi bash sékrétari shi jinping ötken yili awghustta Uyghur rayonini ziyaret qilghanda “Jem'iyet muqimliqini birinchi orun'gha qoyush, térrorluq we esebiylikke zerbe bérish؛ shundaqla iqtisadiy qurulushni janlandurush” ni tekitligenidi. Xitay siyasiy-qanun komitétining sékrétari chén wénchingningmu bu qétim “Térrorluqqa zerbe bérish” ni tekrarlishi xitay hökümitining her waqit buni seweb körsitip, Uyghur rayonidiki qebih jinayetlirini dawamlashturidighanliqidin dérek béridu dep qaralmaqta.