Shi jinping xitay bilen yawropa otturisida küchiyiwatqan soda jiddiychilikini peseytish üchün yawropani ziyaret qilidiken
2024.04.30
Xitay kompartiyesining bash sékrétari shi jinping kéler hepte 6 künlük yawropa ziyaritide bolidighan bolup, u bu jeryanda yawropa bilen xitay arisida künséri küchiyiwatqan soda jiddiychiliki, rusiye-ukra'ina urushi, isra'iliye-xamas toqunushi qatarliq bir yürüsh mesililer heqqide sözlishidiken.
“Amérika awazi” (VOA) ning 29-apréldiki xewirige qarighanda, xitay re'isi shi jinpingning bu yekshenbe bashlinidighan alte künlük yawropa ziyariti, uning 2019-yildin buyanqi tunji qétimliq yawropa ziyariti bolup hésablinidiken. Uning bu qétimliq yawropa ziyariti firansiye, sérbiye we wén'giriye qatarliq döletlerni asasliq nishan qilghan iken.
Teywen döletlik dongxuwa uniwérsitétining yawropa-xitay munasiwetliri mutexessisi zhuzha anna férénzi (Zsuzsa Anna Ferenczy) ning qarishiche, shi jinpining bu qétimliq yawropa ziyariti yawropa ellirining xitay bilen bolghan adaletsiz sodigha qarshi künséri küchiyiwatqan qarshiliqi we buning aldini élish üchün qollan'ghan cheklimilirini boshitishni meqset qilghan iken.
Zhuzha anna férénzining ilgiri sürüshiche, shi jinping bu ziyariti arqiliq xitayning ottura we sherqiy yawropada yenila tesir küchining chongqurluqini körsitip qoyush gherizi bilen sérbiye we wén'giriyeni ziyaret qilidiken. Uning qarishiche, shi jinpingning sérbiye we wén'giriye sepirining simwolluqi ehmiyiti zor bolup, uning budapéshtni ziyaret qélishi yawropa ittipaqi ichidiki bölünüshni kücheytidiken.
Asiya jem'iyiti siyaset tetqiqat merkizining aliy derijilik tetqiqatchisi filip lé korré (Philippe Le Corre) ning tekitlishiche, gerche shi jinpingning makron bilen bolghan uchrishishida soda-tijaret mesilisi asasliq söz témisi bolsimu, emma firansiye pirézidéntining bu uchrishishta xitayning rusiyeni qollash mesilisini tilgha élishi perez qilinmaqtiken.
Yawropa ittipaqi xitayning bir qanche shirkitige bolghan tekshürüshni kücheytip, xitayning parche sétish shirkiti bolghan shéyn'gha qarita bixeterlik qa'idisini téximu chingitqan, reqemlik mulazimet qanunigha asasen tiktok üstidin resmiy sot achqan idi.
23-Aprél yawropa ittipaqi parlaménti mejburiy emgektin paydilinip ishlepchiqirilghan mehsulatlarni yawropa ittipaqining chong baziridin chekleshni meqset qilghan yéngi qanunni maqullighan idi.