Firansiye agéntliqi uchurini alalmighan abduqahar ebeydullaning 15 yilliq qamaqta ikenliki delillendi
2023.09.18
Yéqinda Uyghur élini ziyaret qilghan firansiye axbarat agéntliqi “Ürümchi saqchi höjjetliri” da ismi tilgha élin'ghan abduqahar ebeydullaning ehwalini éniqlash üchün, uning yurti yerkenning arslanbagh yéza bostan kentige barghan. Emma héchqandaq uchurgha érishelmigen. Yerkendin muxbirimizning téléfonini qobul qilghan alaqidar saqchi xadimliri, abduqaharning “Qanunsiz diniy pa'aliyet bilen shughullan'ghan” dep eyiblinip, 15 yilliq késilgenlikini delillidi.
“Ürümchi saqchi höjjetliri” da abduqahar ebeydullaning 2017-yili tutqun qilin'ghanda 37 yash ikenliki, yerken nahiyesining arslanbagh yéza bostan kentige nopusluq ikenliki we ürümchide tijaret qiliwatqan mezgilide tutqun qilin'ghanliqi qeyt qilin'ghan. Firansiye axbarat agéntliqining muxbiri abduqaharning mehellisige barghinida, yerlik ahalilerning ürküp turushi we yerlik kadirlarning ziyaretni qopalliq bilen ret qilishi, hetta muxbirlarni mehellidin heydishi netijiside abduqahar heqqide héchqandaq uchurgha érishelmigen.
Biz abduqaharning nöwettiki ehwali heqqide uchur élish üchün yerken nahiyesdiki alaqidar saqchi orunlirigha téléfon qilduq.
Tetqiqatchi jyin bunin teyyarlighan “Lagér qurbanliri uchur ambiri” da xatirilinishiche, ürümchide bir tereptin bir yémek-ichmek zawuti bilen bir öy saymanliri fabrikisida ishlewatqan, yene bir tereptin bir meschitte imamliq qiliwatqan abduqahar, 2016-yilning axiri saqchilar teripidin yurti yerken'ge chaqirtilghan. 2017-Yildin étibaren, uning chet eldiki dost we yurtdashliri bilen alaqisi tamamen üzülgen. Téléfonimizni qobul qilghan arslanbagh yéziliq saqchixana xadimi, abduqahar ebeydullaning tutqunda ikenlikini delillidi. Uning bayan qilishiche, u “Döletni parchilashqa urunush” gumani bilen ürümchidin chaqirtip ekélin'gen we bir aydin kéyin öyidin tutup kétilgen.
“Ürümchi saqchi höjjetliri” da abduqaharning ismi “Üch xil kishiler” qatarida tilgha élin'ghan. Melum bolushiche Uyghur élida chong tutqun bashlan'ghan mezgilde diniy zatlar, chet elni ziyaret qilip kelgenler we sabiq mehbuslargha “Üch xil kishiler” dep nam bérilip, choqum tutqun qilinishi kérek bolghan kishiler katégoriyesige kirgüzülgen.
Téléfonimizni qobul qilghan yene bir saqchi xadimi abduqahar ebeydullaning bir mezgil tekshürülgendin kéyin “Qanunsiz diniy pa'aliyet bilen shughullan'ghan” dep qarilip, 15 yilliq késilgenlikini ashkarilidi. Yene bu xadimining bildürüshiche, abduqaharning wezipisiz diniy zat bolushimu, uning ürümchidin chaqirtip ekétilishige we tutqun qilinishigha seweb bolghan.
Déyilishiche, abduqahar üstidin sot échilmighan, emma sot hökümi chiqirilip mehelle saqchiliri arqiliq jaza hökümi a'ilisige uqturulghan. Ilgiri qeshqer peyziwattiki bir saqchi xadimi tutqunlarning köplüki sewebidin sot échilmaywatqanliqi, peqet aldin teyyarlan'ghan sot hökümlirige tutqunlarning ismi toldurulup a'ililirige tarqitiliwatqanliqi ashkarilan'ghan idi.
Firansiye axbarat agéntliqining abduqaharning chet eldiki dostliridin igilishiche, abduqaharning ayalimu bir yilche lagérda yétip chiqqan, ayali lagérdiki mezgilide 4 balisi bir mezgil balilar lagéri (daril'étam) da turghuzulghan.
Yuqirida firansiye agéntliqi uchurini alalmighan abduqahar ebeydullaning 15 yilliq késilgenlikining delillen'genliki heqqide melumat berduq.