Дуня уйғур қурултийи 3 йиллиқ хизмитидин доклат бәрди
2021.02.08
6-Феврал чақирилған д у қ ниң тор арқилиқ өткүзгән омумий кеңәш йиғинида д у қ ниң 3 йил җәрянида қилған хизмәтлири кәң хәлқ аммисиға аңлитилди.
Д у қ рәиси долқун әйсаниң бәргән мәлуматлириға қариғанда, д у қ әслидә 7-нөвәтлик қурултийини өткән йили 11-айда чақиришни пиланлиған болуп, хитайдин таралған коруна вирусиниң дуняда ямрап кетиши сәвәблик алдин орунлаштурулған бу пилан әмәлдин қалдурулған. Шуңа д у қ 6-феврал күни тор арқилиқ омумий йиғини чақирип, 3 йиллиқ хизмәт доклатини бәргән. Д у қ рәһбәрлири д у қ ниң һәр қайси дөләтләрдики вәкиллири, қурултайға әза тәшкилатлар билән қурултайни изчил һалда қоллап келиватқан тәшкилатларниң мәсуллири, лагер шаһитлири, д у қ ниң қоллиғучилиридин болуп 20 дөләттин 200 әтрапида киши қатнашқан омумий кеңәш йиғини шәрқий түркистанниң истиқлал марши билән башланған.
Д у қ ниң муавин рәиси пәрһат муһаммәт әпәнди телефон зияритимизни қобул қилип йиғин һәққидә қисқичә мәлумат бәрди.
Д у қ иҗраийә комитетиниң рәиси өмәр қанат әпәнди риясәтчилик қилған йиғинда алди билән д у қ рәиси долқун әйса әпәнди қурултайниң 3 йиллиқ паалийәтлиридин доклат берип өткән. Арқидин америка, канада, оттура асядики түркий җумһурийәтлири, явропа дөләтлири вә әнгилийә қатарлиқ дөләт вә районларда туруватқан д у қ вәкиллири өзлири туруватқан дөләтләрдә елип барған паалийәтлири тоғрисида доклат бәргән.
Долқун әйса әпәнди 2017-йили ноябир ейида миюнхенда өткүзүлгән 6-нөвәтлик қурултайда д у қ рәиси болуп сайланғандин кейин елип берилған паалийәтләрни 15 нуқтиға ихчамлап аңлатқан. У бу һәқтә радйомизға мәлумат бәрди.
Долқун әйса әпәнди 2017-йилидин 2020-йилиғичә д у қ вә уни қоллаватқан тәшкилатлар, гуваһлиқ бәргүчиләр вә кәң уйғур хәлқиниң тиришчанлиқи билән зор мувәппиқийәтләрни қолған кәлтүргәнликини баян қилди.
Йиғинниң күнтәртипи бойичә д у қ ниң әнгилийәдики вәкили, д у қ лондон ишханисиниң мәсули рәһимә мәхмут ханим доклат бәрди. У доклатида әнгилийәдә д у қ ниң ишханиси ечилиштин бурун 30-40 парламент әзаси уйғур мәсилисини тилға еливатқан болса, бүгүнки күндә 650 парламент әзасиниң көпинчисиниң уйғур мәсилиси һәққидә пикир баян қиливатқанлиқини илгири сүрди.
6-Феврал күни чақирилған д у қниң омумий кеңәш йиғинида д у қ ниң қазақистандики вәкили қәһриман ғоҗамбәрди әпәнди қазақистан вә қирғизистанда елип берилған паалийәтләр тоғрисида доклат бәрди. У доклатида алди билән қазақистанда 63 уйғур мәктипи, бир тиятер барлиқини, кейинки йилларда қазақистан вә қирғизистанда хитайниң тәсири күчийивтқан болсиму, намайиштин башқа барлиқ паалийәтләрни өткүзүп келиватқанлиқини тәкитлиди.
Йиғинда д у қ ниң дәва программисиниң йетәкчиси зумрәтай әркин ханим бирләшкән дөләтләр тәшкилатида елип берилған паалийәтләр тоғрисида, д у қ ниң явропа иттипақидики вәкили коен стоп әпәнди болса д у қ ниң явропа парламентидики паалийәтлири тоғрисида доклат бәрди. Йиғинда д у қ ниң һазир хәлқарадики 230 дин артуқ кишилик һоқуқ тәшкилатлири, 70 тин артуқ уйғур тәшкилатлири билән иш бирлики елип бериватқанлиқи, бундин кейин бу һәмкарлиқни техиму күчәйтидиғанлиқи оттуриға қоюлди.
Д у қ омумий кеңәш йиғининиң дәвами 13-феврал күни ечилидиған болуп, йиғинда бундин кейин қилидиған паалийәтләрниң пилани тоғрисида музакирә елип берилидикән.