Istanbuldiki iptarda dostluq we qérindashliqni kücheytish tekitlendi
2024.03.18

Birlik-barawerlik we qérindashliqning küchiyishige wasite bolidighan mubarek ramizan éyi munasiwiti bilen istanbuldiki Uyghur jama'iti bir yerge jem bolup iptarlishish pa'aliyetlirini dawamlashturuwatidu, 16-mart küni istanbuldiki sherqiy türkistan wexpisining merkizide iptarlishish pa'aliyiti ötküzüldi.
Bu pa'aliyetke istanbuldiki türk dunyasi we sherqiy türkistan ijtima'iy teshkilatlirining mes'ulliri, milletchi heriket partiyesi, adalet we tereqqiyat partiyesi qatarliq siyasiy partiyelerning istanbul shöbe mes'ulliri we istanbulda yashawatqan Uyghurlardin er-ayal bolup köp sanda kishi qatnashti.
Iptar pirogrammisida söz qilghan iraq türkmen fironti teshkilatining türkiye wekili qutluqxan yaychili ependi Uyghurlar toghrisida toxtilip mundaq dédi: “Biz hemmimiz zalimgha qarshi küresh qiliwatimiz, türkmen éli bilen sherqiy türkistan arisi nechche ming kilométir uzaq bolsimu bizning kürishimiz heq-hoquq, adalet kürishidur, shuning üchün biz öz'ara bir-birimizni nahayiti yaxshi chüshinimiz, bügünki künde sherqiy türkistanda yüz bériwatqan pütün azab oqubetler silerge oxshashla bizni, türkmen élini we pütün türk dunyasini azablawatidu, bizning kürishimiz bizning tartqan azab-oqubetlirimiz silerning yürekliringlarnimu azablaydighanliqigha ishinimiz, 21-esir türk dewri bolidighanliqigha ishinimen, shu sewebtin biz hemmimiz türk dunyasining qed kötürgenlikige shahit bolimiz, buninggha az bolsimu hesse qoshalisaq özimizni bextlik hés qilimiz” .
Biz bu bu heqte pikir qarashlirini élish üchün sherqiy türkistan wexpisining re'isi ilhan turanli bilen söhbet élip barduq.
U mundaq dédi: “Sherqiy türkistanning elchixanisi dep qarilidighan sherqiy türkistan wexpisining merkizide ötküzülgen iptar pirogrammisigha köp sanda muhim shexsler qatnashti we birlik-barawerlik qérindashliq tuyghusi ichide iptarlashtuq, bu güzel körünüshler bir tereptin könglimizge ümidwarliq, hayajanliq we xushalliq béghishlighan bolsimu, yene bir tereptin könglimiz yérim boldi, xushal bolghan terep bolsa sherqiy türkistanning elchixanisi dep qaralghan sherqiy türkistan wexpisining merkizide köpligen insanlar bir yerge jem bolup xuddi xitaygha bir musht körsetkendek birlik-barawerlik ichide iptar qilishimiz we u iptarda ramizan éyining peyzini sürgenlikimiz bizni xushal qildi. Könglimizning yérim bolghan terep bolsa sherqiy türkistandiki qérindashlirimizning ramizanda cheklimige uchrap roza tutalmasliqi, islamiy ibadetlerni ada qilalmasliqi, peqet musulman we türk bolghanliqi üchün xitay tereptin her xil oxshimighan usulda qiyin-qistaq, iskenjige uchrawatqan qérindashlirimizni oylap könglimiz yérim bolidu” .
Biz yene pikir qarashlirini élish üchün sherqiy türkistan wexpisining sabiq re'isi we hazirqi bash katipi doktor muhittinjan Uyghur bilen söhbet élip barduq.
Doktor muhittinjan Uyghur bu iptar pirogrammini orunlashturushtiki asasiy meqset toghrisida toxtilip mundaq dédi: “Biz sherqiy türkistan wexpisi bolush süpitimiz bilen her yili ramizanda iptar pirogrammisi uyushturup kéliwatimiz, istanbulda yashawatqan hemsheherler bolsun yaki yerlik teshkilatlar we yerlik xelqimiz bolsun ularni bir yerge jem qilip, dostluq, qérindashliq muhebbitimizni, rishtimizni téximu küchlendürüsh meqsitide keng kölemlik iptar pirogrammisi orunlashturduq, wetinimizde xitay hökümiti bizning xelqimizning roza tutushini, ibadet qilishini cheklewatidu, bu iptar pirogrammisi arqiliq bu ehwalni yerlik xelqqe anglatqan bolduq, bu pirogramma nahayiti muweppeqiyetlik ötti”.