Qazaqistanning chélek tewesidiki Uyghurlar bash qoshti

18-Dékabirda almata wilayitining emgekchiqazaq nahiyisige qarashliq chélek yézisida orunlashqan “Parizh-napolé'on” kaféxanisida “Yéngi yil yéngiliq bilen: yéngi tereqqiyat, utuqlar bilen” mawzusida uchrishish kéchiliki bolup ötti.

Emgekchiqazaq nahiyisining chélek tewesi Uyghur milli-medeniyet merkizining uyushturushi bilen ötken mezkur pa'aliyet qazaqistan jumhuriyiti musteqilliqining 25 yilliqigha béghishlan'ghan bolup, u chélek tewesi Uyghur milli-medeniyet merkizining tereqqiyat yollirini belgilesh, bu tewede ösüp yétilgen ataqliq ziyaliylar, tijaretchiler, sen'etkarlar we bashqilar bilen hemkarliqta bolush we ularning qedir-qimmitini ashurush meqsitini qoyghan.

Murasimda sözge chiqqan mémarchiliq penlirining doktori behrim ghilawdinof wetenning insan balisi üchün qedrining qanchilik qimmetlikini, qazaqistanda Uyghur medeniyet merkizining qurulushida hem uning nizamname- qa'idilirini ishlep chiqishta Uyghur xelqining munewwer perzentliri dawut isiyéf we enwer hajiyéfning muhim rol oynighanliqini tekitlidi. Qazaqistan Uyghurlirining jumhuriyetlik milli-medeniyet merkizining bashqarma ezasi, “Uyghur awazi” gézitining bash muherriri érshat esmetof bügünki bayramning peqet chélek tewesi Uyghurliri üchünla emes, belki pütkül qazaqistan Uyghurliri hayatida yüz bériwatqan chong weqe ikenlikini, bu pa'aliyetning bashqimu nahiyilik medeniyet merkezliri üchün ülge bolup qélish lazimliqini otturigha qoyup, mundaq dédi: “Qazaqistanning utuqqa yétishining sewebi némide? ottura asiya jumhuriyetlirige qarighanda tereqqiyat yollirining durus bolushi, güllinishi, xatirjemliki, xelqler dostluqi, milletler ara razimenliktin. Némining arqisida qolgha keldi? toghra bir idé'ologiyening, yönilishning barliqi üchün keldi. Chélek tewesining bügün kötürgen teshebbusi buningdin kéyinmu dawam qilip, xelqimizning, élimizning birlikini saqlashqa özining munasip ülüshini qoshidu dep ishinimen”.

Murasimda sözge chiqqan panfilof nahiyilik Uyghur milli-medeniyet merkizining re'isi dilshat nasirof, alim rabik ismayilof, qazaqistan yazghuchilar ittipaqi Uyghur edebiyati kéngishining bashliqi exmetjan hashiri, emgekchiqazaq nahiyisining pexriy puqrasi, sha'ir jemshit rozaxunof we bashqilar ilgiriki chélek nahiyisining qazaqistanning iqtisadigha, medeniyitige qoshqan töhpisini, bu yerdin ataqliq alimlarning, yazghuchilarning, sen'etkarlarning, dölet we jama'et erbablirining yétilip chiqqanliqini, medeniyet merkezliri ara tejribe almashturush ishlirini téximu janlandurushning muhimliqini tekitlidi. Ular shundaqla milliy ma'aripning bügünki teqdiri, ana tilida bilim bérishning muhim mesililiri heqqidimu öz pikirlirini bildürüp, maydin abdullayéf rehberlikidiki chélek tewesi medeniyet merkizige chong utuqlar tilidi. Rusiyening sankt-pétérburg shehiridin kelgen méhman hemrajan zayitof bolsa, özining ata yurtining mushu chélek tewesidin ikenliki, hazir sankt-pétérburg shehiride turup Uyghurlarning tarixi we medeniyitini terghib qilishta élip bériwatqan ishliri heqqide öz pikirlirini otturigha qoydi.

Radi'omiz ziyaritini qobul qilghan emgekchiqazaq nahiyisining qaraturuq yézisi Uyghur medeniyet merkizining re'isi büwinur ghojamberdiyéwa chélek tewesige qarashliq Uyghurlar zich olturaqlashqan yézilarning medeniyitini kötürüsh, Uyghur tilliq mekteplerning teqdiri mesililirining mushu murasimgha kelgen her qandaq bir milletperwer kishining yürek zari bolghanliqini ilgiri sürüp, mundaq dédi : “Men özüm ustaz bolghanliqtin chiqip sözligüchilerning mektep üchün köyün'gini nahayiti toghra dep hésablaymen. Sewebi medeniyitimizning ochiqi u bizning kélechek. Ana tilida bilim alghan oqughuchi her da'im xelqimizning ésil xezinilirini qedirleshni, dunyagha tonutushni özining aldidiki burchi dep hésablaydu. Maydin abdullayéf yétekchilikidiki chélek tewesi Uyghur medeniyet merkizi Uyghur xelqining medeniyitini tiklesh üchün nurghun emgek qiliwatidu. Shuning delili bügünki ish-chare bolup hésablinidu. Maydin aka xelq üchün köyün'gen milletperwer insanlarning biri. Biz Uyghur xelqining medeniyitini, kélechek ewladlirini dunyagha tonutushqa at salimiz, dep chong ümid qilimiz”.

Mezkur murasimda alahide közge chüshken yurt-jama'etchilik aktiplirigha, ziyaliylargha we bashqilargha jumhuriyetlik we chélek tewesi medeniyet merkezliri namidin sowghilar tapshuruldi. Uchrishish dawamida “Tengritagh” ansambili, Uyghur tiyatiri naxshichisi alimjan abdullayéf, murat nasirof namidiki musabiqe ghalibi, yash naxshichi méhrat rexmetjanof we bashqimu sen'etkarlarning qatnishishida chong konsért programmisi körsitildi.

Mémarchiliq penlirining doktori behrim ghilawdinofning pikriche, pütkül memliket miqyasida musteqilliqning 25 yilliqini atap ötüsh boyiche chong pa'aliyetler ötüwatqan bir peytte chélek tewesi Uyghurlirining mundaq murasimni uyushturushi shu yurtning hörmet-abruyini kötürüshi mumkin. U bu pa'aliyettin qattiq tesirlen'genlikini bildürüp, mundaq dédi: “Méni xushal qilghan nersiler, omumen, qazaqistan Uyghurlirining medeniyet merkezlirini qurghan waqtidiki asasiy meqsedlirini yaxshi chüshen'genliki, her bir xelqning bu mumkinchiliklerdin yaxshi paydiliniwatqanliqi, ichki siyasetning nahayiti toghra méngiwatqanliqining netijisi. Buninggha mexsus ademler mes'ul bolup, yaxshi ishlarni mangghuzuwétiptu”.

B. Ghilawdinof mezkur pa'aliyet dawamida Uyghur tilini, medeniyitini, ma'aripini rawajlandurush, yashlarning diligha yaxshi chüshenchilerni sélish we bashqimu yönilishlerde köpligen ishlarning méngiwatqanliqi, bolupmu yashlarning Uyghur on ikki muqamlirigha, milliy saz eswabliri hem xelq naxshilirigha bolghan qiziqishining ösüwatqanliqi heqqide yaxshi geplerning bolghanliqini, shuning bilen bir qatarda bezi Uyghur mektepliride Uyghur we memliketlik tillarni paydilinish boyiche pikir-tekliplerning bolghanliqini ilgiri sürdi. U bolupmu bu yönilishte panfilof nahiyilik Uyghur medeniyet merkizining yürgüzüwatqan ishliridin ülge élishning muhimliqini körsetti.