Qirghizistandiki Uyghurlar: 5-féwral shéhitliri menggü untulmaydu

Bügün 5-féwral küni, qirghizistan Uyghurliri ittipaq jem'iyitining uyushturushi bilen bishkek shehiri we uning etrapidiki rayon, mehellilerdin kelgen Uyghur jama'iti 1997-yili 5-féwralda Uyghur ilining ghulja shehiride tinchliq namayishigha chiqip, xitay hakimiyiti teripidin qanliq basturulghan Uyghur yashlirining rohigha atap qur'an tilawet qilish meqsitide “Alamidin” pa'aliyet sorunigha jem bolup, 18 yil burun yüz bergen bu qanliq qirghinchiliqning Uyghurlar tarixidiki bir paji'elik sehipe bolup qalghanliqini, eyni chaghda özlirining qanuni heq-hoquqlirini telep qilip namayishqa chiqqan hemde xitayning basturushlirida qurban bolghan we türmilerge tashlan'ghan yashlarni untup qélishqa bolmaydighanliqini bildürüshti.

Dunya Uyghur qurultiyining qirghizistandiki wekili ruzimuhemmet hajim riyasetchilik qilghan bu yighilishta aldi bilen 5-féwralda qaza bolghan Uyghur yashlirigha atap qur'an tilawet qilindi.

Yighilishta sözge chiqqanlar, gerche aridin 18 yil ötken hemde bu arida köpligen weqeler yüz bergen bolsimu, 5-féwral qehrimanlirining Uyghur xelqi teripidin her xil shekiller arqiliq xatiriliniwatqanliqini eslep ötüshti.

Yighin ariliqida ziyaritimizni qobul qilghan péshqedem ziyaliy nazim qembiri munularni bildürdi: “Bügün biz xatirilewatqan 1997-yili 5-féwralda yüz bergen ghulja qanliq qirghinchiliqi, xitay hökümranlirining Uyghur medeniyitini yoq qilishigha, Uyghurlargha qaritilghan irqi kemsitishke qarshi ili yashlirining ilip barghan bir qétimliq tinchliq namayishini xitay hakimiyitining basturushi sewebidin kélip chiqqan. Gerche ili yashlirining bu namayishi qanliq basturulghan bolsimu, Uyghur xelqining xitay mustemlikichilirige qarshi körüshi héchqachan toxtap qalghini yoq. Aridin 18 yil ötken bügünki künde bizning ghulja qirghinchiliqini eslewatqinimizning özi Uyghur xelqining boyun égip yashashni rawa körmeydighan xelq ikenlikini ispatlaydu.”

Yighilishning axirida, “Ittipaq” gézitining mu'awin bash muherriri osman turdi 5-féwral ghulja weqesining kélip chiqish sewebliri heqqide melumat berdi.