«كۆز يېشىدا نەملەنگەن زېمىن» رومانىنىڭ ئىنگلىزچە تەرجىمىسى خەلقئارا تەرجىمە ئەسەر مۇكاپاتقا ئېرىشتى
2017.06.16
ھازىر ئاۋسترالىيەدە مۇھاجىرەتتە تۇرۇۋاتقان، ئۇيغۇر دىيارىدىن كۆچۈپ چىققان پېشقەدەم تاتار زىيالىيسى سۈيۈنگۈل چانىشىف خانىمنىڭ ، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ 50-60-يىللاردا ئۇيغۇر دىيارىدا ئېلىپ بارغان سىياسىي كۈرەشلىرى ھەققىدە ئۇيغۇر تىلىدا يېزىلغان «كۆز يېشىدا نەملەنگەن زېمىن» ناملىق تارىخىي رومانىنىڭ ئەنگلىيەدە تۇرۇۋاتقان ئۇيغۇر زىيالىيسى رەھىمە مەخمۇت تەرىپىدىن تەرجىمە قىلىنغان ئىنگلىزچە نۇسخىسى، خەلقئارا قەلەمكەشلەر جەمئىيىتىنىڭ 2017-يىللىق تەرجىمە ئەسەر مۇكاپاتىغا ئېرىشتى.
مەزكۇر كىتابنى ئۇزۇن يىل ئەمگەك سىڭدۈرۈپ ئىنگلىز تىلىغا تەرجىمە قىلغان ئۇيغۇر زىيالىيسى رەھىمە مەخمۇت خانىمنىڭ رادىيومىزغا بەرگەن مەلۇماتلىرىغا ئاساسلانغاندا، بۇ قېتىم مۇكاپات نامزاتى قىلىپ كۆرسىتىلگەن ئەسەرلەر تىزىملىكىدە 14 خىل تىلدىن تەرجىمە قىلىنغان ئەسەرلەر بار بولۇپ، مۇكاپاتلانغان ئەسەرلەر ئارىسىدىكى 1980-يىللاردا ئۇيغۇر دىيارىدىن ئاۋسترالىيەگە كۆچمەن بولۇپ يەرلەشكەن سۈيۈنگۈل چانىشىفنىڭ «كۆز يېشىدا نەملەنگەن زېمىن» ماۋزۇلۇق ئەسىرىدە خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتىنىڭ 20-ئەسىرنىڭ 50-، 60-يىللىرىدا ئۇيغۇر دىيارىدا ئېلىپ بارغان بىرقانچە قېتىملىق سىياسىي كۈرەشلىرىدە زىيانكەشلىككە ئۇچرىغان ئۇيغۇر، تاتار ۋە باشقا قېرىنداش مىللەتلەرنىڭ بېشىغا كەلگەن ئېچىنىشلىق قىسمەتلىرى تەسۋىرلەنگەن.مەزكۇر ئەسەرنى ئىنگلىزچىگە تەرجىمە قىلغان رەھىمە مەخمۇت خانىم تېلېفون زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئەسەرنىڭ مۇكاپاتقا ئېرىشكەنلىكىدىن ئىنتايىن خۇرسەن بولغانلىقىنى بايان قىلدى. كىتاب ئۇيغۇر تىلىدا يېزىلغان. كىتابنىڭ ئاپتورى سۈيۈنگۈل چانىشىف خانىم تېلېفون زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، كىتابنىڭ ئەنگلىيەدە بۇنداق بىر مۇكاپاتقا ئېرىشكەنلىكىدىن ئىنتايىن خۇرسەن بولغانلىقىنى بايان قىلدى.
ئەنگلىيە قەلەمكەشلەر جەمئىيىتى 1921-يىلى قۇرۇلغان بولۇپ، خەلقئارادا زور ئابرۇيغا ئىگە، پىكىر ئەركىنلىكىنى تەرغىب قىلىدىغان بىر تەشكىلات بولۇپ، كېيىنچە خەلقئارا قەلەمكەشلەر تەشكىلاتى قۇرۇلغان. رەھىمە مەخمۇت خانىم «كۆز يېشىدا نەملەنگەن زېمىن» ناملىق روماننىڭ بۇنداق بىر مۇكاپاتقا ئېرىشكەنلىكىنىڭ زور ئەھمىيەتكە ئىگە ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى. سۈيۈنگۈل چانىشىف خانىم بۇرۇندىن تارتىپ بىردىن -بىر ئارزۇسىنىڭ كىتابىنىڭ ئەنگىلىزچىگە تەرجىمە قىلىنىشى ئىكەنلىكىنى، دۇنيا تىلى بولغان ئەنگىلىزچىگە تەرجىمە قىلىنغاندىن كېيىن دۇنيادىكى تېخىمۇ كۆپ تىلغا تەرجىمە قىلىنىدىغانلىقىنى بايان قىلدى. رەھىمە مەخمۇت خانىم بۇ كىتابنىڭ خەلقئارا قەلەمكەشلەر جەمئىيىتىنىڭ 2017-يىللىق تەرجىمە كىتاب مۇكاپاتىغا ئېرىشىشىنىڭ ئىككى جەھەتتىن مۇھىم ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.
سۈيۈنگۈل چانىشىف خانىمنىڭ «كۆز يېشىدا نەملەنگەن زېمىن» ناملىق رومانى 2009-يىلى تۈركىيەدە ئۇيغۇر تىلىدا نەشر قىلىنغاندىن كېيىن، مەزكۇر ئەسەر تۈرك، رۇس، تاتار ۋە ئىنگلىز تىللىرىغا تەرجىمە قىلىنغان.