Rusiye fédératsiyesidiki Uyghurlarning sani köpeymekte

Yéqinqi yillardin buyan rusiye fédératsiyesidiki Uyghurlarning sani barghanséri köpeymekte. Ilgiri Uyghurlar asasliqi rusiye paytexti moskwa shehirige merkezleshken bolsa, hazir rusiyening sherqidiki bashqa ölkilerge jümlidin sibiriye sheherlirigimu tarqalmaqta iken.

Merkizi moskwa shehirige jaylashqan “Uyghur milliy medeniyet birleshmisi” ning mes'uli refqet sadiqof ependining éytishiche, nöwette mezkur teshkilatqa moskwa shehiri, moskwa oblasti we sanktpétirburg sheherliridiki Uyghur jama'iti tewe bolup, hazirche rusiyening bashqa sheherliridiki Uyghurlar bilen alaqe ornitish imkaniyiti yaritilmighan bolsimu, emma ular bilenmu zich alaqe ornitish üchün tirishilmaqta.

Refqet sadiqof ependining éytishiche, rusiyediki, jümlidin moskwadiki Uyghurlarning sani sowét ittipaqi yimirilgendin kéyinki yillarda, bolupmu yéqinqi on yillar ichide téz sürette köpiyishke bashlighan. Hazir moskwa shehiri we moskwa oblastida hemmisi bolup texminen 700 Uyghur bar.

Rusiye hökümiti Uyghurlarni rusiye fédératsiyesidiki bir az sanliq millet süpitide étirap qilghan bolup, rusiye fédératsiyesining 2002-yilidiki nopus tekshürüshide rusiyediki Uyghurlarning sanining üch ming, 2010-yilidiki nopus tekshürüshide töt ming ikenliki körsitilgen idi. Refqet ependi bu sanlarning hazir téximu éshiwatqanliqini, yeni Uyghurlarning sanining hazir besh yérim mingdin artuq ikenlikini bildürdi.

Rus tilida tarqitilidighan “Uyghur-today” sehipiliridin melum bolushiche, yéqinda rusiyening yékatérinaburg shehiride Uyghurlarning ammiwi jem'iyiti qurulghan bolup, bu sheherde 150 din artuq Uyghur barliqi qeyt qilindi. Yene bir xewerde sibiriyediki eng chong sheher nowosibirsk shehiridiki Uyghurlarmu “Weten” jem'iyiti qurghan bolup, ularning sani 2014-yili 200-250 etrapida bolghan bolsa hazir bu san téximu ashqan. Sibiriyidiki yene bir sheher barna'uldiki Uyghurlarmu köpiyishke qarap yüzlen'gen. Elwette, rusiyediki bu Uyghurlar pütünley dégüdek ottura asiya jumhuriyetliridin kelgenler iken.