Amasya Uyghurliri türkiyege köchüp kelgenlikining 700-yilliqi munasiwiti bilen kitab neshr qildurdi
2016.04.18

Türkiyening sherqiy shimaligha jaylashqan amasya wilayitining Uyghur yézisidiki Uyghurlar, Uyghur diyaridin türkiyege köchüp kélishining 700-yilliqi munasiwiti bilen “Uyghur diyaridin Uyghur nahiyesige köchüp kélishning 700-yilliqi maqaliler toplimi” namliq kitab neshr qildurdi. 4-Ayning 2-küni neshrdin chiqqan kitab 128 bettin terkib tapqan bolup, kitabning tashwariqigha 744-yili ötükende qurulghan Uyghur dölitining bayriqi, bu bayraqning üstige türkiyening bayriqi bilen kökbayraqning resimi chüshürülgen. Kitab kirish söz, pénsiyige chiqqan proféssor doktor kemal göde ependining “Uyghurlarning 13-14-esirlerdiki köchüshliri we türkiyede qurulghan ala'ettin eratna Uyghur döliti” mawzuluq maqalisi bilen “Türk islam tarixi we medeniyitige nezer”, hajettepe uniwérsitéti tarix fakultéti oqutquchisi erkin ekrem ependining “Islamiyettin burunqi Uyghurlar we Uyghur döletliri”, amasyaliq Uyghur ziyaliy aliy fu'at er ependining “Uyghur yézisining qisqiche tarixi” mawzuluq maqalilirige hem bashqilargha orun bérilgen.
Biz “Uyghur diyaridin Uyghur nahiyesige köchüshning 700-yilliqi maqaliler toplimi” namliq kitabning tarqitilish ehwali toghriliq tepsiliy melumat igilesh üchün Uyghur yézisini kücheytish we güllendürüsh jem'iyiti re'isi hüseyin yildirim ependi bilen téléfon söhbiti élip barduq.
U, mezkur kitab neshrdin chiqqandin kéyin türkiyening her qaysi jayliridin nurghun kishining telep qiliwatqanliqini bayan qilip munularni dédi:
“Kitabni neshr qildurghandin kéyin jem'iyitimizning tor bétide we ijtima'iy taratqulargha qoyduq. Türkiyening her qaysi jayliridiki Uyghurlardin köp telep kéliwatidu. Aldimizdiki ayning 7-küni istanbuldiki jem'iyetning pa'aliyiti bar. U yerde tarqatmaqchimiz, u, yerdinmu köp telep bar. Antalyadiki Uyghurlar telep qilghan idi, ularghimu ewettim.”
Hüseyin yildirim ependi bundin kéyin yene yéngi ish pilani teyyarlashni oylawatqanliqini bayan qilip munularni dédi:
“Bundin kéyin yéngi bir xizmet pilani teyyarlisaq, burunqi ish pilanining dawami bolsimu bolidu. Sherqiy türkistandiki qérindashlirimiz bilen ijtima'iy munasiwitimizni kücheytish üchün bu ayning axirighiche yéngi bir ish pilani teyyarlap dölitimizge sunushni oylawatimiz.”
Ziyaritimizni qobul qilghan sherqiy türkistan wexpining sabiq re'isi hamut göktürk ependi bu kitabni neshr qildurushning ehmiyitining zor ikenlikini, qedimde türkiyege kélip olturaqliship qalghan bashqa wilayetlerdiki Uyghurlarnimu tépip chiqish kéreklikini bayan qildi.
Türkiyening sherqiy shimal rayonidiki amasya wilayitige jaylashqan Uyghur yézisidiki Uyghurlar, 2015-yili 11-ayning 28-küni “Uyghur diyaridin Uyghur nahiyesige köchüp kélishimizning 700-yilliqi” mawzuluq ilmiy muhakime yighini chaqirilghan idi. Bu qétim mezkur yighinda sunulghan ilmiy maqaliler toplam qilip neshr qilindi.