Yaponiyediki “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesi körürmenler bilen yüz körüshti

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.08.02
yaponiye-uyghur-awazi.jpg Yaponiyediki “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyisi qanilining tunji programmisidiki süretlerdin biri.
RFA/Qutluq

28-Iyuldin bashlap yaponiyede tarqitilishqa bashlighan “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining tunji programmisi keng körürmenler bilen yüz körüshti. 37 Minutluq mezkur programmida Uyghur jem'iyiti we xelqi köp qatlamliq tonushturulghandin bashqa, programmining tunji sani “5-Iyul ürümchi weqesi” ge béghishlan'ghan bolup, körüsh sani 4 kün ichide 10 ming qétimdin ashqan.

Yaponiye Uyghur jem'iyiti teripidin tarqitilidighan “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesi her ayda bir qétim Uyghurlargha a'it yéngi programmilarni teyyarlap keng körürmenlerge sunidiken.

Yaponiye Uyghur jem'iyitidin igilishimizche, yéqinda mezkur teshkilat yaponiyediki “Sakura” intérnét téléwiziye qanili bilen birlikte “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziye programmisi tarqitishni yolgha qoyghan.

Yaponiye Uyghur jem'iyitining tor bétining bu heqtiki bildürgüside: “Uyghurlar awazi” programmimiz xitay tajawuzchilirining Uyghurlargha qarita élip bériwatqan assimilyatsiye siyasiti astida yoqilish girdabigha duch kéliwatqan Uyghurlarning medeniyiti, tarixi we hazirqi ehwalini köp tillar arqiliq dunyagha anglitishni meqset qilidu” déyilgen.

Ziyaritimizni qobul qilghan yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham mexmut bu heqte toxtaldi.

Mungluq Uyghur xelq naxshisi bilen bashlan'ghan “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining tunji programmisi 2009-yili ürümchide yüz bergen “5-Iyul ürümchi weqesi” ge béghishlan'ghan bolup, programmining bash qismida yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham mexmut mezkur téléwiziye qanilining yolgha qoyulghanliqi munasiwiti bilen keng körürmenlerge özining semimiy salimini yolash bilen birge, mezkur intérnét téléwiziyesining buningdin kéyinki programmilirini ishleshke her qaysi ellerde yashawatqan muhajirettiki Uyghurlarning yaxshi meslihet we pikirlerni bérip we yéqindin qollap, weten ichidiki Uyghurlarning awazini dunyagha anglitishta öz-ara yar-yölekte bolushini telep qilghan.

“Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesi programmisining tunji programmisida yene Uyghurlarning kélip chiqish tarixi we shundaqla Uyghur élining jughrapiyelik orni tonushturulghan.

Programmining “5-Iyul ürümchi weqesi” ge a'it qismida mezkur weqege da'ir bir qisim süretler we shundaqla sin'alghular körsitilip, weqening basturulush ehwali qisqiche tonushturulghan. Mezkur weqege nisbeten programmigha riyasetchilik qiliwatqan yaponiyede közge körün'gen siyasiy obzorchi mi'ura kotaro ependining bir qisim siyasiy analizliri birleshtürülüp bérilgen.

Shundaqla programmida “5-Iyul weqesi” din kéyin ürümchidiki Uyghurlar olturaqlashqan rayonlarda xitay saqchi da'irilirining Uyghur yashlirini tutqun qiliwatqanliqi körsitilgen.

“5-Iyul ürümchi weqesi” ge béghishlan'ghan mezkur programmida 5-iyul weqesidiki ghayiblar anisi patigül xanimning a'iliwi paji'esigimu alahide orun bérilgen.

“Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining riyasetchiliridin obzorchi mi'ura kotaro ziyaritimizni qobul qilip: “‛5-iyul ürümchi weqesi‚ we ‛5-féwral ili weqesi‚ ge oxshash, Uyghur élide yüz bergen weqelerni anglitish, Uyghurlarning hazirqi ehwalidin yaponiye jem'iyitige uchur bérishni meqset qilghan bu intérnét téléwiziyesi shundaqla Uyghurlargha da'ir yaponiyede neshr qilin'ghan bir qisim tarixiy eserler heqqidimu mexsus söhbetler élip bérip Uyghur edebiyati, tarixiy we medeniyitinimu tonushturushni asas qilimiz” dédi.

Ilham mexmut ziyaritimiz jeryanida intérnét téléwiziyesining Uyghur dawasini dunyagha anglitishtiki roli we ehmiyiti heqqidimu toxtilip ötti.

Axirida “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining tunji programmisining körürmenliridin ma'éda yuri programma heqqide toxtilip: “Bu xildiki programmilar bizni yalghuz Uyghurlarning siyasiy weziyitidinla xewerdar qilip qalmay, belki bizning Uyghur medeniyitini chüshinishimizgimu köp paydisi bolidu, dep oylaymen we buningdin kéyin mushundaq programmilarning köprek ishlinishini ümid qilimen” dédi.

Yaponiye Uyghur jem'iyitidin igilishimizche, hazir ular ikkinchi qétimliq programmilargha jiddiy teyyarliq körüwétiptu.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.