Amérikada oqup qaytqan doktor tursunjan nurmemet bilgening tutqunda ikenliki delillendi

Muxbirimiz shöhret hoshur
2021.07.15
Amérikada oqup qaytqan doktor tursunjan nurmemet bilgening tutqunda ikenliki delillendi Shangxey tongji uniwérsitétining oqutquchisi doktor tursunjan nurmemet bilge ependi.
Oqurmen teminligen

Norwégiyediki pa'aliyetchi abduweli ayupning ötken ayda tiwittérda xewer qilishiche, shangxey tongji uniwérsitétining oqutquchisi doktor tursunjan nurmemet bilge bu yil 4‏-aydin bashlap ündidardin ushtumtut ghayib bolghan. Tursunjanning adette tor dunyasida aktip bir pa'aliyetchi ikenlikidin xewiri bolghan norwégiyediki Uyghuryar fondi alaqidar qanalliri arqiliq bir qatar éniqlashlarni élip barghan bolsimu, uning aqiwiti heqqide uchur alalmighan. Muxbirimizning bu yip uchigha asasen élip barghan éniqlashliri dawamida tursunjan nurmemet bilgening 3 aydin béri tutqunda ikenliki delillendi.

Shangxey tongji uniwérsitétining oqutquchisi doktor tursunjan nurmemet bilge ependining Weibo toridiki hésabati.
Shangxey tongji uniwérsitétining oqutquchisi doktor tursunjan nurmemet bilge ependining Weibo toridiki hésabati.

Inkas qilinishiche, Uyghur rayonida közge körün'gen ziyaliylargha qarita tutqun herikiti bu yil kirgendin buyanmu yenila dawam qilmaqta. Melum bolushiche 2009‏- we 2016 ‏-yilliri arisida amérikada oqughan we xizmet qilghan؛ emma az kem 10 yilliq amérika hayatida birer qétimmu siyasiy pa'aliyetlerge qatnashmighan, peqet tor dunyasida ilmiy pa'aliyetler bilenla shughullinip kelgen tursunjan nurmemet bilge 2016-yiligha yurtigha qaytqan. Yurtida bir qatar awarichiliklerge uchrighan tursunjan 2017-yilning axiri shangxey tongji uniwérsitétigha xizmetke chüshken. Bu jeryanda tordiki ilmiy pa'aliyetlirini izchil dawamlashturup kelgen tursunjan bu yil 4‏-aygha kelgende tor dunyasidin ushtumtut ghayib bolghan.

Téléfonimizni qobul qilghan shangxey tongji uniwérsitétining birqisim xadimliri tursunjan nurmemet heqqide melumati yoqluqini bayan qildi.

Tursunjanning ündidar uchur xatirisidin melum bolushiche, u, bu yil “8‏-Mart” ayallar bayrimi munasiwiti bilen anisi, ayali we qizining süritini chiqirip ularning bayrimini tebrikligen. U yene 4 ‏-ayning deslepki heptisi özining “Hüjeyre zhurnili” gha yötkelgenliki we bu heqtiki xushalliqini dostliri bilen ortaqlashqan. Biz ikki künning aldida “Hüjeyre zhurnili” gha xet yézip xizmetchisi tursunjan nurmemet heqqide melumat sorighan bolsaqmu, ta hazirghiche jawabqa érishelmiduq. Melum bolushiche abduweli ayup we tursunjanning amérikadiki bezi dostliri mezkur zhurnalgha xet yézip, tursunjanning ehwalini sorighinida, mezkur zhurnal öz tehrirlirining shexsiy kechmishi heqqide melumat bérelmeydighanliqini bildürgen.

Inkaslardin melum bolushiche, tursunjan bilgening ghayib bolghan mezgili, uning “Hüjeyre zhurnili” gha yéngidin yötkelgen, emma tongji uniwérsitéti bilenmu xizmet alaqisi téxi toluq üzülmigen mezgilge toghra kelgen. Shunga biz tongji uniwérsitétigha izchil téléfon qilip, tursunjanning ehwali heqqide melumat melumat soriduq. Xadimlardin biri, bu mekteptin tutup kétilgen Uyghur oqutquchining kim ikenlikini sorighinimizda, uning tursunjan nurmemet ikenlikini ashkarilighan bolsimu, emma uning néme sewebtin tutqun qilin'ghanliqi we kimler teripidin tutulghanliqi heqqidiki so'alimizgha jawab bermidi.

Abduweli ayupning bayan qilishiche, 1985‏-yili yekende tughulghan, 2006‏-yili shinjang uniwérsitétini püttürgen, 2009-yili amérikaning wyoming uniwérsitétida bi'o-méditsina kespiy boyiche doktor aspiranti bolup oqushqa kirgen tursunjan nurmemet, 2016-yili yurtigha qaytqinida ayali nuriman'gül namelum sewebler bilen lagérgha ekétilgen. Uning amérikada tughulghan qizi, yekendiki ata-anisining yénida qép qalghan. U, özi deslepte, shixenzide, kéyin shangxeyde ish izdeshke mejbur bolghan. Abduweli ayupning bayan qilishiche, péshkelchiliktin saqlinish üchün pütün tirishchanliqini körsetken we mumkinchiliki bar éhtiyat tedbirlirining hemmisini qollinip baqqan tursunjanning yéqinqi 4 yilliq hayati izchil awarichilik ichide ötken.

Téléfonimizni qobul qilghan tongji uniwérsitétining yene bir xadimi tursunjan nurmemetning saqchilar teripidin tekshürülüwatqanliqi we özlirige déloning tepsilati heqqide melumat bérilmigenlikini bayan qilish arqiliq uning tutqunda ikenlikini delillidi.

Tursunjan nurmemet bilgening özini ashkarilashni xalimighan bir dostining bayan qilishiche, tursunjan nurmemet amérikada oquwatqan mezgilide uchrashqan “Gumanliq kishiler” we tordiki söhbet guruppisida uninggha egeshken on mingdin artuq kishi ichidiki nöwette tutqunda bolghan atalmish “Jinayetchiler” seweblik tutqun qilin'ghan. Emma ularning konkrét qaysi xil gumandar yaki mehkumlar ikenliki hazirche melum emes.

Abduweli ayupning yene eskertishiche, xitay ölkiliride xizmet qiliwatqan ixtisasliq Uyghur yashliridin seperjan bilen sha'iremu tursunjan nurmemet bilge bilen azraq ilgiri-kéyin mezgilide iz-déreksiz ghayib bolghan. Emma bularning tutulushining bir-birige munasiwetlik yaki emesliki hazirche melum emes.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.