Kiểm sóat và hạn chế hoạt động các Hiệp hội và tổ chức
Trong khi đó nhiều tổ chức lên tiếng và phản ánh rằng, Chính phủ đang bóp nghẹt quyền tự do và gây khó khăn các họat động của họ, và hơn nữa họ không được tham gia góp ý. Hôm thứ Tư, ngày 5 tháng Giêng, Thủ tướng Hun Sen đồng ý cho các tổ chức ngoài Chính phủ tham gia thảo luận với Bộ Nội vụ vào ngày 10 tháng Giêng tới, thế nhưng ông khẳng định họ không phải là Quốc hội.
Nhiều tổ chức lên tiếng và phản ánh rằng, Chính phủ đang bóp nghẹt quyền tự do và gây khó khăn các họat động của họ<br/>
Trong lúc các Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ hoạt động nhân quyền ở Campuchia lên tiếng việc Chính phủ hoàng gia dự thảo luật quản lý họ càng ngày càng gây khó khăn và cứng rắn hơn, Thủ tướng Hun Sen cũng lên tiếng mạnh mẽ về chủ đề dự thảo luật quản lý các Hiệp Hội và tổ chức ngoài Chính phủ.
Ông cho phép các tổ chức ngoài chính phủ tham gia thảo luận với Bộ Nội vụ vào ngày 10 tháng Giêng tới, tuy nhiên Thủ tướng khẳng định rằng chỉ có Quốc Hội mới có quyền quyết định và thông qua luật này.
Phát biểu ở tỉnh Kampong Cham vào hôm thứ Tư, ngày 5 tháng Giêng, Thủ tướng xứ Chùa Tháp Hun Sen lên tiếng rằng các tổ chức ngoài chính phủ đòi hỏi quá nhiều quyền hạn. Các tổ chức này cho rằng việc dự thảo luật là để quản lý họ mà không phải là giúp đỡ hay cổ vụ họat động họ, ông Hun Sen lêng tiếng rằng, các tổ chức này đang làm việc quá quyền hạn của mình. Thủ tướng Hun Sen nói:
“Đến giờ này còn đòi quyền gì nữa, quyền đập đầu người khác ra sao? Hiện nay có quyền hạn như vậy vẫn chưa đủ, quyền phê bình người này người nọ. Bây giờ, chỉ Luật quản lý các tổ chức ngoài chính phủ, họ muốn làm Quốc hội hay thế nào? Được ! đồng ý cho tham gia thảo luận, nhưng thông qua như thế nào chỉ thuộc vào quyền của Quốc hội.”
Ông Hun Sen lên tiếng như vậy sau khi khoảng 197 Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ có cuộc Hội thảo vào ngày 4 tháng Giêng năm 2011 vừa qua nhằm thảo luận và góp ý để sửa đổi nội dung một số điều của Luật mới này khi Bộ Nội vụ tổ chức buổi thảo luận vào ngày 10 tháng Giêng năm 2011.
Đến giờ này còn đòi quyền gì nữa, quyền đập đầu người khác ra sao? Hiện nay có quyền hạn như vậy vẫn chưa đủ, quyền phê bình người này người nọ. Bây giờ, chỉ Luật quản lý các tổ chức ngoài chính phủ, họ muốn làm Quốc hội hay thế nào?
Thủ tướng Hun Sen
Cũng trong hôm thứ Tư, nhiều Hiệp Hội và tổ chức nhân quyền trong nước ra một phúc trình chung phê bình dự thảo luật này là nhằm bóp nghẹt quyền hạn và gây khó khăn cho họ. Bản phúc trình viết rằng, việc Chính phủ hoàng gia dự thảo luật mới là để quản lý các Hiệp Hội và tổ chức ngoài Chính phủ. Dự thảo luật này đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến tính độc lập của các tổ chức ngoài chính phủ và đây là hành động hăm dọa cảnh cáo các Hiệp Hội và tổ chức ngoài Chính phủ trong tương lai.
Bản phúc trình còn cáo buộc rằng, Dự thảo luật này đang cố gằng biến từ “Tổ chức ngoài Chính phủ” trở thành “Tổ chức của chính phủ” bởi vì Luật này không nghĩ đến quan điểm của các Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ mà là buộc họ hợp tác
cùng với Chính phủ. Bản phúc trình còn viết, ngoài ra còn có nhiều lo ngại vì Luật này vi phạm đến quyền tự do thành lập Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ.
Phản ứng từ nhiều Hiệp hội
Ông Om Sam Art, lãnh đạo tổ chức nhân quyền LICADO cho Đài Á Châu tự do biết thêm,
“Tổ chức LICADO đang nghiên cứu là xem quyền tự do sẽ bị ảnh hưởng như thế nào. Sau đó chúng tôi sẽ góp ý với Chính phủ, làm thế nào để chính phủ giảm nhẹ hay sửa đổi để cho quyền tự do ngôn luận tại Campuchia càng ngày càng mở rộng và xứng đáng là một Quốc gia Dân chủ.”
Còn Giám đốc Hội đồng Pháp Luật bảo vệ Nhân quyền Campuchia, Giáo sư Sok Sam Oeun cho biết rằng có rất nhiều điều trong dự thảo luật nói về việc quản lý các Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ và nó thể hiện cho thấy luật này phía Bộ Nội vụ sẽ có nhiều quyền hạn để quản lý và gây khó khăn cho các Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ đang hoạt động tại Campuchia. Giáo sư Sok Sam Oeun cũng nhận định rằng nếu như Campuchia có Luật này hay không thì cũng chẳng có vấn đề gì bởi vì Campuchia đã có rất nhiều Luật khác:
Tổ chức LICADO đang nghiên cứu là xem quyền tự do sẽ bị ảnh hưởng như thế nào. Sau đó chúng tôi sẽ góp ý với Chính phủ, làm thế nào để chính phủ giảm nhẹ hay sửa đổi để cho quyền tự do ngôn luận tại Campuchia càng ngày càng mở rộng và xứng đáng là một Quốc gia Dân chủ
Ông Om Sam Art
“Nếu như chỉ dự thảo luật để họ đến đăng ký thành lập Hiệp hội và tổ chức ngoài chính phủ tại Bộ hay các Bộ ngành ra nghị định thư để họ đến đăng ký là vừa đủ. Tuy nhiên hiện nay nếu như Chính phủ muốn đóng cửa họ thì không cần dự thảo Luật này bởi vì nhà hỗ trợ sẽ ngừng viện trở ngay, không cần nói chi đến Chính phủ giải tán Hiệp hội hay tổ chức họ.”
Giám đốc Trung tâm Campuchia và Hệ thống phát hành độc lập ông Pa Nguon Tien thể hiện sự lo ngại về dự thảo luật này. Ông cho rằng, việc Chính phủ thiết lập dự thảo luật này vì Chính phủ cố ý quản lý các Hiệp hội và tổ chức nhân quyền ở Campuchia. Ông nói,
“Tổ chức ngoài chính phủ phải làm báo cáo cho Chỉnh phủ, phải báo cáo kế hoạch hoạt động và Chính phủ có quyền kiểm tra nhiều báo cáo khác. Vậy có nghĩa là Chính phủ có nhiều khả năng để đóng cửa Hiệp hội hay tổ chức ngoài chính phủ.”
Ông Pa Nguon Tien còn cho rằng, nếu như Chính phủ không sửa đổi nội dung một số điều trong dự thảo luật mới này, thì nhân dân là người phải chịu thiệt thòi nhất. Trong dự thảo luật quản lý các Hiệp Hôi và tổ chức ngoài chính phủ có 11 chương và 58 điều.
Tổ chức ngoài chính phủ phải làm báo cáo cho Chỉnh phủ, phải báo cáo kế hoạch hoạt động và Chính phủ có quyền kiểm tra nhiều báo cáo khác. Vậy có nghĩa là Chính phủ có nhiều khả năng để đóng cửa Hiệp hội hay tổ chức ngoài chính phủ
Ông Pa Nguon Tien
Trong đó có rất nhiều điều bất thường ảnh hưởng đến quyền hạn và ngăn chận các họat động của Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ. Chẳng hạn như tất cả mọi hoạt động buộc phải báo cáo lên Bộ Nội vụ, kể cả công việc thay đổi Giám đốc hay thành viên của mình. Ông Tien còn cho rằng, dự thảo luật này cho thấy Campuchia đang đi ngược chiều hướng Dân chủ.
Theo tài liệu của Ủy ban hợp tác Quốc tế Campuchia (CCC) cho biết, hiện nay có 2.678 Hiệp hội và tổ chức ngoài chính phủ được đăng ký xin phép hoạt động tại Bộ Nội vụ. Bộ Nội vụ Campuchia đã bắt đầu dự thảo luật quản lý này từ năm 2009 trong lúc Ủy ban Hợp tác Quốc tế Campuchia và 237 Hiệp Hội-tổ chức ngoài chính phủ khác từng ra phúc trình lên tiếng các họat động của họ mỗi ngày một khó khăn hơn bởi vì Chính phủ sử dụng biện pháp cứng rắn và họ không bằng lòng vì dự thảo luật này không có sự tham gia và góp ý từ các Hiệp Hội và tổ chức ngoài chính phủ.