Thông tín viên Nguyễn Bình từ Campuchia có bài tường trình như sau:
Lãnh đạo Trung tâm Tài liệu Campuchia tại thủ đô Phnom Penh nói rằng một cựu quân nhân Việt Nam sẽ đến nước này vào ngày 15 tháng 12 để giúp tìm lại 5 trẻ em còn sót lại trong nhà tù Toul Sleng sau khi quân đội Việt Nam chiếm được thủ phủ của Khmer đỏ vào tháng Giêng năm 1979.
Theo ông Chhang Youk, Giám đốc Trung tâm Tài liệu Campuchia, 5 trẻ em còn sống sót trong trại giam Toul Sleng, hay còn gọi là S-21, hiện đang ở độ tuổi từ trên 30 đến 40. Và một cựu quân nhân Việt Nam có tên Văn Tày, 74 tuổi biết nhiều thông tin về họ. Do đó tổ chức ông mời ông Tày đến giúp tìm họ để làm nhân chứng cho phiên tòa xử cựu trưởng trại giam S-21 của Khmer Đỏ vào ngày 17 tới.
5 người này là nhân chứng quan trọng trong phiên tòa xử các cựu lãnh đạo Khmer Đỏ. Họ sẽ thuật lại sự thật lịch sử bổ sung cho các tài liệu đôi khi còn thiếu sót.
Ông Chhang Youk, GĐ Trung tâm Tài liệu Campuchia
Trại giam S-21, được xem là nơi giam cầm tra tấn tù nhân dã man nhất trong chế độ Khmer Đỏ cầm quyền tại Campuchia từ năm 1975 đến năm 1979. Sau khi quân đội Việt Nam tiến vào Phnom Penh lật đổ chế độ Khmer Đỏ, trong trại giam này đã có trên 10 người bị giết hoặc tra tấn dã man dẫn đến chết, chỉ còn vài người sống sót, trong đó có một họa sĩ và 5 trẻ em.
Cũng theo ông Chhang Youk, 5 trẻ em này, sau khi được ra khỏi trại giam, được ông Tày đùm bọc và giúp đỡ trong nhiều năm liền, do đó ông Tày sẽ biết nơi ở của họ.
Ông Chhang Youk cho rằng 5 người này là nhân chứng quan trọng trong phiên tòa xử các cựu lãnh đạo Khmer Đỏ. Họ sẽ thuật lại sự thật lịch sử bổ sung cho các tài liệu đôi khi còn thiếu sót.
Được biết, Trung tâm Tài liệu Campuchia của ông Chhang Youk vừa nhận được 20 cuốn phim tài liệu từ Việt Nam quay về chế độ Khmer Đỏ hồi cuối năm 2008. Trong đó có 2 cuốn phim quay quan cảnh nhà tù S-21 sau khi Khmer Đỏ vừa rút lui.
Tòa án xử Khmer Đỏ do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn tại thủ đô Phnom Penh sẽ đưa ông Duch, tên thật là Kaing Kek Iev, người từng là trưởng trại giam S-21 nói trên ra xét xử trong phiên tòa đầu tiên vào ngày 17 tháng 2 tới. Và 2 cuốn phim tài liệu của Việt Nam sẽ được tòa án dùng làm chứng cứ.
Hồi cuối tháng Giêng vừa qua, bộ phận hành chánh của tòa án xử Khmer Đỏ có thông báo nhận đơn kiện của các nạn nhân về mặt dân sự đối với ông Duch, và nhận được gần 100 đơn. Trong đó, họ quyết định cho 28 nạn nhân được tham gia tố tụng với tư cách là nguyên đơn dân sự.
Ông Norng Chanphal, nói với tờ nhật báo tiếng Anh, The Cambodia Daily, rằng ông chính là một trong 5 trẻ em mà Trung tâm Tài liệu Campuchia đang tìm. Hồi ngày 4 tháng 2 vừa qua, ông có nộp đơn kiện ông Duch về mặt dân sự nhưng không được tòa án tiếp nhận vì quá thời hạn.