Kinh tế có biến chuyển
Nền kinh tế Việt Nam đang đối diện với những câu hỏi lớn cần giải quyết sau nhiều tháng chống chọi với lạm phát và chịu ảnh hưởng nặng bởi nhập siêu, cùng các dấu hiệu sa sút của khu vực kinh tế tư doanh.
Việt Nam đang đối diện với những câu hỏi lớn cần giải quyết sau nhiều tháng chống chọi với lạm phát và chịu ảnh hưởng nặng bởi nhập siêu, cùng các dấu hiệu sa sút của khu vực kinh tế tư doanh.
Mặc Lâm phỏng vấn Tiến sĩ Võ Trí Thành, Trưởng Ban Nghiên Cứu Chính Sách Hội Nhập Kinh Tế Quốc Tế thuộc Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư, để tìm hiểu thêm những quan điểm của ông về vấn đề này.
Mặc Lâm : Xin cảm ơn Tiến Sĩ về thời gian ông đã dành cho chúng tôi ngày hôm nay. Trước tiên ông có thể cho biết một cái nhìn tổng quát toàn cảnh tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam hiện nay không ạ. ?
TS Võ Trí Thành : Tình hình nó có ít nhiều cải thiện nếu nhìn vào các chỉ số kinh tế vĩ mô. Ví dụ như lạm phát theo tháng thì nó giảm dần, nhập siêu tính theo tháng trong hai ba tháng gần đây nó cũng giảm dần, thanh khoản của hệ thống ngân hàng thì nó tốt lên, áp lực đối với cán cân thanh toán quốc tế thì nó giảm bớt, và thậm chí cán cân thanh toán tổng thể lại còn có thặng dư, áp lực lên thị trường ngoại hối cũng dịu đi rất nhiều, thì đấy là những cái tiến bộ. Tuy nhiên, cá nhân tôi thì vẫn đánh giá là tình hình vẫn còn rất là khá nghiêm trọng về ổn định kinh tế vĩ mô.
Lạm phát vẫn còn rất cao
Mặc Lâm : Ông vừa nói tình hình vẫn còn nghiêm trọng, xin Ông cho biết cụ thể nghiêm trọng ở lãnh vực nào, thưa Ông?
TS Võ Trí Thành : Nó khá nghiêm trọng, thứ nhất là lạm phát tuy giảm nhưng mà vẫn còn rất cao, vẫn là một trong mức cao nhất trong khu vực và cuối năm nay thì lạm phát tính theo năm vẫn còn khoảng 24-25%. Đây là mức còn rất cao. Thứ hai là nhập siêu, nhìn chung thì vẫn còn rất lớn, tức là cái thâm hụt thương mại vẫn còn rất lớn, và tính cho cả năm thì vẫn còn có thể ở cái mức 19-20 tỷ đôla. Như vậy là cái lạm phát cao và cái nhập siêu lớn thì nó vẫn còn gây áp lực đối với rất nhiều tỷ giá. Tất nhiên như tôi đã nói là cán cân thanh toán tổng thể thì Việt Nam vẫn có thể có thặng dư trong năm nay.
Nó khá nghiêm trọng, thứ nhất là lạm phát tuy giảm nhưng mà vẫn còn rất cao, vẫn là một trong mức cao nhất trong khu vực và cuối năm nay thì lạm phát tính theo năm vẫn còn khoảng 24-25%. Đây là mức còn rất cao.
TS Võ Trí Thành
Mặc Lâm : Trước tình hình suy thoái hiện nay của nền tài chánh thế giới, theo ông đánh giá thì Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng như thế nào về lâu về dài, thưa Ông ?
TS Võ Trí Thành : Tình hình kinh tế thế giới đang có rất nhiều bất ổn và xu hướng chung là có vẻ bi quan hơn về tăng trưởng cũng như là những tác động mà còn chưa đến hồi kết của cái khủng hoảng tài chính hiện nay. So với tình hình tăng trưởng kinh tế nó thấp xuống đáng kể cho nên cái khả năng trả nợ của nhiều doanh nghiệp có khó khăn. Rồi thì thị trường bất động sản cũng đang trầm lắng thì cái điều này cũng có thể làm cho một phần tài sản của hệ thống ngân hàng xấu đi. Sang vấn đề bất ổn thì kinh tế vĩ mô còn khá là nghiêm trọng.
Kế hoạch cứu nguy
Mặc Lâm : Đối với tình hình như vậy thì nhà nước đã có những kế hoạch gì để chống đỡ nền kinh tế vĩ mô của Việt Nam bên cạnh các chính sách cho các thành phần kinh tế khác nhau, thưa ông?
TS Võ Trí Thành : Hiện nay thì như tôi đã nói, cái tinh thần chung là vẫn phải lấy sự ổn định kinh tế vĩ mô làm trọng bởi vì tình hình vẫn còn rất là phức tạp, khó khăn. Bên cạnh đấy, như tôi cũng trao đổi là nhiều vấn đề vi mô xuất hiện cho nên hiện nay và trong thời gian qua thì cũng đã có rất nhiều những biện pháp, chính sách để hỗ trợ người khó khăn cũng như là các hoạt động của doanh nghiệp. Chính sách tổng thể thì vẫn là cố gắng duy trì cái mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô trong ý hướng là thắt chặt nhưng mà có nhiều biện pháp mềm dẻo, linh hoạt để mà xử lý cả vấn đề an sinh xã hội cũng như là những khó khăn của doanh nghiệp.
Hỗ trợ cho người thu nhập thấp, làm công ăn lương chẳng hạn, hay là thu nhập cho những vùng khó khăn, quá khó khăn hay là hỗ trợ cho ngư dân chẳng hạn về giá dầu khi mỗi lần đi đánh cá.
TS Võ Trí Thành
Mặc Lâm : Ông có thể cho một ví dụ cụ thể về vấn đề an sinh xã hội hay không ạ?
TS Võ Trí Thành : Đối với an sinh xã hội thì có một số biện pháp như là hỗ trợ cho người thu nhập thấp, làm công ăn lương chẳng hạn, hay là thu nhập cho những vùng khó khăn, quá khó khăn hay là hỗ trợ cho ngư dân chẳng hạn về giá dầu khi mỗi lần đi đánh cá. Đấy là tôi nói ví dụ. Còn đối với doanh nghiệp nhỏ thì cũng có hai cái hỗ trợ đã và đang thực hiện, một cái liên quan đến miễn thuế, không phải miễn thuế mà tạm thời chưa thu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với một số doanh nghiệp trong các lãnh vực mà họ có tiềm năng xuất khẩu chẳng hạn. Cái thứ hai là cố gắng tìm ra mà có thể là những biện pháp linh hoạt hơn nữa - vi mô để mà xử lý các vấn đề an sinh xã hội cũng như là hỗ trợ các doanh nghiệp khu vực tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Mặc Lâm : Riêng vấn đề lãi suất ngân hàng thì nhà nước đã có những định hướng nào để nâng đỡ giới kinh doanh vừa và nhỏ hay không, thưa Ông ?
TS Võ Trí Thành : Trong thời gian vừa qua thì Ngân Hàng Nhà Nước cũng tăng tỷ lệ lãi suất cho cái tiền dự trữ bắt buộc của ngân hàng từ 1,2 lên 3,6 rồi lên 5% để làm cho chi phí của ngân hàng nó giảm và làm cho lãi suất cho vay của ngân hàng đối với doanh nghiệp cũng được giảm, và trên thực tế trong khoảng hơn một tháng qua nói chung là lãi suất cho vay cũng đã giảm đôi chút, vào khoảng trên dưới 1 điểm phần trăm. Thì đấy là những cách và sắp tới cũng còn có một số các biện pháp linh hoạt nữa, cũng với việc theo dõi sát tình hình để có thể có sự điều chỉnh chính sách tiền tệ và tài khoá, nhưng mà tinh thần chung như tôi đã nói, là vẫn lấy ổn định kinh tế vĩ mô làm trọng, vì tình hình hiện nay còn rất là khó khăn và cái diễn biến tình hình khu vực cũng như kinh tế thế giới còn rất là phức tạp.
Mặc Lâm : Xin cám ơn Tiến sĩ Võ Trí Thành, Trưởng Ban Nghiên Cứu Chính Sách Hội Nhập Kinh Tế Quốc Tế thuộc Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư Việt Nam, đã dành cho chúng tôi cuộc nói chuyện ngày hôm nay.