Mục tiêu tăng trưởng năm 2022 có quá cao đối với Việt Nam?

RFA
2022.01.05
Mục tiêu tăng trưởng năm 2022 có quá cao đối với Việt Nam? Ảnh minh họa chụp tại TPHCM ngày 1 tháng 12 năm 2021.
AFP PHOTO

Các Bộ ngành của Chính quyền Việt Nam vừa đặt mục tiêu tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức 6,5-7,5% vào năm 2022. Cơ sở cho mục tiêu đó là tiềm năng phục hồi vững chắc trong lĩnh vực sản xuất và nhu cầu trong nước.

Công ty Đầu tư Chứng khoán VNDirect của Việt Nam còn đưa ra dự báo lạc quan hơn, cho rằng tăng trưởng sẽ ở mức hơn 7,5%. Lý do là ngành sản xuất và xuất khẩu đang lấy lại động lực, đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng mạnh và nhu cầu trong nước tăng lên nhờ các gói kích thích của Chính phủ.

Tuy nhiên, Ngân hàng Thế giới và các Tổ chức Tín dụng Quốc tế đều đưa ra dự báo mức tăng trưởng của Việt Nam ở mức thấp hơn, khoảng trên dưới 6%. Với điều kiện nền kinh tế toàn cầu phục hồi bền vững, như vậy mới đảm bảo nhu cầu mạnh mẽ đối với các sản phẩm của Việt Nam tại các thị trường xuất khẩu chính là Hoa Kỳ, E.U. và Trung Quốc.

Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên là Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, khi trả lời RFA hôm 5/1 liên quan mục tiêu này nhận định:

“Đấy là mục tiêu cao để phấn đấu, còn đạt được hay không còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, tùy thuộc tình hình ổn định kinh tế chính trị ở khu vực, tùy thuộc tình hình kinh tế thế giới có thuận lợi hay không và VN có thể tận dụng được cơ hội của các hiệp định thương mại tự do mà VN đã ký kết hay không. Tôi nghĩ rằng nếu cố gắng phấn đấu thì VN có thể đạt được mức tăng trưởng GDP 6%.”

Lâu nay, nhiều vị lãnh đạo của Đảng và Chính phủ thường hay phát biểu, đưa ra mục tiêu Việt Nam sẽ sớm trở thành cường quốc về một lãnh vực nào đó. Đơn cử như tại Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X hôm 28/3/2010, nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh khi phát biểu bế mạc hội nghị, từng nói mục tiêu năm 2020, Việt Nam sẽ trở thành nước công nghiệp, hiện đại. Nhưng đến nay mục tiêu này vẫn chưa đạt được.

Hay vào những tháng cuối năm 2021, giữa lúc dịch bệnh đang hoành hành tại Việt Nam, nền kinh tế đang gặp khó khăn, thất nghiệp cao thì Thủ tướng Việt Nam - Phạm Minh Chính lại cho rằng tình hình dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam đã được kiểm soát và kinh tế đã khởi sắc với nhiều điểm sáng.

Trả lời RFA khi đó, Phó Giáo Sư, Tiến Sĩ Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường Giá cả thuộc Bộ Tài Chính, cho rằng nền kinh tế chỉ bắt đầu khôi phục... Ông Long cho rằng dùng từ khởi sắc... mà sau một sự khủng hoảng suy tàn thì chỉ là hồi phục thôi.

Khi đó, ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Công Ty Lửa Việt Tour cũng xác nhận hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp vẫn đang còn rất khó khăn. Ông nói: “Làm sao mà ổn được và nó cũng chưa khởi sắc đâu, dĩ nhiên là nó có khởi động lại nhưng mà còn rất nhiều khó khăn.”

Nhìn lại các yếu tố tổng thể từ thế giới cho tới nội địa, tình hình kinh tế Việt Nam trong năm 2022 khó mà đạt được mức 7,5%. Đây là một mức tăng trưởng cao mà kinh tế Việt Nam trong lịch sử đạt được.
-Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ

Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ khi trả lời RFA từ Na Uy hôm 5/1 cho rằng, kinh tế Việt Nam hiện nay đã trở thành một nền kinh tế mở, phụ thuộc rất nhiều vào tình hình kinh tế của thế giới, từ đầu tư nước ngoài, xuất khẩu, cho đến du lịch. Nhưng theo ông Vũ, tình hình thế giới trong năm 2022 vẫn chưa trở lại trạng thái bình thường như trước khi đại dịch COVID-19 diễn ra và có lẽ nhanh nhất là kéo dài thêm một năm nữa. Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ nói tiếp:

“Thứ nhất là biến thể Omicron đang bùng phát. Các nước châu Âu và nhiều nước khác vẫn đang đưa ra các hạn chế khác nhau, làm ảnh hưởng đến ngành du lịch và kéo theo các ngành dịch vụ khác. Ở các nước phát triển, các ngành dịch vụ chiếm một tỉ trọng rất lớn, đóng góp thường đến hơn một nửa tổng sản lượng quốc gia. Việc các ngành dịch vụ trì trệ đến lượt nó ảnh hưởng đến các ngành sản xuất khác. Vì vậy khó mà hi vọng có một sự hồi phục nhanh chóng về tình trạng kinh tế toàn cầu trong năm 2022 này.”

Thứ hai theo Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ là tình trạng lạm phát đang tăng ở mức rất cao ở Mỹ và cả ở châu Âu. Vào những tháng cuối năm 2021, mức lạm phát ở Mỹ đã lên đến 7%, còn ở khối đồng tiền chung châu Âu đã lên đến 5%, tức hơn gấp đôi mức lạm phát định hướng (inflation target). Điều này khiến các ngân hàng trung ương ở các nước phát triển bắt đầu tính đến khả năng thắt chặt tín dụng bằng cách giảm cung tiền và tăng lãi suất. Việc đưa ra một tín hiệu về thắt chặt tín dụng đến lượt nó sẽ ảnh hưởng đến tâm lý đầu tư, sản xuất, và tiêu dùng nói chung ở các nước phát triển, làm kinh tế phát triển chậm lại.

“Thứ ba là sức mua của nền kinh tế trong nước hiện rất yếu. Sau một năm bị phong toả, người dân và doanh nghiệp gần như kiệt quệ. Doanh nghiệp cần có thời gian để tổ chức lại sản xuất, còn người dân cần có thời gian để tiết kiệm và chi tiêu trở lại.

Và cuối cùng là tình hình dịch bệnh ở trong nước hiện vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn, vẫn còn khả năng bùng phát trở lại, và nhanh chóng chặn đứng sự phát triển kinh tế.”

Cho nên theo Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ, nhìn lại các yếu tố tổng thể từ thế giới cho tới nội địa, tình hình kinh tế Việt Nam trong năm 2022 khó mà đạt được mức 7,5%. Đây là một mức tăng trưởng cao mà kinh tế Việt Nam trong lịch sử đạt được.

san-bay.jpg
Một hành khách chờ phương tiện di chuyển bên ngoài ga đến của sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, TP.HCM ngày 1/12/2021. Nhac NGUYEN / AFP.

Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng, dù hạ mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 6% thì điều trước tiên Việt Nam phải làm là kiểm soát được dịch bệnh và tận dụng được những cơ hội khác. Ông Doanh giải thích:

“Hiện nay biến thể Omicron cũng đã đến VN, cho nên tôi thấy việc kiểm soát dịch bệnh trở nên khá phức tạp. Mỗi ngày tại VN hiện có 16 đến 18 ngàn người mắc COVID-19, riêng Hà Nội hôm nay trên 2.500 người mắc bệnh. Cho nên điều đầu tiên để có thể vừa chống dịch vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế thì phải kiểm soát được dịch bệnh và phải tiêm vắc-xin.”

Tôi nghĩ rằng nếu cố gắng phấn đấu thì VN có thể đạt được mức tăng trưởng GDP 6%.
-Tiến sĩ Lê Đăng Doanh

Điểm thứ hai theo Tiến sĩ Lê Đăng Doanh thì VN hiện có tiềm năng tăng trưởng bởi vì VN đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do như EVFTA hay CPTPP... đó là điều kiện thu hút đầu tư nước ngoài và đẩy mạnh xuất khẩu. Dù năm nay xuất nhập khẩu của VN đã lập kỷ lục mới, vượt 660 tỷ USD, tuy nhiên ông Doanh cho rằng VN vẫn còn nhiều việc phải làm:

“Việt Nam cần tiếp tục chuyển đổi số, và chuyển sang sử dụng kinh tế số, điều này là một cơ hội nhưng cũng là thách thức. Bởi vì ở VN, số doanh nghiệp tư nhân có đăng ký thì chỉ chiếm 12% GDP, nhưng hộ gia đình chiếm khoảng 30-32% và năm triệu hộ nông dân nữa, thì chuyển đổi số cho số hộ gia đình và nông dân là một thách thức lớn. Muốn vậy đòi hỏi phải liên kết họ lại với nhau thành doanh nghiệp lớn thì mới có thể vận dụng kinh tế số.”

Dù Việt Nam có nguồn nhân lực trẻ và có đào tạo, nhưng Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng Việt Nam cần đầu tư thêm vào trang thiết bị máy móc để nâng cao năng suất lao động, vì hiện nay năng suất lao động của Việt Nam đang thua kém rất nhiều các nước trong khu vực.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.