Cuộc đàm phán không mấy gì lạc quan
Nguyễn Khanh: ông đang có mặt ngay tại Jerusalem, muốn hỏi ông là cảm nghĩ của người dân về cuộc đàm phán trực tiếp sắp diễn ra tại Washington như thế nào?
Ông Max Singer: tôi tin rằng người dân Israel khắp nơi đã sẵn sàng để đón hòa bình và họ đang nóng lòng trông chở hòa bình. Tôi cũng thấy được cảm nghĩ của dân chúng Israel là phía Palestine chưa sẵn sàng để nói chuyện hòa bình, hay nói đúng hơn là phía Palsetine không có một chính phủ có đủ uy thế để quyết định hòa bình. Thành ra tôi tin rằng người dân Israel không lạc quan gì về tiến trình đàm phán sắp xảy ra ở Washington.
Tôi tin rằng người dân Israel không lạc quan gì về tiến trình đàm phán sắp xảy ra ở Washington.
Ông Max Singer
Nguyễn Khanh: chính phủ Israel thì sao? Các viên chức chính phủ chia sẻ với ông tin tức, cảm nghĩ như thế nào?
Ông Max Singer: Theo chỗ tôi biết thì chính phủ Israel quyết tâm đi tìm hòa bình, sẵn lòng thử mọi cách để có hòa bình. Vì thế các viên chức chính phủ không khi nào lộ vẻ thất vọng về viễn tường hòa bình cả, nhưng điều đó không có nghĩa là họ không dè dặt khi nói về tương lai của đất nước.
Nguyễn Khanh: ông cũng biết từ khi Tổng Thống Barack Obama nắm quyền đến giờ, chính sách của Washington đối với Israel đã có nhiều thay đổi. Ông nghĩ như thế nào về những thay đổi này?
Ông Max Singer: tôi nghĩ rằng chính sách của Hoa Kỳ thay đổi vì những người lãnh đạo ở Washington không hiểu rõ tình hình Trung Đông, không hiểu phải làm gì để đem lại hòa bình cho khu vực. Thành ra, chính thay đổi này đã tạo cơ hội cho phía Hồi Giáo không chấp nhận sự hiện hữu của Israel, tạo dịp để họ thay đổi thái độ khi tham gia đàm phán tìm hòa bình và điều rõ rệt nhất là thay vì đi tìm hòa bình thì họ lại dùng bàn hội nghị để xây dựng thanh thế. Chính những điều này khiến tình hình trở nên rối ren hơn, thay vì phải cùng nhau tìm cho ra điểm đồng thuận để xây dựng hòa bình. Vì thế như tôi đã nói từ lúc đầu, người dân Israel mong chờ hòa bình, nhưng phía đối tác thì không.
Nguyễn Khanh: ông có bày tỏ những điều này với các nhà lãnh đạo Mỹ không?
Ông Max Singer: cá nhân tôi thì chưa, nhưng rất nhiều người khác đã trình bày những điều mà tôi vừa nói cho các viên chức Hoa Kỳ biết. Rất tiếc là chính phủ Hoa Kỳ, ngay cả Tổng Thống Obama có cái nhìn khác với cái nhìn chúng tôi.
Chính sách của Hoa Kỳ thay đổi vì những người lãnh đạo ở Washington không hiểu rõ tình hình Trung Đông, không hiểu phải làm gì để đem lại hòa bình cho khu vực. Thành ra, chính thay đổi này đã tạo cơ hội cho phía Hồi Giáo không chấp nhận sự hiện hữu của Israel, tạo dịp để họ thay đổi thái độ khi tham gia đàm phán tìm hòa bình
Ông Max Singer
Nguyễn Khanh: theo những gì tôi được biết thì quan hệ cá nhân giữa Tổng Thống Obama và Thủ Tướng Netanyahu của Israel không được nồng ấm cho lắm. Ông có nghĩ là việc chính phủ nước ông đồng ý thảo luận trực tiếp với Palestine sẽ giúp giải quyết phần nào trở ngại, giúp đưa 2 nhà lãnh đạo đến gần với nhau hơn không?
Ông Max Singer: tôi không thấy vấn đề nằm ở chỗ quan hệ giữa 2 nhà lãnh đạo, mà ở chỗ khác biết về hiểu biết tình huống hiện tại, hiểu biết về lịch sử, hiểu biết về phương cách phải thực hiện để giải quyết chuyện xảy ra trong vùng. Sự khác biệt đó mới là điều đáng nói, chứ không phải là quan hệ giữa các nhà lãnh đạo.
Nguyễn Khanh: trong những lần tiếp xúc trước đây, Tổng Thống Obama đòi hỏi Thủ Tướng Netanyahu phải thay đổi chính sách, không thể tiếp tục bảo thủ, cứng rắn như trước. Ông nghĩ thế nào đòi hỏi này của Hoa Kỳ? Liệu tôi có thể nói rằng việc Israel đồng ý đến Washington thảo luận trực tiếp với Palestine là dấu hiệu Thủ Tướng Netanyahu đã thay đổi chính sách không?
Tôi không thấy có hy vọng gì ở cuộc đàm phán này cả. Tôi đang lo là mang danh nghĩa nói chuyện hòa bình, đi tìm hòa bình, nhưng có thể vô tình lại làm hỏng tiến trình tiếp cận hòa bình. Muốn có hòa bình thì phải thực tế và thực tâm, chứ không thể chỉ nói yêu hòa bình là hòa bình sẽ đến.
Ông Max Singer
Ông Max Singer: tôi thấy những gì Thủ Tướng Netanyahu làm là những điều rất đúng. Quan điểm của ông Netanyahu phản ánh quan điểm của người dân Israel chứ không phải chỉ là quan điểm của cánh bảo thủ. Điều ông Netanyahu nói ra là điều hầu hết người dân Israel tán thành vì đi thật sát với thực tế, đi sát với tình hình chính trường và đi đúng với nguyện vọng của cử tri. Không hiểu lập trường của Thủ Tướng Netanyahu có nghĩa là không hiểu lập trường của người dân Israel.
Nguyễn Khanh: xin hỏi ông như thế nào, trong bậc thang điểm 1 là kém nhất cho đến điểm 10 là cao nhất, hy vọng của ông ở mức điểm nào cho cuộc đàm phán trực tiếp tại Washington?
Ông Max Singer: điểm 1.
Nguyễn Khanh: điểm 1??? Thưa ông, thấp vậy sao?
Ông Max Singer: tôi không thấy có hy vọng gì ở cuộc đàm phán này cả. Tôi đang lo là mang danh nghĩa nói chuyện hòa bình, đi tìm hòa bình, nhưng có thể vô tình lại làm hỏng tiến trình tiếp cận hòa bình. Muốn có hòa bình thì phải thực tế và thực tâm, chứ không thể chỉ nói yêu hòa bình là hòa bình sẽ đến.
Nguyễn Khanh: xin cám ơn ông Singer.
Theo dòng thời sự
- Bất đồng giữa Israel và Hoa Thịnh Đốn?
- TT Israel tuyên bố tiến trình đàm phán còn nhiều khó khăn phía trước
- Kêu gọi thế giới thúc đẩy Israel và Palestine tiếp tục đàm phán
- Mỹ ca ngợi quyết định của Thủ tướng Israel
- TTK Ban Ki-moon thăm Do Thái, Palestine thúc đẩy hòa bình
- Thủ tướng Do Thái gặp nhóm gián điệp Mossad
- Tổng Thống Obama tiếp Thủ Tướng Israel tại Nhà Trắng hôm 6/7