Trước khi cuộc gặp gỡ diễn ra, Việt Long của Đài RFA tìm hiểu chi tiết sư việc qua Bác sĩ Nguyễn Thể Bình, Đồng Chủ tịch Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản.
Đại diện cho nhiều tổ chức, đoàn thể
Việt Long: Thưa, phái đoàn của người Việt hải ngoại hôm nay vào Toà Bạch Ốc gồm những thành phần như thế nào và sẽ có hoạt động gì?
Bác sĩ Nguyễn Thể Bình: Dạ, có sự góp mặt của ông Nguyễn Ngọc Bích, ông Đoàn Viết Hoạt, ông Nguyễn Đình Thắng, ông Hoàng Tứ Duy, và ông Đỗ Thành Công.
Việt Long: Thưa, có thể nói là ngoài đại diện của Tổ Chức Cao Trào Nhân bản thì còn có các đại diện của Nghị Hội Người Mỹ Gốc Việt, của Đảng Việt Tân, Đảng Nhân Dân Hành Động, Tổ Chức Cứu Người Vượt Biển. Và quý vị được Chính Phủ Mỹ mời vào Toà Bạch Ốc vì lý do gì?
Bác sĩ Nguyễn Thể Bình:
Ngày hôm nay vào lúc 3 giờ rưỡi có một buổi họp với Hội đồng An ninh Quốc gia và cũng có sự hiện diện của ông David Kramer về phía Bộ Ngoại Giao.
Ngoài những nhân vật của cộng đồng Việt Nam, bên Hội đồng An ninh Quốc gia cũng có mời một số tổ chức phi chính phủ như là Human Rights Watch mà đại diện là Bà Sophie Richardson, Tổ Chức Ân Xá Quốc Tế Amnesty International,và có thể có Uỷ Ban về Tự Do Tôn Giáo Trên Toàn Thế Giới mà đại diện là ông Leonard Leo.
Việt Long:
Trước khi vào dự họp với Hội đồng An ninh Quốc gia các đại diện có họp bàn và dự định nêu lên những vấn đề gì hay không?
Bác sĩ Nguyễn Thể Bình:
Tối hôm qua các nhân vật được mời có một buổi họp. Riêng cá nhân tôi và Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân có họp qua phone, nhưng mà những điều chính yếu cần được nêu ra thì đã được phối hợp chung với nhau.
Việt Long:
Thưa, Bác sĩ có thể cho biết là sẽ nêu ra những vấn đề gì với Hội đồng An ninh Quốc gia?
Bác sĩ Nguyễn Thể Bình:
Trước hết là ông David Kramer trình bày về những vấn đề của Việt Nam khi ông Kramer tham dự cuộc đối thoại Mỹ - Việt về vấn đề nhân quyền vào Ngày 29-5 vừa qua. Chúng tôi được biết ông Kramer sẽ trình bày với Hội đồng An ninh Quốc gia về những vấn đề nhân quyền và những trao đổi giữa ông ta với phái đoàn Việt Nam trong 3 ngày họp vừa rồi. Sau đó chúng tôi được biết có thể những người đại diện cộng đồng Việt Nam có mặt trong buôỉ họp sẽ được cùng phát biểu ý kiến.
Các ý kiến đề nghị
Long:
Các đại diện người Việt hải ngoại đã phối hợp và đã dự định đưa ra những đề nghị nào?
Bác sĩ Nguyễn Thể Bình:
Những vấn đề chính và những vấn đề mà chúng tôi muốn trình bày với Hội đồng An ninh Quốc gia và với Bộ Ngoại Giao là:
Điều thứ nhất, căn bản nhất là phải có nhân quyền cho tất cả người dân Việt Nam, và điều làm chúng tôi thấy chính phủ Việt Nam có thể làm được tức khắc, đó là thả tất cả tù nhân chính trị gồm những tên tuổi quen thuộc như Cha Lý hay các luật sư Đài, luật sư Nhân mà chúng ta đã biết. Nhưng ngoài ra còn có vô số những tù nhân chính trị khác hoặc biết tên hoặc không biết tên cũng đều bị bắt giam ít nhiều cũng đã trải qua thời gian trong tù rồi, thành ra những người này cần phải được thả ra ngay lập tức.
Bang giao với Mỹ và các quốc gia trên thế giới đã đem lại nhiều đầu tư, nhiều tăng trưởng về kinh tế, thì người công nhân cũng phải được hưởng những quyền lợi công bằng và bình đẳng như các công nhân khác trên thế giới.
Những vấn đề chính yếu khác có thể được nêu ra là Việt Nam phải cải tổ tư pháp để xoá bỏ các đạo luật phi lý hay là những điều luật không công bằng mà chính phủ Việt Nam đã sử dụng để bắt bớ hay đàn áp tất cả những người bất đồng chính kiến, hoặc những người Việt ở nước ngoài mà về trong nước thì cũng có thể bị đàn áp hay bị bỏ tù bởi những đạo luật không công bằng này.
Còn những điều khác cần được nêu lên, đó là vấn đề tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, tự do báo chí và tự do tập họp, đó là những nhân quyền căn bản mà người dân cần phải có.
Ngoài ra chúng tôi cũng muốn nhấn mạnh đến các vấn đề như trả lại quyền sở hữu đất đai cho người dân - nhất là nông dân và lập hội đoàn công nhân độc lập cho các công nhân trong nước, nhất là khi vấn đề bang giao với Mỹ và các quốc gia trên thế giới đã đem lại nhiều đầu tư, nhiều tăng trưởng về kinh tế, thì người công nhân cũng phải được hưởng những quyền lợi công bằng và bình đẳng như các công nhân khác trên thế giới.
Tham nhũng là một trong những vấn đề quan trọng cần phải lưu ý tới. Và chót hết, nhưng không phải là không chính yếu, đó là vấn đề giáo dục. Muốn nâng cao nền giáo dục của người dân Việt Nam và nhất là khi mà cải tổ giáo dục sẽ đưa đến cải tổ về nhũng suy nghĩ, những hiểu biết về dân chủ, và sau đó hy vọng rằng sẽ đem lại được sự thay đổi.
Việt Long:
Bác sĩ và quý vị đại diện cho một số các tổ chức của cộng đồng người Việt ở hải ngoại có thể cho biết là quý vị đánh giá thế nào về mức độ quan tâm của chính phủ Hoa Kỳ đến các vấn đề nhân quyền và tự do dân chủ tại Việt Nam?
Bác sĩ Nguyễn Thể Bình:
Ngoài Bộ Ngoại Giao, ngoài các nhân vật và hội đoàn trong cộng đồng Việt Nam và các tổ chức phi chính phủ (được mời họp) như vậy thì đây nói lên được quan tâm của Toà Bạch Ốc đối với các vấn đề vi phạm nhân quyền ở Việt Nam. Họ muốn có được những dữ kiện đầy đủ, chính xác từ các nơi, và họ cũng muốn có sự tham khảo để các ý kiến được thảo luận một cách kỹ càng, nghiêm chỉnh.
Và đó là một trong những công cụ tốt nhất để có thể đưa tới việc lập ra những chính sách thật là tốt để đưa ra cho Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng khi ông ta có cơ hội trao đổi với Tổng Thống Bush trong tuần tới.
Kết quả cuộc gặp gỡ
Sau khi buổi họp kết thúc 2 tiếng rưỡi đồng hồ trước đây, Bác sĩ Nguyễn Thể Bình cho chúng tôi biết thêm những chi tiết cụ thể của phiên họp như sau:
"Chúng tôi đã có mặt trong buổi họp ở Hội Đồng An Ninh Quốc Gia ngày hôm nay, băt đầu vào lúc 3 giờ rưỡi chiều và đã chấm dứt vào lúc 5 giờ chiều.
Nghị Hội Người Mỹ Gốc Việt đã có một cơ hội để trao tới Tổng Thống Bush, qua Hội đồng An ninh Quốc gia, lá thư của 3 hội đoàn ký tên- một hội đoàn là những đoàn thể chính trị ở nước ngoài và hai đoàn thể chính trị ở trong nước.
Trong buổi họp này ông Thứ trưởng Ngoai giao Mỹ David Kramer đã nói lại những điều đã trình bày với phía bên chính quyền Việt Nam trong buổi họp về nhân quyền giữa Mỹ và Việt Nam hàng năm vào ngày 29-5 vừa qua.
Những vấn đề chính mà ông nêu ra và được nhắc lại là trước cuộc viếng thăm của ông Nguyễn Tấn Dũng thì có thể một số nhân vật bất đồng chính kiến hay tù nhân chính trị sẽ được thả ra.
Và sau đó ông có nói lên về vấn đề luật pháp, cải tổ bộ luật hình sự, nhất là điều 88. Và có nhắc đến những vấn đề khác như mở rộng tự do báo chí, nhân đó có thể cho giới truyền thông của ngoại quốc mở văn phòng tại Sài Gòn, ngoài những văn phòng họ đã có ở Hà Nội. Và ông nhấn mạnh về vấn đề tự do tôn giáo, dùng những tổ chức phi chính phủ để giáo dục và giúp đỡ những người ở trong nước có thể tiến triển về vấn đề tự do tôn giáo.
Sau phần trình bày của Thứ trưởng David Kramer, cộng đồng Việt Nam nêu lên một số vấn đề và câu hỏi trong đó điều quan trọng nhất được nhắc tới là tự do tôn giáo.
Trong phần họp ngày hôm nay ông Nguyễn Ngọc Bích đã có cơ hội để gửi tới Tổng Thống Bush, qua Hội đồng An ninh Quốc gia, lá thư của 13 hội đoàn ký tên. 11 hội đoàn là những đoàn thể chính trị ở nước ngoài và 2 đoàn thể chính trị ở trong nước.
Ông Nguyễn Đình Thắng của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển cũng có cơ hội để đưa ra những tài liệu sưu tầm về những vấn đề trong nước như là buôn bán trẻ con - phụ nữ, buôn bán những công nhân, hoặc là những vấn đề về tự do tôn giáo. Và sau đó Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản cũng có cơ hội trình bày với Uỷ ban Hội đồng An ninh Quốc gia về một lá thư gửi Tổng Thống Bush từ các nhân vật lãnh đạo trong cộng đồng.
Lá thư này sẽ được chuyển tay tới họ vào sáng Thứ Hai để đưa cho Tổng Thống Bush trước khi gặp gỡ ông Nguyễn Tấn Dũng."