Tấm lòng với người nghèo
Ông đến Việt Nam như một du khách để rồi gắn bó với Nha Trang, biến nhà hàng Đèn Lồng, Lanterns Vietnamese Restaurant do ông lập ra và làm chủ, thành phương tiện giúp đỡ người nghèo và trẻ mồ côi tại phố biển thơ mộng này.
Thực tế ở Việt Nam không thiếu những hoạt động xã hội kiểu nhà hàng Lồng Đèn, điển hình như Bếp Ăn Từ Thiện của một nhóm trẻ ở Saigon, cứ mỗi cuối tuần lại nấu những món ăn ngon lành bổ dưỡng cho cô nhi trong các viện mồ côi thành phố. Điều đáng nói trong mục Đời Sống Người Việt Khắp Nơi hôm nay là tấm lòng của một người ngoại quốc đối với những người không cùng chủng tộc cùng màu da với mình:
"Tôi đến Việt Nam lần đầu hồi 2006, đi thăm một trường mẫu giáo ở Nha Trang, cảm thấy yêu thích những đứa bé học trong đó. Năm sau, cũng nhân dịp nghỉ hè, tôi trở lại với ý định nên làm điều gì đó hữu ích cho cộng đồng ở đây."
Trong chuyến đi Việt Nam lần thứ nhì đó, được một Việt kiều vốn là một linh mục, giới thiệu đến cô nhi viện Hướng Dương trong thành phố Nha Trang, Robert Costabile đã lưu lại viện mồ côi này hai tháng:
Nhân viên người Việt trong quán đã giúp tôi thực hiện ý định tổ chức những buổi phát cơm miễn phí, gọi là miếng khi đói thôi, cho người lao động trong thành phố.
Robert Costabile
"Việt kiều này ở Mỹ về, nhờ thế tôi có thể trò chuyện trao đổi với ông ta và hiểu rõ thân phận các trẻ mồ côi cũng như trẻ con nhà nghèo ở đây hơn."
Thế rồi ý tưởng lập một nhà hàng nẩy ra trong trí ông, quán ăn Đèn Lồng, Lanterns Vietnamese Restaurant, sẽ là nơi kiếm tiền để lo cái ăn cái mặc và cả chuyện học hành cho cô nhi Việt Nam ở Nha Trang:
"Nhà hàng Lồng Đèn được thành lập năm 2009, rồi trong quá trình hoạt động nhân viên người Việt trong quán đã giúp tôi thực hiện ý định tổ chức những buổi phát cơm miễn phí, gọi là miếng khi đói thôi, cho người lao động trong thành phố."
Thế là cứ mỗi trưa thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu hàng tuần, quán ăn lồng đèn của ông chủ Costabile không tấp nập vì thực khách mà tấp nập bởi người lao động đến lãnh cơm miễn phí.
Chỉ tiếc một điều, chừng như lòng hào phóng của người đàn ông nước ngoài này đã bị lạm dụng, hãy nghe ông kể:
"Việc phát cơm miễn phí diễn ra rất tốt đẹp, nhưng rồi chuyện xảy đến là đã có những người không thực sự nghèo, không xứng đáng được phục vụ cơm miễn phí, đã tìm cách trở đi trở lại để lấy nhiều hộp cơm trong một lúc như thế."
Cô Hiền, giáo viên Anh văn, một cộng tác viên đắc lực của ông Robert Costabile trong những công việc từ thiện xã hội của quán ăn Đèn Lồng, xác nhận :
"Đúng, trước đây thì phát cơm cho mọi người từ thứ Hai, thứ Tư, thứ Sáu. Mới đầu rất nhiều người đến lấy, đông quá nên bọn em không biết số người là bao nhiêu cả. Thế rồi bọn em phát hiện ra là có một tốp người, họ thay phiên nhau đến lấy, xong họ đi họ thay quần áo rồi họ quay lại họ lấy tiếp nữa, xong họ mang đến một công trường có thợ làm việc và họ bán lại những hộp cơm đấy với giá mười nghìn một hộp.
Bọn em biết được là nhờ có người chỉ lấy được một hộp mà có người lấy được nhiều hộp, họ ganh nhau họ lên nói cho mình biết."
Vì lý do đó ba buổi phát cơm hộp miễn phí trong tuần của nhà hàng Đèn Lồng được rút lại chỉ còn một ngày là thứ Hai mỗi tuần mà thôi. Bây giờ tâm điểm của nhà hàng Đèn Lồng là các cô nhi viện trong thành phố Nha Trang:
"Hy vọng của tôi là tiếp tục thuê được mặt bằng của Đèn Lồng trong vòng năm năm tới, để trong ngày rộng tháng dài vẫn có thể cung cấp thực phẩm và trang trải mọi chi phí cần thiết cho các cô nhi viện đó."
Dạy nghề cho trẻ mồ côi
Lợi nhuận từ của hàng Đèn Lồng của ông Robert Costabile được rót cho bảy cơ sở nuôi dạy trẻ mồ côi hoặc của tư nhân hoặc của chùa hay nhà thờ. Đó là Nhà Tình Thương Hướng Dương của nhà thờ Nha Trang, Mái Ấm Anh Đào, Chùa Lộc Thọ, Nhà Tình Thương Tín Thác, Chùa Kim Sơn, Chùa Thanh Sơn, Mái Ấm Nhân Ái.
Theo lời ông Costabile, nhà hàng Đèn Lồng có hẳn một chương trình từ thiện được giới thiệu với thực khách trong và ngoài nước. Du khách nào quan tâm và có nhã ý muốn đi thăm những cơ sở ấy thì sẽ được cô Hiền, phụ tá của ông Costabile, hướng dẫn đến tận nơi.
Thanh Trúc mời quí vị đi cùng hai du khách người Anh, ghé thăm cô nhi viện Lộc Thọ trong chùa Lộc Thọ, nơi đang nuôi dạy mấy chục cô nhi và trẻ con nhà nghèo đang được nhà hàng Đèn Lồng giúp đỡ.
Theo William, chưa từng đến một cô nhi viện bao giờ, hôm nay anh có mặt tại chùa Lộc Thọ vì nghe nói đến việc làm của ông Costabile và nhà hàng Đèn Lồng. Quả thật anh đã thấy các em nhỏ ở đây rất ngoan, lễ phép và sạch sẽ. Điều khiến anh băn khoăn là nhiều em còn nhỏ quá trong lúc chỉ vài đứa lớn mà thôi, không hiểu sau khi học hết cấp Một và Cấp Hai thì các cháu có còn được giúp đỡ tiếp hay không, bởi vì nuôi dạy một đứa trẻ đến đầu đến đũa không phải chuyện đơn giản.
Đối với Rosie, điểm khiến cô chú ý nhất là khung cảnh thanh thoát và môi trường trong lành của chùa Lộc Thọ.
Nơi này mở ra cho tôi một khuôn mặt khác của đời sống, lên tới đây người ta có cảm giác an bình và vui vô cùng, Rosie thổ lộ, nhất là khi thấy sự chăm sóc chu đáo, phòng ốc khang trang, các em nhỏ thật sinh động và đáng yêu. Nếu có lúc nào trong đời bạn tỏ ra băn khoăn không biết bắt đầu từ đâu và làm gì cho xứng đáng, Rosie nói, bạn có thể thử đến với trẻ mồ côi như ông Costabile và quán ăn Đèn Lồng được đấy.
Trung là một đứa trẻ xuất thân từ Lộc Thọ, năm mười lăm tuổi em được ông Costabile đưa về học nghề ở nhà hàng Đèn Lồng. Sau ba tháng học việc, Trung trở thanh phụ bếp buổi sáng:
"Bắt đầu thì em được trả lương một triệu ba một tháng, xong rồi lên một triệu rưỡi, có khi cộng tiền tip vô được hơn hai triệu mấy. Em làm phụ bếp được một năm rồi. Em làm tới 2 giờ thì em học Anh văn với chị Hiền cũng là nhân viên trong nhà hàng. Học tới bốn giờ thì em về, 5 giờ em bắt đầu đi học phổ cập buổi tối. Em muốn trở thành một đầu bếp giỏi, tại vì em rất hứng thú rất đam mê nghề bếp."
Đó là con đường Trung tự vạch ra cho mình khi tiếp nhận sự giúp đỡ của nhà hàng Đèn Lồng, ông chủ người Úc và cô Hiền, cô giáo dạy anh văn của Trung cũng như các em khác ở nhà hàng Đèn Lồng.
Bếp ăn từ thiện
Chùa Thanh Sơn ở Nha Trang là nơi cưu mang tất cả một trăm lẻ bảy em mồ côi. Ni sư Sơn ở đây cho biết:
"Cái này là do cô Hiền liên hệ trực tiếp với chùa. Cô Hiền nhiệt tình lắm, gọi điện tới hỏi thăm xem là các em cần những khoản tiền gì, gởi cho ấy rồi cô hạch toán, báo cáo rồi cô ấy chi. Tiền là của ông ngoại quốc, người ta ở xa mà người ta biết tới và giúp đỡ chùa như vậy là rất quí.
Ông ấy tên Robert, cũng có tới chùa nhiều lần, ông đi thăm hỏi mấy em rồi xem chỗ ăn chỗ ở rồi thăm nhà bếp xem nấu ăn làm sao. Bắt đầu năm nay thì ông ấy giúp đóng khoản học phí cho mấy em Cấp Hai. Có hai em đại học nhưng một em thì khoản học phí cao quá nên là ông chỉ chi được khoảng một nửa thôi."
Như vậy nếu có về Nha Trang, quí vị sẽ mục kích tận mắt cảnh phục vụ cơm hộp cho người lao động nghèo của nhà hàng Đèn Lồng mỗi ngày thứ Hai, và nếu quí vị muốn thì cô Hiền, người phụ trách mảng từ thiện của nhà hàng, sẽ thay ông Costabile đưa quí vị đi thăm những viện mồ côi có liên hệ với quán Đèn Lồng.
Vì công việc chính, cộng thêm các công tác từ thiện của Wesley Mission Victoria chuyên chăm sóc người già, người mất trí, người neo đơn ở Australia, ông Robert chỉ có mặt tại nhà hàng Lồng Đèn bốn tháng trong một năm. Tiền bạc kiếm được ở Việt Nam thì nên trả lại cho người ở đây bằng cách này cách khác:
Tôi không phải là nhà kinh doanh hay nhà đầu tư, tôi chỉ giản dị là tôi. Tôi thích đất nước xinh đẹp này và tôi muốn phục vụ những người nghèo ở nơi mà tôi yêu quí.
Robert Costabile
"Tôi không phải là nhà kinh doanh hay nhà đầu tư, tôi chỉ giản dị là tôi. Tôi thích đất nước xinh đẹp này và tôi muốn phục vụ những người nghèo ở nơi mà tôi yêu quí. Tôi có những người cộng tác thật giỏi và thật tốt trong nhà hàng. Tôi cũng mong sao cho những em cô nhi mà tôi đang giúp có thể học lên tới đại học hết. Còn trung bình cứ mỗi thứ Hai thì khoảng một trăm đến hai trăm hộp cơm miễn phí được phát không cho người lao động nghèo. Cũng là niềm vui nhỏ phải không, vì họ vừa tiết kiệm được một khoản tiền vừa có bữa ăn ngon lành nữa."
Ông Robert Costabile đắc ý khoe với Thanh Trúc.