Ô nhiễm, ngập nước lại là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại dịch bệnh phát sinh.
Vậy tình trạng hiện nay ra sao và cơ quan chức năng có những biện pháp gì để giải quyết chuyện ô nhiễm, dịch bệnh hiện nay ở khu vực thủ đô Hà Nội?
Mời quí thính giả theo dõi vấn đề vừa nêu trong chuyên mục Khoa học- Môi trường kỳ này.
Những núi rác
Hình ảnh quen thuộc khi bị ngập nước là nhiều loại rác thải, xác súc vật lềnh bềnh trôi theo dòng nước. Khi nước rút, nhà nhà phải dọn vệ sinh, thu gom bùn đất, rác rưới. Như vậy lượng rác thải sau mỗi đợt ngập lụt lẽ tự nhiên gia tăng rất nhiều.
Hình ảnh quen thuộc khi bị ngập nước là nhiều loại rác thải, xác súc vật lềnh bềnh trôi theo dòng nước. Khi nước rút, nhà nhà phải dọn vệ sinh, thu gom bùn đất, rác rưới. Như vậy lượng rác thải sau mỗi đợt ngập lụt lẽ tự nhiên gia tăng rất nhiều
Ông Phạm Ngọc Hải, phó giám đốc Công ty Môi trường Đô thị Hà Nội cho biết lượng rác thải trong những lúc bình thường và rác thải hiện nay qua những ngày ngập úng mà các công ty tham gia công tác môi trường ở Hà Nội đang phải thu dọn hằng ngày:
Lượng hiện nay khoảng từ 2500- 2700 tấn, nhưng trong những ngày gần đây thì tăng khoảng 50% lên 3500 tấn, do rác tồn đọng. Rác chủ yếu là rác sinh hoạt nhưng lẫn nước nên nặng rất nhiều.
Báo chí trong nước cho hay đến ngày 6 tháng 11 vừa qua, tức một tuần lễ sau khi mưa lớn gây ngập úng thành phố thì hằng loạt núi rác từ các khu dân cư được tập kết ra ven những tuyếng phố chính của thành phố để được thu dọn.
Ngoài số rác từ các tư gia chuyển ra, những nơi họp chợ mua bán là nguồn thải lớn trong những ngày qua.
Làm việc 24/24
Ông phó giám đốc Phạm Ngọc Hải cho biết hoạt động tăng cường để có thể giải quyết bớt lượng rác thải ở khu vực thủ đô hiện nay:
Chúng tôi tăng cường làm việc 24/24, bố trí xe máy, thiết bị. Huy động 150% quân số.
Ô nhiễm là môi trường sau lụt lội, ngập nước làm phát sinh các loại dịch bệnh nhất là những bệnh như sốt xuất huyết, dịch tả… Nhiều nơi trước đây từng là ổ dịch tả nay là nguy cơ lây lan do nước lan đi.
Báo mạng Dân Trí cho biết như tại phường Tân Mai, Hoàng Mai, nơi bùng phát nhiều ca tiêu chảy cấp vào các đợt dịch trước nay vẫn còn ngập nặng; trong khi đó thì dân chúng tiêu tiểu ra nguồn nước, nhưng đến ngày thứ năm tuần rồi vẫn chưa thấy nhân viên y tế đến để phun thuốc khử trùng môi trường.
Trung tâm thường xuyên giám sát và xử lý kịp thời để sốt xuất huyết không bùng phát. Còn dịch tả thì khuyến cáo bà con ăn chín, uống sôi và sử dụng Chloramin để xử lý nước. Huy động toàn bộ đoàn viên thanh niên tham gia cùng cán bộ y tế.
Ô.Đỗ Lê Huấn, Giám đốc Trung Tâm Y tế Dự phòng
Trong thực tế thì tại các phường Định Công, Tân Mai, Thịnh Liệt thuộc quận Hoàng Mai trong tuần qua đã có nhiều người bị sốt cao. Đây lại là thời điểm đỉnh dịch sốt xuất huyết lần thứ hai trong năm ở khu vực Hà Nội.
Ông Đỗ Lê Huấn, Giám đốc Trung Tâm Y tế Dự phòng Hà Nội, vào sáng ngày 7 tháng 11 vừa qua cho chúng tôi biết một số thông tin liên quan hoạt động của trung tâm trong công tác phòng chống dịch bệnh vào thời điểm hiện nay cho nguời dân:
Trung tâm thường xuyên giám sát và xử lý kịp thời để sốt xuất huyết không bùng phát. Còn dịch tả thì khuyến cáo bà con ăn chín, uống sôi và sử dụng Chloramin để xử lý nước. Huy động toàn bộ đoàn viên thanh niên tham gia cùng cán bộ y tế.
Nước, mối quan tâm hàng đầu
Hà Nội vừa mở rộng địa giới cho nên nhiều vùng nông thôn ở các tỉnh mới sát nhập vào Hà Nội cơ sở vật chất như điện, nước cũng còn như lúc chưa về với địa giới thủ đô. Thống kê cho thấy khi chưa mở rộng thì tỉ lệ nông thôn và nông dân ở Hà Nội là chừng một phần tư; thế nhưng sau khi mở ra thì số này tăng lên đến 60- 70%.
Hiện nguồn nước ăn duy nhất của nhiều người dân trong các khu đó là nước mưa. Ngoài ra nước sinh hoạt đều phải dùng nước lụt bị nhiễm bẩn.
Một người dân tại khu vực thủ đô cho biết hoạt động tự giữ gìn vệ sinh cho bản thân và gia đình trong lúc này:
Phải sử dụng nuớc, còn các thứ khác như rác thải thì phải bớt đi. Công ty vệ sinh thì thu dọn hằng ngày , mấy lần. Nay vẫn còn chỗ ngập nên khó tránh về dịch bệnh. Tùy theo ý thức của dân, của mỗi gia đình, giảm cái gì được thì giảm. Rau cỏ ngập thì cũng không bảo đảm vệ sinh, hạn chế càng nhiều càng tốt.
Tin tức cho biết Sở Y tế Hà Nội cho rằng họ đã cấp phát đầy đủ số lượng Chloramine B cần thiết cho các phòng y tế dự phòng các cấp từ quận- huyện về đến xã phường để xử lý nước bẩn.
Theo giáo sư Lê Văn Cát, chuyên gia Viện Hóa học chuyên về kỹ thuật làm sạch nước và vệ sinh môi trường bằng phương pháp hóa học không đồng ý hoàn toàn với Bộ Y tế Việt Nam trong khuyến cáo sử dụng Chloramine B để làm sạch nước sinh hoạt cho vùng lụt.
Cholramin B thật ra nguồn gốc từ một chất hữu cơ, hoạt tính nối với nitơ, gốc ấy nối với một gốc hữu cơ là benzen, sau đó nối với clo; sau khi hoà tan vào nước thì clo được tách ra có tác dụng khử trùng nhưng gốc benzen còn lại. Thế giới nay cũng không dùng…
Tin tức cho biết Sở Y tế Hà Nội cho rằng họ đã cấp phát đầy đủ số lượng Chloramine B cần thiết cho các phòng y tế dự phòng các cấp từ quận- huyện về đến xã phường để xử lý nước bẩn.
Giáo sư Lê Văn Cát, cho rằng Chloramine B dùng để khử trùng nước cần phải cho luợng vừa đủ; nếu cho vào nhiều hơn hay ít hơn đều không đạt yêu cầu, bởi ít thì không đủ tác dụng diệt khuẩn, mà nhiều quá lại gây hại cho người sử dụng nước đó. Ông này cũng nói là ngay cả nhân viên y tế cũng không phải ai cũng nắm được cách thao tác kỷ thuật với Chloramine B.
Giáo sư Lê Văn Cát đưa ra một loại hóa chất có thể sử dụng để làm vệ sinh môi trường an toàn hơn Chloramine B, đó là bột clo. Theo giáo sư Cát thì trong một kilôgram bột có 65 gram chloride hoạt động ở dạng vô cơ nên không gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Khi chưa gặp thiên tai thì môi trường ở khu vực Hà Nội nhiều nơi bị hủy hoại đến mức báo động, nay những hậu quả do thiên tai mưa lũ để lại càng làm cho vấn đề thêm trầm trọng. Bài tóan đang cần các cơ quan chức năng giải quyết thấu đáo, hiệu quả để phục hồi môi trường trong lành, bảo đàm sức khỏe cho dân chúng.
Mục Khoa Học- Môi trường kỳ này tạm dừng tại đây, hẹn gặp lại quí thính giả và các bạn trong chương trình kỳ tới.