Viện này cho biết tỉ lệ nạo phá thai trên toàn cầu đã giảm từ 45.5 triệu ca năm 1995 xuống còn 41.6 triệu ca năm 2003. Tuy số vụ phá thai đã giảm đáng kể trên toàn cầu, nhưng con số phụ nữ sử dụng các phương pháp phá thai không an toàn lại tăng lên ở các nước phát triển.
Tạp Chí Phụ Nữ kỳ này sẽ tìm hiểu thêm về tình trạng nạo phá thai không an toàn hiện nay ở Việt Nam.
Theo Viện Guttmacher, ước tính có khoảng 70.000 phụ nữ tử vong mỗi năm và có đến 8 triệu phụ nữ phải chịu các hậu quả nặng nề của việc nạo hút thai không an toàn ở các nước đang phát triển.
Nguy cơ tử vong
Riêng tại Việt Nam, theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, mỗi năm có từ 1,2 đến 1,5 triệu ca nạo hút thai. Có đến 30% là phụ nữ trẻ chưa lập gia đình, trong số đó có 53% trường hợp phá thai muộn, không an toàn và phá thai trên 1 lần. Riêng việc phá thai không an toàn là nguyên nhân chính gây ra 5% ca tử vong ở sản phụ. Một điều đáng lo ngại là trong số những phụ nữ sử dụng các phương pháp phá thai không an toàn, có một số lượng không nhỏ là các em gái tuổi vị thành niên. Nguyên nhân các em sử dụng phương pháp tránh thai không an toàn là do mặc cảm xấu hổ, ngại gặp người quen khi đến bệnh viện hay trung tâm y tế và thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản.
Hậu quả thể chất, tinh thần
Ngoài nguy cơ dẫn đến tử vong, việc các em tự sử dụng các biện pháp phá thai không an toàn còn mang đến nhiều di chứng tai hại về sau cả về mặt thể chất lẫn tinh thần.
Các biến chứng thông thường có thể gặp sau khi thực hiện phá thai là vô sinh do tắc dính buồng tử cung, vòi trứng, bị băng huyết, sót nhau, chửa ngoài dạ con, nhiễm trùng, thủng tử cung,... Ngoài ra, quá trình nạo phá thai còn gây ra tâm lý ám ảnh, sợ hãi cho phụ nữ suốt một thời gian dài. Thống kê cho biết, có khoảng 55% số người đi phá thai cho mình là có lỗi, 44% bị rối loạn thần kinh trong một thời gian dài, 36% thường xuyên bị mất ngủ, 31% cảm thấy ân hận và có đến 11% phải đến bác sĩ tâm thần.
Và cuối cùng là ảnh hưởng rất lớn về mặt tâm linh, họ mang mặc cảm như là đã mang tội sát nhân.
LM Lê Quang Uy
Linh mục Lê Quang Uy ở Dòng Chúa Cứu Thế, người phụ trách Nhóm Bảo Vệ Sự Sống, trong một lần trả lời phỏng vấn của Đài chúng tôi đã cho biết như sau:
“Những trường hợp mà chúng tôi biết được thì rõ ràng là có một hậu quả để lại rất nặng nề và lâu dài về mặt thể lý, tức là trên thân xác của họ nó bị tổn thương kinh khủng. Rồi về mặt tâm lý thì họ bị ám ảnh bởi một nỗi đau đớn xót xa và dằn vặt kinh khủng. Và cuối cùng là ảnh hưởng rất lớn về mặt tâm linh, họ mang mặc cảm như là đã mang tội sát nhân.”
Quá nhiều cơ sở chui
Một thực trạng khác khiến cho tình trạng phá thai không an toàn tăng cao những năm gần đây là do có quá nhiều cơ sở nạo hút thai chui ra đời và hoạt động công khai. Thời gian vừa qua, báo chí lên tiếng rất nhiều về sự nở rộ của các dịch vụ phá thai chui này, hay còn được gọi bằng nhóm từ mỹ miều là “Dịch vụ điều hòa kinh nguyệt”. Thậm chí, tại Hà Nội, con đường Giải Phóng với hàng loạt các dịch vụ phá thai chui san sát nhau liên tục mọc lên đã được người dân đặt cho cái tên là “Chợ phá thai”. Tại những cơ sở y tế tư nhân chui này, vấn đề vệ sinh cũng như các yêu cầu về tiêu chuẩn hành nghề hoàn toàn không được kiểm soát. Tuy vậy, có rất nhiều em ở lứa tuổi vị thành niên vì muốn giấu gia đình hoặc nhiều phụ nữ ngại vấn đề thủ tục, hồ sơ đi lại của bệnh viên nên tìm đến các cơ sở này cho nhanh và tiện, mặc dù giá cả ở những nơi này thường cao hơn các trung tâm y tế hay bệnh viện.
Dư luận phản ánh rất nhiều về thực trạng lan tràn cơ sở nạo hút thai chui gây nguy hại đến sức khỏe người dân. Chánh Thanh Tra - Sở Y Tế Hà Nội, ông Nguyễn Việt Cường, đã trả lời báo Dân Trí rằng “Tại thời điểm kiểm tra, đoàn không phát hiện được sai phạm về phá thai quá thời điểm cho phép. Sổ sách của những cơ sở này cũng ghi chép rất sơ sài, ghi sai, rất khó có thể kiểm chứng lại nguồn thông tin”.
Lối sống, ý thức giới trẻ
Trong khi đó, Bác sĩ Trần Thị Hoài Xuân thuộc Trung Tâm Bảo Vệ Sức Khỏe Bà Mẹ - Trẻ Em và Kế Hoạch Hóa Gia Đình ở An Giang, cho biết đối với các trung tâm y tế hợp pháp cũng không đòi hỏi các em tuổi vị thành niên phải có người lớn đi kèm.
Bác sĩ Trần Thị Hoài Xuân nói: "Cũng tự đi cũng có, có khi cũng có người lớn dẫn kèm, nhưng mà ở tại trung tâm chị thì không đòi hỏi là người lớn dắt đi, tại vì đến thì nếu mà sau khi được tư vấn và mấy em đã thống nhứt là bỏ thai thì, và cũng không đòi hỏi là phải có người lớn đi theo."
Ở Việt Nam bây giờ, có những em bé còn là học sinh, mới 15 -16 tuổi, đi phá thai bằng cách trốn một tiết học ở nhà trường để chạy đi phá thai.
LM Lê Quang Uy
Nhưng có một thực tế xảy ra ở nhiều nơi, đó là rất nhiều các em vị thành niên khi đến các trung tâm hay bệnh viện để “giải quyết hậu quả” thì dễ bị đối xử như một “tội đồ”, bị coi thường, thậm chí bị nạt nộ, sỉ nhục bởi nhân viên y tế.
Báo VnExpress đã làm một cuộc điều tra nhỏ trên số độc giả của mình và cho biết: gần 1/3 số phụ nữ đi phá thai đã không được nhân viên y tế tư vấn gì cả, số khác chỉ được bác sĩ dặn dò sơ sơ về việc nghỉ ngơi, trong khi không ít người phải cố gắng gạn hỏi thì mới được bác sĩ tư vấn. Đây là một trong những nguyên nhân chính của việc phải nạo hút thai rất nhiều lần ở nhiều bạn gái trẻ. Nhiều bạn vì thiếu vốn kiến thức về giới tính và sức khỏe sinh sản nên rất mơ hồ trong việc giữ mình sau khi đã trót lỡ dại một lần.
Trên một diễn đàn dành cho các bạn tuổi “teen”, một bạn gái đã có tiền sử 2 lần phá thai kể lại nỗi sợ hãi, ám ảnh của cô về lần đầu tiên đi nạo phá thai đã để lại những vết thương tâm lý như thế nào. Thế mà chỉ một thời gian ngắn, bạn gái ấy lại đi vào vết xe cũ, lại có thai. Và lần này, bạn đã quyết định dùng thuốc uống để phá bỏ giọt máu của mình, nhưng quá trình thai xuất ra đã khiến cho bạn đau đớn và hoảng hốt đến tột cùng…
Theo Bác sĩ Trần Thị Hoài Xuân, đối với giới trẻ vị thành niên, phương pháp phá thai nội khoa, tức dùng thuốc uống, sẽ ít gây biến chứng hơn, tuy nhiên, phương pháp này chỉ được sử dụng khi thai dưới 7 tuần tuổi. Bác sĩ Xuân nói:
“Thì nói chung là hiện tại thì tư vấn nếu mà đa số nếu chưa có gia đình thì chị cũng khuyên là nên sử dụng phá thai nội khoa thì nó an toàn hơn vì nếu như không có can thiệp vào buồng tử cung thì nó sẽ ít gặp các biến chứng hơn, với điều kiện là phải ở gần cơ sở của chị, ví dụ như nếu nó có một tai biến có thể gây băng huyết, thành ra phải ở gần cơ sở để cho được an toàn. Hút thai thì nó sẽ ảnh hưởng nhiều hơn tại vì có đưa dụng cụ vào buồng tử cung.”
Trả lời báo điện tử VnExpress cho vấn đề nạo phá thai nhiều lần ở giới trẻ, Bác Sĩ sản phụ khoa Lê Thị Kim Dung thuộc Trung Tâm Y Tế Lao Động ở Hà Nội cho rằng: “Tỷ lệ thanh thiếu niên nữ phá thai nhiều, nhất là phá thai liên tiếp vài lần, ngoài việc do công tác tư vấn chưa đầy đủ còn vì ý thức và lối sống của một bộ phận giới trẻ”.
Linh mục Lê Quang Uy, người theo dõi rất sát vấn đề phá thai tại Việt Nam, cho biết:
“Ở Việt Nam bây giờ, có những em bé còn là học sinh, mới 15 -16 tuổi, đi phá thai bằng cách trốn một tiết học ở nhà trường để chạy đi phá thai. Nên vì thế, một trong những hoạt động lớn của chúng tôi là giáo dục giới tính, đó là đi giảng dạy, mở các khóa rồi thuyết trình, nói chuyện, phát các tờ bướm, tổ chức hội thảo cho sinh viên học sinh về giáo dục giới íình và giới thiệu sự mầu nhiệm của sự sống, làm sao để chính các bạn trẻ đó nhận thức được vấn đề, chính họ đừng bị rơi vào các thảm họa đó, rồi chính họ cộng tác với mình để làm chiến sĩ bảo vệ sự sống ngay trong môi trường, ngay trong cái độ tuổi, ngay trong trường học, ngay trong sân chơi, ngay trong những cái nơi mà giới trẻ đến với nhau, hội tụ với nhau.”
Nói tóm lại, vấn đề nạo hút thai không an toàn đang làm cho rất nhiều phụ nữ mất đi thiên chức làm mẹ, thậm chí tử vong. Nhiều bạn trẻ sau khi phá thai đã nói: “Ước gì mình đừng làm chuyện đó!” Vì vậy, có lẽ giải quyết vấn đề này không chỉ là chuyện tư vấn cách phá thai mà thôi.