အိုဝယ်လ်ေူပာတဲ့ူမန်မာူပည်�(အပိုင်း ၃)

ူမန်မာလိုတတ်သော စာရေးဆရာမ အမ်မာ လာကင်၏ Secret Histories (လ္တွြိႛဝြက်သမိုင်း) စာအုပ်မဵကိံြာဖုံး။ ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

လေလိြင်းထဲကစာအုပ်စင်

ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ်ရဲ့ ပုလိပ်အရာရြိဘဝကို ေူခရာခံလိုက်နေသူ စာရေးဆရာမ အမ်မာလာကင်ရဲ့ ေူမာင်းူမနဲႛ တံြတေးခရီးအေုကာင်း အိုဝယ်လ်ေူပာတဲ့ ူမန်မာူပည် အပိုင်း ၃မြာ တင်ူပလိုက်ပၝတယ်။ မ္ဈိံလေးပုလိပ်သင်တန်း တက်္ဘပီးတာနဲႛ ၁၉၂၄ ဇန်နဝၝရီမြာ ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ် ေူမာင်းူမကို ရောက်သြားပၝတယ်။ အဂဿလိပ်လူမဵြိးတဦးအဖိုႛ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞအရပ်ဟာ အဆိုးဆုံးပၝပဲတဲ့။ အိုဝယ်လ်လိုပဲ ကိုလိုနီ အမထြမ်းဘ၀ စာရေးဆရာူဖစ်လာတဲ့ မောရစ်စ် ကောလစ်စ်(Maurice Collis)ကလည်း ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞကို စိတ်ပဵက်စရာကောင်းတဲ့ အရပ်အူဖစ် ဖော်ူပဘူးပၝတယ်။

္ဘဗိတိသ္တွပန်းခဵီဆရာတဦးကတော့ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞအရပ်ကို ပန်းခဵီရေးရင် ရေကိုအညြိရောင်၊ လယ်ကြက်ကို အစိမ်းရောင်ူခယ်လိုက်ရင် ္ဘပီးတာပဲလိုႛ ေူပာဘူးပၝတယ်တဲ့။ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞရဲ့ ထင်ရြားတဲ့ အသြင်လက္ခဏာ တခုကတော့ ူခင်ကောင်တြေ ပေၝမဵားလြန်းတာပၝပဲ။ ကိုလိုနီအရာရြိဟောင်း စကော့ အိုကော်နာ (Scott O'Connor) ဆိုသူရေးတဲ့ ခရီးသြားမြတ်တမ်းမြာ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞက ူခင်အေုကာင်းကို အခန်းတခန်းသတ်သတ် ရေးထားပၝတယ်။ အိမ်ူပတြင်းပေၝက်မြာ သံဇကာတပ်ထားရပၝတယ်တဲ့။ တခဵြိႚအိမ်တေမြြာဆိုရင် သံဇကာတပ်ထားတဲ့ သီးသန်ႛအိပ်ခန်းရြိပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞမြာ တာဝန်ကဵတာကို ကံဆိုးတယ်လိုႛ သတ်မြတ်ုကပၝတယ်။

ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞက ူခင်တောထဲမြာ အမထြမ်းခဲ့ရတာေုကာင့် ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ်ဟာ လူႛဘဝကို အဆိုးဘက်ကူမင်တဲ့ စာရေးဆရာူဖစ်လာတာလိုႛ ူမန်မာမိတ်ဆေတြဦးက မြတ်ခဵက်ခဵဘူးပၝတယ်တဲ့။ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞမြာ တာဝန်မကဵရင် 1984 ဝတဉကြို ရေးူဖစ်မြာမဟုတ်ဘူးလိုႛ ေူပာပၝတယ်။ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞမြာသာ တာဝန်မကဵရင် အိုဝယ်လ်ဟာ အူခားအရာထမ်းတေလြိုပဲ ူမန်မာူပည်မြာ ပေဵာ်႟ြင်စြာ ိံြစ်ရြည်လမဵား အမထြမ်းမြာ သေခဵာပၝတယ်တဲ့။ ဒၝပေမဲ့ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞကို ရောက်သြား္ဘပီး ဓနိတော၊ ႟ြံႛနဲႛ ဆင်းရဲသား လယ်သမားကိုခဵည်း နေႛစဉ်ူမင် တြေႛနေတာေုကာင့် ကိုလိုနီခေတ်ူမန်မာူပည်ကို အကောင်းဘက်က မူမငိံိုင်တော့တာလိုႛ အဲဒီဗမာမိတ်ဆေကြ ယူဆပၝတယ်။

ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞဟာ အိုဝယ်လ်လက်ထက်ကအတိုင်း မေူပာင်းမလဲပၝဘဲ။ ိံြစ်ထပ်သဘေဿာစီး္ဘပီး တကူးတက ေူမာင်းူမကိုရောက်လာတဲ့ အမ်မာလာကင်ကသာ အထူးအဆန်းလို ူဖစ်နေတာပၝ။ သူရောက်သြားတာကို တည်းခိုခန်းက အေုကာင်းုကားလိုႛ ထောက်လြမ်းရေးရောက်လ္ဘာပီး လ္တေွာက်လြာပုံစံတြေ ူဖည့်ခိုင်းပၝတယ်။ သူႛိံိုင်ငံကူးလက်မြတ် Passport နဲႛ ကိုယ်ရေးမြတ်တမ်းကို မိတ္ဇြ ၉ စောင်ကူး္ဘပီး ဌာန ၉ခုကို ပိုႛရမယ်လိုႛဆိုတာေုကာင့် သူႛေူမာင်းူမခရီးဟာ သိပ် အရေးဋ္ဌကီးနေမြန်း သိရပၝတယ်တဲ့။ ူမန်မာူပည်သားတေလြည်း ခရီးထြက်ရင် ဧည့်စာရင်းတိုင်ရပၝတယ်။ မတိုင်သူကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေး အူပစ်ပေးလေ့ရြိပၝတယ်။

တိုင်းသူူပည်သားကို အ္ဘမဲတမ်း စောင့်ုကည့ိံိုင်ဖိုႛအတြက် စစ်အစိုးရဟာ ထောက်လြမ်းရေးနဲႛ သတင်းပေးတေကြို နေရာအိံြံႛအူပားမြာထားပၝတယ်။ ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ်ရဲ့ 1984 ဝတဉထြဲမြာလည်း တိုင်းသူူပည်သားကို မြေးတဲ့အခဵိန်ကစ္ဘပီး သေတဲ့အထိ ခဵြပ်ကိုင်ထားပုံကို ကြင်းကြင်းကြက်ကြက် ဖော်ူပထားပၝတယ်။ သူကိုယ်တိုင်လည်း ပုလိပ်အရာရြိအနေနဲႛ ထောက်လြမ်းရေးလုပ်ခဲ့ရလိုႛ ဒီလုပ်ငန်းမဵြိးကို စက်ဆုပ်႟ံရြြာတာ ူဖစ်ပုံရပၝတယ်။ အဂဿလိပ်ပုလိပ်စနစ်ဟာ ထောက်လြမ်းရေးလုပ်ငန်းမြာ အေူခခံထားပၝတယ်။ တိုင်းသူူပည်သားကို စုံစမ်းထောက်လြမ်း္ဘပီး ရာဇဝတ် မခြင်းကာကြယ်ရေးကို စီစဉ်တဲ့စနစ်ူဖစ်ပၝတယ်။ ရာဇဝတ်မကြဵြးလြန်သူကို အသေအခဵာ မြတ်တမ်းတင်္ဘပီး မြတ်တမ်းမြာ ပၝဝင်သူတေကြို ရာဇဝင်လူဆိုးအူဖစ် သတ်မြတ်ပၝတယ်။ ူင်္ပံနာပေၞတာနဲႛ ရာဇဝင်လူဆိုးကို အရင်ဆုံး စစ်ဆေးပၝတယ်။ မခြင်းမြန်သမ္တွကိုမြတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ 'မခြင်းဂဇက်' ဆိုတဲ့ အပတ်စဉ်စာစောင် ကိုလည်း အဂဿလိပ်၊ ူမန်မာ ိံြစ်ဘာသာနဲႛ ထုတ်ဝေပၝတယ်။

ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ် ေူမာင်းူမမြာတာဝန်ကဵစဉ်က ရေေုကာင်းခရီးထြက်္ဘပီး ရာဇဝင်လူဆိုးတေကြို လိုက်လံ ဖမ်းဆီးတာနဲႛ အခဵိန်ကုန်တာမဵားပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် အမ်မာလာကင် ကလည်း ခေဵာင်းုကြခေဵာင်းုကား မော်တော်ဘုတ်နဲႛခရီးထြက် ုကည့်ပၝသေးတယ်။ အိုးဝဲလ်ဟာ ေူမာင်းူမမြာ ၄ လအမထြမ်း္ဘပီးတာနဲႛ တံြတေးကို ေူပာင်းရတာမိုႛ အမ်မာလာကင်ဟာ တံြတေးကို ခရီးဆက်ရူပန်ပၝတယ်။ ေူမာင်းူမက မအူပင်ကို သဘေဿာနဲႛသြား္ဘပီး မအူပင်မြာတညအိပ်္ဘပီး နောက်တနေႛ ဘတ်စ်ကားနဲႛ တံြတေးကိုသြားရပၝတယ်။

ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ် ပုလိပ်အရာရြိလုပ်နေခဵိန်ဟာ ရာဇဝတ်မခြင်း အမဵားဆုံး ကာလူဖစ်ပၝတယ်။ လေး-ငၝးဦး အုပ်စုဖဲြႚ္ဘပီး လုယက် တိုက်ခိုက် သတ်ူဖတ်တာမဵြိး ခေတ်စားတဲ့အခဵိန်ပၝပဲ။ တန်ဖိုးအနည်းငယ်ရြိတဲ့ ပင်္စည်းကို လိုခဵင်လိုႛ လူသတ်မကြဵြးလြန်ုကပၝတယ်။ စိုက်ပဵြိးလယ်ယာမြာ အလုပ်သမား သိပ်မလိုတဲ့ ဇန်နဝၝရီလနဲႛ ဇြန်လအုကားဟာ မခြင်းရာသီူဖစ်ပၝတယ်။ မခြင်းရာသီမြာ ပုလိပ်တြေ ခြင့်ယူခြင့် မရြိတော့ပၝဘူး။ ဗမာပုလိပ်တေဟြာ သင်တန်းကောင်းကောင်းမတက်ရ၊ လစာ ကောင်းကောင်းမရတဲ့အတြက် လာဘ်စားရာမြာ ကဋ္ဋမ်းကဵင်ုကပၝတယ်။

ရာဇဝတ်တရားသူဋ္ဌကီးတေထြဲမြာလည်း လာဘ်စားသူတြေ မဵားလြန်းလိုႛ ငေမြဵားတရားိံိုင် ဆိုတဲ့စကား ပေၞထြက်လာတာ ူဖစ်ပုံရပၝတယ်။ အိုဝယ်လ်ရဲ့ Burmese Days ဝတဉထြဲက ရာဇဝတ်တရားသူဋ္ဌကီး ဦးဖိုးုကင်ဟာ အဂတိလိုက်စားရာမြာ အထူးကဋ္ဋမ်းကဵင်သူူဖစ်ပေမယ့် သူႛကိုယ်သူ ဗုဒ္ဌဘာသာဝင်ကောင်း တယောက်ူဖစ်တယ်လိုႛ သတ်မြတ်ထားပၝတယ်တဲ့။ အူပစ်မရြိသူကိုထောင်ခဵမြ၊ လာဘ်စားမြ၊ လိမ်ညာမြ၊ မိန်းကလေးတေကြို မတရားကဵင့်မြ စတာတေကြို လုပ်ထားတဲ့အတြက် နောင်ဘဝမြာ ပိုးဟပ်လောက်ပဲ ူဖစိံိုင်တာကို ဦးဖိုးုကင် နားလည်ပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် ဗုဒ္ဌဘာသာပီပီ အကုသိုလ်တေကြြယ်ပေဵာက်သြားအောင် ကုသိုလ်လုပ်ရမယ်လိုႛ ဦးဖိုးုကင်က ယုံကည်ပၝတယ်။ အဲဒီမြာ မတရားလာဘ်စားလိုႛ ရထားတဲ့ပိုက်ဆံတေနြဲႛ ဘုရားတည်ပၝတော့တယ်။

ဘုရားမဵားမဵားတညိံိုင်လေ ကုသိုလ်ရလေလိုႛ ယုံကည်တာမိုႛ နောင်ဘဝမြာ ပိုးဟပ်ူဖစ်ဖိုႛ အလားအလာနည်းသြား္ဘပီး တရားသူဋ္ဌကီးူပန်ူဖစ်ဖိုႛ အလားအလာ မဵားသြားတဲ့သဘောပၝပဲတဲ့။ ဗိုလ်ခဵြပ်နေဝင်း၊ ဗိုလ်ခဵြပ်ခင်ႌြန်ႛနဲႛ ဗိုလ်ခဵြပ်သန်းေ႟တြိုႛရဲ့ အယူအဆဟာ တရားသူဋ္ဌကီး ဦးဖိုးုကင်နဲႛ အတူတူပၝပဲ။ မကောင်းတာတေလြုပ်္ဘပီး ဘုရားတည်လိုက်ရင် ကုသိုလ်ရလိမ့်ဆိုတဲ့ အယူအဆပၝပဲ။ ဓၝးူပတိုက်၊ လူသတ်၊ မုဒိမ်းကဵင့်သူဟာ ဘုရားတည်လိုက်တဲ့အခၝမြာ ဘုရားတကာ၊ ကေဵာင်းတကာ သူတော်ကောင်း ူဖစ်သြားတဲ့သဘောပၝပဲ။

ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ်ရဲ့ Animal Farm ခေၞ တိ႟စ္စာန်ဥယဵာဉ်ဝတ�ဟြာလည်း ဗိုလ်ခဵြပ်နေဝင်း ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ ဆိုရြယ်လစ် ခေတ်ေူပာင်းတော်လြန်ရေးနဲႛ အတော်တူပၝတယ်။ ကိုလိုနီနယ်ခဵ�ဲဆန်ႛကဵင်ရေး ေ့ကးေုကာ်တဲ့ ဗမာစစ်ဗိုလ်တြေ အာဏာပၝဝၝူပတာဟာ ကိုလိုနီအရာရြိထက် အဆပေၝင်းမဵားစြာ ဆိုးဝၝးနေပၝတယ်။ ကိုလိုနီံိုင်ငံကို လက်နက်အင်အားအပေၞမြာ တည်ဆောက်ထားသလို စစ်အာဏာရြင်စနစ်ကိုလည်း လက်နက်အားကိုး္ဘပီး တည်ဆောက်ထားပၝတယ်။ ခေၝင်းပုူံဖတ် အူမတ်ဋ္ဌကီးစား အရင်းရြင်စနစ်ကိုဆန်ႛကဵင်္ဘပီး ဆိုရြယ်လစ်စနစ်တည်ထောင်မယ်ဆိုတဲ့ စစ်ဗိုလ်က အာဏာတည်္ဘမဲရေးအတြက် အရင်းရြင်စေဵးကြက်စနစ် ကဵင့်သုံး္ဘပီး ခေၝင်းပုူံဖတ်နေတာကို ဂေဵာ့ခဵ် အိုဝယ်လ်က ေူခလေးခေဵာင်းတော်လြန်ရေး (သိုႛမဟုတ်) တိ႟ဈာန်ဥယဵာဉ်ဝတဉမြြာ ဋ္ဌကိတြင်ဟောကိန်းထုတ်ထားေုကာင်း အမ်မာလာကင်က ရေးသားထားပၝတယ်။

• လေလိြင်းထဲက စာအုပ်စင်
• Download story audio