មហាសន្និបាតជនជាតិដើមភាគតិចនៅលើពិភពលោកខួបលើកទី២០
2012.11.30
សកម្មភាពនៅក្នុងមហាសន្និបាតជនជាតិដើមភាគតិចពិភពលោកលើកទី២០ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃទី២៧ និងថ្ងៃទី២៨ វិច្ឆិកា។
តំណាងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានលើកពីបញ្ហាប្រឈមចំនួនរបស់ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម នៅប្រទេសវៀតណាម នៅក្នុងមហាសន្និបាតជនជាតិដើមភាគតិចនៅលើពិភពលោកខួបលើកទី២០ នៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស ដែលគេធ្វើឡើងនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ (Genava) ប្រទេសស្វីស នៅថ្ងៃទី២៧ និងថ្ងៃទី២៨ វិច្ឆិកា។
លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ ជាប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម លោកមានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងមហាសន្និបាតដែលមានតំណាងជនជាតិដើមភាគតិច មកពីប្រទេសមួយចំនួននៅលើពិភពលោក បានមកចូលរួមនោះ គឺលោកបានដាក់លិខិតទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីឲ្យជួយដោះស្រាយនូវបញ្ហាមួយចំនួនដែលខ្មែរកម្ពុជាក្រោមកំពុងជួបប្រទះ រួមមានការសិក្សាអប់រំ សិទ្ធិជំនឿសាសនា និងបញ្ហាលោក ចៅ ហេន ទទួលរងនូវទារុណកម្មនៅក្នុងពន្ធនាគារ ហើយសព្វថ្ងៃកំពុងឈឺធ្ងន់ ក្រោយពេលគេដោះលែងចេញពីគុកវិញ៖ «កូនសិស្សជនជាតិវៀតណាម មករៀននៅអាមេរិក ជាង ១ម៉ឺន ៥ពាន់នាក់ ចំពោះខ្មែរក្រោម គ្មាន។ ដូច្នេះ តុល្យភាពចំពោះខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងជនជាតិទាំងអស់ចំនួន៥៤ ហ្នឹង»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខាងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ឲ្យដឹងកន្លងមកថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានយកចិត្តទុកដាក់លើខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដូចនឹងប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាម ដែរ ពុំមានការរើសអើងអ្វីទេ។
លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ បានអះអាងថា កូនចៅខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មិនមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការទទួលបានការអប់រំដូចកូនចៅវៀតណាម នោះ គឺផ្ទុយពីសេចក្ដីប្រកាសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីពីជនជាតិភាគតិច ដែលគេអនុម័តកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៧ នោះ។
មាត្រា១១ ចែងថា ជនជាតិដើមភាគតិច មានសិទ្ធិប្រតិបត្តិ និងធ្វើឲ្យរស់ឡើងវិញនូវប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់ជាវប្បធម៌របស់ខ្លួន។ សិទ្ធិនេះ រួមមាន សិទ្ធិថែរក្សាការពារ និងអភិវឌ្ឍន៍អ្វីៗដែលបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌របស់ខ្លួន ដែលមានពីអតីតកាល បច្ចុប្បន្ន និងអនាគត។
មាត្រា១៤ ជនជាតិដើមភាគតិចមានសិទ្ធិបង្កើត និងគ្រប់គ្រងស្ថាប័ន និងប្រព័ន្ធអប់រំរបស់ខ្លួនដោយផ្ទាល់ ការអប់រំជាភាសារបស់ខ្លួនផ្ទាល់ ក្នុងលក្ខណៈសមស្របនឹងវិធីសាស្ត្រតាមវប្បធម៌ នៃការបង្រៀន និងរៀនសូត្ររបស់ពួកគេ។ បុគ្គលជនជាតិដើមភាគតិចគ្រប់រូប ជាពិសេសកុមារ មានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំនៅគ្រប់កម្រិត និងគ្រប់រូបភាពនៃការអប់រំ ដោយគ្មានការរើសអើងឡើយ។
លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ បានឲ្យដឹងថា អង្គការយូនីសែហ្វ (UNICEF) បានបង្កើតសាលារៀននៅខេត្តព្រះត្រពាំង ឲ្យខ្មែរកម្ពុជាក្រោមរៀនអក្សរខ្មែរ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោកបានស្នើសុំឲ្យអង្គការយូនីសែហ្វ ជួយដល់ខ្មែរកម្ពុជាក្រោមបន្ថែមទៀតលើវិស័យអប់រំ៖ «អង្គការយូនីសែហ្វ ហ្នឹង បានជួយដល់កូនខ្មែរ ១៦៥នាក់ នៅខេត្តព្រះត្រពាំង បានរៀន និងគម្រោងទៀតគេហ្នឹង បង្កើតសាលាខ្មែរនៅខេត្តឃ្លាំង ហើយខ្ញុំបានស្នើឲ្យជួយបង្កើតសាលាខ្មែរនៅគ្រប់ខេត្តទាំងអស់»។
តំណាងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានបញ្ជាក់ទៀតថា នៅក្នុងមហាសន្និបាតរយៈពេលពីរថ្ងៃនោះ គេផ្ដោតសំខាន់ពីការអប់រំរបស់កូនចៅរបស់ជនដើមភាគតិចនៅលើពិភពលោក និងបញ្ហាជំនឿសាសនារបស់ជនជាតិដើមភាគតិច ដែលកំពុងតែត្រូវបានគេរឹតត្បិត និងគំរាមកំហែងនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនលើពិភពលោក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- ជនជាតិឥណ្ឌា ៦៧នាក់ទៀត ត្រូវបានសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងឆបោកតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា
- តុលាការចោទប្រកាន់ពលករខ្មែរដែលបញ្ជូនពីម៉ាឡេស៊ី ពីបទញុះញង់ និងឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ
- អង្គការអន្តរជាតិថា រដ្ឋាភិបាលបានបរាជ័យ ចំពោះការធានារបស់ខ្លួនលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស
- លោក ស៊ុន ចាន់ថុល អះអាងថា ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកាំងច្រើនចាប់អារម្មណ៍ចង់មកវិនិយោគនៅកម្ពុជា