ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីឆ្នាំនេះ មានរយៈពេល ៤ថ្ងៃ គឺពីថ្ងៃពុធ ទី១៣ ដល់ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៦ ខែមេសា។ ទេវតាឆ្នាំថ្មីដែលនឹងបន្តវេនថែរក្សាលោកក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំបន្តទៀតនេះ នឹងយាងចុះមកដល់នៅវេលាមម៉ោង ៨យប់ ថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា។ តាមទំនៀម ពលរដ្ឋខ្មែរតែងរៀបចំរណ្ដាប់សម្រាប់ទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ដើម្បីទទួលបានសិរីសួស្ដីក្នុងឆ្នាំថ្មី។ ពិធីទទួលទេវតាមិនមែនចេះតែរៀបចំទៅតាមការនឹកឃើញនោះទេ ពោលគឺវាមានក្បួនច្បាប់ត្រឹមត្រូវទៅតាមលំអាននៃតម្រាមហាសង្ក្រាន្តខ្មែរ ដែលត្រូវបានកត់ចំណាំទុក។
តើត្រូវរៀបចំគ្រឿងរណ្ដាប់អ្វីខ្លះដើម្បីទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំវក ឲ្យត្រូវតាមក្បួនតម្រាប្រពៃណី?
«ភ្លេងពិណពាទ្យ»
ពិធីចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ មានសង្ក្រាន្តចំនួនបីគឺ វារៈមហាសង្ក្រាន្ត វារៈវ័នបត និងវារៈឡើងស័ក។ សង្ក្រាន្តនីមួយៗ តំណាងឲ្យថ្ងៃចូលឆ្នាំទី១ ទី២ និងទី៣។ ដោយឡែកពិធីចូលឆ្នាំនៅឆ្នាំនេះ ប៉ះចំថ្ងៃពុធ ព្រហស្បតិ៍ សុក្រ សៅរ៍ ទី៧ ទី៨ ទី៩ និងទី១០ កើត ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ទី១៤ ទី១៥ និងថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា។
អត្ថន័យនៃពាក្យ "សង្ក្រាន្ត"
បើតាមសៀវភៅព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាសភាគទី១ "សង្ក្រាន្ត" គឺជាទំនៀមដាច់ឆ្នាំចាស់ចូលឆ្នាំថ្មី។ ចំពោះប្រវត្តិនៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរវិញ លោកអ្នកនាងប្រហែលជាបានជ្រួតជ្រាបដឹងខ្លះហើយពីដំណើររឿងនិទានក្នុងសង្ក្រាន្តសូត្រស្ដីពី "កបិលមហាព្រហ្ម និងធម្មបាលកុមារ"។
ក្បួនហោរនៅក្នុងសៀវភៅមហាសង្ក្រាន្ត ពិធីសង្ក្រាន្ត ឬការឆ្លងឆ្នាំមមែ សប្ដស័ក ចូលឆ្នាំវក អដ្ឋស័ក នឹងចូលនៅថ្ងៃពុធ ៧កើត ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា វេលាម៉ោង ៨យប់។
ទំនាយតម្រាស្ដីពីឈ្មោះទេពធីតាមហាសង្ក្រាន្ត និងគ្រឿងអាករណៈ ក្នុងសៀវភៅព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាស ភាគទី១ ដោយហេតុពេលាសង្ក្រាន្ត ត្រូវចំថ្ងៃពុធ ទេពធីតា ដែលនឹងយាងមកនៅពេលព្រះអាទិត្យចេញពីមីនរាសី ទៅឋិតលើមេសរាសី តាមផ្លូវគោវិថី ឬផ្លូវកណ្ដាល មានព្រះនាម មណ្ឌាទេវី ជាបុត្រីទី៤ នៃកបិលមហាព្រហ្ម។ លក្ខណៈសម្គាល់ទេពធីតាអង្គនេះ គឺទ្រង់សៀតផ្កាចម្ប៉ា គ្រឿងប្រដាប់ពិទូរ្យ សោយ (ភក្សាហារ) ទឹកដោះ (សប្បិ) អាវុធស្ដាំម្ជុល ខាងឆ្វេងឈើច្រត់ ពាហនៈសត្វលា។
យោងតាមក្បួននៃព្រះរាជពិធីសង្ក្រាន្តចូលឆ្នាំថ្មីដែលព្រះរាជាប្រារព្ធនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង ដែលមានចែងនៅក្នុងសៀវភៅព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាស ភាគទី១ រណ្ដាប់ទទួលទេវតាមានរានទេវតា៧ថ្នាក់មួយ សម្រាប់តាំងគ្រឿងដង្វាយ និងមានភ្លេងពិណពាទ្យ ១វង់ សម្រាប់លេងទទួល។ គេត្រូវក្រាលសំពត់ស នៅលើរានទេវតា។ រណ្ដាប់ទទួលទេវតាវិញ មានបាយសីធំ ១គូ ស្លាធម៌ ១គូ ទឹកអប់ ១គូ ទៀន ៥ ធូប ៥ ១គូ លាជ ៥កែវ ផ្កា ៥កែវ ស្លាបារីដាក់ជើងពាន ១គូ ចេកនួន ឬចេកណាំវ៉ា ១គូ ពែព្រះភូមិ១ ពែព្រះកេតុ១។
ចំណែករណ្ដាប់ទទួលទេវតាសម្រាប់ប្រជាជនទូទៅវិញ ក៏មិនសូវខុសពីព្រះមហាក្សត្រដែរ។ លោកអាចារ្យ អ៊ឹម បុរិន្ទ អ្នកនិពន្ធសៀវភៅមហាសង្ក្រាន្ត និងជានាយកគណៈកម្មការស្រាវជ្រាវវិជ្ជាហោរាសាស្ត្រ និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ មានប្រសាសន៍ថា រណ្ដាប់ទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ត្រូវរៀបរានទទួលទេវតាដោយក្រាលសំពត់ស នៅខាងមុខផ្ទះមួយសម្រាប់តាំងគ្រឿងពលីការផ្សេងៗ ដោយមានគ្រឿងសក្ការបូជាទេវតា។ គ្រឿងសក្ការៈមានដូចជាបាយសី ៩ថ្នាក់ ១គូ បាយសី ៧ថ្នាក់ ១គូ បាយសី ៥ថ្នាក់ ១គូ បាយសី ៣ថ្នាក់ ១គូ បាយសីប៉ាកឆាម ១គូ ស្លាធម៌ ១គូ ទឹកអប់ ១គូ ទៀន ៥ ធូប ៥ លាជ ៥ ផ្កា ៥ ដាក់លើជើងពាន១គូ ចេកនួន ឬចេកណាំវ៉ា ដាក់លើជើងពាន ១គូ ផ្លែឈើ ១១មុខ រៀបដាក់លើជើងពាន ១១គូ ដូងឡៅ ១គូ ទឹកស្អាត ២កែវ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា លោកអាចារ្យ អ៊ឹម បុរិន្ទ បញ្ជាក់ថា ការរៀបចំនេះ សម្រាប់ប្រជារាស្ត្រសាមញ្ញអាចធ្វើត្រឹមបាយសី ៥ថ្នាក់ចុះមក ឬរៀបត្រឹមគ្រឿងសក្ការបូជាដែលមានទៀន៥ ធូប៥ ស្លាធម៌កូនចេក១ ហើយផ្លែឈើអាចរៀបត្រឹម ៣ ឬ ៥មុខ ទៅតាមធនធានដែលខ្លួនមាន ក៏សមល្មមសម្រាប់ទទួលទេវតាបានដែរ៖ «ជិតដល់ពេលចូលឆ្នាំថ្មីនីមួយៗ ជាធម្មតា ប្រជាពលរដ្ឋយើងសម្អាតផ្ទះសំបែង។ អ្វីដែលយើងគួរប្រតិបត្តិពេលចូលឆ្នាំនោះគឺយើងអាចមានរបាំប្រពៃណី។ អ៊ីចឹងនៅទីវត្តអារាមខ្លះ រៀបចំលេងល្បែង របាំប្រពៃណី ល្បែងប្រជាប្រិយ បោះអង្គញ់ ចោលឈូង ទាញព្រ័ត្រ រត់បាវ ឡើងបង្គោលដើម្បីយករបស់»។
នៅពេលជិតដល់ម៉ោងទេវតាយាងចុះ សមាជិកក្រុមគ្រួសារត្រូវមកជួបជុំគ្នានៅមុខរានទេវតា។ ពេលទេវតាយាងចុះ ត្រូវក្រាបថ្វាយបង្គំព្រះនមស្សការព្រះរតនត្រ័យ សមាទានសីល ដោយត្រូវតាំងចិត្តឲ្យបានស្អាតបរិសុទ្ធជ្រះស្រឡះនូវមន្ទិលទាំងពួង តម្កល់ចិត្តរំពឹងគិតទៅលើព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ រហូតដល់ពិធីទទួលទេវតា។
«ភ្លេងពិណពាទ្យ»
ក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរ ឆ្នាំវក អដ្ឋស័ក នេះ ខ្ញុំបាទ សាន សែល រួមនឹងសហការីនៃវិទ្យុអាស៊ីសេរី ទាំងអស់ សូមជូនពរឲ្យអ្នកនាងឲ្យជួបប្រកបតែសុខភាពល្អ និងផ្សាយសេចក្ដីមេត្តា ករុណា មុទិតា ឧបេក្ខា និងបញ្ញា តាំងពីថ្ងៃចូលឆ្នាំនេះរៀងទៅ!!!
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។