ផលប្រយោជន៍ និងរបៀបនៃការដាំបន្លែទ្រើង
2019.02.17
ចម្ការននោងរបស់ចម្ការបន្លែធម្មជាតិសរីរាង្គ (Eco Agri Farm) នៅខេត្តកោះកុង កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
RFA
ពពួកបន្លែទ្រើង ឬបន្លែវល្លិ ជាប្រភេទបន្លែបៃតងស្រស់ មានឱជារសឆ្ងាញ់ពិសា ជំនួយដល់សុខភាព ងាយរក និងអាចផ្សំគ្រឿងជាមួយម្ហូបបានច្រើនមុខ ជាពិសេសមុខម្ហូបខ្មែរ។ ចំណែក ការដាំដុះ ធ្វើអាជីវកម្ម ក៏មិនពិបាកដែរ ហើយថែមទាំងមានផលប្រយោជន៍ ច្រើនពីរបរដាំដុះបន្លែនេះ។ តើរបរបន្លែទ្រើង និងការដាំដុះរបៀបម៉េច ដែលបានផលច្រើន និងមានគុណខ្ពស់នោះ? លោក សេក បណ្ឌិត រាយការណ៍អំពីបញ្ហានេះ ជូនដូចតទៅ៖
បន្លែទ្រើង ឬជាប្រភេទបន្លែវល្លិ៍ នោះ មានច្រើនប្រភេទ ដូចជាសណ្ដែកកួរ ម្រះ ល្ពៅ ស្លឹកបាស ននោង ត្រសក់ និងនៅមានច្រើនផ្សេងទៀត។
អ្នកជំនាញកសិកម្ម និងកសិករ ដែលធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ ជោគជ័យ ក្នុង របបកសិកម្ម បានបង្ហាញថា ការដាំដុះដែលទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ លក់បានថ្លៃ និងទទួលបានការជឿទុកចិត្ត ពីអ្នកបរិភោគនោះ គឺត្រូវគោរពតាមគោលការណ៍ដាំដុះ ធម្មជាតិ ឬហៅថា «សរីរាង្គ»។
មន្ត្រីបច្ចេកទេសកសិកម្ម នៃអង្គការ សេដាក អ្នកស្រី ស៊ិន អង្គារសាធ ពន្យល់ ថា៖ ការដាំដុះបន្លែទ្រើងតាមរបៀបគោលការណ៍សរីរាង្គនោះ គឺចំណេញ ទីតាំងដី ក្នុងដាំដុះ ឬក៏អាចដាំបានបន្លែច្រើនមុខ លើទីតាំងដីតែមួយកន្លែង៖ «ឧទាហរណ៍ បើគាត់មានដីតែ១អា គាត់ដាំដំណាំតែមួយមុខ ដោយ អត់បានដាំដំណាំទ្រើងផងទេគាត់ ទទួលបានតែមួយ មុខទេ»។
អ្នកស្រីបន្តថា ការជ្រើសរើសវិធីដាំដំណាំរបៀបនេះ កសិករអាចទទួលផលពីបន្លែ ច្រើនមុខក្នុងពេលតែមួយ ឬវាផ្ដល់ផលជាបន្តបន្ទាប់គ្នា ប្រាក់ចំណូលរបស់ពួកគាត់ ក៏បានកើនឡើងទៅតាមហ្នឹងដែរ។ «»
ការដាំដំណាំទ្រើង ជាមួយដំណាំរួមផ្សំដទៃទៀតលើទីតាំងដីតែមួយនោះ មាន អាទិភាពខ្លាំងក្នុងរដូវប្រាំង ចំណែករដូវវស្សាក៏អាចដាំដុះបានដែរ ប៉ុន្តែកសិករ ត្រូវចំណាយកម្លាំង និងពេលវេលា ថែទាំច្រើនបន្តិច និងមានការរៀបចំដីថ្នាល ដាំដុះ ឱ្យល្អ តាមបច្ចេកទេសស្របតាមស្ថានភាពរដូវវស្សា។
ចំពោះដំណាំទ្រើងតែមួយមុខ គឺមានអាទិភាពក្នុងរដូវវស្សា ពីព្រោះ វាដុះឡើងផុតពីដី អាចឈ្នះនឹងទឹកភ្លៀង ប៉ុន្តែវាក៏ទាមទារឱ្យមានការរៀបចំដីល្អដែរព្រមទាំងត្រូវមានបច្ចេកទេសដាក់ជី ឱ្យត្រឹមតាមគោលការណ៍ធម្មជាតិ សរីរាង្គ។
អ្នកស្រី អង្គារសាធ ពន្យល់ថា ការដាំដុះបន្លែ រដូវណាក៏បានដែរ ប៉ុន្តែសំខាន់បំផុតត្រូវ មានបច្ចេកទេសរៀបចំដីថ្នាលឱ្យខ្ពស់ល្មម កុំឱ្យជាំទឹក និងបច្ចេកទេសដាក់ជីបំប៉ន ធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យជីនោះហូរទៅតាមទឹកទៅវិញអស់ ខណៈបន្លែមិនទាន់បានស្រូប យកសារជាតិ ឬប្រយោជន៍ពីជីនោះនៅឡើយ៖ «សំខាន់បំផុត ការរៀបចំដី និងដាក់ជី ដើម្បីកុំឱ្យដំណាំជាំទឹក រលួយគល់ និងកុំឱ្យជីហូរចេញក្រៅ....»
ចំពោះប្រភេទជីបំប៉នវិញ អ្នកជំនាញកសិកម្ម រូបនេះ ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា ដើម្បីឱ្យត្រូវតាម គោលការណ៍សរីរាង្គ គឺត្រូវប្រើប្រភេទជីកំប៉ុស ដែលផ្សំឡើងពីរុក្ខជាតិ និងលាមកសត្វ៖ «ជីកំប៉ុសដែលត្រូវយកមកប្រើនោះគឺប្រភេទគោក និងទឹក.....»
ដោយឡែក កសិករ ដែលមានបទពិសោធន៍យូរឆ្នាំមកហើយ និងមានស្នាដៃល្អ ក្នុងរបបដាំបន្លែ និងជាប្រធានសហគមន៍ នៅស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ លោក ស៊ន ស៊ឺន ក៏បានចែករម្លែកចំណេះដឹងក្នុងការដាំបន្លែទ្រើងនេះ ឱ្យបានដឹងខ្លះៗដែរថា បន្លែទ្រើង ក៏អាចដាំ ដោយមិនបាច់ធ្វើទ្រើងក៏បានដែរ ប៉ុន្តែ មិនសូវបាន ផលល្អនោះទេ៖ «ជាក់ស្ដែង ដូចជាសណ្ដែកកួរ បើយើងមិនដាក់ទ្រើងឱ្យវាទេ ផ្លែខ្លី ឆាប់ងាប់»។
លោកថា ចំពោះបន្លែផ្សេងទៀត ដែលដាំក្រោមទ្រើង គឺពិបាកដាំនៅរដូវវស្សា ព្រោះ ទទួលពន្លឺថ្ងៃមិនគ្រប់គ្រាន់ធ្វើឱ្យដីក្រោមទ្រើងសើមរហូត នាំឱ្យបន្លែរលួយគល់ មិនសូវបានផលនោះទេ៖ «វាល្អប្រសើរសម្រាប់រដូវប្រាំង ព្រោះក្រោមទ្រើងវាម្លប់ ត្រជាក់ល្មមបន្លែល្អ យើងអាចដាំបាន ៣ជាន់ ផ្ទាល់ដី អាចដាំបានស្ពៃ ប៉េងប៉ោះ សាលាដ ជី ខ្លឹម ជាដើម»។
កសិកររូបនេះ ក៏បានបង្ហាញពីរបៀបរៀបចំដី ធ្វើថ្នាល សម្រាប់ដំណាំទ្រើង និងដំណាំ រួមផ្សំដទៃទៀត នៅទីតាំងតែមួយជាមួយគ្នា តាមបច្ចេកទេស និងអាចទទួលបានផលល្អប្រសើរ៖ «ភ្ជួរធ្វើម៉េចឱ្យបាន២ ទៅ៣ដងឱ្យបានជ្រៅ ដើម្បីដីផុសល្អ..»។
លោកថា បច្ចុប្បន្នដំណាំទ្រើងក៏មានបញ្ហាពិបាករកកូនឈើ និងមែកឈើ យកមក ធ្វើទ្រើងដែរ ពីព្រោះព្រៃក្បែរភូមិកាន់តែក្បត់ទៅៗ ប៉ុន្តែលោកថា បញ្ហានេះអាច ដោះស្រាយបាន តែត្រូវចំណាយប្រាក់ខ្លះធ្វើទ្រើង សិប្បនិមិត្ត ដោយទៅទិញឧបករណ៍នៅទីផ្សារ ដូចជាស្បៃ ឬសំណាញជ័រ បង្គោលជ័រ មកធ្វើជំនួសវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ រក្សាជំហរតស៊ូ ដើម្បីសេរីភាពសហជីព និងការពារផលប្រយោជន៍កម្មករក្រោយមានសេរីភាព
- ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម «ស្តេចកោះកុង»?
- សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន លោក ហោ សុខុន អតីតព្រះចៅអធិការវត្តច្បារអំពៅ និងមនុស្ស ៣ទៀត
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់