ប្រជាសហគមន៍ខេត្តមណ្ឌលគិរីប្ដឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធទៅតុលាការ ករណី មិនអើពើការពារព្រៃសហគមន៍
2022.11.29

ប្រជាសហគមន៍ការពារព្រៃឈើខេត្តមណ្ឌលគិរី ៤នាក់ ប្ដឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និង ឈ្មួញឈើ ទៅតុលាការ ពីបទបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យកើតមានបទល្មើសឧក្រិដ្ឋព្រៃឈើ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន។ អ្នកភូមិស៊ើបដឹងថា មេភូមិពូត្រែង មន្ត្រីប៉ុស្តិ៍ អាជ្ញាធរឃុំដាក់ដាំ និង ឈ្មួញខិលខូច បានឃុបឃិតគ្នា ឈូសឆាយរំលោភយកដីព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែងអស់ជាច្រើនហិកតារបន្ថែមទៀត។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ៤នាក់ តំណាងឱ្យពលរដ្ឋជាង ៣០០ គ្រួសារ រស់នៅភូមិពូត្រែង ឃុំដាក់ដាំ ស្រុកអូររាំង ខឹងសម្បារចំពោះទង្វើរបស់មេភូមិពូត្រែង សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំដាក់ដាំម្នាក់ ,ប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ដាក់ដាំម្នាក់ និងឈ្មួញដីម្នាក់ទៀត បានឃុបឃិតគ្នា ឈូសឆាយរំលោភយកដី ព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែង ធ្វើជាសកម្មសិទ្ធិឯកជនបំពានច្បាប់។
អ្នកភូមិទាមទារឱ្យតុលាការ ផ្ដន្ទាទោសឈ្មួញ និងមន្ត្រីខិលខូចទាំងនេះ ស្របពេលដែលពួកគាត់រកឃើញ ភស្តុតាង និង សាក្សីច្បាស់លាស់ ដែលបញ្ជាក់ថា ដីព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែងជាង ២០ហិកតារទៀត មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបុគ្គលទាំងនេះ។
ដើមបណ្ដឹង និងជាសមាជិកសហគមន៍ភូមិពូត្រែង លោក ព្យាន ច្រេន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកាថា ដីព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែងនៅតែទទួលរងការឈូសឆាយ រំលោភបំពានជាបន្តបន្ទាប់ ដោយសារមានការឃុបឃិតគ្នា រវាងមេភូមិពូត្រែង អាជ្ញាធរឃុំមួយចំនួន និងឈ្មួញ។ លោកថា ថ្មីៗ នេះ ពួកលោកប្រទះឃើញ ដីព្រៃសហគមន៍ឋិតនៅចំណុច យោគយ៉ាវ និងយោគគង់គ្លែ ត្រូវគេឈូសឆាយអស់ជាង ២០ហិកតារ នៅរយៈពេលជាង ២សប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ។ លោកបន្ថែមថា បំណងរបស់សហគមន៍ទាមទារតុលាការ ឱ្យស៊ើបអង្កេតដោយយុត្តិធម៌ លើរឿងនេះ ដើម្បីការពារភោគទ្រព្យជាតិ និងសត្វព្រៃ ៖
«បើបាត់បង់ព្រៃហ្នឹង នឹងបាត់បង់អនុផលព្រៃឈើ និងបន្លែតាមអូរ យើងប្រមូលពីព្រៃទាំងអស់។ បាត់បង់ព្រៃ កូនចៅយើងជំនាន់ក្រោយ អត់ស្គាល់ព្រៃ អត់ស្គាល់ដី និងឈើធំៗ»។
កាលពីថ្ងៃទី ២៤ វិច្ឆិកា តំណាងសហគមន៍ភូមិពូត្រែង ៤នាក់ បានផ្ដិតមេដៃ ប្ដឹងមេភូមិ ពូត្រែង លោក ប្លង់ សេង សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំដាក់ដាំ លោក ង៉ែត រ៉ា ,ប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ដាក់ដាំ លោក ជ័យ ជ័យ ចាន់ដារ៉ា និងឈ្មួញដីម្នាក់ទៀត គឺលោក ផល្លី តុយ ទៅតុលាការ ពីបទ អនុគ្រោះបទល្មើសព្រៃឈើ និង មិនទប់ស្កាត់បទល្មើសកាប់រានដីព្រៃ ជាបទល្មើសឧក្រិដ្ឋ ឋិតក្នុងព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែង ឃុំដាក់ដាំ ស្រុកអូររាំង។
អ្នកភូមិចោទថា អាជ្ញាធរ នគរបាល និង ឈ្មួញទាំងនេះថា ជាមេខ្លោង ធ្វើឱ្យព្រៃសហគមន៍ទទួលរងការឈូសឆាយ ស្ទើរជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺជុំវិញការចោទប្រកាន់នេះ ពីមេភូមិពូត្រែង លោក ប្លង់ សេង និង សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំដាក់ដាំ លោក ង៉ែត រ៉ា បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃ ២៩ វិច្ឆិកា ដោយទូរស័ព្ទហៅចូលតែគ្មានអ្នកលើក។ ចំណែក ប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ដាក់ដាំ លោក ជ័យ ចាន់ដារ៉ា និងឈ្មួញដីម្នាក់ទៀត គឺលោក ផល្លី តុយ ក៏មិនទាន់អាចទាក់ទងបានដែរ។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក មាស ប្រុស ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា តុលាការបានទទួលពាក្យបណ្ដឹងពីប្រជាសហគមន៍រួចហើយ ប៉ុន្តែមិនទាន់ចាត់ឱ្យតំណាងអយ្យការ និង ចៅក្រមរូបណានៅឡើយទេ ដោះស្រាយសំណុំរឿងនេះ។ លោកបញ្ជាក់យ៉ាងខ្លីថា នីតិវិធីឱ្យតែតុលាការ បានទទួលពាក្យបណ្ដឹងពីពលរដ្ឋ នឹងចាត់វិធានការតាមច្បាប់៖
«ឱ្យតែបានមក គេកោះហៅហើយបង តែរឿងវាទើបចូល អត់ទាន់ដឹងថា នៅពីណា? ឬចាត់ការបានយ៉ាងណា រឿងវាថ្មីពេក»។
ចំណែកជំទប់ទី១ ឃុំដាក់ដាំ លោកស្រី តេះ ស្រីនិច មានប្រសាសន៍ថា គោលបំណងរបស់អាជ្ញាធរឃុំ ចង់អភិរក្សព្រៃសហគមន៍នេះ ឱ្យគង់វង្ស ប៉ុន្តែជារឿងពិបាក ដោយសារពលរដ្ឋខ្លះខ្វះការយល់ដឹង លបកាប់រានព្រៃ ដើម្បីលក់ឱ្យឈ្មួញព្រោះតែចង់បានលុយ។ លោកស្រីថា អាជ្ញាធរឃុំនឹង សហការជាមួយប្រជាសហគមន៍ ទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើគ្រប់កាលៈទេសៈ ដើម្បីថែរក្សាព្រៃអភិរក្សទាំងនេះ៖
«ពលរដ្ឋមួយចំនួនគាត់ខំព្យាយាមការពារ ចុះល្បាត តែពលរដ្ឋមួយចំនួនទៀត ចង់លក់ចង់បានលុយគេ វាពិបាកមែនទែន តើវិធីសាស្ត្រជួយពួកគាត់យ៉ាងម៉េច? ដើម្បីឱ្យថែរក្សាព្រៃនេះ ឱ្យគង់វង្ស?»។
ព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែង មានផ្ទៃដីជាង ២ពាន់ ៣រយហិកតារ (២៣៥១) បានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ ពីក្រសួងកសិកម្ម កាលពីឆ្នាំ២០០៨។ ព្រៃសហគមន៍នេះ ឋិតនៅជាប់ច្រករបៀងនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ ដែលមានជនជាតិដើមភាគតិចព្នងជាង ៣រយគ្រួសារ អាស្រ័យផល និងទាញប្រយោជន៍ពីព្រៃនេះ មករកប្រាក់ចិញ្ចឹមជីវិតបែបប្រពៃណីតាំងពីបុរាណកាលមក។
តំណាងសហគមន៍ លោក ព្យាន ច្រេន បន្ថែមថា អាជ្ញាធរភូមិ និងឃុំ រួមទាំងនគរបាលមូលដ្ឋាន មិនខ្វាយខ្វល់ ការពារព្រៃអភិរក្សនេះនោះឡើយ។ លោកថា ផ្នែកខ្លះនៃព្រៃសហគមន៍ បានទទួលរងការកាប់ទន្ទ្រាន និងឈូសឆាយទ្រង់ទ្រាយធំ ជាបន្តបន្ទាប់អស់រាប់រយហិកតារ នៅរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ រីឯ ជនជាតិដើមភាគតិចមានទម្លាប់ ទាញប្រយោជន៍ពីព្រៃអភិរក្សនេះ ដូចជា ដាំស្រូវ បេះបន្លែផ្លែឈើ ឃ្វាលគោក្របី និងរកថ្នាំបុរាណជាដើម កំពុងប្រឈមការបាត់បង់។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតនៃសមាគមអាដហុក ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក គ្រើង តុលា ដែលចុះអង្កេតរឿងនេះ យល់ថា ស្ថាប័នអយ្យការ និងតុលាការ ត្រូវស៊ើបអង្កេត និងអនុវត្តច្បាប់ដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ដែលឃុបឃិតគ្នាឈូសឆាយ បំផ្លាញព្រៃអភិរក្សនេះ។ លោកចាត់ទុក ពាក្យបណ្ដឹងនេះជាជម្រើសចុងក្រោយ របស់ប្រជាសហគមន៍ ព្រោះពួកគាត់អស់ជំនឿលើអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ៖
«ខ្ញុំគិតថា តុលាការ និងព្រះរាជអាជ្ញា គួរមានវិធានការមួយស៊ើបអង្កេតឱ្យច្បាស់លាស់ ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ ជូនពលរដ្ឋ និងជូនជាតិមាតុភូមិរបស់យើង ដោយសារព្រៃឈើបច្ចុប្បន្នសេសសល់តិចបំផុតសម្រាប់ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះបន្ថែមថា ក្រុមឈ្មួញបន្តបោះបង្គោលព្រំ និងយកគ្រឿងចក្រឈូសឆាយ រំលោភយកដីព្រៃសហគមន៍បន្ថែមទៀត តែប្រជាសហគមន៍បានចុះហាមឃាត់ទាន់ពេលនៅព្រឹកថ្ងៃទី ២៩ វិច្ឆិកា។
ព្រៃសហគមន៍ភូមិពូត្រែងឋិតក្នុងភូមិពូត្រែង ឃុំដាក់ដាំ ស្រុកអូររាំង ជាតំបន់ខ្ពង់រាបប្រជុំកូនភ្នំ ហ៊ុមព័ទ្ធដោយព្រៃឈើស្រស់បំព្រង ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ។ ព្រៃអភិរក្សនេះ មានទឹកជ្រោះ ៦ កន្លែង និងទឹកអូរធម្មជាតិខ្វាត់ខ្វែង អមដោយសត្វព្រៃជាច្រើនប្រភេទកំពុងរស់នៅ រួមមាន សត្វក្ងោក ស្វា ឈ្លូស ជ្រូកព្រៃ ប្រើស និងសត្វស្លាបជាច្រើនប្រភេទទៀត៕