ក្រុមយុវជន និងប្រជាហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចជងអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលលាក់បាំងព័ត៌មាន និងមិនបានផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយ ទាក់ទិនករណីកាត់ឆ្វៀលតំបន់អភិរក្សទំហំជាង ១សែន ២ម៉ឺនហិកតារ ឋិតក្នុងតំបន់ព្រៃអភិរក្សចំនួន៨ ក្នុងខេត្តកោះកុង។ ពួកគាត់សង្ស័យថា រដ្ឋាភិបាលមានចេតនា បិទបាំងព័ត៌មានជុំវិញរឿងនេះ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋព្រួយបារម្ភ ពីការថយចុះទំហំព្រៃឈើនៅតំបន់អារ៉ែង ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ។
ក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ និងជនជាតិដើមភាគតិចជង បន្តទាមទារឱ្យអភិបាលខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី មិថុនា ភូថង និង ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តនេះ លោក ហ៊ុន ម៉ារ៉ាឌី ឆ្លើយបំភ្លឺជាសាធារណៈករណីកាត់ឆ្វៀលដី ព្រៃអភិរក្សទំហំជាង ១២ម៉ឺនហិកតារ ដោយមិនបានផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយនៅឡើយទេ។
ពួកគាត់ចាត់ទុកទង្វើនេះថា បង្កប់ភាពមិនប្រក្រតី បង្កើតឱ្យមានបទល្មើសព្រៃឈើធំធេង ប៉ះពាល់ជម្រកសត្វព្រៃ និងទីកន្លែងអាស្រ័យផល ព្រៃឈើយ៉ាងសំខាន់របស់ជនជាតិដើមជង។
តំណាងក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១២ ធ្នូថា ពួកលោក និងពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុក នៅមានមន្ទិល ជុំវិញការកាត់ឆ្វៀលតំបន់អភិរក្សធំធេងនេះ ហើយអាជ្ញាធរមិនទាន់បង្ហាញព្រំប្រទល់ និងផែនទីឱ្យច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។ រីឯញត្តិរបស់ពួកលោក ដែលស្នើឱ្យប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកោះកុងបង្ហាញផែនទីព្រំប្រទល់តំបន់អារ៉ែង ដែលបានកាត់ឆ្វៀល តែមកទល់ពេលនេះជាង ២សប្ដាហ៍មកហើយ អាជ្ញាធរជំនាញមិនទាន់ឆ្លើយតបនៅឡើយទេ។ លោកសង្ស័យថា ការលាក់បាំងរឿងនេះ អាចជាការកេងប្រវ័ញ្ចធនធានធម្មជាតិ។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ៖ « ការឆ្វៀលដីធ្វើអនុបយោគ អត់ជជែកយោបល់ជាមួយស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ វាជារឿងមួយសោកស្ដាយ ក្នុងនាមយើងជាពលរដ្ឋអត់ពេញចិត្តទាល់តែសោះ នូវរដ្ឋាភិបាលធ្វើសព្វថ្ងៃហ្នឹងទេ » ។
កាលពីចុងវិច្ឆិកា (២៦ វិច្ឆិកា) ក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ តំណាងក្រុមយុវជនករុណា ព្រៃអារ៉ែង និងជនជាតិដើមភាគតិចជង ១៤នាក់ បានផ្ដិតមេដៃ ដាក់ញត្តិទៅមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកោះកុង ដើម្បីស្នើឱ្យបង្ហាញផែនទីព្រំប្រទល់តំបន់អារ៉ែង ដែលកាត់ឆ្វៀល ដើម្បីប្រគល់ជូនរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុងការពារ។ ការដាក់ញត្តិនេះ ក្រោយពីពួកគាត់រកឃើញសកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានព្រៃទ្រង់ទ្រាយធំ តាមបណ្ដោយដងស្ទឹងអារ៉ែង ឋិតក្នុងភូមិទ្រាក ឃុំជំនាប់ ស្រុកថ្មបាំង។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ បន្ថែមថា តំបន់អភិរក្សដែលរដ្ឋាភិបាលកាត់ឆ្វៀល មានលំនៅឋាន និងដីស្រែចម្ការរបស់ពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុករាប់ពាន់គ្រួសារ អាចនឹងកើតមានជម្លោះ រវាងជនជាតិដើមភាគតិចជង និង មន្ត្រីបរិស្ថាន។ រីឯបង្គោលកំណត់ដែនអភិរក្សក៏អាជ្ញាធរ មិនទាន់បោះឱ្យបានច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ នឹងបង្កើតឱ្យមានបញ្ហាច្រើន ប៉ះពាល់សិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចជង ដោយសារបាត់បង់ព្រៃឈើតាមបណ្ដោយស្ទឹងអារ៉ែង និងចលនាទិញលក់ដីព្រៃអភិរក្សខុសច្បាប់នៅតែកើតមាន។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ៖ «ចំណុចដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវគោរព និងអនុវត្តបង្ហាញតម្លាភាព អត់មានរឿងអី ត្រូវលាក់បាំងទេ ស្នើសុំឱ្យពួកគាត់បង្ហាញមក ផ្សព្វផ្សាយមក ពន្យល់ និងថ្លែងការណ៍ធ្វើសន្និសីទកាសែត។ យើងមិនអាចទទួលយកបានទេ កាត់ឆ្វៀលដី ដោយលាក់បាំង។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានទាក់ទង អភិបាលខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី មិថុនា ភូថង ដើម្បីសុំការបំភ្លឺជុំវិញរឿងនេះ តែអ្នកលើកទូរស័ព្ទនិយាយថា ច្រឡំលេខ។ ចំណែកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកោះកុង លោក ហ៊ុន ម៉ារ៉ាឌី ក៏មិនអាចសុំការបំភ្លឺបានដែរ នៅថ្ងៃដដែលនេះ ដោយសារទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដង តែគ្មានអ្នកលើក។
កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យ កាត់ឆ្វៀលតំបន់អភិរក្សចំនួន៨ ដែលមានផ្ទៃដីជាង១ សែន ២ម៉ឺនហិកតារ (១២៦.៩២៨) ពីដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ មកជាដីឯកជនរបស់រដ្ឋ ដើម្បីចែកជូនពលរដ្ឋ និងរក្សាទុកឱ្យរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុងកាន់កាប់។
តំបន់អភិរក្សចំនួន៨ នោះរួមមាន ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុស ឧទ្យានជាតិជួរភ្នំក្រវាញខាងត្បូង ឧទ្យានជាតិជួរភ្នំក្រវាញកណ្ដាល ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំតាតៃ ដែនជម្រកសត្វព្រៃពាមក្រសោប ឧទ្យានជាតិបទុមសាគរ តំបន់ប្រើប្រាស់ច្រើនយ៉ាងដងពែង និងតំបន់របៀងអភិរក្សជីវចម្រុះជួរភ្នំក្រវាញ។
ចំណែកជនជាតិដើមភាគតិចជងរស់នៅតំបន់អារ៉ែង លោក វ៉ែន វ៉ន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ពួកលោកនៅមិនទាន់ទទួលព័ត៌មាន ជុំវិញការកាត់ឆ្វៀលតំបន់អភិរក្សដ៏ធំធេងនេះនៅឡើយទេ ហើយពេលនេះពលរដ្ឋនៅតែមានមន្ទិល មិនដឹងថា តំបន់ណាជាកន្លែងអភិរក្ស និងក្រៅដែនអភិរក្សនោះឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា កន្លងទៅ មន្ត្រីបរិស្ថានតែងតែមកដុតបំផ្លាញ ផលដំណាំស្រូវរបស់ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ ដែលត្រៀមនឹងប្រមូលផល ដោយលើកហេតុផលថា ជាតំបន់អភិរក្ស។
លោក វ៉ែន វ៉ន៖ « ការលាក់បាំងរឿងនេះ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ជីវភាព និងប្រពៃណីជាតិដើមភាគតិច ដែលធ្លាប់រស់នៅ អាស្រ័យផលកន្លែងហ្នឹង និងទី៣ បង្កលក្ខណៈងាយស្រួលឱ្យជនឆ្លៀតឱកាសមួយចំនួនកាប់រានដីព្រៃធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ គេយកលេសថា កន្លែងណា កន្លែងប្រើប្រាស់ និងហាមឃាត់»។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ខេត្តកោះកុង លោក ថោង ច័ន្ទតារា យល់ថា ក្រសួងបរិស្ថាន គួរតែផ្សព្វផ្សាយឱ្យទូលំទូលាយមិនគួរលាក់បាំងនោះទេ ហើយការបិទបាំងរឿងនេះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមិនទុកចិត្តរដ្ឋាភិបាល ទាក់ទិនការកាត់ឆ្វៀលដែនអភិរក្សដ៏ធំសម្បើមនេះ។
លោក ថោង ច័ន្ទតារា៖ «បោះបង្គោលព្រំចែកឱ្យអស់នៅទេ ពលរដ្ឋមិនទាន់ដឹងថា ព្រំជាក់លាក់ កាត់ចេញអនុក្រឹត្យហ្នឹង ពលរដ្ឋភាគច្រើនក៏មិនទាន់ដឹងដែរ។
លោក វ៉ែន វ៉ន បន្ថែមថា ការកាត់ឆ្វៀលតំបន់អភិរក្សដោយស្ងាត់ៗ ចៀសមិនផុត ឱ្យឈ្មួញខិលខូចឆក់ឱកាស កាប់ទន្ទ្រានព្រៃធ្វើជាកម្មសិទ្ធិកាន់តែរីករាលធំឡើង ហើយសកម្មភាពកាប់ដើមឈើធំៗ ឱ្យដួល ដើម្បីចាប់សត្វព្រៃលក់នៅតែបន្តកើតមាន។
លោកបារម្ភថា បច្ចុប្បន្នក្រុមអ្នកមានអំណាចតែងតែ ដើរចង្អុលដីព្រៃអភិរក្សថា ជាដីរបស់ខ្លួនហើយបានកាប់បំផ្លាញដើមឈើធំៗ ដួលរាយប៉ាយ រួចដុតកម្ទេចចោល ដើម្បីយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ដែលបណ្ដាលឱ្យព្រៃឈើកាន់តែរេចរឹលធំឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។