គណបក្សកាន់អំណាច ប្រារព្ធខួប ៤១ឆ្នាំ នៃថ្ងៃបង្កើតរណសិរ្ស ២ធ្នូ នៅសាលសន្និសីទចតុមុខរាជធានីភ្នំពេញ។ មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងចាត់ទុកថ្ងៃ ២ធ្នូថា ជាថ្ងៃវៀតណាម ឈ្លានពានកម្ពុជា។ ចំណែកយុវជនសង្កេតឃើញថា ថ្ងៃទី២ ធ្នូ មិនទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីយុវជនទេ។
ក្រុមមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ បាននាំគ្នាប្រារព្ធខួបទី៤១ឆ្នាំ នៃថ្ងៃបង្កើតរណសិរ្ស២ធ្នូ ដែលគណបក្សកាន់អំណាចហៅព្រឹត្តិការណ៍នេះថា ជាបុព្វហេតុនៃការរស់រានមានជីវិតឡើងវិញរបស់ជាតិ មាតុភូមិ និងប្រជាជនកម្ពុជា។ ប្រធានកិត្តិយសគណបក្សកាន់អំណាច និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិរណសិរ្សសាមគ្គី អភិវឌ្ឍន៍មាតុភូមិកម្ពុជា លោក ហេង សំរិន ជាអ្នកដឹកនាំរំលឹកខួបរណសិរ្ស២ធ្នូ ហើយលោកបានចាត់ទុកថា រណសិរ្ស ២ធ្នូ បានរំដោះ និងសង្គ្រោះជីវិតពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់គ្នា និងបានស្ដារ កសាង អភិវឌ្ឍន៍សង្គមជាតិ នៅគ្រប់ទិសទី ធ្វើឱ្យមាតុភូមិកម្ពុជាមានការកែប្រែមុខមាត់ថ្មី ជាបន្តបន្ទាប់។ លោកលើកឡើងតាមរយៈហ្វេសប៊ុក (facebook) ថា បច្ចុប្បន្ន គេអាចមើលឃើញផ្ទាល់ភ្នែកនូវសមិទ្ធផលលើគ្រប់វិស័យដ៏ច្រើនស្អេកស្កះនៅគ្រប់ទិសទី ដែលកើតចេញពីការប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
រីឯមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន មិនបានចូលរួមក្នុងពិធីរំលឹកខួប២ធ្នូ នៅឆ្នាំនេះទេ តែលោក បានបង្ហោះសារអបអរសាទរខួបទី៤១ឆ្នាំ នៃថ្ងៃរណសិរ្ស ២ ធ្នូនេះដែរ។ លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា ២ធ្នូ ជាថ្ងៃដែលខ្មែរ អ្នកស្នេហាជាតិមួយក្រុម បានប្រមូលផ្តុំគ្នា នៅស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ ដើម្បីដាក់ចេញនូវផែនការរំដោះជាតិ ចេញពីរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។
បើទោះជាបក្សកាន់អំណាច បានចាត់ទុកថ្ងៃទី២ ធ្នូ ជាថ្ងៃចាប់ផ្ដើមដ៏អស្ចារ្យ ក្នុងការផ្ដួលរំលំខ្មែរក្រហម តែសម្រាប់បក្សប្រឆាំង និងអ្នកវិភាគអះអាងថា ២ធ្នូ ជាថ្ងៃវៀតណាមចាប់ផ្ដើមឈ្លានពាន ចូលទឹកដីកម្ពុជា។
តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតមណ្ឌលខេត្តសៀមរាប និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា ជាមួយវៀតណាម លោក អ៊ុំ សំអាន អះអាងថា ថ្ងៃទី២ ធ្នូ គឺដូចថ្ងៃទី៧ មករាដែរ ជាថ្ងៃវៀតណាមលើកទ័ពចូលឈ្លានពានប្រទេសកម្ពុជា។ លោកថា ដោយសារតែ ២ធ្នូ និងថ្ងៃ ៧មករានេះហើយ ទើបវៀតណាមមានលេសត្រួតត្រាកម្ពុជាបាន ១០ឆ្នាំ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៩។ សម្រាប់តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតរូបនេះ ថ្ងៃទី២ ធ្នូ គ្មានចំណុចវិជ្ជមានសម្រាប់កម្ពុជាទេ តែវៀតណាមចំណេញពីថ្ងៃទី២ ធ្នូ ដោយបង្ខំឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើសន្ធិសញ្ញា ឆ្នាំ១៩៨២ និង ១៩៨៣ កាត់ដីឲ្យវៀតណាម។ បន្ថែមពីនេះ លោក អ៊ុំ សំអាន ថា តាមរយៈថ្ងៃទី២ ធ្នូ វៀតណាមបានសម្រេចផែនការបញ្ជូនជនជាតិរបស់ខ្លួន ឲ្យមករស់នៅកម្ពុជាច្រើនសន្ធឹកដល់សព្វថ្ងៃ។ លោកអះអាងថា ការឲ្យតម្លៃថ្ងៃទី២ ធ្នូ គឺស្មើនឹងឲ្យតម្លៃសន្ធិសញ្ញាកាត់ដី និងសកម្មភាពបញ្ជូនជនជាតិវៀតណាម ចូលមករស់នៅកម្ពុជាដូចសព្វថ្ងៃ៖ «២ធ្នូ គឺអត់មានអ្វីផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ឲ្យខ្មែរ ក្រៅអំពីការកាត់ដីឲ្យយួន ហើយនឹងឲ្យជនជាតិយួន ឲ្យបន្តចូលមកកម្ពុជា ហើយនឹងបញ្ជូនបន្តមកទៀត ផ្ដើមចេញពី ២ធ្នូ ហើយនិង០៧ មករាហ្នឹងឯង នាំឲ្យខ្មែរនៅតាមជាយដែនបាត់ដីស្រែចម្ការ។ តែបាត់បង់ដីស្រែចម្ការហើយ គឺបាត់ដីខ្មែរហើយ។ នាំឲ្យយួននៅពេញស្រុកខ្មែរហ្នឹង គឺមកពី ២ធ្នូ និង ៧មករា ហ្នឹងឯង»។
(លោក អ៊ុំ សំអាន តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតមណ្ឌលខេត្តសៀមរាប និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា ជាមួយវៀតណាម)
ចំណែកសមាជិកក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក បុង ដែត សង្កេតឃើញថា ថ្ងៃ ២ធ្នូ មិនមានឥទ្ធិពល ឬទទួលបានការឲ្យតម្លៃពីយុវជនជំនាន់ក្រោយឡើយ។ លោកថា យុវជនមិនចាប់អារម្មណ៍ ចំពោះថ្ងៃទី២ ធ្នូទេ តែយុវជនចាប់អារម្មណ៍នឹងស្ថានភាពនយោបាយបច្ចុប្បន្ន ដូចជា ការប្រឈមនឹងការផ្ដាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA វិបត្តិនយោបាយ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិ សេរីភាពបញ្ចេញមតិជាដើម។
(លោក បុង ដែត សមាជិកក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង)
លោក បុង ដែត បន្តថា គណបក្សកាន់អំណាច តែងព្យាយាមកេងចំណេញនយោបាយ ពីថ្ងៃទី២ ធ្នូនេះ ប៉ុន្តែការធ្វើបែបនេះ មិនចំចំណុច ដែលយុវជនសម័យក្រោយចង់បានឡើយ។ លោកថា ការយកថ្ងៃទី២ ធ្នូ មកឃោសនាមិនត្រឹមតែគ្មានឥទ្ធិពលលើយុវជនទេ ថែមទាំងធ្វើឲ្យបាត់បង់សំឡេងគាំទ្រទៅទៀត៖ «ខ្ញុំគិតថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គាត់ខិតខំស្រែកឲ្យអស់បំពងក យ៉ាងណា ក៏ដោយ ក៏ ២ធ្នូ គាត់ខិតខំរំលឹកដល់យុវជនជំនាន់ក្រោយ ខ្ញុំ គិតថា មិនមានឥទ្ធិពល ដល់យុវជនទេ ពីព្រោះថា យុវជន គាត់បានមើលឃើញពីសមិទ្ធផល ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កំពុងតែត្បុរ កំពុងតែធ្វើឲ្យសិទ្ធិ គេហៅថា បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សរ៉ាំរ៉ៃ បញ្ហាគាំងនយោបាយ ការផ្ដាច់អនុគ្រោះពន្ធ ពីសហគមន៍អឺរ៉ុប អ៊ីចឹងទៅ។ បញ្ហាជនអន្តោប្រវេសន៍ រស់នៅកាន់កាប់ដី ប៉ុន្មានហិកតារ ធ្វើឲ្យពួកគាត់គិតនៅក្នុងចិត្ត។ គាត់ស្ដាប់ពាក្យហ្នឹងណា ២ធ្នូ ហ្នឹង ជារៀងរាល់ឆ្នាំហ្នឹង វាសឹងតែចូលពេញខួរក្បាលរបស់គាត់ហើយ ហើយពួកគាត់មិនមែនមិនដឹងឯណា ២ ធ្នូ គាត់ខ្លះ អានសៀវភៅ ខ្លះអានប្រវត្តិសាស្ត្រ គាត់ដឹងណាស់ ២ធ្នូ មិនបាច់បន្លំពួកគាត់ទេ»។
បើទោះជា រណសិរ្ស ២ធ្នូ រងការរិះគន់ ពីគណបក្សប្រឆាំង និងសង្គមស៊ីវិលរាល់ឆ្នាំថា ជាថ្ងៃវៀតណាម ចាប់ផ្ដើមឈ្លានពានកម្ពុជា ឬជាថ្ងៃវៀតណាម ចាប់ផ្ដើមលើកបន្តុបខ្មែរក្រហមមួយក្រុមថ្មី ដើម្បីផ្ដួលរំលំក្រុមខ្មែរក្រហមចាស់ ដែលលែងស្ដាប់បង្គាប់វៀតណាមក៏ដោយ ក៏គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនដែលខកខានក្នុងការរំលឹកខួប ២ធ្នូ ម្ដងណាឡើយ ដោយបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងថ្ងៃទី៧ មករា ហើយបញ្ចូលថ្ងៃ ៧ មករា ជាថ្ងៃឈប់សម្រាករបស់ជាតិ។
រណសិរ្ស ២ធ្នូ ឬរណសិរ្សសាមគ្គី អភិវឌ្ឍន៍មាតុភូមិកម្ពុជា មានឈ្មោះដើមថា រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតឡើង នៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ នៅភូមិជើងឃ្លេ ឃុំ ២ធ្នូ ស្រុកស្នួល។ គណបក្សកាន់អំណាច បានកសាងស្តូបអនុស្សាវរីយ៍មួយ នៅទីនោះ ដើម្បីរំលឹកពីថ្ងៃ ២ធ្នូ។ រៀងរាល់ឆ្នាំ បក្សកាន់អំណាច តែងនាំគ្នាទៅប្រារព្ធខួប២ធ្នូ នៅទីតាំងនោះ ហើយកាលពីខួបលើកទី ៤០ឆ្នាំ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ គណបក្សកាន់អំណាច បានអញ្ជើញតំណាងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ចូលរួមប្រារព្ធកម្មវិធីជាមួយគ្នា។ រណសិរ្ស ២ធ្នូនេះ ទទួលបានការជ្រោមជ្រែង និងឧបត្ថម្ភទាំងស្រុងផ្នែកកងទ័ព សព្វាវុធ និងយុទ្ធសាស្ត្រធ្វើសង្គ្រាមពីប្រទេសវៀតណាម។ វៀតណាមក៏មិនភ្លេចឲ្យកម្ពុជាដឹងគុណខ្លួនដែរ គឺបានឲ្យកម្ពុជាសង់ស្តូបមិត្តភាពកម្ពុជា-វៀតណាម ឲ្យបានគ្រប់ខេត្ត ក្រុងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ស្តូបមិត្តភាពកម្ពុជា-វៀតណាម សរុបមិនតិចជាង ១៧កន្លែងទេ ត្រូវបានអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញសាងសង់ឡើង នៅស្ទើរតែគ្រប់ខេត្ត-ក្រុងនៃប្រទេសកម្ពុជា។ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧ កាសែត Vietnam News រាយការណ៍ថា ដើម្បីអបអរខួបលើកទី ៥០ឆ្នាំ នៃចំណងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្រសួងការពារជាតិវៀតណាមបានឧបត្ថម្ភប្រាក់ដល់ទៅជិត ៨ លានដុល្លារអាមេរិក (៧,៨ លានដុល្លារអាមេរិក) ដើម្បីធ្វើការជួសជុលកែលម្អស្តូបមិត្តភាពទាំងនេះឡើងវិញ៕
( បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយ )
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។