អ្នកវិភាគ៖ ​ការ​បង្ក្រាប ​និង​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​តវ៉ា​ចុង​ក្រោយ​នេះ ​ដើម្បី​ធានា​ស្ថិរភាព​នៃ​ការ​ឡើង​កាន់​អំណាច​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត

0:00 / 0:00

អ្នកវិភាគ​នយោបាយ ​លើក​ឡើង​ថា ​ការ​បង្ក្រាប ​និង​ការ​ចាប់ខ្លួន​អ្នក​តវ៉ា​ដោយ​អហិង្សា​ចុង​ក្រោយ​នេះ គឺ​រដ្ឋាភិបាល​ លោក​ ហ៊ុន ​សែន ​មាន​ចេតនា​បង្វែរ​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​របស់​សាធារណៈ​ជន​លើ​បញ្ហា​ជាតិ​ធំៗ និង​ដើម្បី​ធានា​ស្ថិរភាព​នៃ​ការ​ឡើង​កាន់អំណាច​របស់​កូនប្រុស​ច្បង​លោក ​ហ៊ុន​ សែន​ គឺ លោក ​ហ៊ុន ម៉ា​ណែត។ មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​រដ្ឋាភិបាល ​នៅ​តែ​បក​ស្រាយ​ថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​នេះ​ គ្មាន​អ្វី​អាថ៌កំបាំង​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​នោះ​ទេ ​ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​ពួក​គេ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ខុស​ច្បាប់។

អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ ​យល់ថា ​ការ​បង្ក្រាប ​និង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​សកម្មជន​ អ្នក​នយោបាយ​ និង​យុវជន ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​នេះ ​មិន​មែន​ដោយសារ​តែ​សកម្មភាព​របស់​ពួក​គេ​ល្មើស​ច្បាប់​នោះ​ទេ ​ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​រដ្ឋាភិបាល ​មាន​ចេតនា​បំបិទ​សំឡេង​ប្រឆាំង​ទាំង​នេះ​ ដើម្បី​លាក់​បាំង​បញ្ហា​ជា​ច្រើន​ និង​ពង្រឹង​អំណាច​របស់​ត្រកូល ហ៊ុន។

អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​ និង​សង្គម ​លោក ​គឹម ​សុខ ​មើល​ឃើញ​ថា ​មូលហេតុ​ដែល​របប​លោក​ ហ៊ុន សែន ​ត្រូវតែ​បង្ក្រាប​ដោយ​ហិង្សា ​និង​ប្រឌិត​រឿង​ចាប់​អ្នក​តវ៉ា​ដោយ​សន្តិវិធី​ទាំង​កម្រោល​បែបនេះ ព្រោះ​លោក ​ហ៊ុន​ សែន ​បារម្ភ​ខ្លាច​សកម្មភាព​តវ៉ា​កាន់​តែ​រីក​ធំ ​នាំ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ផ្ទេរ​អំណាច​តាម​បែប​កុម្មុយនិស្ត​ដល់​កូន​ប្រុស​ច្បង ​គឺ​លោក​ ហ៊ុន​ ម៉ាណែត​ ក្នុង​ពេល​ដ៏​ខ្លី​ខាង​មុខ។ លោក ​គឹម ​សុខ ​បន្ត​ថា ​យុទ្ធសាស្ត្រ​របប​លោក ​ហ៊ុន​ សែន​ ក៏​ចង់​ជំរុញ​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទាល់ច្រក​ ហើយ​​មាន​ក្រុម​សំខាន់​ណា​មួយ​នៅ​ក្នុង​បក្ស​ប្រឆាំង​មួយ​នេះ ​រក​ឱកាស​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើងវិញ តាម​លក្ខខណ្ឌ​ដែល​កំណត់​ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន។ លើស​ពី​នេះ ​លោក​យល់​ថា ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ ​កំពុង​បិទ​បាំង​រឿង​វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ពលរដ្ឋ​ជា​ច្រើន កំពុង​បាត់បង់​ការងារ​ ក្រោយ​បាត់បង់ EBA ២០ភាគ​រយ និង​រឿង​បាត់បង់​បូរណភាព​ទឹកដី​តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម ក្រោយ​ចុះហត្ថលេខា​ទទួល​យក​ផែនទី​ និង​ទទួល​ស្គាល់​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​ដោយ​ស្ងាត់ៗ៖ « អាច​ចលនា​កៀក​នឹង​ពេល​លើក​អំណាច​ឲ្យ​លោក ​ហ៊ុន ​ម៉ាណែត ព្រោះ​ផែនការ​នេះ​ដំបូង​ឡើយ​រៀបចំ​ដោយ​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ សុទ្ធសាធ ​អត់មាន​ការព្រមព្រៀង​ពី​យួន​ និង​ផ្ទៃក្នុង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ជា​រួម​នោះ​ទេ។ លោក ​ហ៊ុន ​សែន​ រៀប​ផែន​ការ​តែ​ឯង ដោយ​ព្យាយាម​អែប​ចិន​ផង​ និង​ទៅ​ពន្យល់​យួន​ផង ​អំពី​ការ​បន្ត​អំណាច​របស់​ត្រកូល​ខ្លួន​ផង ​និង​ថា ខ្លួន​នៅតែ​បម្រើ​យួន​ហើយ​ទីបំផុត​ គឺ​អាច​មាន​ភ្លើង​ខៀវ​ពី​យួន​ខ្លះ ​ម្ល៉ោះ​ហើយ ​ទើប​លោក ​ហ៊ុន ម៉ាណែត​ ក្នុងពេលថ្មីៗនេះ ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៩ ​ខែកញ្ញា​ ក្នុង​ខួប​បង្កើត​អង្គរក្ស​ការពារ​ពុក​របស់​គាត់​នោះ គឺ​គាត់ ​និយាយ​ដំឡើង​បំពង់​ក​ ហើយ​ទើប​ក្រុម លោក​ ហ៊ុន ​សែន​ មិន​ញញើត​នឹង​ចាប់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដាក់​គុក​នោះ​ទេ​ក្នុង​ពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ »

ឆ្លើយតប​ចំពោះ​រឿង​នេះ ​ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​ លោក​ ផៃ​ ស៊ីផាន ​អះអាង​ថា រដ្ឋាភិបាល​ គ្មាន​អ្វី​លាក់បាំង​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​នោះ​ទេ ​ហើយ​ការ​យល់​ឃើញ​របស់​អ្នក​វិភាគ​បែប​នេះ គឺ​ដោយសារ​ពួក​គេ​ខ្វះ​ចំណេះ​ដឹង។ លោក ​បន្ត​ថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​ជាបន្តបន្ទាប់ នេះ ​ព្រោះ​ពួក​គេ ​ញុះញង់​រឿង​ព្រំដែន​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ជម្លោះ​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិត​ខាង ​និង​ញុះញង់​ឲ្យ ពលរដ្ឋ​ខឹង​ស្អប់​រដ្ឋាភិបាល៖ « យើង​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ្នក​ណា​ញុះញង់ បំភ្លៃ​ព័ត៌មាន ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ការ​ខឹង​សម្បារ មាន​ការ​បះបោរ​មក​ប៉ះពាល់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល គឺ​ជន​ទាំង​អស់​នោះ ដែល​គាត់​មាន​ទិសដៅ​ឧក្រិដ្ឋ និង​មាន​ឧបាយកល​ក្នុង​ការ​បង្កើត​ចលនា​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​កើត​ចេញ​ដោយ​ស្រប​ច្បាប់ »

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា អ្នក​ជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​ លោក​ ឯម​ សុវណ្ណារ៉ា ​ថា ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​យុវជន​ និង​ ក្រុម​សកម្មជន​នេះ​ គឺ​ជា​ការ​បំបិទ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​បញ្ចេញមតិ​ និង​ការ​ប្រមូល​ផ្តុំ ​ប៉ុន្តែ​លោក ​យល់ថា ​ការដែល​គណបក្ស​កាន់អំណាច​ ​បន្ត​វិធានការ​បែបនេះ​ ព្រោះ​ចង់​បំបាត់​ហានិភ័យ​នានា ​ដើម្បី​ធានា​អំពី​ស្ថិរភាព ​ឬ​ក៏​មាន​ឱកាស​ពង្រឹង​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន​ កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​រំខាន​ណាមួយ​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោក ​ឯម​ សុវណ្ណារ៉ា ​មើល​ឃើញ​ថា អ្វី​ដែល​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ កំពុង​ធ្វើ​នេះ ក៏​ជា​ចរន្ត​មួយ ដើម្បី​រៀបចំ​ជើង​ព្រួល​សម្រាប់​ពិធី​ផ្ទេរ​អំណាច​ដល់​អ្នក​ជំនាន់​ក្រោយ​ ប៉ុន្តែ​នឹង​ពិបាក​ទទួល​បាន​គាំទ្រ​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ៖ « តែ​នៅ​ពេល​មាន​ចរន្ត​នៃ​ការ​រៀបចំ​ផ្ទេរ​នេះ​ តើ​មាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​កម្រិត​ណា​បើ​ស្ថានភាព​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​រួប​ភាព​មួយ​មិន​អំណោយផល​សម្រាប់​ការ​រាប់អាន ​និង​ការ​ស្វាគមន៍​ពី​អន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែ​ឧទាហរណ៍​ថា​ គាត់​ផ្ទេរ​អំណាច បាន​នៅ​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​ណា​មួយ តើ​ឥស្សរជន​នយោបាយ​ជំនាន់​ថ្មី​នេះ មាន​សមត្ថភាព​ដោះ​ស្រាយ​នៅ​បញ្ហា​ជាតិ​និង​បញ្ហា​សង្គម​ធំៗ ​ដែល​កំពុង​កើត​ឡើង​ថ្មីៗ នេះ​មាន ឬ​ទេ។ ឧទាហរណ៍​ដូចជា​រឿង​ព្រំដែន ​វៀតណាម ​បោះតង់ ប​ញ្ហា​ពលរដ្ឋ​លើកឡើង​អំពី​ការ​បាត់បង់​ដី ​បញ្ហា EBA ដែល​ពលរដ្ឋ ជួប​វិបត្តិ​អត់​ការងារ​ធ្វើ ​តើ​អ្វី​ដែល​ស្នាដៃ ​និង​អ្វី​ដែល​សក្ដានុពល​របស់​អនាគត​មេ​ដឹក​នាំ​ថ្មី ហើយ​នេះ​គឺ ជា​បញ្ហា​សំខាន់​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឲ្យ​តម្លៃ »

គិត​ចាប់​ពី​ចុង​ខែ​កក្កដា​ រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​ទី១១ ​កញ្ញា ​អាជ្ញាធរ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ក្រុម​​​សកម្ម​ជន អ្នក​នយោបាយ និង​យុវជន​​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​កើន​ឡើង​ដល់ ១៧នាក់​ហើយ។ ដើម​ហេតុ​នៃ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​នោះ គឺ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​​រិះគន់​រឿង​​ព្រំដែន ​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ការងារ​បរិស្ថាន​ ការ​តវ៉ា​ទាម​ទារ​ឱ្យ​ដោះលែង​មេ​ដឹក​នាំ​សហជីព ​លោក​ រ៉ុង​ ឈុន ​ និង​គម្រោង​​ប្រមូល​ផ្តុំ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ដោយ​សន្តិវិធី​ទាមទារ​យុត្តិធម៌​សង្គម​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាដើម។ ​​តុលា​ការ​​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ពួក​គេ​ពី​បទ​ "ញុះញង់​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​បទឧក្រិដ្ឋ ឬ​ញុះញង់​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម​" ដែល​ប្រឈម​នឹង​ការ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ពី ៦ខែ​ដល់ ២ឆ្នាំ។

ក្រុម​អង្គការ​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ ​រួម​ទាំង​ស្ថានទូត​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ធំៗ ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ឈប់​ទង្វើ​រារាំង ចំពោះ​ការ​តវ៉ា​ដោយសន្តិវិធី​ហើយ​ត្រូវ​ដោះ​លែង​សកម្មជន និង​យុវជន​ទាំង​ឡាយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ទាំង​បំពាន​ច្បាប់​នោះ ​ឲ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើងវិញ។

ដោយឡែក សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១២ ខែកញ្ញា ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល ​ដោះលែង​សមាជិក​របស់​ខ្លួន​ពីរ​នាក់ ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ គឺ ​លោក ​មាន​ ព្រហ្មមុនី ​និង លោក ​មួង សុភ័ក្ត្រ ណា។ សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ ​ចាត់ទុកថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ទាំង​ពីរ គឺ​ជា​ការ​បំបាក់ ស្មារតី​យុវជន​ ដែល​ស្រឡាញ់​ចូលចិត្ត ​និង​ចូលរួម​លើក​ស្ទួយ​ប្រជាធិបតេយ្យ ​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ និង​ឈឺ​ឆ្អាល​កិច្ចការ​ព្រំដែន​ផង​ដែរ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។