មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលនិងអ្នកតាមការអភិវឌ្ឍសង្គមរិះគន់រដ្ឋាភិបាលថាមិនបានដោះស្រាយបញ្ហាជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពឡើយហើយការផ្ដល់សាច់ប្រាក់ពិសេសក្នុងពេលថ្មីៗនេះគឺដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយពីប្រជាពលរដ្ឋនៅមុនការបោះឆ្នោតតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រតិកម្មនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងថារដ្ឋាភិបាលមិនដែលបោះបង់អ្នកដែលមានជីវភាពក្រីក្រឡើយ។
មន្ត្រីអង្គការសង្កមស៊ីវិលនិងអ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គមយល់ឃើញថាដោយសារអំពើពុករលួយនិងបក្សពួកនិយមរដ្ឋាភិបាលមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពឡើយ។
អ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គមនិងនយោបាយ លោក លី ចាន់ដារ៉ាវុត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១១ ខែធ្នូថាស្របពេលដែលធនធានធម្មជាតិជាច្រើនត្រូវបានបក្សពួកមន្ត្រីធំៗទាញយកនិងបំផ្លិចបំផ្លាញក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនអាចកាត់បន្ថយភាពក្រីក្របានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពឡើយ។ លោកមើលឃើញថាបញ្ហាសំខាន់ដែលបណ្ដាលឱ្យរដ្ឋាភិបាលឯកបក្សមិនអាចលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រគឺបណ្ដាលមកពីអំពើពុករលួយនិងការប្រកាន់បក្សពួករបស់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ លោកបន្ថែមថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមិនអាចនិយាយដោយមានមោទនភាពបានថាគ្មានសម័យណារីកចំរើនដូចសម័យនេះទេព្រោះតាំងពីដើមរៀងមកប្រទេសកម្ពុជាក៏មិនដែលជំពាក់បំណុលបរទេសរាប់ពាន់លានដុល្លារហើយប្រជាពលរដ្ឋក៏មិនដែលធ្វើចំណាកស្រុកទៅធ្វើកម្មករនៅក្រៅប្រទេសដើម្បីរកប្រាក់សងបំណុលធនាគារនិងដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសាររាប់លាននាក់បែបនេះឡើយ៖
«នៅពេលដែលធនធានបែងចែកមិនស្មើគ្នាវាធ្វើឲ្យអ្នកមានកាន់តែមានអ្នកក្រកាន់តែក្រហើយរឿងនិងវាកើតឡើងនៅប្រទេសជាច្រើនដែលកំពង់អភិវឌ្ឍអ្នកមានគឺមានលុយច្រើនមែនទែនអ្នកខ្លះអាចទិញឡាន៣ទៅ៤ពួកអ្នកខ្លះជិះដល់រ៉ូលរ៉យហើយមន្ត្រីមួយចំនួនដែលមានប្រាក់ខែត្រឹម១ពាន់ដុល្លារអ៊ី១ពាន់៥រយដុល្លារអ៊ីហ្នឹង បែរជាមានលុយទិញយន្តហោះផ្ទាល់ខ្លួនហើយចឹងទៅអ្នកក្រក្រដល់ថ្នាក់គ្មានកន្លែងនៅគ្មានផ្ទះនៅគ្មានបាយហូប»។
ប្រតិកម្មនេះកើតមានឡើងបន្ទាប់ពីកូនប្រុសនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ នៅពេលលោកចុះទៅសម្ពោធសមិទ្ធផលនានាក្នុងវត្តមួយនាខេត្តតាកែវថារដ្ឋាភិបាលមិនដែលបោះបង់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ក្រីក្រឡើយ។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងថារដ្ឋាភិបាលតែងជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រជានិច្ចក្នុងនោះរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ប័ណ្ណក្រីក្រឬហៅថាប័ណ្ណសមធម៌និងកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទឹក ភ្លើង ផ្លូវ សាលារៀន ជាច្រើនតាមទីជនបទទូទាំងប្រទេស៖
«លោកតាលោកយាយជំនាន់សែចិតសិបឆ្នាំដែលលោកតាលោកយាយមានអាយុ៧០ឆ្នាំ៦០ឆ្នាំជំនាន់ណាដែលមានទឹកមានផ្លូវមានភ្លើងចូលផ្ទះលោកតាលោកយាយចូលទៅដល់ភូមិឃុំច្រើនជាងសម័យតេជោទៀតលោកតាលោកយាយគឺជំនាន់សម័យសម្ដេចតេជោជំនាន់ដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក្រោយ៧៩៤៣ឆ្នាំនេះឯង»។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានប្រកាសដាក់ចេញកម្មវិធីផ្ដល់សាច់ប្រាក់ជូនដល់ពលរដ្ឋដែលងាយរងគ្រោះពេលមានសម្ពាធអតិផរណាព្រមទាំងងាយរងហានិភ័យពីផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរនៃគ្រោះទឹកជំនន់ដែរ។កម្មវិធីផ្ដល់សាច់ប្រាក់ពិសេសនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាធ្វើឡើងដើម្បីទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាពនៅមុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៣តែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយលើកឡើងថាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជីវភាពពលរដ្ឋឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពរដ្ឋាភិបាលគួរដោះស្រាយបញ្ហាអាទិភាព ដូចជា បញ្ហាទីផ្សារផលិតផលកសិកម្មនិងលុបបំបាត់អំពើពុករលួយជាមុនសិន។
ជុំវិញរឿងនេះកម្មករម្នាក់ធ្វើការនៅច្រកព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ គឺលោក លី ប៊ុនធីម ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថាគ្រួសារលោកសម្រេចចិត្តធ្វើចំណាកស្រុកពីខេត្តកំពង់ធំមកធ្វើការនៅក្រុងប៉ោយប៉ែតដោយសារជាប់បំណុលធនាគារហើយនៅស្រុករបស់លោកគ្មានការងារធ្វើ។ លោក លី ប៊ុនធីម បន្ថែមថា ដោយសារបញ្ហាជីវភាពកូនប្រុសច្បងក្នុងគ្រួសាររបស់លោកបានបង្ខំចិត្តឈប់រៀនត្រឹមថ្នាក់ទី១០ហើយមកជួយអូសរទេះលោកនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត។ លោកបន្ថែមថា បើទោះបីជាគ្រួសារលោកមានកូន៥នាក់និងគ្មានអាហារហូបគ្រប់គ្រាន់ក្ដីតែលោកមិនដែលទទួលបានអំណោយឧបត្ថម្ភពីរដ្ឋាភិបាលម្ដងណាឡើយ៖
«នៅនេះឥឡូវដុនដាបខ្លាំងជំពាក់ធនាគារផងហើយយើងរកស៊ីស៊ីឈ្នួលគេមួយថ្ងៃ៣រយហើយកាលដែលយើងយកលុយអង្គការនោះវាច្រើនដល់ពេលយើងកាលនោះយកមករកស៊ីសង្ឃឹមថា បានដល់ពេលវាអត់បងអញ្ចឹងឥឡូវកំពង់ដុនដាបខ្លាំងនិយាយឲ្យចំអញ្ចេះបណ្ដោយទៅបង់អង្គការផងហើយយើងស៊ីខ្លួនឯងផងវាដុនដាបទៅលើនិងបណ្ដោយបងហា៎»។
កន្លងមកប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រមួយចំនួនដែលមាននិន្នាការផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាល តែងតែលើកឡើងថាពួកគេមិនដែលទទួលបានការឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់របស់រដ្ឋាភិបាលឡើយដោយសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបញ្ចូលឈ្មោះពួកគាត់មានការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយនិងមិនមានតម្លាភាពឡើយ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍនិងសន្តិភាព លោក យ៉ង គឹមអេង យល់ស្របថាកម្មវិធីផ្ដល់សាច់ប្រាក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រក្នុងពេលថ្មីៗនេះគឺជាការធ្វើឡើងដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រក្នុងពេលបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិក្នុងពេលខាងមុខ។ លោកបន្ថែមថាបើទោះបីជាប្រជាពលរដ្ឋមានប័ណ្ណក្រីក្រឬកាតសមាជិកបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម(ប.ស.ស) ក្ដី ក៏ពួកគេមិនអាចទទួលបានសេវាសុខាភិបាលបានល្អនោះទេដោយសារក្រុមគ្រូពេទ្យមិនយកចិត្តទុកដាក់ព្យាបាលឬផ្ដល់ថ្នាំពេទ្យដូចអ្នកជំងឺដែលមានលុយឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក យ៉ង គឹមអេង ក៏ព្រួយបារម្ភចំពោះការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលគ្មានគុណភាពដែរព្រោះពេលសំណង់មិនរឹងមាំនោះវានឹងបន្សល់តែបំណុលដល់ពលរដ្ឋជាអ្នកសងវិញតែប៉ុណ្ណោះ។
ធនាគារពិភពលោកបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ថ្មីមួយកាលពីថ្ងៃទី២៨ខែវិច្ឆិកាថាប្រជាជនកម្ពុជាជិតកន្លះលាននាក់ (៤៦០.០០០) បន្ថែមទៀតបានធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រក្នុងរយៈពេល ២ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះក្រោយការផ្ទុះរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ អ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គម លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលមិនអាចលើកកម្ពស់ជីវភាពក្រីក្រប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពបានឡើយព្រោះការផ្ដល់អំណោយគឺធ្វើឡើងតាមរយៈមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិដែលប្រកាន់បក្សពួកមិនអាចធានាបានពីតម្លាភាពនិងសុចរិតភាពបានឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។