លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូទៅដល់ទីក្រុងព្រុចសែល (Brussels) ប្រទេសបែលហ្សិក (Belgium)ហើយ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប។ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋខ្មែរ និងមេបក្សប្រឆាំងនៅទីនោះ ប្រកាសធ្វើបាតុកម្មទទួលស្វាគមន៍ ដើម្បីជំរុញដល់សហភាពអឺរ៉ុបដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ឱ្យងាកមកស្តារប្រជាធិបតេយ្យ និងគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋ ដោយដោះលែងសកម្មជនដែលកំពុងជាប់ឃុំឱ្យមានសេរីភាពវិញ។ ប៉ុន្តែមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងថា អ្នកដែលចេញបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដោយសារពួកគេមិនយល់មិនយល់អំពីស្ថានភាពពិតនៅកម្ពុជា។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនធ្វើដំណើរទៅដល់ក្រុងព្រុចសែល ប្រទេសបែលហ្សិក (Belgium) ហើយ នៅរសៀលថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ដើម្បីចូលរួមធ្វើជាសហប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៤៥ នៃទំនាក់ទំនងដៃគូសន្ទនាអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ខាងមុខនេះ។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាឱ្យដឹងថាកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះនឹងពិនិត្យឡើងវិញនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប នាពេលបច្ចុប្បន្ន និងកំណត់ទិសដៅអនាគតសម្រាប់ទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប។ ជាមួយគ្នានេះថ្នាក់ដឹកនាំរំពឹងថានឹងផ្តោតការពិភាក្សាលើវិធីដើម្បីពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ច និងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន ការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថល ការតភ្ជាប់ ការធានាបាននូវការផ្លាស់ប្តូរបៃតង ថាមពល និងសន្តិសុខស្បៀង និងអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ព្រមទាំងផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈគ្នាលើបញ្ហាតំបន់ និងអន្តរជាតិដែលជាការព្រួយបារម្ភ និងការចាប់អារម្មណ៍រួមផងដែរ។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា នៅមុនពេលចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ លោក ហ៊ុន សែន នឹងទៅបំពេញទស្សនកិច្ចការងារនៅប្រទេសបារាំង ហើយលោកនឹងជួបជាមួយប្រធានាធិបតីបារាំង លោក អេម៉ានូអែល ម៉ាក្រុង (Emmanuel Macron)។ អំឡុងពេលនៅទីក្រុងព្រុចសែល លោក ហ៊ុន សែន ក៏គ្រោងមានជំនួបទ្វេភាគីជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំអឺរ៉ុបមួយចំនួន ហើយលោក ហ៊ុន សែន ក៏នឹងជួបសំណេះសំណាលជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរអ្នកគាំទ្រ ដែលកំពុងរស់នៅអឺរ៉ុបនោះដែរ។
ស្របពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុបនេះ ពលរដ្ឋខ្មែរ និងប្រធានស្តីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី នៅទីនោះ បានប្រកាសប្រមូលគ្នាធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងវត្តមានលោក ហ៊ុន សែន នៅទីក្រុងព្រុចសែល (Brussels) ប្រទេសបែលហ្សិក(Belgium) នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ដែរ។
តំណាងគណៈកម្មការរៀបចំបាតុកម្ម និងជាប្រធានចលនាយុវជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំប្រទេសបារាំង កញ្ញា លីម កន្និកា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូថា ពលរដ្ឋខ្មែររាប់រយនាក់ដែលរស់នៅតាមបណ្តាប្រទេសនៃសហភាពអឺរ៉ុបបានស្ម័គ្រចិត្ត និងលះបង់ពេលវេលាផ្ទាល់ខ្លួនត្រៀមធ្វើដំណើរទៅក្រុងព្រុចសែលរួចរាល់ហើយ ដើម្បីចូលរួមបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងលោក ហ៊ុន សែន ដែលកញ្ញាថាបានដឹកនាំប្រទេសធ្វើបាបពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់កន្លងមក។ កញ្ញាបញ្ជាក់ថាការរៀបចំបាតុកម្មនេះ គឺក្នុងគោលបំណងចង់បង្ហាញឆន្ទៈថាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅប្រទេសប្រកាន់ប្រជាធិបតេយ្យមិនគាំទ្រការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ ហើយស្នើដល់សហភាពអឺរ៉ុបជួយអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបើកលំហសេរីភាពពលរដ្ឋ និងដោះលែងសកម្មជននយោបាយ ព្រមទាំងមេដឹកនាំសហជីពឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។ កញ្ញារំពឹងថាសហភាពអឺរ៉ុបនឹងយកលក្ខខណ្ឌសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានពលរដ្ឋខ្មែរទៅពិចារណាមុននឹងបង្កើនទំនាក់ទំនងការទូតពាណិជ្ជកម្មជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា៖
«ពួកខ្ញុំធ្វើបាតុកម្មហ្នឹងដោយសាររាល់ថ្ងៃផ្លូវដែលគាត់ (លោក ហ៊ុន សែន)រៀបចំសម្រាប់ប្រទេសយើងគឺខុសហើយ អនាគតសម្រាប់យុវជនយើងពិបាកងើប ពីព្រោះវាធ្វើបាបរាល់ថ្ងៃ ដោយដាក់គ្នាយើងនៅក្នុងពន្ធនាគារ យកដីគ្នាយើងទៅលក់ មិនចង់គោរពសិទ្ធិការងារ អាហ្នឹងហើយដែលគេធ្វើបាតុកម្ម ឬតស៊ូដើម្បីមានជីវិត ទាំងអស់ហ្នឹងជារឿងធម្មតាតើ ដូច្នេះបាតុកម្មនេះយើងគាំទ្រមួយភាគរយ មូលហេតុហ្នឹងយើងមានឆន្ទៈណាស់ តោះទៅជួបគ្នាយើងនៅព្រុចសែល»។
ទាក់ទងរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់ប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ច្រានចោលការការចោទប្រកាន់ថារដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សកាន់អំណាចបច្ចុប្បន្នបានធ្វើឱ្យបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យដើរថយក្រោយ។ ទន្ទឹងនឹងនេះ លោកអះអាងថាការដែលថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅសហភាពអឺរ៉ុប និងការទទួលបានការស្វាគមន៍ពីពលរដ្ឋខ្មែររាប់ពាន់នាក់ គឺផ្តល់មុខមាត់ដល់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិ។ លោក សុខ ឥសាន ចោទពលរដ្ឋខ្មែរដែលចូលរួមបាតុកម្មថា ពួកគេជឿតាមការញុះញង់ និងមិនបានយល់ច្បាស់អំពីស្ថានភាពពិតជាក់ស្តែងនៅកម្ពុជា៖
«ដូច្នេះហើយខ្ញុំយល់ឃើញថាការប៉ុនប៉ុងធ្វើបាតុកម្ម ដើម្បីរារាំង ឬបន្តុះបង្អាប់ដល់លទ្ធផលដ៏ត្រចះត្រចង់នៃជំនួបរវាងអឺរ៉ុបអាស៊ាននេះ អត់ប្រយោជន៍ អត់បានការអ្វីទេបាទ»។
ទោះបីមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលអះអាងយ៉ាងនេះក្តី កាលពីដើមខែឧសភា កន្លងទៅ នៅមុនពេលបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៥ សភាអឺរ៉ុបបានទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់ការយាយីគ្រប់រូបភាពលើការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ ហើយដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំនយោបាយ និងទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់មិនត្រឹមត្រូវលើថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងការស៊ើបអង្កេតដោយឯករាជ្យលើករណីឃាតកម្មលើអ្នកបញ្ចេញមតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាល ជាដើម។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សភាអឺរ៉ុបបានជំរុញឱ្យស្ថាប័នអឺរ៉ុបអនុម័តវិធានការនានាប្រឆាំងនឹងក្រុមមេដឹកនាំកម្ពុជា ក្នុងនោះរួមទាំង ការព្យួរទាំងស្រុងនូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ផងដែរ ប្រសិនបើរកឃើញថាការបោះឆ្នោតមានភាពអយុត្តិធម៌។
អ្នកវិភាគនយោបាយដែលកំពុងភៀសខ្លួននៅប្រទេសហ្វាំងឡង់ (Finland) លោក គឹម សុខ សោកស្តាយដែលពលរដ្ឋខ្មែរមានមេដឹកនាំយកវេទិកាអន្តរជាតិ ឬប្រើឈ្មោះអាស៊ានទៅឃាសនាដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយផ្ទាល់ខ្លួន។ លោកមើលឃើញថា លោក ហ៊ុន សែន គ្មានសមត្ថភាពលើកមុខមាត់ និងទាញផលប្រយោជន៍ជូនជាតិឡើយ ខណៈដែលលោកទៅដល់ទីណាពលរដ្ឋខ្មែរនាំគ្នាចេញតវ៉ា និងថ្កោលទោសដល់ទៅនោះដែរ។ លោក គឹម សុខ រំពឹងថា អំឡុងកិច្ចប្រជុំកំពូលខាងមុខនោះ លោក ហ៊ុន សែន គឺជៀសមិនផុតពីមេដឹកនាំសហភាពអឺរ៉ុបដាស់តឿន និងទាមទារឱ្យបើកលំហសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ និងការរៀបចំបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២៣ រួមទាំងព្រមានដាក់សម្ពាធ ជាពិសេសការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ៊ីប៊ីអេ (EBA) បន្ថែមទៀត៖
«បាតុករនៅអឺរ៉ុបដែលប្រឆាំងនឹងលោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងហោចណាស់ ពួកគាត់មើលឃើញត្រូវមួយចំណុចធំ គឺលោក ហ៊ុន សែន កំពុងដឹកនាំបែបបិទប្រទេសពីការចូលរួមរបស់អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ដូច្នេះបើទោះបីលោក ហ៊ុន សែន ជួបជាមួយមេដឹកនាំអឺរ៉ុបឬក៏សម្ព័ន្ធមិត្តប្រទេសនានាក៏ដោយ គឺជៀសមិនផុតពីការដាស់តឿនរបស់មេដឹកនាំទាំងនោះជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន សែន ស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ ហើយបន្តព្រមានដាក់សម្ពាធជាបន្តបន្ទាប់ទៀតដែរ»។
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គម តែងលើកឡើងថា កន្លងមកក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺពោរពេញដោយអសន្តិសុខមនុស្សជាតិ អំពើហិង្សា ការរំលោភដីធ្លី អយុត្តិធម៌សង្គម អំពើពុករលួយ ការរំលោភបំពានសិទ្ធិនយោបាយ សិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិកម្មករជាដើម។ ស្នាដៃដ៏លេចធ្លោ និងកក្រើកពេញពិភពលោករបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គឺការបើកយុទ្ធនាការជាប្រព័ន្ធកម្ទេចបក្សប្រឆាំង ដែលមានអ្នកគាំទ្រប្រដំប្រសងនឹងគណបក្សកាន់អំណាច និងបង្ក្រាបលើសំឡេងរិះគន់ឥតឈប់ឈររហូតមកទល់ពេលនេះ។ ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន ទាំងនេះហើយ ធ្វើឱ្យសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ ព្រមទាំងក្រុមប្រទេសនិយមប្រជាធិបតេយ្យ មិនឱ្យតម្លៃ និងធ្វើឱ្យកម្ពុជាជាប់ឈ្មោះអាក្រក់លើឆាកអន្តរជាតិខាងពូកែរំលោភច្បាប់ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងរម្លាយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។