ຊາວບ້ານ ຢູ່ເມືອງໝື່ນ ແຂວງວຽງຈັນ ເດືອດຮ້ອນຍ້ອນ ການຂຸດແຮ່ທາດ ແລະ ແຮ່ຄໍາຕົກຂ້ອນ

ຊາວບ້ານ ຫຼາຍບ້ານ ຢູ່ເມືອງໝື່ນ ແຂວງວຽງຈັນ ໂດຍສະເພາະ ບ້ານນາປ່າໄຜ່, ບ້ານໂພນງາມ, ບ້ານນໍ້າຮອນ ແລະ ບ້ານໂນນໄຮ ຂໍຮຽກຮ້ອງ ໃຫ້ພະແນກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ລົງມາກວດກາ ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ຄໍາຕົກຂ້ອນ ຢູ່ເມືອງໝື່ນ ນີ້ ຢ່າງຮີບດ່ວນ ຍ້ອນວ່າ ຍັງມີການຂຸດ ແຮ່ຄໍາຕົກຂ້ອນ ແລະ ແຮ່ທາດອື່ນໆນັ້ນຢູ່ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຈົນເຮັດໃຫ້ສາຍນໍ້າຮອນ ທີ່ເປັນສາຍນໍ້າຫຼັກ ຂອງເມືອງໝື່ນ ບໍ່ສາມາດນໍາໃຊ້ໄດ້ ຍ້ອນນໍ້າຂຸ່ນ ມາໄດ້ 2-3 ປີແລ້ວ ເຮັດໃຫ້ຊາວບ້ານ ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງ ໃນການໃຊ້ຊີວິດປະຈໍາວັນ, ດັ່ງຊາວບ້ານ ໃນເມືອງໝື່ນ ແຂວງວຽງຈັນ ຜູ້ທີ 1 ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 26 ພະຈິກ 2024 ວ່າ:

“ກະຢາກຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທາງເທິງ ຫັ້ນມາເບິ່ງ ມາເບິ່ງລະກະມາແກ້ໄຂ ລະໃຫ້ສາຍນໍ້າຫັ້ນມັນໃສ ລະໃຫ້ປະຊາຊົນຢູ່ອ້ອມແອ້ມ ຫຼືວ່າຢູ່ປົກກະຕິຜ່ານມາ ໄດ້ເຮັດຢູ່ເຮັດກິນ ຄືປົກກະຕິຫັ້ນນ່າ ເຮັດໄດ້ວ່າຊັ້ນແຫຼະ ຢາກຮ້ອງຂໍແນວນັ້ນ ເພາະວ່າ ເປັນສວນຜອກສວນຜັກ ກະເຮັດບໍ່ໄດ້ກິນ ມາໄດ້ 2-3 ປີ ມານີ້ ເຮັດບໍ່ໄດ້ກິນແລ້ວ ລະກະປະຊາຊົນກະ ທຸກຍາກ ຊອກຢູ່ຫາກິນລໍາບາກ ບໍ່ມີອັນຊື້ຢູ່ຊື້ກິນ.”

ຊາວບ້ານຜູ້ນີ້ ກ່າວອີກວ່າ ສວນປູກຜັກ ກໍເສຍຫາຍ ຫ້ວຍໜອງ ຄອງເໝືອງ ທີ່ໃຊ້ນໍ້າຍາມເຮັດນາແຊງ ກໍເຕັມໄປດ້ວຍຂີ້ຕົມ ຈາກການຂຸດແຮ່ ແລະ ກໍໄດ້ໄຫຼມາຕັນຄອງເໝືຶອງ:

“ເຮັດສວນຜັກ ສວນຫອມແຫບ ອັນໃດກະ ແລະຫຼັງຈາກ ເຂົາເຈົ້າມາເຮັດໂຕນີ້ແລ້ວ ເຮັດບໍ່ໄດ້ເລີຍ ຕັກເອົານໍ້າໂຕນີ້ມາຫົດ ມັນກະຕາຍເໝິດ ນໍ້ານີ້ຂຸ່ນ ປານນໍ້າຕານນີ້ນ່າ ສາຍນໍ້ານີ້ ອັນໜຶ່ງມາ ມັນມາຖົມນາ ສາຍນໍ້າທີ່ມາຕາຝາຍຫັ້ນ ຊາວນານີ້ ກະປະມານ 60 ປາຍຄອບຄົວ ໃຊ້ນໍ້າສາຍນີ້ນ່າ ກະທົບໄປຫຼາຍ.”

ຊາວບ້ານ ໃນເມືອງໝື່ນ ຜູ້ທີ 2 ກໍເວົ້າວ່າ ນໍ້າຮອນ ໃຊ້ບໍ່ໄດ້ແລ້ວ ກໍເລີຍຕ້ອງພາກັນ ເຈາະນໍ້າບາດານ ໃຊ້ແທນ:

“ແມ່ນໍ້າໃຊ້ບໍ່ໄດ້ເໝິດເມືອງນີ້ແຫຼະ ໃຊ້ບໍ່ໄດ້ເລີຍ ແມ່ນໍ້າຫັ້ນນ່າ ມັນຂຸ່ນຕະຫຼອດ ເໝິດຟ້າເໝິດປີ ຂຸ່ນຕະຫຼອດອັນນັ້ນນ່າ ແຕ່ກີ້ໃຊ້ອາບ ໃຊ້ລ້າງ ໃຊ້ເຮັດຫຍັງໆກະໄດ້ ສະອາດດີ ແຕ່ວ່າດຽວນີ້ ໂອ້..ບໍ່ໄດ້ລະ ຄ່າເຂົາເຮັດບໍ່ຄໍາ ມານີ້ນ່າ ຂຸ່ນຕະຫຼອດ ໃຊ້ການບໍ່ໄດ້ຄືແຕ່ເກົ່າແລ້ວ ດຽວນີ້ເຂົາເຈົ້າ ເຈາະນໍ້າບາດານ ສ່ວນຫຼາຍນ່າຄອບຄົວ ນໍ້າສ້າງແທ້ ກະໜ້ອຍດອກ.”

ກ່ຽວກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວນີ້ ຊາວບ້ານກໍ່ເຄິີຍໄດ້ແຈ້ງໄປຍັງ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງແລ້ວ ແຕ່ມາເຖິງປັດຈຸບັນ ສະພາບນໍ້າ ກໍ່ຍັງເປັນຄືເກົ່າຢູ່ ບໍ່ມີຫຍັງປ່ຽນແປງ, ດັ່ງຊາວບ້ານ ຜູ້ທີ 2 ກ່າວຕື່ມວ່າ:

“ຂະເຈົ້າກະໄປເບິ່ງ ຢູ່ດອກເນາະ ທາງເມືອງຂະເຈົ້າກະແຕ່ງຕັ້ງກັນຢູ່ ພວກສິ່ງແວດລ້ອມ ເຂົາເຈົ້າກະໄປເວົ້າໄປວ່າຢູ່ ແຕ່ວ່າມັນ ມັນເຮັດບໍ່ໄດ້ເດ້ ຂະເຈົ້າເຮັດບໍ່ຫັ້ນມັນຫຼາຍ ລ້າງຫີນລ້າງຈານຫັ້ນນ່າ ເຂົາເຮັດສູ່ມື້ໆບໍ່ນໍ້າ ບາດນີ້ ບໍ່ນໍ້ານ້ອຍ ມັນກະເລີຍຂຸ່ນຕະຫຼອດຫັ້ນນ່າ ແກ້ໄຂຫຼາຍເທື່ອ ແຕ່ວ່າແກ້ໄຂບໍ່ຕົກ.”

ໃນຂະນະດຽວກັນ ຊາວບ້ານ ອີກຄົນໜຶ່ງ ກໍ່ເວົ້າວ່າ ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຕ່າງໆ ໃນເມືອງໝື່ນ ນີ້ ບໍ່ຮູ້ວ່າ ບໍລິສັດເຫຼົ່ານັ້ນ ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ຈາກທາງການ ຢ່າງຖືກຕ້ອງ ຫຼືບໍ່:

“ຫຼາຍເລີຍເດີ້ ຫຼາຍບໍລິສັດຂະໜາດ ບໍ່ຮູ້ວ່າ ເປັນບໍລິສັດບໍ່ເປັນບຸກຄົນບໍ່ ເຫັນຄົນບາງບ່ອນກະ 4-5 ຄົນ ລົດຈົກຫັ້ນນ່າ ເຮັດເໝິດມື້ເໝິດຄືນໃດ໋ ແຖວນັ້ນນ່າ ເຮົາກະບໍ່ຮູ້ນ່າ ເຮົາເປັນປະຊາຊົນຊື່ໆ ເຮົາກະບໍ່ຮູ້ວ່າ ລັດຖະບານ ເພິ່ນຍັງອະນຸຍາດບໍ່ ຫຼືວ່າ ຂະເຈົ້າມາລັກເຮັດຫັ້ນນ່າ ແຕ່ວ່າດຽວນີ້ ກະຖືວ່າ ຍັງຫຼາຍເຕີບ ຈຸດທີ່ຂ້ອຍເຫັນ ຫຼາຍທີ່ສຸດລະແມ່ນ ເຂດເມືອງໝື່ນ, ເມືອງເຟືອງ ລະກະເມືອງສັງທອງ ນີ້ນ່າ ເຂດເຄິ່ງກາງຫັ້ນນ່າ.”

ກ່ຽວກັບເລື່ອງ ທີ່ຊາວບ້ານ ໃນເມືອງໝື່ນ ໄດ້ຮັບຄວາມເດືອດຮ້ອນ ຢູ່ນີ້ ທາງວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ກໍໄດ້ແຈ້ງເລື່ອງດັ່ງກ່າວ ໄປໃຫ້ ທ່ານ ຄໍາໂສ້ ກຸໂພຄໍາ ຫົວໜ້າຫ້ອງການ ກະຊວງພະລັງງານ ແລະບໍ່ແຮ່ ໄດ້ຮັບຊາບແລ້ວ ເຊິ່ງທ່ານ ກໍ່ໄດ້ກ່າວ:

“ໂອ້.. ແມ່ນຫວາໆ ເອີ່...ຊັ້ນພວກເຮົາ ຊິຕິດຕໍ່ເບິ່ງທາງແຂວງ ຕື່ມອີກກ່ອນ ແລະໃຊ້ໃຫ້ຂະເຈົ້າ ລົງໄປກວດເດີ້ ຂອບໃຈ ທີ່ລາຍງານມາທາງນີ້ເດີ້ ພວກເຮົາຊິສົ່ງຄົນໄປກວດເບິ່ງຕື່ມອີກ.”

ກ່ອນໜ້ານີ້ ຫ້ອງວ່າການ ສໍານັກງານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ອອກແຈ້ງການເລກທີ 978/ຫສນຍ ລົງວັນທີ 22 ພຶດສະພາ 2024 ວ່າ ໃຫ້ຍຸຕິ ການພິຈາລະນາ ອະນຸມັດໃໝ່ ສໍາລັບໂຄງການ ຂຸດຄົ້ນແຮ່ຄໍາຕົກຂ້ອນ ແລະ ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ຊາຍ ທີ່ມີແຮ່ຕິດພັນຕາມສາຍນໍ້າຕ່າງໆ.

ສໍາລັບໂຄງການຂຸດຄົ້ນ ແຮ່ຄໍາຕົກຂ້ອນ ທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸມັດ ຈາກລັດຖະບານ ແລະ ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ໃນໄລຍະຜ່ານມານັ້ນ ເມື່ອຄົບກໍານົດເວລາ ຕາມສັນຍາແລ້ວ ແມ່ນໃຫ້ຢຸດເຊົາ ບໍ່ໃຫ້ຕໍ່ອາຍຸສັນຍາອີກ. ຖ້າຫາກວ່າ ບໍລິສັດ ຍັງຄ້າງຊໍາລະພັນທະໃຫ້ລັດ ຫຼື ສ້າງຜົນກະທົບ ທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ ແມ່ນໃຫ້ດໍາເນີນການ ຍົກເລີກສັນຍາເລີຍ.