Kishilik hoquqni közitish teshkilati xelq'ara jem'iyetning Uyghur mesiliside xitaygha bolghan bésimining ünümlük boluwatqanliqini bildürdi

Xelq'ara kishilik hoquqni közitish teshkilati 12-yanwar küni özining 2023-yilliq doklatini élan qilip, Uyghur mesilisi xelq'ara jem'iyetning diqqet nuqtisigha aylan'ghanliqi, xitaygha bolghan bésimning ünümlük boluwatqanliqini bildürgen. Doklatta körsitishiche, “Shinjangdiki kishini seskendüridighan kishilik hoquq weziyitige bolghan kolléktip diqqet, béyjingni mudapiye ornigha chüshürüp qoyghan bolup, xitay hökümiti özining qebih qilmishini aqlash üchün nahayiti köp küch serp qilmaqta” iken. Doklatta gerche béyjing da'iriliri hökümetning shinjangda térorluqqa muweppeqiyetlik qarshi turghanliqini terghip qilsimu, “Lékin emeliyette, xitay hökümitining shinjangda nechche milyon Uyghur we bashqa musulmanlarni dawamliq qamaqta tutup turuwatqanliqi, ularni kemsitkenliki we mejburiy emgekke séliwatqanliqi” tekitlen'gen.

Doklatta yene ötken yili 5-ayda qamaqtiki 3000 ming Uyghurning bash süriti we yuqiri derijilik xitay emeldarlirining Uyghurlarni qattiq basturushqa a'it ichkiy siyaset höjjetlirining ashkarlan'ghanliqi, b d t kishilik hoquq aliy komissari ‍ishxanisining ötken yili 8-ayda élan qilin'ghan doklatida, xitayning shinjangdiki basturushi “Insaniytetke qarshi jinayet teshkil qilishi mumkin” likini ilgiri sürgenlikini bildürgen.

Kishilik hoquqni közitish teshkilati xitay bölümining aliy tetqiqatchisi maya wangning radiyomizgha éytishiche, “Shinjangdiki eng chong mesile, bizning xoshallinarliq bir xewerge érishelmeslikimiz” iken. U: “Biz qanchilik ademning qoyup bérilgenlikini bilmeymiz. Gerche bezi kishiler qoyup bérilgen bolsimu, lékin zawutlargha yötkep kétildi” dégen. Kishilik hoquqni közitish teshkilatining doklati, 14 dölettin kelgen atalmish “Musulman ölimaliri” wekiller ömiki Uyghur élida ziyarette bolghan, shundaqla xitayning rayondiki atalmish “Térorluqqa qarshi turush pilanining muweppeqiyetlik tamamlighanliqi” ni tebriklishi qattiq naraziliqqa uchrighan bir waqitta élan qilindi.